“”သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ကောင်းကျိုးပြုသော ဒီရေတောပင်များ””

မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒီရေတောအများအပြားရှိသည့် နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် သတ္တမမြောက် ဒီရေတောအများဆုံးပိုင်ဆိုင်ထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ဒီရေတောများသည် ပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်း၊ကမ်းဦးရေတိမ်ပိုင်း၊ကမ်းတက် မြေများနှင့် ပင်လယ်ဒီရေဝင်ရောက်သော မြစ်ချောင်းကမ်းစပ်များတွင် သဘာဝအလျောက် ပေါက်ရောက်နေသော တောများဖြစ်ပြီး လူနှင့် အခြား သက်ရှိဇီဝမျိုးစုံတို့အတွက် လွန်စွာအရေးပါသည့်တိုင် အကြောင်းအမျိုးမျိုး ဖြင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးနေရသည့် သယံဇာတများလည်း ဖြစ်သည်။ ဒီရေတောများ၏ အရေးပါပုံ ဒီရေတောတွင်ပေါက်ရောက်သော အပင်များသည် တန်ဖိုးမရှိဟု သာမန်အား ဖြင့် ထင်မြင်ရသော်လည်း ယင်းအပင်များ၏ထူးခြားသော အမြစ်များနှင့် တစ်စုတစ်ဝေးတည်း ထူထပ်စွာပေါက်ရောက်မှုတို့ကြောင့် ဒီရေလှိုင်းများ၏ ရိုက်ခတ်မှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး ကမ်းပြိုမှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ ဒီရေတောများအတွင်း ငါး၊ပုစွန်၊ကဏန်းနှင့် ရေသတ္တဝါများ ရှင်သန်ကျက်စား ခြင်း၊သားပေါက်မျိုးပွားခြင်းတို့ကြောင့် ငါး၊ပုစွန်စသော ရေထွက်သယံဇာတ များကို တိုးပွားစေနိုင်ပြီး ပင်လယ်စာထုတ်လုပ်နိုင်မှုကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ ဒီရေတောများသည် ကုန်းမြေပေါ်ရှိ […]

ချောင်းကလေး၊ မြောင်းကလေးတွေရဲ့ ကျေးဇူးကိုသိတတ်ကြပါစေ

တောင်ရိုးပေါ်က၊ အခြေစ၍ နိုးထဆင်းလာ၊ ရေစီးသာနှင့် ရပ်ကျိုးရွာကျိုး၊ ဆောင်သယ်ပိုးသည့် အဖိုးတန်သော၊ ချောင်းကလေး။ သည်ချောင်းရေပေါက်၊တို့သုံးသောက်၏ သည်ချောင်းရေလျှံ၊ နုန်းတင်ကျန်တွင် သည်းနှံမျိုးစုံ၊ တို့စိုက်ကုန်၏ သည်ချောင်းငယ်ကား၊ တို့ရွာများ၏ အားထားဖွယ်ရာ ကျေးဇူးရှင်။ ကဗျာဆရာ ဘုတလင်ချစ်လေး၏ ချောင်းကလေးကဗျာမှ ပထမနှစ်ပိုဒ်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုကဗျာကို ၂၀ ရာစုအတွင်းရေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယခု ၂၁ ရာစုမှာလည်း ချောင်းကလေးများသည် ရွာများ၊မြို့များကို အကျိုးပြုနေဆဲဖြစ်ပါသည်။ ချောင်းကလေးထဲက ငါးတွေကို စားရဆဲ။ ချောင်းကလေးက ပို့ချထားခဲ့သည့်နူန်းမြေမှာ သီးနှံတွေစိုက်ပျိုးကြဆဲဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်ချောင်းကလေး၏ရေကိုကား သောက်သုံးဖို့ဝေးစွ။ သုံးရေအဖြစ်ပင် မရတော့ပါ။ ချိုးရေအဖြစ်ပင်မရတော့ပါ။ ချောင်းမြောင်းများသည် လူတွေ၏ ကျေးဇူးကန်းမှုကြောင့် များစွာ ညစ်ပတ်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့တောင်ခြေမြို့ကလေးသည် ချောင်းမြောင်းပေါသောမြို့ကလေးဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ မြို့ထဲကိုဖြတ်သန်းစီးဆင်းနေသော ချောင်းနှစ်ချောင်းရှိပြီး ရပ်ကွက်ထဲမှာစီးဆင်းနေကြသည့်မြောင်းကလေးတွေလည်းရှိပါသည်။ သည်ချောင်းသည်မြောင်းကလေးတွေ သန့်ရှင်းလျှင် မြို့ကလေးသည် […]

“အပင်နှင့် သစ်တော ထိန်းသိမ်းပါ ဂေဟစနစ်တည်မြဲဖို့ရာ “

“ပဒေသာပင်‌မြေမှ ပေါက်သကဲ့သို့” ဟု ဆိုရလောက်သော ကမ္ဘာမြေသည် ရှေးယခင်က လူသားတို့ လိုအင်မှန်သမျှကို ပေးစွမ်းဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ခဲ့သည်။ အပင်မျိုး‌ ပေါင်း ထောင်ကျော် အပါအဝင် ဇီဝမျိုးကွဲများဖြင့် တင့်တယ်ခဲ့သည်။ ခုနှစ်၊ သက္ကရာဇ်တို့ တစ်နှစ်ပြီး တစ်နှစ်ပွားများလာရာ လူဦးရေများကလည်း တစ်နေ့ထက် ‌တစ်နေ့ တိုးပွားလာ ကြသည်။ တီထွင်ကြံဆမှုများနှင့် နည်းစနစ်များ ပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက် ၂၁ရာစုတွင် လူသားတို့၏ အတောမသတ်လိုသော လောဘနှင့် တိုးတက်လိုစိတ်တို့က ဂေဟစနစ် ယိုယွင်းမှု အန္တရာယ်ကို လက်ယက် ဖိတ်ခေါ်နေတော့သည်။ ဆီဆည်ရွာသား ဦး‌အောင်ကြီးက “တောင်လည်းသာမော၊ တောလည်းသာထွေ၊ ရေလည်း သာလှ ဖြူလွှ သောင်ပြင်၊ငှက်ပေါင်းယှဉ်လျက်”ဟု သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အလှကို ဖွဲ့ဆိုခဲ့သည်။ မှန်ပါသည်။သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အလှတွင် တော၊တောင် သဘာဝ သာမက အပင်များ ၊ကျေးငှက် […]

သရွတ်သွပ်ကိုကာကွယ်ကြ

(ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဝါခယ်မမြို့ တစ်ဖက်ကမ်းရှိ သရွတ်သွပ်ချောင်းလေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကွယ်လွန်သူ ကဗျာဆရာမောင်သက်ငြိမ်က ရေးသားခဲ့တာကို အမှတ်တရအနေနဲ့ ပြန်လည်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်) ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်သောကဗျာဆရာနှစ်ယောက်၏ကဗျာနှစ်ပုဒ်မှ ကဗျာအပိုင်းအစအနည်းငယ်ကိုတင်ပြလိုသည်။ ပထမတပုဒ်မှာ ကဗျာဆရာ “မောင်ချောနွယ်”၏”ရေထဲမြို့”ကဗျာ… “ဟောဒီမှာ မြို့လေးတမြို့လေ ကဗျာဆရာ”မာလာမေ”မြင်မသွားခဲ့ဖူးတဲ့မြို့ မြို့လေးတမြို့လေ သူ့လယ်ကွင်းရင်ဘတ်ထဲက သော်ကဘုရားရယ် သူ့နှလုံးသားရင်ဘတ်ထဲ ဝင်ဝင်ခွေ့တတ်တဲ့မြောက်ပြန်လေရယ် အဲဒီမြောက်ပြန်လေကပွေ့ပွေ့လာတဲ့ စပါးပင်ပျိုမလေးရဲ့ကိုယ်နံ့လေးရယ် လမုပင်အုပ်ကလေးနဲ့ ချစ်ကြိုးသွယ်နေသူ သရွတ်သွပ်ချောင်းကလေးရယ်” ဒုတိယတပုဒ်မှာ ကဗျာဆရာ”ငွေယံဦး”၏”မွှေးတို့ရဲ့မြို့”ကဗျာ… “ခွေးပေါက်စတွေစုပြုံနို့စို့သလိုဆိပ်ကမ်းမှာ လှေတွေ ပဲ့ထောင်တွေရယ် ကူဘိုတာစက်တွေက နေ့နေ့ညညမြစ်ကို တဖူးဖူးမှုတ်တယ် ဝါးခယ်မကိုရောက်မှဖြစ်မယ်ပြောတဲ့ သရွတ်သွပ်ချောင်းကလေးရယ်” ကဗျာနှစ်ပုဒ်လုံးတွင် ချောင်းကလေးတချောင်းအမည်ပါဝင်နေသည်။ “သရွတ်သွပ်”တဲ့ မြို့ကိုမြှားတစင်းချိန်ထားသလို တဖက်ကမ်းမှလှမ်း၍ချိန်ရွယ်ထားသောချောင်းကလေး ဝါးခယ်မ-ကျွန်းကုန်း-အိမ်မဲ- ကျောင်းကုန်းလမ်း၏ အရေးပါသောချောင်းကလေး၊ ဘိုးဘွားဘီဘင်လက်ထက်ကစ၍ “ညောင်ဝိုင်း”ဒေသနှင့် “ရွာသစ်”ဒေသကို ပုခုံးတဖက်ဆီမှာ ထမ်းပိုးတာဝန်ကျေခဲ့သောချောင်းကလေး၊ လမုပင်အုပ်ဆိုင်းဆိုင်းတို့နှင့် စိမ်းလန်းခဲ့သောချောင်းကလေး၊ မဗေဒါတို့တသိုက် […]

ဟားမတ်တွေနဲ့ အစ္စရေးတို့သုံးတဲ့ လောင်မီးကျ လက်နက်တွေက စိုက်ပျိုးမြေတွေကို ထိခိုက်နိုင်သလား

              ပြီးခဲ့တဲ့ စနေနေ့မနက်က ပါလက်စတိုင်းစစ်သွေးကြွ ဟားမတ်တွေက အစ္စရေးကို ရောကတ်ပေါင်း ထောင်နဲ့ချီပြီး ပစ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒိရောကတ်တွေမှာ ရဲ့ ကျည်ဆံတွေဖြစ်တဲ့ ဗုံးတွေထဲကို ဖော့စဖိတ်အဖြူနဲ့ တာယာတွေ ရောထည့်ပြီး ပစ်ခဲ့တာပါ။ အစ္စရေးတွေရဲ့ ဒုံကျည်ကာစနစ်ကို ဖောက်ပြီး ဝင်ရောက်နိုင်ဖို့အတွက်က အဲ့လို ဓာတုလက်နက်တွေကို စိတ်ကူးနဲ့ပေါင်းပြီး ဟားမတ်တွေက လုပ်ခဲ့တာပါ။             အဲ့လိုပဲ အစ္စရေးတို့က ပါလက်တိုင်းတွေနေတဲ့ ဂါဇာ ဒေသကိုပြန်ပြီးတော့ လေကြောင်းစစ်ဆင်ရေးတွေလုပ်တဲ့ အခါမှာလည်း ကျဲလိုက်တဲ့ ဗုံးတွေမှာ ဖော့စဖိတ်အဖြူတွေကို အခြေခံထားတဲ့ ဗုံးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ဗုံးတွေထဲမှာပါတဲ့ ဖော့စဖိတ်အဖြူတွေက လေထုနဲ့ […]

အင်္ဂလန်တက္ကသိုလ်တွေကို ရေနံကုမ္ပဏီတွေက လာဘ်ထိုးပြီး ပါးစပ်ပိတ်ခိုင်းထားတယ်လို့ ဆို

                အင်္ဂလန်တက္ကသိုလ်တော်တော်များများကို ရေနံကုမ္ပဏီကြီးတွေက ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ပေးပြီး သုတေသန လုပ်ငန်းတွေကို ဆက်မလုပ်ဖို့အတွက် လာဘ်ထိုးထားတယ်လို့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို အဓိကထားအာရုံစိုက်သည့် သတင်းနှင့် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ဝဘ်ဆိုက်တစ်ခုဖြစ်သည့် DeSmog ၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြပါရှိပါတယ် ။             ယူကေရှိ အကြီးကျယ်ဆုံးတက္ကသိုလ်အချို့က ရာသီဥတုဆိုင်ရာအရေးပေါ်အခြေအနေအား ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းရန် နှင့် ပိုမိုစိမ်းလန်းသောကမာ္ဘကြီးကို တည်ဆောက်မယ်လို့ ကတိပြုထားပေမဲ့ ပြီးခဲ့သောနှစ်အတွင်းက ရုပ်ကြွင်းလောင်စာ ကုမ္ပဏီများထံမှ သန်းပေါင်းများစွာကို လက်ခံခဲ့ကြောင်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအသစ် တစ်ခုအရ သိရပါတယ်။ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာ ဘီလူးကြီးများက ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှစ၍ ယူကေတက္ကသိုလ်များသို့ စုစုပေါင်း […]

အစိမ်းရောင် စွမ်အင် ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းမှာ တရုတ်တွေ ရှေ့ရောက်နေမှုကို အမေရိကန်တွေ မကျေနပ်ကြ

            ကမ္ဘာ့ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ အထုတ်လွှတ်ဆုံး အင်စတီကျူ့ကို ပြောပါဆိုရင် အမေရိကန်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ပင်တဂွန်ပါပဲ ။ လောလောဆယ် စက်မှုအင်အားကြီး နိုင်ငံတွေကြားမှာ ထားတဲ့ကတိကဝတ်အရ ပင်တဂွန် ကလည်း ၂၀၅၀ မှာ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှု သုံည ဖြစ်စေရမယ်လို့ ကြေညာထားပါတယ် ။             ဒါပေမဲ့ ပြဿနာက အမေရိကန်စစ်တပ်တစ်ခုလုံး သုံးနေတဲ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်သုံး ကိရိယာတွေ ၊ တပ်ဆင်ပစ္စည်းတွေ နဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးယာဉ်အပါအဝင် လက်နက်စနစ်တွေမှာ တရုတ်နိုင်ငံထုတ် လစ်သီယံ ဘတ်ထရီက ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေတယ်ဆိုတာပါပဲ ။ ပြောချင်တာက အမေရိကန်စစ်တပ်က တရုတ်နိုင်ငံက […]

တရုတ်တွေက အာဖရိကမှာ အစိမ်းရောင်စွမ်းအင်လုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေပြီ

              နမ်မီဘီယားက လေအားလျှပ်စစ် ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ ဇင်ဘာဘွေက ကာရီဘာဆည်ထဲကရေပေါ် ဆိုလာခြံတွေက အာဖရိကကို ရုပ်ကြွင်းလောင်စာမှီခိုပြီးသွားနေရတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကနေ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင် တွေကို အားကိုးလာနိုင်စေဖို့ တရုတ်တွေ ပေးထားတဲ့ ကတိကဝတ်တွေက လုပ်ငန်းတွေဖြစ်ပါတယ်။ဘေကျင်းအစိုးရက အာဖရိက နိုင်ငံတွေမှာ စွမ်းအင်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရင်းနှီးမြုတ်နှံမှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့အတွက် အများကြီး အာရုံစိုက်ထားပါတယ် ။ လန်ဒန်စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေသိပ္ပံကျောင်းမှ မူဝါဒရေးရာပညာရှင် Lei Bian က တရုတ်တွေက ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု တားဆီးရေး နဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာကိုပေးထားတဲ့ ကတိကဝတ်တွေကိုအကောင်အထည်ဖော်ကို အာဖရိက ကိုစဝင်တာပဲဖြစ်မှာပါ လို့ ဆိုပါတယ် ။             […]

မြန်မာနိုင်ငံရှိ အထင်ကရချောင်းများ (မုန်းချောင်း)

                မုန်းချောင်းသည် ချောင်းဟုခေါ်သော်လည်း အမှန်မှာ မြစ်ကလေးဖြစ်၏။ ၁၉၆ မိုင်ရှည်လျားသည်။ ဧရာဝတီမြစ်၏ လက်တက်ဖြစ်၍ ဧရာဝတီမြစ်အတွင်းသို့ လက်ျာ ဖက်ကမ်းမှ စီးဝင် ပေါင်းဆုံသည်။ မုန်းချောင်းသည် တောင်ပိုင်း ချင်းတောင်ခရိုင်ရှိ ဝိတိုရိယတောင်၊ ခေါနုဇုမ်၊ နတ်မတောင်ထိပ်၏ အနောက်ဖက်နှင့် မြောက်ဖက်ရှိ တောင်များတွင် မြစ်ဖျားခံသည်။ အစသော် တောင်ဖက်သို့ လမ်းပြောင်းပြီးနောက် မင်းဘူးခရိုင် အတွင်းသို့ စေတုတ္တရာမြို့နယ်၏ အနောက်မြောက်ဖက်မှ စီးဝင်သည်။ စေတုတ္တရာ မြို့နယ်ကို မြောက်မှ တောင်သို့ နှစ်ပိုင်းအတိမျှ ပိုင်း၍ စီးသည်။ ထိုနောက် ပွင့်ဖြူမြို့နယ်တွင်းသို့ ဖြတ်သန်း စီးဆင်းသည်။ မဲဇလီရွာမှစ၍ မြေပြန့်တွင်းသို့ ရောက်သည်။     […]

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးမှာ ပြည်သူပါ၀င်လာဖို့ဆိုရင်

  (၁) ရွှေလက်တို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရေမြေတောတောင် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အနေအထားတွေဟာ လှပကောင်းမွန်လွန်းခဲ့ပါတယ်။ ရာသီဥတုသမမျှတတယ်။ သယံဇာတပေါကြွယ်ဝတယ်။ ဒါကြောင့် ရွှေလက်တို့အားလုံး မြန်မာနိုင်ငံသားဖြစ်ရတာကိုဂုဏ်ယူခဲ့ကြတယ်မဟုတ်လား။ အခုတော့ အစိုးရအဆက်ဆက် စီမံခန့်ခွဲတာညံ့ဖျင်းမှု၊ ၀ိသမလောဘသားတွေရဲ့ ဘယ်သူသေသေငတေမာရင်ပြီးရောလုပ်ဆောင်ချက်တွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရေမြေတောတောင်တွေ ပျက်စီးခဲ့ရပြီ။ သယံဇာတတွေ ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီ။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အနေအထားတွေ ပျက်စီးပြီးရာသီဥတုတွေ ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲကုန်ပြီ။ အဲဒီဖြစ်စဉ်တွေရဲ့အကျိုးဆက်တွေက သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုးတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့တယ်။ သဘာဝဘေးတွေကြောင့် လူပေါင်းများစွာရဲ့ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်တွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။ နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာငွေမြောက်များစွာဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။   အဲဒါတွေအားလုံးကိုရွှေလက်တို့ နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရတာပါ။ ဒါတွေအားလုံးဟာ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်တွေ ပျက်စီးလို့ ဖြစ်ခဲ့ရတယ်ဆိုတာရွှေလက် ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးနေတာကိုကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးကပညာရှင်တွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အစိုးရအဖွဲ့တွေအားလုံးကလက်ခံပြီး သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိ်န်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေကိုအင်တိုက်အားတိုက် လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။ ရွှေလက်တို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း နိုင်ငံတော်အစိုးရ […]

Page 3 of 9
1 2 3 4 5 6 7 8 9