ရွက်သင်္ဘောခေတ်ကို ပြန်သွားဖို့ လုပ်နေကြပြီ

ရေကြောင်းသဘောၤလုပ်ငန်း ဆိုတာ ကမ္ဘာကုန်စည် ၈၀ % လောက်ကို သယ်ယူပို့ဆောင်ပေးနေတဲ့ လုပ်ငန်းပါပဲ ။ စတစ္စတာ ဆိုတဲ့ စာရင်းအင်း ကုမ္ပစီရဲ့ မှတ်တမ်းများအရ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု ၁၁ % ကအဲ့ဒိကုန်တင်သဘောၤတွေ ကနေ လာတာပါ။ တိတိကျကျပြောရရင် ကမ္ဘာ့လေထုထဲကို ကာဗွန် တန်ချိန် သန်း၁၄၀ ကျော် ကို သဘောၤတွေက ထည့်ပေးနေတာပါ။ အဲ့ဒါကြောင့် ပြင်သစ် သင်္ဘောကုမ္ပဏီတစ်ခုက သူတို့ရဲ့ ကုန်တင်သင်္ဘောတွေကို ဆီစားသက်သာအောင် စွန်ကြီးတွေလုပ်ပြီး သင်္ဘောကိုဆွဲခိုင်းဖို့ စတင်စမ်းသက်နေပါတယ်။ အဲယားဘတ်စ် လေယာဉ်ကုမ္ပဏီက အင်ဂျင်နီးယာတွေကိုခေါ်ပြီး ကုန်တင်သင်္ဘောကြီး တစ်စင်းလုံး ကို ဆွဲနိုင်တဲ့ စွန်တစ်ခုက ဘယ်လောက်ပမာဏ ရှိရမလဲဆိုတာကို အရင်ဆုံးစမ်းသက်ခဲ့ပါတယ်။ စမ်းသက်ချက်အရ စတုရန်းမီတာ ၁၀၀၀ရှိတဲ့ […]

မိန်းမလှကျွန်း

ဗြုံးမွှေးကျွန်း ဖရီဒါရုံးရှေ့ရှိ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်သည် ငြိမ်သက်လျက်ရှိ၏။ အချိန်ကား နံနက် (၅) နာရီခွဲ။ ဇူလိုင်လ မိုးရာသီဖြစ်၍ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး အုံ့ဆိုင်းနေပြီး အရှေ့အရပ်ဆီမှ နေရောင်ဖျော့ဖျော့လေးကိုသာ လှမ်းမြင်နေရ၏။ ပင်လယ်ဘက်မှတိုက်ခတ်လာသော လေအေးကလေးကလည်း နံနက်ခင်းကို လတ်ဆတ်နေအောင် အားဖြည့်သကဲ့သို့ရှိနေ၏။ ကျွန်ုပ်လည်း ရုံးရှေ့ကွက်ပျစ်ပေါ်တွင် ထွေရာလေးပါးကိုစဉ်းစားရင်း အတွေးနယ်ချဲ့နေစဉ် ရုတ်တရက် ခေါ်သံတစ်ခုကြောင့် အတွေးတို့သည် လွင့်စင်ကွယ်ပျောက်ကုန်၏။ ကိုမျိုးမြင့်။ ။ ‘ကျော်မျိုးလွင်ရေ … မနက်စာ ထမင်းကြော် ရပြီဟေ့။ စားရအောင် လာခဲ့တော့။’ ကျွန်ုပ်။ ။ ‘ဟုတ် အကို … လာပါပြီ။’ ကျွန်ုပ် ထမင်းစားပွဲဝိုင်းတွင် ထိုင်လိုက်မိသည်နှင့် … ကိုမျိုးမြင့်။ ။ ‘မနက်ခင်းလေးမို့ ရုံးရှေ့ပင်လယ်ရေဟာ ငြိမ်နေတာ။ အခုတောင် ပင်လယ်ဘက်ကနေ ဒီရေ […]

မြစ်တွေကို လူတွေလို သဘောထားပြီး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ကြပါ

“ မြစ်တွေမှာ အသက်ရှိတယ်။ ဒီရေအတက်အကျ လုပ်ရင်း သူတို့ အသက်ရှူနေကြရတယ်။ သူတို့ဟာ ပုံမှန်အတိုင်း ကျန်းကျန်းမာမာ စီးဆင်းရင်း လူတွေကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် အထောက်အကူ ပြုနေကြတယ်။ အခုနောက်ပိုင်း လူတွေက မြစ်တွေ ညစ်ညမ်းအောင်၊ ရေစီးရေလာ ပျက်စီးအောင် လုပ်ကြတော့ မြစ်တွေ ခမျာ အသက်ကို ပုံမှန် မရှူနိုင်ကြတော့ဘူး။ အသက်ရှူကျပ်နေကြရတယ်။ ရှေ့ဆက် ရှင်သန်ဖို့ ခက်ခဲနေကြရတယ်။ အဲဒါကို အသိဉာဏ် ရှိသူတိုင်း စာနာနားလည်ဖို့ လိုပါတယ်” အတိအကျမဟုတ်ပေမယ့် အဲဒါနဲ့ အဓိပ္ပာယ် တူညီတဲ့ စကားတွေကို စာရေးသူ သတင်းထောက်ဘဝက သစ်တောပညာရှင် ဦးအုန်းဆီက ကြားခဲ့ရတာပါ။ အခု သစ်တောပညာရှင် ဦးအုန်း (စာရေးသူကတော့ အဘ တစ်ယောက်လို ချစ်ခင်လို့ အဘလို့ ခေါ်ပါတယ်) […]

ဆိုလာပါဝါကို အိန္ဒိယက နိုင်သွားပြီလား

မြန်မာစာမှာ ပြဒါးသေ တစ်ဆွေ၀ ၊ သံသေတစ်ပြည် ၀ ဆိုတဲ့ စကားရှိပါတယ်။ ဆိုလိုချင်တာက ပြဒါးကို ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ပုံစံအတိုင်း ဖန်တီးလာနိုင်ပြီဆိုရင် သောက် ဆေးဖော်တာတွေ သုတ်ဆေး ဖော်တာတွေ ကိုလုပ်နိုင်ပြီဖြစ်လို့ တစ်ဆွေတစ်မျိုး လုံးကို ဝအောင်တင်ကျွေးထားနိုင်တဲ့အပြင် ကိုယ်မျိုးဆက်ကိုလည်း ဆက်ပြီးကျွေးထားနိုင်တယ်လို့ ပြောချင်ပုံရပါတယ်။ အဲ့လိုပဲ သံကို ပုံစံအမျိုးမျိုး နဲ့ သွန်းလောင်း နိုင်ခဲ့ကြတဲ့ အင်္ဂလိပ်တွေ ၊ ဂျာမန်တွေ သူတို့ နိုင်ငံတွေ ကြွယ်ဝချမ်းသာအောင် လုပ်နိုင်တယ်လို့ပြောချင်ပုံရပါတယ်။ အခု အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ရထားပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းမှာ နေရောင်ခြည် စွမ်းအင်သုံး လျှပ်စစ်အား ထုတ်လုပ်မှု ဆိုလာပါဝါ စနစ်ကို အစားထိုးသုံးစွဲလိုက်ပြီလို့ သိရပါတယ်။ မနေ့က ဒေလီမက်ထရိုမီးရထားလုပ်ငန် က သူတို့ရဲ့ ရထားပိုကဆောင်ရေးကို ဆိုလာစနစ်နဲ့ ပဲ […]

၂၀၂၅ မှာ မက်ဒေါနယ် စားသောက်ကုန်တွေ မှာ ပလက်စတစ် လုံးဝမပါစေရဘူးလို့ အာမခံ

ကမ္ဘာ့ စာသောက်ကုန် လုပ်ငန်း ဘီလူကြီး မက်ဒေါနယ်က သူ့ရဲ့စားသောက်ကုန်တွေကို လာမယ့် ၂၀၂၅ မှာပလက်စတစ်နဲ့ ပက်သက်တဲ့အရာ တစ်ခုမှာ မပါစေရဘူးလို့ အာမခံလိုက်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၄၀ လောက်ကတည်းက ကလေးတွေအတွက် စားသောက်ကုန်တွေမှာ အပေါစားပလက်စတစ် အရုပ်ကလေး ထည့်သွင်းတာတွေကိုလည်း ရပ်တန့်လိုက်တော့မယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ အဲ့ဒိအပေါစား အရုပ်တွေက ခဏပဲကစားလို့ ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် အမှိုက်အဖြစ် ကမ္ဘာမြေပေါ်ကိုရောက်ရှိသွားပါတယ်။ ကုမ္ပဏီက ကစားစရာအရုပ်တွေ ထည့်ပေးတဲ့ ကိစ္စကို ဆက်လုပ်ပေးဦးမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ဂေဟစနစ်နဲ့ လျော်ညီတဲ့ အခြားအမျိုးအစားတွေကို အစားထိုးဖို့အတွက်စဉ်းစားနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သူတို့ က “ အပျော်တွေကိုထိန်းသိမ်းထားရင်း ကမ္ဘာကြီးကို ကာကွယ်ကြစို့” ဆိုတဲ့ ဆောင်ပုဒ်နဲ့ ကလေးတွေအတွက် Happy Meal တွေ ကို ထုတ်လုပ်မယ်လို့ […]

COP26 ထိပ်သီးညီလာခံမှာ ကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ဘာတွေ ပြောသွားသလဲ

လက်ရှိ စကော်တလန် ဂလက်စကိုမြို့ မှာကျင်းပနေတဲ့ ကမ္ဘာရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု ဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ ရဲ့ နိုင်ငံစုံ ညီလာခံ ( COP26 )မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုး ဘိုင်ဒန်က ၂၀၅၀ရောက်တာနဲ့ အမေရိကားမှာ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု သုည အဆင့်ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးပါမယ်လို့မနေ့က ကတိကဝတ် ပြုခဲ့ပါတယ်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကို တိုက်ဖျက်နေတဲ့ နိုင်ငံသီးသီးရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ဖွံ့ဖြိုး အောင် အကူအညီ ပေးဖို့ရယ် နဲ့ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု ကိုလျှော့ ချရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အင်တိုက် အားတိုက် လုပ်နေတဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံတွေနဲ့ လည်း လက်တွဲလုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ဆိုလိုက်ပါတယ်။ “ ကျနော်တို့က တော့ ပထမအဆင့် ရေတိုလုပ်ငန်းအနေနဲ့ ၂၀၃၀ အရောက်မှာ ကမ္ဘာကြီး ယနေ့ဖြစ်နေတဲ့ အပူချိန်လျှော့ချနိုင်ဖို့ နည်းပညာတွေကိုအသုံးပြု ဖို့ […]

မိုးလေဝသပညာရှင် ဒေါက်တာထွန်းလွင်ရဲ့ ဆောင်းပါး # ပျောက်ဆုံးဖို့အန္တရာယ်ကြုံတွေ့လာနိုင်တဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့သဘာဝအမွေတစ်ခု

ပြက္ခဒိန်တစ်ခုမှစခဲ့တဲ့ သမိုင်းကြောင်းတစ်ခု ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ပန်းရိုးမနှင့်ရွှေမင်းဝံပြက္ခဒိန်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဘုတလင်မြို့နယ်ရှိ တွင်းတောင် အင်းရဲ့ဓာတ်ပုံပါရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဓာတ်ပုံကို ထိုအချိန်က မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ် အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကထိက ဒေါက်တာမင်းသိန်း တွေ့မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံမှာ မြင်တွေ့ရတဲ့အနေအထားအရ တွင်းတောင်အင်းတွင် စပီရူလိုင်းနား စိမ်းပြာရေညှိများရရှိနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်မိခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ ဒေါက်တာမင်းသိန်း ဦးဆောင်ပြီး မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ်အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေဟာ သုတေသနလုပ်ငန်း များ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ အသုံးချမှုလုပ်ငန်းတွေကို သုတေသန ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါတော့တယ်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် ဝန၃်ကြီးဌာနကိုယ်စားလှယ်များပါဝင်ပြီး ထပ်မံ သုတေသနလုပ်ငန်းများ ထပ်မံ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လေ့လာစီစစ်ရေးအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။ ဒီနောက် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ စက်မှုဝန်ကြီးဌာန မြန်မာနိုင်ငံဆေးဝါးလုပ်ငန်းစက်ရုံ(BPI)မှာပဲ စပီရူလိုင်းနားဌာနခွဲတစ်ခုအဖြစ် စတင် ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ […]

ဆိုလာကားကို ထွင်ပြီး မိုင် ၆၀၀ ကျော်မောင်းပြတဲ့ ဟော်လန်ကျောင်းသားများ

နယ်သာလန်နိုင်ငံ အိုင်ဒိုဗန်တက္ကသိုလ်က ကျောင်းသားအချို့ စုပြီး နေရာင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ရွှေ့လျှား အိမ်ကား ( ဆိုလာမိုဘိုင်ကား) ထွင်ပြီး မိုင်၆၀၀ ကျော်မောင်ပြခဲ့ပါတယ်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံကနေ စပိန်နိုင်ငံအထိ မောင်းခဲ့တာပါ။ ဥရောပမှာနေသာတဲ့ နေ့မျိုးဆိုရင် အားလပ်ရက် ဖြစ်လို့ကတော့ ခရီးတွေ ထွက်ကြပါတယ်။ လူခြေတိတ်ပြီး ရှု့ခင်းကောင်းတဲ့နေရာမျိုး ဆိုရင် စခန်းချပြီး နားနေကြပါတယ်။ ပျော်ရွှင်စရာကောင်းတဲ့ မိသားစု ခရီးအတွက် ချက်ပြုတ်ကြော်လှော်စရာတွေ အတွက် စားအိုးစားခွက်နဲ့ လောင်စာတွေကို ပါသယ်ဆောင်လာကြရပါတယ်။ အခုတော့ အဲ့လိုခရီးအတွက် လောင်စာစွမ်းအင်တွေ အပိုသယ်စရာမလိုတဲ့ ဆိုလာမိုဘိုင်းကားကို ထွင်ပြီးခရီးသွားခဲ့ကြပါတယ်။ခရီးကိုတော့ စတယ်လာဗီလာလို့ အမည်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ အသင်းခေါင်ဆောင်ဖြစ်သူ ကေဂျယ်ရီဗန်ကေ်ကတော့ ကျနော်တို့က အနာဂတ်မှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ရေရှည်ထိန်းသိမ်းလို့ ရမယ့် နည်းပညာတစ်ခုကို အရှိန်ရအောင် လှုံ့ဆော်ပြလိုက်တာပါ။ ထုတ်လုပ်ရောင်းချဖို့အမဟုတ်ပါဘူး ၊ နည်းပညာကို […]

ဘယ် နာမည်​‌ကျော် ဆယ်လီတွေက ကမ္ဘာကြီးကို ကယ်တင်နေကြလဲ

မာဘယ်ရုပ်ရှင်ကားတွေနဲ့ ဂျိမ်းဘွန်းကားလို စုံထောက်ကားတွေ အက်ရှင်ကားတွေကို ကြည့်လိုက်ရင် စူပါမန်းကအစ အိုင်ယွန်းမန်းအလယ် ဘလက်ဝစ်ဒိုးအဆုံး မြောက်များလှစွာသော ဟီးရိုကြီးတွေက ကမ္ဘာကြီးကို အန္တရာယ်အသွယ်သွယ်ကနေ ကာကွယ်ပေးနေတာကို ကြည့်ရှု့ရမှာပါ ။ ပရိသတ်တွေကလည်းကြိုက်လွန်းလို့ အားပေးလိုက်ကြတာ ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီတွေ အမြတ်အစွန်းအများကြီးရနေကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒါတွေက စိတ်ကူးယဉ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတွေပါ။ ဖော်ပြပါ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကတော့ ကမ္ဘာကြီးကို တကယ် ကယ်တင်နေတဲ့ ဆယ်လီဟီးရိုးတွေပါ။ ——————————————— လီယိုနာဒို ဒီကာပရီယို ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောပြီး ထိထိရောက်ရောက် လှုံ့ဆော်မှုတွေလုပ်နေတဲ့ ဟောလီးဝုဒ်ကစူပါဟီးရိုးကတော့ လီယိုနာဒို ဒီကာပရီယိုပါပဲ။ ဒီကာပရိုယို ဖောင်ဒေးရှင်းကို ၁၉၉၈ ခုနှစ်မှာ တည်ထောင်ပြီး သိပ္ပံပညာဆိုင်ရာ အချက်အလက် တိုးတက်ရေး ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ၊ ရာသီပြောင်းလဲမှုကြောင့် ထိခိုက်ခံစားနေရတဲ့ လူအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပရဟိတလုပ်ငန်း […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာတာနဲ့ အရင်ဆုံး ထိခိုက်ခံရမယ့် မြို့များ

ကမ္ဘာ ကြီး ပူနွေးလာမှု ကြောင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲတဲ့ အချက်တွေ ထဲမှာ အဓိကကျတဲ့ အချက်ကတော့ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြှင့်တက်လာခြင်းပါပဲ။ ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်မြင့်တက်လာခြင်းက ကမ်းခြေဒေသတွေနဲ့ ကျွန်းနိုင်ငံတွေအတွက် စိုးရိမ်ရမယ့် အခြေအနေပါ။ ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းမြို့တွေ က စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှု အားကောင်းခဲ့တာက အရင့်အရင် ခေတ်တွေကတည်းကပါ ၊ အခုတော့ ဆိပ်ကမ်းမြို့တွေမှာ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှု ကို ရင်ဆိုင်ရတော့မှာပါ။ လာဂိုစ်မြို့ ( နိုက်ဂျီးရီးယား ) သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ဆိုင်ရာညွှန်ကိန်းကို မေဘယ်ခရော့ဖ် ရာသီပြောင်းလဲမှု ညွှန်ကိန်းလို့ ဆိုပါတယ်။ အဲ့ဒိညွှန်ကိန်း က ဒေသတစ်ခုမှာရှိတဲ့ လူဦးရေပေါက်ပွားနှုန်းကို အခြေပြုပြီး နှစ် ၃၀ အတွင်း အဲ့ဒိဒေသကို ဆိုးကျိူး သက်ရောက်နိုင် ပမာဏကို တွက်ချက်တာပါ။ လာဂိုစ်မြို့က နိုက်ဂျီးရီးယားမှာ […]

Page 3 of 4
1 2 3 4