ကမ္ဘာ့ အကြီးဆုံးရေနေသတ္တဝါတွေဖြစ်တဲ့ ဝေလငါးတွေက ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်ရေ ၁သန်းခွဲ လောက်ပဲကျန်ပါတော့တယ်။ ၁၉၈၆ ခုနှစ်ကတည်းက ဝေလငါးကို စီးပွားဖြစ် အမဲမလိုက်ရဘူးလို့ ဥပဒေနဲ့ တားမြစ်ထားပေမဲ့ ဝေလငါးအကောင်ရေ က တိုးမလာတဲ့အပြင် လျော့လာနေတဲ့ အတွက်ကြောင့် လေ့လာမှုတွေကို လုပ်ရာမှာတော့ ဝေလငါးတွေက သဘောၤကြီးတွေနဲ့ တိုက်မိပြီး သေဆုံးကုန်ကြတာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ သိလာရပါတယ်။ ဝေလငါးတွေက အစားရှာဖို့နဲ့ မျိုးဖောက်ဖို့ ရေပေါ်တက်လာချိန်မှာ သဘောၤကြီးတွေ နဲ့ တိုက်မိပြီး ဒဏ်ရာတွေ ရကာ သေဆုံးကုန်ကြပါတယ်။ ၁၉၉၂ ကနေ ၂၀၁၂ အထိ နှစ် ၂၀ အတွင်းမှာ သဘောၤတွေနဲ့ ဝေလငါးတွေ တိုက်မိပြီးသေဆုံး တဲ့အရေအတွက် က ၄ ဆ တက်လာတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ ရေကြောင်း မတော်တဆဖြစ်မှု […]

ရေနွားတွေက အပင်စားနို့တိုက်သတ္တဝါတွေဖြစ်ပါတယ်။ ပျှမ်းမျှအားဖြင့် သက်ကြီး ရေနွားတစ်ကောင်က ၁၃ပေလောက်ရှည်ပြီး ပေါင် ၁ထောင်ကျော်လေးပါတယ်။ ရေချိုပင် ရေငံပင် အမျိုး ၆၀ လောက်ကိုစားသုံးပြီး ရေတိမ်ပိုင်းမှာနေပါတယ်။ ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်၊ မက္ကဆီကိုပင်လယ်ကွေ့ ၊ အမေဇုံ မြစ်ချောင်များ နဲ့ အာဖရိကအနောက်ပိုင်း ဒေသတွေမှာ အဓိက ကျက်စားပါတယ်။ ရေနွားသေဆုံးမှု အများစုကိုလေ့လာမယ်ဆိုရင် လူသားတွေ စွန့်ပစ်လိုက်တဲ့ ပလက်စတစ်လို အရာတွေကို စားမိတာရယ် ၊ သူတို့ ကျက်စားရာဒေသ ဖျက်စီးခံလိုက်ရတာတွေရယ်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့က လှုတ်ရှားမှု နှေးကွေးတဲ့အတွက်ကြောင့် သဘောၤတွေ ၊ စက်တပ်လှေတွေရဲ့ ပန်ကာနဲ့အခုတ်ခံရတာက များပါတယ်။ သေဆုံးသွားတဲ့ ရေနွားတစ်ကောင်ကို ကြည့်မယ် ဆိုရင် သူတို့ ခန္တာကိုယ်မှာ ပန်ကာနဲ့ အခုတ်ခံရတဲ့ ဒဏ်ရာ အနည်းဆုံး အချက် […]

ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ရာသီပြောင်းလဲမှုဒဏ်ကို သိသိသာသာ ခံစားနေရတဲ့ နေရတစ်ခုကတော့ မြေထဲပင်လယ်ဒေသ အတွင်း မှာ ပဲဖြစ်ပါတယ်။ မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးသွားတာရယ် ၊ နှစ် ၆၀ အတွင်း အပူချိန် ၁.၃ ဒီကရီ ဆဲစီယက် တိုးလာတာရယ် တွေကို လက်တွေ့ရင်ဆိုင် နေရပါတယ်။ စပိန်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးက စပိန်တွေ အသားစားကျူးတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လျှော့ချပေးဖို့နဲ့ အပင်ထွက် စာောက်ကုန်တွေကို ပိုစားပေးဖို့အတွက် တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ အသားအစားများရင် မွေးမြူရေး လုပ်ငန်ကြီးတွေကို ထုနဲ့ ထည်နဲ့ လုပ်ကိုင်ရပါတယ်။ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေက မီသိန်းအပါအဝင် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့တွေကို အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိဓာတ်ငွေ့တွေက အပူကို စုပ်ယူထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အပူချိန်က တက်လာတော့ တာပါပဲ။ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာတဲ့အခါမှာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲမှာ လူသားတွေအတွက် […]

ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှု ကို သိသိသာသာ ခံစားရတဲ့ နေရာကတော့ အာတိတ်စက်ဝိုင်းဒေသ မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရေခဲတွေ အရည်ပျော်လို့ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေခဲနေတဲ့ဒေသတွေမှာ ကုန်မြေတွေ ပေါ်လာပါတယ်။ ရေခဲပြင်ဒေသတွေ လျှော့လာလို ပင်လယ်ရေတွေများလာပါတဲ့အခါမှာတော့ အခုလိုဆောင်းတွင်း မှာ အစာရှာစားဖို့ ခက်ခဲလာတဲ့ ပိုလာ ဝက်ဝံတွေ က လူနေအိမ်ခြေတွေဆီကို ချည်း ကပ်လာပါတော့တယ်။ ရှရုားနိုင်ငံအနောက်မြောက်ပိုင်း အာတိတ်စက်ဝိုင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ ချူကော့ကာရွာတွေကို ပိုလာဝက်ဝံတွေ အစာလာရှာတာကို တွေ့မြင်ရတာ နှစ် အတော်ကြပါပြီ။ “ ၂၀၀၀ ခုနှစ်လောက်က တစ်ကောင်းစ ၂ကောင်စလောက် ရွာတွေဖက်ကို လာ ကြပါတယ်။ အခုနှစ်ပိုင်းတွေမှာတော့ ပိုလာဝက်ဝံတွေ ဒါဇင်နဲ့ချီပြီး ရွာတွေထဲကို ဝင်လာတာတွေ့နေရပါတယ်” လို့ ချူကော့ကာရွာသားတွေက ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ ပူနွေးလာမှုက တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ စားကျက်ပျောက်လာတဲ့အပြင် […]

သစ်တောများမှထွက်ရှိသော သဘာဝအရင်းအနှီးကို နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီတစ်ခုထံ ငွေပေးချေရန် သဘောတူညီ ချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးလိုက်တဲ့အတွက် ဘော်နီယိုကျွန်းရှိ ဌာနေတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး က မလေးရှား ဆာဘာ ပြည်နယ် ကို တရားစွဲလိုက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဘောနီယိုကျွန်းဆိုတာ နိုင်ငံ ၃ နိုင်ငံ ပိုင်တဲ့ ကျွန်းကြီး တစ်ကျွန်း ဖြစ်ပါတယ်။ မလေးရှားရဲ့ ဆာဘာ နဲ့ ဆရာဝက်ပြည်နယ် ၂ခု ၊ အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ အရှေ့ ၊ အနောက် ၊ တောင် ၊ မြောက် ကလီမန်တန် ပြည်နယ် ၄ ခုနဲ့ ဘရူနိုင်း နိုင်ငံတို့ပါဝင်ပါတယ်။ ကျွန်မကြီးရဲ့ မြေက်ဖက်အစွန်မှာရှိတဲ့ ဆာဘာပြည်နယ်က ဖွံ့ဖြိုးမှု ပိုရှိပြီး သဘာဝသယံဇာတတွေကို အများဆုံး ထုတ်ယူသုံးစွဲ တဲ့ နေရာဖြစ်ပါတယ်။ […]

ကျနော်တို့ သိထားတဲ့ မှို တွေကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက မှိုဆိုတာ တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကာဗွန်ဘတ်ဂျက်ကို စီမံခန့်ခွဲဖို့ ၊ ပျက်စီးနေတဲ့ ဂေဟစနစ်ကို ပြန်လည် ထူထောင်ဖို့ ၊ ညစ်ညမ်းနေတဲ့ မြေဆီလွှာတွေကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့ နဲ့ ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ စိုက်ပျိုးရေးစနစ်ဆီသို့ ကူးပြောင်းမှုကို အရှိန်မြှင့်ပေးနိုင်တဲ့ ကျနော်တို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ အဖိုးတန်ရတနာတွေလို့ ရှုမြင်ကြပါတယ်။ သူတို့ က ပဏမ ခြေလှမ်းတစ်ရပ်အဖြစ်နဲ့ DNA နဲ့ ယန္တယားလေ့လာမှု နည်းစနစ်ကို အသုံးပြုပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ မှိုကျွင်းတွေကို မှတ်တမ်းပြုပြီး ကွန်ယက်ကိုလေ့လာဖို့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကို စတင်လိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီးသူတို့က မှို ဇီဝမျိုးကွဲများနဲ့ မှိုကျွင်းတွေကို မှတ်တမ်းလုပ်ပြီး ကွန်ယက်ဖွဲ့စည်းမှု ပုံစံကိုဖော်နေပါပြီ။ မှို ပညာရှင်တွေကတော့ မှိုတွေကိုထိန်းသိမ်းတာက မြေအောက်မှာရှိတဲ့ မြေဆီအရည်အသွေးကို ကို […]

အမေရိကားက လူဦးရေ အထူးထပ်ဆုံး ဆိုတဲ့ မြို့တွေထဲက တစ်မြို့ ဖြစ်တဲ့ နယူယောက်မြို့က မြေမျက်နှာအသွင်အပြင် အခြေအနေအရ ၂၀ ၅၀ ခုနှစ်ဆိုရင် မြို့ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတော်တော်များများ ရေအောက်ကို ရောက်သွားနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့် မြို့ စည်ပင်က ဒေါ်လာ သန်းထောင်းပေါင်းများစွာ သုံးပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေကို လုပ်နေရပါတယ်။ ကမ်းခြေအရှည် ၈၃၆ ကီလိုမီတာရှိတဲ့ နယူယောက်မြို့က ၂၀၅၀ ကိုရောက်လျှင် အနည်းဆုံး ၈ လက်မကနေ အများဆုံး ၂ပေခွဲကျော်အထိ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြှင့်တက်မှု ကို တွေ့ကြုံရမယ်လို့ ပညာရှင်တွေက ခန့်မှန်း တွက်ချက်ပြထားပါတယ်။ သေချာတာက နယူယောက်မြို့ က သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ မြို့ ထဲက တစ်မြို့ဖြစ်နေတာပါပဲ။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ တွက်ချက်မှုအရ ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကို […]

နယူးယောက်ခ် က ဘရွန့်စ် တိရစ္ဆာန်ဥယှာဉ်မှာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဖွတ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ကိုမိုဒို ဒရဂွန် ၆ကောင် ဥပေါက်လို့ တိရစ္ဆာန်ရုံ ဝန်ထမ်းတွေ ဝမ်းသာအားရ ပွဲခံကြပါတယ်။ နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ပြီးဖြစ်တဲ့ အဲ့ဒိတိရိစ္ဆာန် ဥယျာဉ်မှာ ပထမဆုံး ကိုမိုဒိုဒရဂွန်တွေကို သားဖောက်နိုင်ပြီး ဖြစ်လို့ အထိမ်းအမှတ် ပွဲလုပ်ခဲ့ကြတာပါ။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ ကိုမိုဒို ဒရဂွန် အကောင်ရေ က ၂၅၀၀ ပဲ ရှိတော့တာပါ။ အဲ့ဒိအထဲမှာ အမကောင်ရေက ၃၅၀ ပဲ ရှိပါတယ်။ အခုလို သားဖောက်နိုင်ပြီးဆိုရင် မျိုးတုံးတော့မယ့် အဲ့ဒိဖွတ်ကြီး မျိုးတွေ ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်တော့မှာ ဖြစ်လို့ ဝမ်းသာနေကြတာပါ။ ကိုမိုဒိုတွေက အင်ဒိုနီးရှား မျိုးရင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ကောင်နဲ့ တစ်ကောင်ရန်လိုတဲ့ အကောင်တွေဖြစ်ပြီး […]

ယူကေ လန်ကတ်စတာတက္ကသိုလ်က သုတေသီတွေ စုစည်းပြီး နေရာင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး လျှတ်စစ်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှုကိုလေ့လာကြရာ ဆိုလာပြားတွေမှပျားတွေနဲ့အခြား ဝတ်မှုံကူးတတ်တဲ့ အကောင်လေးတွေ အိမ်ရာလာဖွဲ့ပြီး နေထိုင်နေကြတာကို တွေ့ လာကြပါတယ်။ ပန်းခင်းတွေ ဘေးနားမှာရှိတဲ့ ဆိုလာခင်းတွေက ပျားတွေနဲ့အခြား ဝတ်မှုံကူးတတ်တဲ့ အကောင်လေးတွေအတွက် နတ်ဘုံ နတ်နန်းလိုဖြစ်နေပါတယ်။ အင်္ဂလန် အပါအဝင် ဥရောပနိုင်ငံအချို့မှာ ၂၀ ရာစု ဝင်လာကတည်းက ပျားတွေလို ဝတ်မှုံကူးပေးတဲ့ အကောင်တွေ ရှာပါးလာနေပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်အတွင်းမှာတောင် မရှိပါဘူး ဆိုတဲ့အထဲက နောက်ထပ် ၁၇ % လျှော့ကျသွားပါတယ်။ သုတေသီ ဟိုလီဘလေဒက်စ် က “ ကျနော်တို့ ဆိုလာပြားတွေကို စစ်နေစဉ်မှာ တိုင်ထောင့်တွေမှာ အိမ်သေးသေးလေးတွေကို တွေ့လို့ ဝမ်းသာသွားတယ်။ အချို့အိမ်လေးတွေက ပျားအုံလေးတွေ […]