မင်းတို့ရဲ့အမှိုက် မင်းတို့တင် နံတာမဟုတ်ဘူး ငါတို့ပါနံနေတာ၊ ခေါင်းရှောင်ကောင်းကောင်းနဲ့ ရှောင်မနေကြနဲ့

ကုလသမဂ္ဂ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာသစ်မှာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အစိုးရများသည် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှုအပေါ် “အလွန်အမင်း လမ်းကြောင်းလွဲနေ” ဆဲဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြလာပါတယ်။ COP28 မတိုင်မီ အမျိုးသားရာသီဥတုဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုအသစ်တွင် ၎င်းတို့ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်များက ပါရီသဘောတူညီချက် ကန့်သတ်ချက်များ ကိုလိုက်နာပြီး ကမ္ဘာ့အပူချိန်မြင့်တက်မှုကို ဆက်လက်ထိန်းထားရန် မလုံလောက်သေး ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှုကို လက်ရှိအနေအထားတိုင်းသာ ဆက်ထုတ်နေဦးမယ်ဆိုရင် ၂၀၃၀ ခုနှစ်တွင် နောက်ထပ် ၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာမှာ ဖြစ်ပါတယ် ။ ကမာ္ဘကြီးရဲ့ ၂၀၁၀ ခုနစ်က အနေအထားနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပြီးတော့ ထိန်းသိမ်းမှုလုပ်ရမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့အပူချိန် 1.5C အထိ ကန့်သတ်ရန် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှု ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အခုဖြစ်နေတာက ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု ကျဆင်းဖို့နေနေသာ တိုးသထက်တိုးနေတာပါပဲ ။ ကမာ္ဘကြီး ပူနွေးမှုကို ထိန်းချုပ်ဖို့ လက်ရှိထုတ်လွှတ်နေတဲ့ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထွက်တဲ့ လုပ်ငန်း တစ်ဝက်လောက် ရပ်ဆိုင်းပစ်လိုက်မှ ပြေလည်သွားမှာပါ။ ဒါတောင် တက်နေတဲ့ ၁.၅ ဒီကရီကို ဆက်ချဖို့လုပ်ရဦးမှာပါ။

“ကမ္ဘာကြီးဟာ ရာသီဥတု အကျပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ဖို့ ပျက်ကွက်နေပါတယ်” ဟု ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေး မှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ် ။ “ဒါဟာ ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကို ၁.၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် ထိ ကန့်သတ်ထားပြီး အဆိုးရွားဆုံး ရာသီဥတု ဘေးဆိုးကို ရှောင်ရှားဖို့ ကမ္ဘာက လမ်းကြောင်းလွဲနေတယ်ဆိုတဲ့ နောက်ထပ် အထောက်အထားတွေ ပံ့ပိုးပေးတဲ့ UNFCCC ရဲ့ နောက်ဆုံးအစီရင်ခံစာရဲ့ သတင်းစကားပါ” လို့ ဆိုပါတယ်။

အစီရင်ခံစာသည် ပါရီသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် ၁၉၅ နိုင်ငံရှိ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များ သို့မဟုတ် Nationally Determined Contributions (NDCs) ကို ပိုင်းခြား စိတ်ဖြာ ထားသည်။ ၎င်းတွင် ယခုနှစ်စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်အထိ တင်ပြထားသော အသစ် သို့မဟုတ် မွမ်းမံပြင်ဆင် ထားသော အစီအစဉ် ၂၀ ခန့်ပါဝင်သည်။ နိုင်ငံအချို့၏ တိုးမြှင့်ကြိုးပမ်းမှုဖြင့်ပင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ အဆိုးရွားဆုံးသက်ရောက်မှုများကို ရှောင်ရှားရန် ယခုထက်ပို၍ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြသနေပါတယ်။

ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု ၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာခြင်းသည် ယမန်နှစ် အစီရင်ခံစာတွင် တွေ့ရသည့် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းတို့အပေါ် အနည်းငယ် တိုးတက်မှုမျှသာ ဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂမူဘောင်ကွန်ဗင်းရှင်း (UNFCCC) ၏ အမှုဆောင်အတွင်းရေးမှူး Simon Stiell က အစိုးရများသည် အကျပ်အတည်းကို တွန်းလှန်ရန်အတွက် “ကလေးကွက်လေးတွေ” ကို လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

“ယနေ့ အမျိုးသားရာသီဥတုဆိုင်ရာ အစီအစဉ်များ၏ ပေါင်းစပ်အစီရင်ခံစာသည် ပါရီသဘောတူညီချက်၏ ရည်မှန်းချက်များကို ပြည့်မီရန် ပိုမိုကြီးမားသော ရည်မှန်းချက်နှင့် အရေးတကြီး လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြသည်- နှောင့်နှေးရန် အချိန်မကျန်တော့ပါ” ဟု COP28 ဥက္ကဋ္ဌနှင့် UAE နိုင်ငံပိုင် ရေနံကုမ္ပဏီ အကြီးအကဲက Sultan Al Jaber ပြောကြားခဲ့သည်။ “COP28 သည် ၎င်းတို့၏ရည်မှန်းချက်ကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် 1.5C အပူချိန်ကို အလှမ်းဝေးနေချိန်တွင် မည်သူမျှ မချန်ထားဘဲ 1.5C အတွင်း အလှမ်းဝေးနေစေမည့် ရလဒ်များကို ဖော်ဆောင်ရန် Global Stocktake ၏ အခိုက်အတန့်ကို ရယူရန် ပါတီများအတွက် COP28 သည် သမိုင်းဝင်အလှည့်အပြောင်းတစ်ခု ဖြစ်ရပါစမေယ်”လို့ဆိုသွားပါတယ်။

မောင်ယဿ
REF: euronews

Share on Facebook