ယခုတစ်ခေါက် ဖျာပုံကို ကျွန်တော်ရောက်သွားချိန်ဟာ ရေကလည်းကြီးချိန် ပုစွန်လည်းပေါချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ မိုးကောင်းလို့ မြစ်ရေများနေချိန်မက ရေထချိန်လည်း ဖြစ်တယ်။ ပုစွန်တွေ လှိုင်လှိုင်တက်နေတယ်။ ပုစွန်တွေ ပေါသလောက် ဖမ်းသူတွေများပြီး ဖမ်းနည်းက စုံလှတယ်။ မြစ်ထဲမှာရော ချောင်းကြီး မြောင်းကြီးများမှာရော ချောင်းငယ် မြောင်းငယ်များမှာပါ လယ်ရေလွှဲပေါက်မှာပါမကျန် ဖမ်းနေကြပါတယ်။ ပုစွန်ဖောင်ကြီးတွေ၊ ဂါးတွေ၊ လှေကလေးတွေ၊ မြုံးတွေ၊ ပိုက်တွေနှင့် ဖမ်းကြရုံမက တိုင်ထောင်လို့လည်း ဖမ်းနေကြတယ်။ တိုင်ထောင်ဆို တာက မြစ်ကမ်းရိုးတစ်လျှောက်လုံး ရေတိမ်ပိုင်းမှာ တိုင်တွေ ထောင်ထားပြီး ဗေဒါပင်တွေ၊ သစ်ကိုင်းတွေ၊ ခြုံနွယ်တွေ ချည်ထားကြတယ်။ ရေထဲပါလာတဲ့ ပုစွန်တွေက အဲဒီတွေထဲ ဝင်တိုးကြရင်း ခိုကပ်ပြီး ကျန်နေရစ် ကြတယ်။ ရေကျတော့မှ လုပ်သားကြီးများက ကောက်ယူကြရုံ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူပိုင် ‘ပုလဲနှင့် ငါး’ […]

သန္တာကျောက်တန်းတွေက မြောက်လတ္တီကျူ၃၀°နဲ့ တောင်လတ္တီကျူ၃၀°ကြား အပူပိုင်း ပင်လယ်တွေမှာ တည်ဆောက်ကြတယ်… ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် သန္တာကောင်တွေက ပူနွေးကြည်လင်တဲ့ ရေတိမ်မှာ ကောင်းစွာ ရှင်သန်နိုင်ကြတယ်…. သို့သော် သဘာဝဖြစ်‌စဉ်အရ ကမ်းနီး ကမ်းဝေးနဲ့  ပုံဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုး အမျိုးအစားခွဲထားတယ်… 🏝️🏝️🏝️🏝️ (၁)ကမ်းနီးသန္တာကျောက်တန်း(Fringing Reef) 🏝️🏝️🏝️ ဒီသန္တာကျောက်တန်းက သန္တာကောင်နဲ့ မသက်ဆိုင်တဲ့ ကမ်းခြေ၊ ကျွန်းအနီးတွေမှာ တွေ့ရတယ်… (သနွာကျောက်တန်းနဲ့ မဆိုင်တဲ့ ကျွန်းဆိုတာ မြိတ်ကလို ကုန်းမြေက ကွဲထွက်သွားတဲ့ ကျွန်းတွေ၊ ဟာဝိုင်အီကျွန်းစုလို မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ ကျွန်းတွေ) 🏝️🏝️🏝️🏝️ (၂)ကမ်းကွာ သန္တာကျောက်တန်း(Barrier Reef)🏝️🏝️🏝️🏝️ ကမ်းကွာသန္တာကျောက်တန်းက ကမ်းခြေ(ကုန်းမြေ)နဲ့ အနည်းငယ်ကွာဝေးတယ်.. ယင်းနဲ့ ကုန်းမြေကြား ရေလက်ကြား(သို့မဟုတ်) ပင်လယ်ထံုးအိုင်တွေ ရှိတက်တယ်.. ကမ်းကွာသန္တာကျောက်တန်းတွေက အနည်း နဲ့ အများ ဝိုင်းစက်ကြတယ် […]

တချို့နိုင်ငံတွေဟာ ကျွန်းနိုင်ငံမလို့ ဘာစိုက်စိုက်မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်…….. တချို့နိုင်ငံတွေမှာ သဲကန္တာရတွေ အပြည့်မလို့ ဘာစိုက်စိုက်မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်……… တချို့နိုင်ငံတွေမှာ ရာသီဥတု ဆိုးလွန်းလို့ ဘာစိုက်စိုက်လွယ်လွယ်နဲ့မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်……… သူတို့နိုင်ငံတွေကို တကူးတက သွားလည်ပြီး ဓာတ်ပုံတွေရိုက်ကြ။ ကမ္ဘာသိအောင် ကြေငြာကြပြီး ကိုယ်နိုင်ငံအတွက် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေတွေရကြတယ်။ Australiaနိုင်ငံမှာ စိန်ပန်းပြာပွင့်ချိန်ကို တခန်းတနားကျင်းပပြီး တကမ္ဘာလုံးကို ကြေငြာပြီး စိန်ပန်းပြာရောင် ဝတ်စုံတွေဝတ်ပြီးပွဲတော်လုပ်ကြတယ်။ Japanမှာတော့ ချယ်ရီပွဲတော်၊ ကြာပန်းပွဲတော်၊ ဘိန်းပန်းပွဲတော်၊ Fujiပန်းပွဲတော်၊ ဒေလီယာပန်းပွဲတော်၊ cosmosပန်းပွဲတော်၊ ပန်းအမျိုးတိုင်းအတွက်တန်ဖိုးထားပြီး ပွဲတော်လုပ်ကာ tour attraction လုပ်ကြပါတယ်။ Africaက ကင်ညာ မှာ သဲကန္တာရမှာအလေ့ကျပေါက်တဲ့ပန်းကို ထိန်းသိမ်းပြီး tourတွေကို ဆွဲဆောင်ပါတယ်။ Vietnamနိုင်ငံမှာတော့ ရေထဲမှာ ကန္ဒမာ ပန်းတွေစိုက်ပြီး ပန်းလဲရောင်း နိုင်ငံခြားသားကိုလဲဆွဲဆောင်တဲ့ အလုပ်ကို […]

သိန်းမော် (ဒီဇင်္ဘာ ၂၆ ရက်၊ ၂ဝ၂ဝ ခုနှစ်) … သစ်ပင်သစ်တောများ ပြုန်းတီးလာသည့်အခါ မိုးရေကို မထိန်းချုပ်နိုင်တော့။ ရွာချလိုက်သည့် မိုးရေကိုစုပ်ယူရန်နှင့် ရေစီးကိုနှေးစေသည့် သစ်ပင်သစ်တောများ မရှိတော့သည့်အခါ၊ အတားအဆီးမဲ့ လျင်မြန်စွာစီးလာသည့် မိုးရေစီးများက မြေပေါ်တွင် ကြာရှည်မနေတော့သဖြင့် မြေကြီးအတွင်းသို့လည်း စိမ့်ဝင်နိုင်မှု မရှိတော့။ ထိုအခါ မြေအောက်ရေများ လျော့ကျလာရသည်။ မြေအောက်ရေ လျော့နည်းသဖြင့် နွေအခါ စမ်းတို့ခမ်း၍ မြစ်ချောင်းတို့အတွင်း ရေနည်းပါးလာရသည်။ … သစ်ပင်သစ်တောများ ပြုန်းတီးလာသည့်အခါ ရွာချသည့် မိုးရေများသည် အတားအဆီးမဲ့ ဒလဟောစီးရင်း စွမ်းအင် ကြီးမားလာသည့်အခါ၊ လမ်းတွင်တွေ့သမျှ အမိုးအကာမဲ့သည့် မြေကြီးမြေပြင်မှန်သမျှကို တိုက်စားကာ သယ်ယူတော့သည်။ အမြင့်ပိုင်းဒေသများတွင် မြေဆီသြဇာကောင်းသည့် အပေါ်ယံ မြေလွှာများ ဆုံးရှုံးကြရသည်။ အရင်းများပါသွားသည်။ အမြတ်ကို မြစ်ဝကျွန်းပေါ်သားတို့ […]

မြန်မာနိုင်ငံဟာ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေထဲ ဒီရေတောအများအပြားရှိတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရေတောတွေဟာ ကမ်းရိုးတန်းဒေသက မုန်တိုင်းဒဏ်နဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေကို ခုခံကာကွယ်ပေးနိုင်သလို ပင်လယ်သယံဇာတတွေဖြစ်တဲ့ ငါး၊ ပုစွန်တို့ရဲ့ ခိုအောင်းမှီခိုသားပေါက်ရာ နေရာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ဒီရေတောတည်ရှိသည့် နိုင်ငံများတွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသည် သတ္တမမြောက် ဧရိယာအများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် တိုင်းတာရရှိမှုများအရ ဒီရေတောဖုံးလွှမ်းဧရိယာ တစ်သန်းနှစ်သိန်းခန့် ရှိနေသေးကြောင်း သိရပါတယ်၊ ဒီရေတောတွေဟာ ပင်လယ်ကမ်းစပ် ကမ်းဦးရေတိမ်ပိုင်းကမ်းတက် မြေများတွင် သဘာဝအလျောက် ပေါက်ရောက်ရှင်သန်လျက်ရှိနေသော လမု၊ ကနစို၊ ဓနိစသည့် ရေငန်ကြိုက်အပင်မျိုးစုံ  စုပြုံလျက် တိုးမပေါက် လောက်အောင်ထိ ထူထပ်စွာပေါက်ရောက်လျက်ရှိနေသော သဘာဝတောများဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ဒီရေတော ၅ရဝဝရဝ ဟက်တာရှိပြီး ဧရာ ဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ၄၆ ရာခိုင်နှုန်း၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ၃၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ကမ်းရိုးတန်းတွင် ၁၇ […]

ပြက္ခဒိန်တစ်ခုမှစခဲ့တဲ့ သမိုင်းကြောင်းတစ်ခု ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ပန်းရိုးမနှင့်ရွှေမင်းဝံပြက္ခဒိန်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဘုတလင်မြို့နယ်ရှိ တွင်းတောင် အင်းရဲ့ဓာတ်ပုံပါရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဓာတ်ပုံကို ထိုအချိန်က မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ် အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကထိက ဒေါက်တာမင်းသိန်း တွေ့မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံမှာ မြင်တွေ့ရတဲ့အနေအထားအရ တွင်းတောင်အင်းတွင် စပီရူလိုင်းနား စိမ်းပြာရေညှိများရရှိနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်မိခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ ဒေါက်တာမင်းသိန်း ဦးဆောင်ပြီး မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ်အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေဟာ သုတေသနလုပ်ငန်း များ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ အသုံးချမှုလုပ်ငန်းတွေကို သုတေသန ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါတော့တယ်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် ဝန၃်ကြီးဌာနကိုယ်စားလှယ်များပါဝင်ပြီး ထပ်မံ သုတေသနလုပ်ငန်းများ ထပ်မံ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လေ့လာစီစစ်ရေးအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။ ဒီနောက် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ စက်မှုဝန်ကြီးဌာန မြန်မာနိုင်ငံဆေးဝါးလုပ်ငန်းစက်ရုံ(BPI)မှာပဲ စပီရူလိုင်းနားဌာနခွဲတစ်ခုအဖြစ် စတင် ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ […]

ကျွန်‌ဝောာ်တို့ပတ်၀န်းကျင်မှာ ပိုးစုန်းကြူးလေး တွေကို မတွေ့ရတော့ပါဘူး။ ဘာလို့လဲ? မျိုးတုန်းကုန်တာလား? ဒီနေ့ တနသ်ာရီဂျာနယ်မှာ ဒီအကြောင်းလေးရှင်းပြထားတာတွေ့လို့ စိတ်၀င်စားပြီး google မှာပါရှာဖတ်ကြည့်မိတယ်။ ပိုးစုန်းကြူးတွေက နွေဦးရာသီရဲ့ပိုးကောင်လေးတွေပါ။မကြာခင်ရောက်လာတော့မယ့် နွေဦးကစလို့ June လ လောက်ထိ ပိုးစုန်းကြူးတွေ ပေါ်လာတက်တဲ့ရာသီပါပဲ။ ပိုးစုန်းကြူးမျိုးစိတ်ပေါင်း ၂,၀၀၀ ၀န်းကျင်လောက်ရှိပါတယ်တဲ့ ။အကောင်အကြီးအသေးရှိတယ်။တချို့က ပန်း၀တ်ရည်ကိုစားတယ်။ဘက်တီးရီးယားစားတယ်။ တချို့ ပိုးစုန်းကြူးတွေက အချင်းချင်းပြန်စားကြပါတယ်။ ပိုးစုန်းကြူးတွေဟာ ဒိုင်နိုဆောတွေနဲ့ခေတ်ပြိုင်လို့တောင်ပညာရှင်တွေကဆိုပါတယ်။သူတို့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရှိခဲ့တာ နှစ်သန်းပေါင်း 100 ကျော်ပါပြီတဲ့။ ဒါပေမယ့် လူသားတွေအနေနဲ့ ဒီ‌သက်တမ်းရင့် ပိုးကောင်ငယ်တွေကို ထိန်းသိမ်းဖို့၊ကြင်နာဖို့ ပျက်ကွက်ခဲ့ကြပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကိုယ်တိုင်တောင် 2018 ခုနှစ်လောက်မှ ပိုးစုန်းကြူးတွေပျောက်ကွယ်လာတာကိုအရေးတကြီး အဖြစ် သုတေသနတွေပြုကြ။ထိန်းသိမ်းဖို့ စာတမ်းတွေဖတ်ကြ။အဖွဲ့တွေဖွဲ့ကြနဲ့ လှုပ်ရှားလာခဲ့တယ်လို့ The Guardian သတင်းစာက ဆိုပါတယ်။ ဒီသုတေသနတွေလုပ်ပြီးမှပဲ ပညာရှင်တွေဟာ […]

မိမိတို့ အိမ်မှာ စားသုံးနေကြတဲ့ အသီးများ ဖြစ်တဲ့ သရက်သီး၊ မာလကာသီး ၊သင်္ဘောသီး၊ ပိန္နဲသီး၊ လိမ္မော်သီး စတဲ့ အသီးတွေရဲ့ အစေ့တွေကို အမှိုက်ပုံးတဲ့ မထည့်ဘဲနဲ့ ၎င်းအသီးတို့ရဲ့ အစေ့လေးတွေကို ရေဆေးပြီး နေရောင်ဖြင့် တစ်ရက် နှစ်ရက်နေလှမ်းကာ ဘူးခွံ အလွတ်၊ ကြွပ်ကြွပ်အိတ်(သို့) ပလတ်စတစ် အိတ်လေးများဖြင့် သိမ်းဆည်းထားလိုက်ပါ။ ထို့နောက် မိမိတို့ နေရပ်မှ ကိုယ်ပိုင်ကား (သို့) အဝေးပြေးကား တို့ဖြင့် တစ်ခြား ဒေသသို့ အလည်အပတ်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် အလုပ်ကိစ္စပဲ ဖြစ်ဖြစ် စတဲ့ အကြောင်းအမျိုးမျိုး တို့ကြောင့်ခရီးသွားရတဲ့ အခါများမှာ ထိုနေလှမ်းထားသော အသီးစေ့လေးများကို ယူဆောင် သွားလိုက်ပါ။ လမ်းခရီး တစ်နေရာရာမှာ ခနနားချိန် (သို့) လမ်းဘေးတစ်နေရာမှာ ကားခနရပ်ချိန်များမှာ မိမိတို့ယူဆောင်လာတဲ့ […]