ကောလင်းမြို့နယ်တွင်းရှိ ကျွန်တော့်ဇာတိမြေ နယ်အစွန်အဖျားရွာကလေးသို့ မရောက်ဖြစ်သည်မှာ (၄)နှစ်နီးပါးခန့် ရှိခဲ့ပေပြီ။ ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းတွင်ကား ကိုဗစ်ရောဂါအပြင် အရေးအခင်းကာလကြောင့် ကျွန်တော်အိမ်ပြန်ဖြစ်ခဲ့သည်။ မကြာမြင့်သောနှစ်ကာလများအတွင်း ကောလင်းမြို့နယ် အနောက်ဘက်ခြမ်း၏ တိုးတက်ပြောင်းလဲမှုများကို မြင်တွေ့ရသောကြောင့် ကျွန်တော်ဝမ်းသာမဆုံးရှိလှသည်။ လွန်ခဲ့သည့် (၁၀) နှစ်ခန့်က ကောလင်း-ရွာဘက်လမ်းသည် အလွန်ဆိုးရွားသည်။ ယခုဆိုလျှင် သုံးပုံတစ်ပုံခန့် ကတ္တရာလမ်းခင်းပြီးပေပြီ။ လျှပ်စစ်မီးလည်း မြို့နယ်အနောက်ဘက်ခြမ်း ရွာအတော်များများ လင်းနေပြီဖြစ်သည်။ သို့သော် ကျွန်တော်စိတ်မကောင်းဖြစ်မိသည်မှာကား လမ်းမကြီးတစ်လျှောက်ရှိ တောဧရိယာအမြောက်အများမှာ စိုက်ပျိုးမြေအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲနေပေပြီ။ တစ်ရွာနှင့် တစ်ရွာအကြား အင်တိုင်းတောများမှာ ခပ်ကျဲကျဲသာကျန်တော့သည်။ အရိပ်အာဝါသကောင်းသော အချို့အပင်ကြီးများလည်း မရှိတော့ပြီ။ ကျွန်တော့်ဘိုးဘွားများလက်ထက်က ကောလင်းမြို့သို့ ‌ခြေလျင်၊ လှည်း၊ စက်ဘီးတို့ဖြင့် သွားခဲ့ကြရသည်။ ထိုခေတ်က ကောလင်းနှင့်ရွာဘက်ကို နေချင်းပြန်ဖို့ မလွယ်လှပေ။ ခမောက်တောင်ကွင်းမရောက်ခင် လမ်းခုလတ်တွင်ကား ‘လှံထိုးသရက်ပင်’ဟုခေါ်သော သရက်ပင်အကြီးကြီးတစ်ပင်ရှိခဲ့သည်ဟု […]

(၁) “သစ်ပင်စိုက်တာဟာတစ်ဦးချင်း၊ တစ်ယောက်ချင်းလုပ်နိုင်တဲ့ကိစ္စပါ။ ကမ္ဘာကြီးဟာပျက်နေတယ်။ အဲဒီပျက်နေတဲ့ကမ္ဘာကြီးကို ပြန်ကောင်းအောင် လုပ်တဲ့နေရာမှာစိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ လုပ်ရမှာပါ။ကမ္ဘာကြီးကိုချစ်တယ်ဆိုရင် ဒီလောက်ကလေးတော့ လုပ်ကြပါလို့ ကျွန်တော်မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်” မကြာသေးမီက ကွယ်လွန်ခဲ့သည့် သစ်တောပညာရှင် ကမ္ဘာမြေချစ်သူဦးအုန်းပြောနေကျစကားဖြစ်သည်။ ထိုစကားကိုပင် သစ်ပင်စိုက်ပွဲတစ်ခုတွင် သူပြောနေရင်း မျက်ရည်များကျလာခဲ့သည်။ ရှိုက်သံသဲ့သဲ့ ကြားတွင် သူ့စကားသံများ တိမ်ဝင်သွားခဲ့သည်။ သစ်ပင်စိုက်ပွဲသို့ တက်ရောက်လာသူတိုင်း စိတ်မကောင်း ဖြစ်ကြရသည်။ အမြဲတမ်းမာမာထန်ထန်ပြောတတ်သည့် သူ့ထံမှ ထိုကဲ့သို့အမူအရာကိုတွေ့ရသောကြောင့်လည်း အံ့သြကြရသည်။ ကျွန်တော်ကတော့ သူ့ကိုနားလည်သည်။ သူအသက်အရွယ်ရလာပြီ။ စိတ်သွားတိုင်းကိုယ်မပါသလို ပါးစပ်ကပြောတိုင်းလည်း လက်ကမပါနိုင်တော့။ ထို့ကြောင့် သူ့ကိုယ်သူအားမရဖြစ်မိသည်။ ပျက်ယွင်းလာသောကမ္ဘာကြီးကို ပြန်လည်ပြုပြင်ရန် သစ်ပင်များမစိုက်နိုင်တော့သဖြင့် သူ ဝမ်းနည်းသည်။ ဝမ်းနည်းစိတ်ကို မထိန်းနိုင်သဖြင့် သူမျက်ရည်ကျသည်။ ပြီးတော့ မျက်ရည်ကြားထဲကနေပဲ သူအားတင်းပြီးပြောလိုက်ပါသေးသည်။ “ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် အထိရောက်ဆုံးနဲ့ အလွယ်ဆုံးနည်းကတော့ […]

(၁) ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လအတွင်း ဒီရေတောပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့်ပတ်သက်သော သတင်းနှစ်ပုဒ်ကို 7Day Daily တွင်ဖတ်လိုက်ရသည်။နော်ဝေအခြေစိုက်ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့ Worldview International Foundation မှ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ရွှေသောင်ယံ၊ ရခိုင်ပြည်နယ် ဂွမြို့နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး မြိတ်မြို့နယ်တို့တွင် ဒီရေတောပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်မည့်သတင်းနှင့်ဒိန်းမတ်အစိုးရ၏ ထောက်ပံ့ကူညီမှုဖြင့် ဝမ်းပိုက်ကြိုးဝိုင်းနှင့် မြေပုံမြို့နယ်အတွင်း လစ်လပ်နေသည့် ဒီရေတောပျက်များကို ရွေးချယ်ကာ ဒီရေတောဧက ၅၀၀ ကျော် စိုက်ပျိုးမည့်သတင်း ဖြစ်သည်။ ထိုသတင်းနှစ်ပုဒ်ကို ဖတ်မိပြီး ရွှေလက်၏ အတွေးများသည် ဒီရေတောများထံသို့ ရောက်သွားလေတော့သည်။ ရွှေလက်က ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်သားဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဒီရေတောများနှင့် မစိမ်းခဲ့ပါ။ ဒီရေ တောများနှင့် အမြဲထိတွေ့နေရသောကြောင့် သူတို့၏ အရေးပါပုံကို ကောင်းကောင်းသိသည်။ စာတွေ့မဟုတ် လက်တွေ့ သိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဒီရေတောများက ကျေးလက်အိမ်များဆောက်လုပ်နိုင်သည့် သစ်များ၊ ထင်းများ၊ […]

ပုပ္ပားတောင်တော်မြတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အပူပိုင်းဒေသ(Dryzone Ecosystem) ဂေဟစနစ်တွင် စိမ်းလန်းလှပသော အချက်အချာကျသော ဒေသတွင်ရှိ၍ အလွန်မှ အရေးကြီးလှပေသည်။ ပုပ္ပားတောင်၏ ဂေဟစနစ် ပျက်ပြယ်သွားလျင် အပူပိုင်းဒေသတစ်ခုလုံးသည် ကန္တာရအသွင် ပြောင်းသွားပါလိမ့်မည်။ ပုပ္ပားတောင်၏ မီးတောင်ချိုင့်ဝှမ်းသည် အာကာသတစ်ခွင်မှ အအေးဓာတ်(ဆီးနှင်း၊ မိုးရေမိုးပေါက်)များကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖမ်းယူ၍ တောင်တစ်ခုလုံးသို့ စိမ့်ဝင်ဖြန့်ဖြူးပေးပြီး အအေးဓာတ်ကို ပေးလျက်ရှိသည်။ ဥပမာ ရေငယ်စခန်း ညအိပ်ဖူးသူတိုင်း အအေးဓာတ်(Air Condition) ပေးသကဲ့သို့ အလွန်းအေးစက်စွာ အိပ်စက်ရ၍ နံနက် အိပ်ယာထလျင် အအေးမိမည်ကို ပူပင်ကြရ၏။ ပုပ္ပားတစ်ဝိုက်ရှိ စမ်းရေအားလုံးသည် စမ်းရေအားလုံးသည် မြေအောက်ရေ မဟုတ်ပါ။ တောင်မကြီး၏ မီးတောင်ချိုင့်ဝှမ်းကပေးသော Cloud Forest ခေါ် ဆီးနှင်းတိမ်တိုက် များက ပေးသောရေ ဖြစ်ပါသည်။ ၄င်းဆီးနှင်းတိမ်တိုက်မှ ရလာသောရေဖြင့် […]

ယခုတစ်ခေါက် ဖျာပုံကို ကျွန်တော်ရောက်သွားချိန်ဟာ ရေကလည်းကြီးချိန် ပုစွန်လည်းပေါချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ မိုးကောင်းလို့ မြစ်ရေများနေချိန်မက ရေထချိန်လည်း ဖြစ်တယ်။ ပုစွန်တွေ လှိုင်လှိုင်တက်နေတယ်။ ပုစွန်တွေ ပေါသလောက် ဖမ်းသူတွေများပြီး ဖမ်းနည်းက စုံလှတယ်။ မြစ်ထဲမှာရော ချောင်းကြီး မြောင်းကြီးများမှာရော ချောင်းငယ် မြောင်းငယ်များမှာပါ လယ်ရေလွှဲပေါက်မှာပါမကျန် ဖမ်းနေကြပါတယ်။ ပုစွန်ဖောင်ကြီးတွေ၊ ဂါးတွေ၊ လှေကလေးတွေ၊ မြုံးတွေ၊ ပိုက်တွေနှင့် ဖမ်းကြရုံမက တိုင်ထောင်လို့လည်း ဖမ်းနေကြတယ်။ တိုင်ထောင်ဆို တာက မြစ်ကမ်းရိုးတစ်လျှောက်လုံး ရေတိမ်ပိုင်းမှာ တိုင်တွေ ထောင်ထားပြီး ဗေဒါပင်တွေ၊ သစ်ကိုင်းတွေ၊ ခြုံနွယ်တွေ ချည်ထားကြတယ်။ ရေထဲပါလာတဲ့ ပုစွန်တွေက အဲဒီတွေထဲ ဝင်တိုးကြရင်း ခိုကပ်ပြီး ကျန်နေရစ် ကြတယ်။ ရေကျတော့မှ လုပ်သားကြီးများက ကောက်ယူကြရုံ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူပိုင် ‘ပုလဲနှင့် ငါး’ […]