Biodiversity Forest

အပူဆုံးအချိန်တွေမှာ သတိနဲ့ဆင်ခြင်ကြစေချင်

ယခုနွေရာသီ အပူဒဏ်ကိုခံရတာကတော့ ကမ္ဘာကြီးမီးလောင်နေပြီလားလို့ အောက်မေ့ရပါတယ်။ အပူဒဏ်ကြောင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေရတဲ့အထဲမှာမှ ဟိုနေရာ၊ သည်နေရာတွေမှာ ရှိူ့မီးကြောင့် လောင်ကျွမ်းတဲ့မီး၊ မတော်တဆကြောင့် လောင်ကျွမ်းတဲ့ မီးတွေအကြောင်းလည်း လူမှုကွန်ရက်ပေါ်ကနေ မြင်ကြားနေရပါတယ်။ လူရော၊စိတ်ရောပူလောင်နွမ်းလျကြရပါတယ်။ ယခုနှစ်နွေရာသီ ကမ္ဘာ့အပူဆုံး မြို့၁၅ မြို့မှာ မြန်မာနိုင်ငံက မြို့ ၆ မြို့ပါဝင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ချောက်မြို့က ကမ္ဘာ့အပူဆုံးမြို့ အဆင့် (၁) ၊ မကွေးမြို့က အဆင့် (၅) ၊ မင်းဘူးမြို့က အဆင့် (၈) ၊ ညောင်ဦးမြို့က အဆင့်( ၉)၊ တောင်ငူမြို့က အဆင့် (၁၀) နှင့် ပြည်မြို့ အဆင့် (၁၄) တို့ ဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။ ပူလောင်မူကိုခံစားရနေစဥ်မှာ လျပ်စက်မီးမမှန်တာကလည်း အခြေအနေကိုပိုဆိုးစေပါတယ်။ လျပ်စက်မီးမမှန်တဲ့အတွက် အစားအသောက်တွေ လတ်ဆတ်မှု […]

သစ်တောပြုန်းတီးမှုနဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါက ကလေးတွေကို ပိုထိခိုက်

လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုအရ သစ်တောပြုန်းတီးမှုနဲ့ ငှက်ဖျားရောဂါက ဆက်စပ်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို အာဖရိက ဆာဟာရအောက်ပိုင်း ‌ဒေသတွေကို လေ့လာပြီးနောက်မှာ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ သစ်တောဖုံးလွှမ်းမှု ဆုံးရှုံးခြင်းက ဂေဟစနစ်များကို ထိခိုက်စေရုံသာမက အထူးသဖြင့် ထိခိုက်လွယ်သော ကလေးငယ်များကြားမှာ ငှက်ဖျားရောဂါ ပျံ့နှံ့မှုကိုလည်း အထောက်အကူပြုကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဗားမောင့်တက္ကသိုလ် က လေ့လာမှု လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ သစ်တောပြုန်းတီးမှုသည် ဒေသတွင်း ရာသီဥတုပုံစံများကို နှောင့်ယှက်စေပြီး ငှက်ဖျားပိုးသယ်ဆောင်သည့် ခြင်များအတွက် စံပြမျိုးပွားရာနေရာများ ဖန်တီးပေးနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် သစ်တောပြုန်းတီးတဲ့ ဒေသများတွင် နေထိုင်သော ကလေးများသည် ရောဂါရနိုင်ခြေ ပိုများတယ်လို့ ဆိုပါတယ် ။ လေ့လာမှုက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ယိုယွင်းမှုနှင့် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးတို့ကြား ဆက်စပ်မှုကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် စီးပွားရေးအရ ချို့တဲ့သော အသိုင်းအဝိုင်းများမှာ အဲ့ဒိဖြစ်စဉ်တွေ ပိုမိုဖြစ်ပွားပါတယ်။ သစ်တောပြုန်းတီးသောဒေသများတွင်နေထိုင်သောကလေးများ အထူးသဖြင့် […]

အန္တာတိကတိုက်ကိုတောင် ငှက်တုတ်ကွေး ရောက်နေပြီ

ကူးစက်မှုပြင်းထန်တဲ့ ငှက်တုတ်ကွေး ( HPAI ) က ကမ္ဘာ့တောင်ဝင်ရိုးစွန်းက ရေခဲပြင်တွေဖုံးလွှမ်းနေတဲ့ အန္တာတိကတိုက်ကို ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ရောက်ရှိလာပြီး ငှက်တွေကိုရောဂါကူးစက်နေလို့ ဒေသတွင်း ပင်ဂွင်းငှက်ဦးရေကို ခြိမ်းခြောက် နေပါတယ်။ စပိန်နိုင်ငံ၊ Severo Ochoa Molecular Biology Center မှ သိပ္ပံပညာရှင်များက အန္တာတိက ကျွန်းဆွယ်ရှိ အာဂျင်တီးနား သိပ္ပံသုတေသနစခန်း Primavera မှာ သေဆုံးသွားတဲ့ skuas နှစ်ကောင်မှာ H5N1 ဗိုင်းရပ်စ် ရှိနေကြောင်း အတည်ပြုခဲ့ပါတယ် ။ ဗြိတိန်ရဲ့ ပင်လယ်ရပ်ခြား ပိုင်နက်ဖြစ်တဲ့ တောင်ဂျော်ဂျီယာနှင့် တောင် Sandwich ကျွန်းစုရှိ ငှက်ကျွန်းတွင်လည်း ငှက်တုတ်ကွေး ဖြစ်ပွားခဲ့တာကို albatross ငှက်အချို့သေဆုံးနေတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းပို့ထားပါတယ်။ နမူနာများကို ယခုလအစောပိုင်းတွင် စုဆောင်းပြီး ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီးနောက် […]

ရွှေ့ပြောင်းမျိုးစိတ် ၅ စိတ်မှာ မျိုးစိတ်တစ်ခုက မျိုးတုန်းသွားနိုင်တယ်လို့ ကုလ ဆိုပြီ

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သော တိရစ္ဆာန်များသည် ပတ်ဝန်းကျင်ပြောင်းလဲမှု၏ အညွှန်းများအဖြစ် လုပ်ဆောင် သော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာဂြိုဟ်၏ ရှုပ်ထွေးသောဂေဟစနစ်များကို ထိန်းသိမ်းရာတွင်လည်း အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ပါသည်။ နှစ်စဉ် သန်းပေါင်းများစွာသော တိရိစ္ဆာန်များသည် ကုန်းမြေ၊ ပင်လယ်နှင့် ကောင်းကင်များကို ဖြတ်၍ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာကြသည်။ နိုင်ငံများနှင့် တိုက်ကြီးများကို ဖြတ်ကျော်ကာ အချို့သည် အစာရှာဖွေရန်နှင့် မျိုးပွားရန် ကမ္ဘာတဝှမ်း ကီလိုမီတာ ထောင်နှင့်ချီ၍ ခရီးသွားကြသည်။ သို့သော် ယခုအချိန်အထိ ဤတိရစ္ဆာန်များ၏ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးအခြေအနေ သို့မဟုတ် ဦးရေ လမ်းကြောင်းများနှင့် ပတ်သက်၍ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အချက်အလက်မတွေ့ရှိရသေးပါ။ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ်၊ ယခု သူတို့ရင်ဆိုင်ရမည့် အန္တရာယ်များအကြောင်း ခိုင်လုံသော အထောက်အထားများ ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ် (UN Biodiversity Treaty) အရ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခြင်းဆိုင်ရာ […]

ပြောင် အထီး ၂ကောင်ကို မိုင် ၂၀၀ အကွာကို ပို့ဖို့ WWF ရန်ပုံငွေ ရှာနေ

ယူကရိန်းနိုင်ငံအခြေစိုက် ကမ္ဘာ့တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ထိန်းသိမ်းရေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ ( WWF) က ပြောင်အထီး တစ်ကောင်ကို မိုင် ၂၀၀ ‌ကျော်အကွာက တိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ် တစ်ခုကို ပို့ဖို့အတွက် ရန်ပုံငွေ ရှာနေတယ်လို့ သိရပါတယ် ။ မြို့တော်ကိဗ် ရဲ့အ‌ရှေ့ဖက် ဇာလစ်ဆီယား သဘာဝ အမျိုးသားဥယျာဉ် မှာ မွေးထားတဲ့ ပြောင်ထီးတွေ တစ်ကောင်မှ မရှိတော့လို့ မျိုးဆက်ပွားရန်အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့် အနီးဆုံးနေရာ ဗင်နီတစ်စီးယားက ပြောင်ထီးတစ်ကောင်ကို ပို့ဖို့အတွက် အစီအစဉ်တစ်ခုလုပ်ရာမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးတွက် ရန်ပုံငွေ လိုအပ်နေတာပါ ။ ပြောင်ဆိုတဲ့ အမွေးရှည် နွားနောက်တွေကို ဥရောပမှာ ၁၇ ရာစုကနေ ၁၉ ရာစုအတွင်းမှာ မျိုးပြုန်းသွားလောက် အောင်ကို သတ်ဖျက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ၁၉၀၀ လောက်မှာ ပြောင်တွေကို ဘီလာရုစ်နဲ့ ပိုလန် နယ်စပ်က ဘိုင်ရာလိုဝီဇာ […]

အကောင်ရေတိုးလာတဲ့ ဝက်ဝံညိုတွေနဲ့နေထိုင်ဖို့ အီတလီသားတွေ အခက်အခဲဖြစ်နေ

အီးယူမှ ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ပရောဂျက်ကြောင့် တောရိုင်းဝက်ဝံညိုများ ပြန်လည်ရှင်သန်လာခဲ့သော်လည်း ယခုအခါမှာ ၎င်းတို့ကို ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များက ပြန်လည် သုတ်သင်နေရပါတယ်။ အီတလီနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိ အာဏာပိုင်များသည် လူသားများအတွက် အန္တရာယ်ရှိသည်ဟု ယူဆရသော ဝက်ဝံညိုတစ်ကောင်ကို အင်္ဂါနေ့တွင် သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့အတွက်ကြောင့် တိရစ္ဆာန်အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများနှင့် အီတလီ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဝန်ကြီးတို့ကြားမှာ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ M90 လို့ နာမည်ပေးထားတဲ့ အဲ့ဒိဝက်ဝံညိုကို အဲလ်ပ်စ် အရှေ့ပိုင်းရှိ Sole Valley တွင် သစ်တော အဖွဲ့ဝင်တွေက သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုအရ သိရပါတယ်။ ဝက်ဝံကြီးက “မြို့ပြဒေသမှာ ယုံကြည်မှုလွန်ကဲပြီး မကြာခဏ သွားလာခြင်း” ကို ပြသခဲ့ပြီး မကြာသေးမီက တောအုပ်လမ်းတစ်ခုတွင် တောင်တက်သမားစုံတွဲတစ်တွဲ ကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ် လို့ ခရိုင်အာဏါပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။ အဲ့ဒါအပြင် အီတလီနိုင်ငံ၏ Ispra […]

ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများနှင့်အင်းလေးကန်ဇီဝအဝန်းနယ်​မြေ

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အလှဆုံးကန်၊ အကြီးဆုံးကန်များရှိကြသည်။ တချို့ဆိုအသည်းပုံရေကန်များ၊ အနီရောင်ရေကန်များ၊ အပြာရောင်ရေငန်များစသည်ဖြင့် ရှိကြသည်။ စာရေးသူတို့နိုင်ငံမှာလည်း ကမ္ဘာ့ ရေကန်များနည်းတူ အသည်းပုံရေကန်လည်း ရှိပါသည်။ ထို့အတူ အကြီးဆုံးရေကန်များနှင့် ရေအိုင်များလည်း ရှိပါသည်။ ချင်းပြည်နယ်ရှိ အသည်းပုံရိဒ်ရေကန်၊ အင်းတော်ကြီးအိုင်၊ မိုးယွင်းကြီး အင်းနှင့် ယခုဖော်ပြမည့် အင်းလေးကန်တို့ဖြစ်သည်။ အင်းလေးကန်ကိုမြန်မာသာမက ကမ္ဘာကပင် သိကြသည်။ ကောင်းကင်ပြာပြာအောက်မှာ လှချင်တိုင်းလှနေသည်။ ရေပြင်ပေါ်တွင်စိမ်းစိုသော ကျွန်းမျှောစိုက်ခင်းများ၊ ရေပေါ်အိမ်များ၊ ခြေဖြင့်လှေလှော်နေသူများသည် အင်းလေးကန်၏ အလှပင် ဖြစ်ပါသည်။ အင်းရေပြင်ပေါ်တွင် စျေးရောင်းနေသောမြင်ကွင်း၊ လှေလှော်နေသောမြင်ကွင်း ၊ အင်းရေပင်ပေါ်တွင်ပျံသန်းနေသော ငှက်များ စသည်တို့သည် ရောင်စုံပန်းချီကားတစ်ချပ်ပမာ ဖြစ်နေသည်။ အင်းလေးကန်သည် မြန်မာနိုင်ငံ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ တောင်ကြီးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ညောာင်ရွှေမြို့အနီးတွင် တည်ရှိသည်။​ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဒုတိယအကြီးဆုံးကန်ကြီး ဖြစ်သည်။ တောင်နှင့် မြောက် […]

”ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာထဲက ရေနေသတ္တဝါများကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေသော မိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များ”

              မိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များ (Microplastics)ဆိုသည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ သမုဒ္ဒရာများတွင်ရှိပြီး အရွယ်အစား ၅မီလီမီတာအောက်ရှိ​သော ပလတ်စတစ်အမှုန်အမွှားများဖြစ်သည်။ထိုမိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များကြောင့် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရှိ ရေနေသတ္တဝါများ၏ အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိပြီး အစာကွင်းဆက်ကိုလည်းဆိုးရွားစွာအန္တရာယ်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ထို့ကြောင့် လည်း ၄င်းတို့ကို“ပင်လယ်ထဲက အသံတိတ်လူသတ်သမား”ဟု တင်စားခေါ် ဝေါ်ကြသည်။မိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ စွန့်ပစ်အမှိုက်များစီမံခန့်ခွဲမှုအားနည်းခြင်းသည် မိုက်ခရိုပလတ်စတစ်များဖြစ်ပေါ်လာပုံနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်နွယ်နေသည်ကို သတိပြုရမည်။ထိုအမှိုက်များ ရေထုထဲသို့ ရောက်လာပုံရောက်လာ နည်း ၃မျိုးရှိပါသည်။ပထမနည်းကတော့ – လူသားတို့၏ အမှိုက်များကို ရေထုထဲသို့ တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊သွယ် ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း မဆင်မခြင်စည်းကမ်းမဲ့စွန့်ပစ်ခြင်းတို့ကြောင့် ထိုအမှိုက်များ ရောက်ရှိလာ ရခြင်း၊ဒုတိယနည်းကတော့-သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် ရေထုထဲသို့ ဝင်ရောက်လာခြင်း(ဥပမာ အားဖြင့်-မိုးရွာခြင်း၊ လေပြင်းတိုက်ခြင်း၊ရေကြီးရေလျှံဖြစ်ခြင်း) နောက်ဆုံးနည်းကတော့-လူသားများ အဝတ်လျှော်သည့်အခါ အထူးသဖြင့် စက်ဖြင့်အဝတ်လျှော်သည့် အခါ အဝတ်အထည်များ လျှော်ဖွပ်ခြင်းတို့ကြောင့် ပလတ်စတစ်ဖိုင်ဘာအမျှင်လေးများ […]

သဘာဝကို လွမ်းတဲ့ဒဏ်တွေ

ခုနိုင်ငံတွင်းက လူတော်တော်များများမှာ သဘာဝကို လွမ်းတဲ့ဒဏ်တွေ အနည်းနှင့်အများခံစားနေကြရမှာ သေချာပါတယ်။ မြို့ပေါ်ကလူတွေက အခြေအနေအရ တောတောင်တွေဆီမသွားနိုင်။ တောကလူတွေက တောတောင်သဘာဝကို မခံစားအားတဲ့ အချိန်ပေကိုး။ သဘာဝနဲ့ထိတွေ့မှုနည်းတော့ သဘာဝကိုလွမ်းတဲ့ဒဏ် ခံစားကြရတယ်။ ဘာဒဏ်လဲဆို မွန်းကြပ်မှုဒဏ်ပေါ့။ တောတန်းလေးထဲမှာ လမ်းမလျှောက်ရတာ၊ မြစ်ကမ်းနဘေးမှာ လမ်းလျှောက်ရင်း မြစ်ကိုမငေးရတာ၊ တောင်ပေါ်ကိုတက်ပြီး လွင်ပြင်ကို အပေါ်စီးကမကြည့်ရတာ အချိန်တွေကြာညောင်းခဲ့ပါပြီ။ သဘာဝတရားဟာ လူ့စိတ်ကို နူးညံ့သိမ်မွေ့စေပါတယ်။ တင်းကြပ်နေတဲ့ စိတ်တွေကို ပြေလျော့စေပါတယ်။ လမ်းလျှောက်ဝါသနာပါသူတွေဟာ မြို့ပြင်တွေကိုလျှောက်ခွင့်မရတော့ ရပ်ကွက်ထဲပတ်လျှောက်နေကြရတယ်။ မြို့ပြင်မှာ ကွင်းပြင်တွေကိုငေး၊ လတ်ဆတ်တဲ့လေကိုရှုရတာလောက်တော့ ဘယ်လိုလုပ်မီပါ့မလဲ။ အရှုံးထဲက အမြတ်၊ အကောင်းထဲက အဆိုးလို့ဆိုရမယ့်အရာတစ်ခုက တော့ သဘာဝရဲ့တန်ဖိုးကို ပိုသိလာတာလို့ ဆိုရမှာပါ။ တောတောင်ရေမြေတွေရဲ့တန်ဖိုးဟာ ကြည့်ရတာတစ်ခုနဲ့တင် နည်းတဲ့တန်ဖိုးမဟုတ်ပါလားရယ်လို့ သိလာတာပါ။ စာရေးသူလိုဘဲ လူတော်တော်များများသိကြလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ […]

သစ်ပင်ကြီးတွေစိုက်ပျိုးကြဖို့ လိုပြီ

ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ စိုက်ပျိုးရေးဝါသနာပါသူတွေ ပေါပါသည်။ စိုက်ပျိုးရေးအဓိကနိုင်ငံဖြစ်တော့ စိုက်ပျိုးရေးဝါသနာက အနည်းနဲ့အများ လူတွေမှာရှိကြသည်။ သို့သော် အများစုဝါသနာပါသည့်စိုက်ပျိုးရေးသည် သီးနှံစိုက်ပျိုးရေးဖြစ်သည်။ ပန်းစိုက်ပျိုးရေးဖြစ်သည်။ အသီးအရွက် စိုက်ပျိုးရေးဖြစ်သည်။ တနည်းအားဖြင့် စီးပွားရေး၊ စားဝတ်နေရေးကို လပိုင်းအတွင်း ဖြေရှင်းနိုင်သည့် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း တွေကိုဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးဝါသနာပါသူတွေထဲမှာမှ သစ်ပင်ကြီးစိုက်ပျိုးတာကို ဝါသနာပါသူက တစ်ရာတွင် တစ်ယောက်ဆိုသလိုရှားပါးလှပါသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် သဘာဝအလျောက်ပေါက်ခဲ့သော သစ်ပင်တို့ကိုသာ အစဥ်အဆက် အသုံးပြုခဲ့ကြသည်မှာ ယနေ့တိုင်ပင်ဖြစ်သည်။ အိမ်ဆောက်ဖို့ ခုတ်လှဲသော သစ်ပင်နေရာမှာ သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင် အစားစိုက်ပျိုးခဲ့တာမျိုးမရှိသလောက်ပင်ဖြစ်သည်။ ထင်းအဖြစ်သုံးစွဲရန်ခုတ်လဲဲကြသော တောကသစ်ပင်တွေနေရာမှာလည်း ပြန်လည်စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိကြချေ။ အရိပ်ရသစ်ပင်ကြီးတွေနှင့်ပတ်သက်လျင်လည်း ထို့အတူပင်ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့သည် ကိုလိုနီခေတ်က ကျွန်တော်တို့ဘိုးဘွားတွေစိုက်ခဲ့သော လမ်းဘေးသစ်ပင်ကြီးတွေရဲ့ အရိပ်ကို ခိုကြရသည်။ ခေတ်သစ်မှာပြန်လည်စိုက် ပျိုးသည့်အပင်တွေရှိသော်လည်း ပမာဏ နည်းလှပါသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် ကိုယ်အရိပ်ခိုရမည့်အပင်ကိုပင် မစိုက်နိုင်လောက်အောင် ဖြစ်ခဲ့ကြသည်၊ […]

Page 1 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19