Climate Change

ပါကစ္စတန်မှာ ရေကြီးလို့ လူ ထောင်နဲ့ချီပြီး သေဆုံး

  ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်းက ပါကစ္စတန် နိုင်ငံအနံ့အပြားမှာ မိုးကြီးပြီး ရေလွှမ်းမိုးလို့ လူပေါင်း ထောင်နဲ့ချီပြီး သေဆုံးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဇွန်လကတည်းက မုတ်သုံမိုးပြင်းထန်စွာ ဝင်ရောက်မှုကြောင့် ဒဏ်ရာရသူ အများအပြားရှိခဲ့သလို ရေကြီးမှုဖြစ်စဉ်အတွက် ထောင်ပေါင်းများစွာသောမိသားစုတွေကို ရွှေ့ပြောင်းပေး ခဲ့ရတယ်လို့ ဝန်ကြီးဌာနပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ဆိုခဲ့ပါတယ်။ မုတ်သုံမိုးကြောင့် တိုင်းပြည်တွင်းက လူဦးရေ ၁၅% ဖြစ်တဲ့ လူပေါင်း ၃၃သန်းကျော်ကို ထိခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ် ရှရစ်က ဆိုပါတယ်။ အခုလိုမျိုးဖြစ်ရတာက ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ရတာလို့ သူက အပြစ်တင်ခဲ့ပါတယ်။ ရေကြီးမှုဒဏ်ခံရသော ဒေသများတွင် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ ၊ အုပ်စုဖွဲ့အကျင့်ပျက်ခြစားမှု ၊ အခြေခံဆောက်အအုံများတွင် ရင်းနှီးမြုတ်နှံမှု နည်းပါခြင်း ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းမှုနည်းပါးခြင်းနဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု မရှိခြင်းတို့ က ရေကြီးရေလျှံခြင်း ဖြစ်စဉ်ကို ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်စေတတ်တဲ့ အကြောင်းထဲမှာ […]

ဇွန်ဘီ ရေခဲတွေ ကြောင့် ကမ္ဘာ့ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် ၁၀လက်မခွဲမြင့်တက်

တစ်ကမ္ဘာလုံး မှာ ရုပ်ကျွင်းလောင်စာသုံးစွဲမှု ဒီကနေ့ ချက်ခြင်းကို ရပ်ပစ်လိုက်တာတောင်မှ လက်ရှိ ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးမှု အရှိန်ကြောင့် ဂရင်းလန်ကျွန်းပေါ်မှာ ရေခဲတန်ချိန် ၁၁၀ ကွာဒလီယံ ဆုံးရှုံး နေဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကနေ့ လတ်တလောဖြစ်နေတဲ့ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကိုပြောပါဆိုရင် တရုတ်ပြည်မှာ စံချိန်တင် မိုးခေါင်မှုဖြစ်နေတာရယ် ၊ အိန္ဒိယက ပြည်နယ်အချိုု့နဲ့ ပါကစ္စတန်မှာ ရေကြီးပြီး ရေလွှမ်းမိုးမှုဖြစ်နေတာပါပဲ ၊၊သူတို့ထက်ဆိုတာက ဂရင်းလန်ကျွန်းမှာ ရေခဲတွေ အရည်ပျော်ပြီး ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် ၁၀လက်မခွဲ မြင့်တက်လာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီရေခဲတွေ အရည်ပျော်မှုကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက နဂိုရ် ကတည်းကတွက်ချက်ထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ မခန့်မှန်းမိတာက ဇွန်ဘီရေခဲတွေကိုပါပဲ ၊ ဇွန်ဘီရေခဲတွေအရည်ပျော်မှုကြောင့် သူတို့ခန့်မှန်းတာထက် ၂ ဆကျော်ပင်လယ်ရေမြင်တက်ခဲ့တာပါ။ ဇွန်ဘီရေခဲ ကို ရေခဲအသေတွေလို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိရေခဲတွေက […]

မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ ရေအောက်ရောက်ရတော့မှာလား

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ရွှေလက် ဆွေးနွေးမည့်Power Point ကို ပြင်ဆင် နေသည်။ ထိုစဉ် Asia Calling က Kannikar Petch-kaew ရေးသည့် Vietnam’s sinking rice bowl ကို အမှတ်မထင် ဖတ်လိုက်မိသည်။ ပင်လယ်ထဲနစ်မြုပ်ပျောက်ကွယ်သွားတော့မည့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ မြစ်ဝကျွန်း ပေါ်ဒေသအကြောင်း ဖြစ်သည်။ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသသည် ဆန် စပါး အဓိက ထုတ်လုပ်သည့်အတွက် ဆန်အိုး ကြီးဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ဆန်အိုးကြီး ပင်လယ်အောက် ရောက်တော့မည်ကို စာရေး သူက အသိပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသသည် မြေဆီဩဇာကောင်းပြီး ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအတွက် ဆန်အိုးကြီးဖြစ် သည်။ မြစ်ညာတွင် ဆည်များ တည်ဆောက်ခဲ့ကြသည်။ စီမံကိန်းစချိန်တွင် “ဘာမှမဖြစ်နိုင်ဘူး၊ လျှပ်စစ်ဓာတ် အားတွေ ဖောဖောသီသီရပြီး လောကနိဗ္ဗာန်ခံစားရမယ်” […]

လူ့အဖွဲ့ အစည်း ကို အပြတ်ဖြုတ်မည့်သေမင်းတမန် (သို့) Climate Change (Part 1) Credit : MASES

အတိတ်ကိုလည်ပြန်ကြည့်ခြင်း လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုဟာ အသက်ဘယ်လောက်ရှည်ရှည်များနေနိုင်ပါ့မလဲ လို့ ဆိုရိုးရှိပါတယ် ။ မည်သည့်အရာမှ မတည်မြဲပါ ။ ဒါပေမဲ့ တကယ်မေးရမယ့် မေးခွန်းဟာ မတည်မြဲခြင်း တရား ထဲမွာ ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လောက်ကြာကြာတည်မြဲအောင်နေနိုင်ကြပါ့မလဲ? ဟိုးရှေးရှေးတုန်းကပေါ့ .. အင်မတန်ကြီးကျယ်ခမ်းနားပြီး ဘုန်းတန်ခိုးကြီးမားခဲ့တဲ့ အာခက်ဒီယန် အင်ပါယာ (Akkadian Empire) ကြီး ရှိခဲ့တယ် ။ အန်ဟက်ဒူအားနား (Enheduanna) ဆိုတဲ့ လူသားသမိုင်းရဲ့ ပထမဆုံး ဂန္တဝင်စာရေးဆရာတွေထဲမှာတစ်ယောက်ပါ တဲ့ မင်းသမီး ရဲ့ တိုင်းပြည်ပေါ့ ။ ယနေ့ အချိန်မှာတော့ အဲဒီ အင်ပါယာ ကြီး ဟာ မြေကြီး ပေါ်မှာ ပြိုပျက်ပြီး ဖုန်မှုန့်တွေအလိမ်းလိမ်းတက်နေတဲ့ မြို့ပြတစ်ခုအဖြစ်သာ ကျန်ရှိခဲ့ပါတော့တယ် ။ ဘာများဖြစ်သွားပါလိမ့် ? […]

အပူချိန်မြင့်မားလာတာနဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာတာတွေက ငါး ပုစွန်နဲ့ ရေသယံဇာတတွေကို တိုက်ရိုက် ထိခိုက်ပျက်စီးစေပါတယ်

ဖျာပုံမြို့ ငါးလုပ်ငန်းသင်တန်းကျောင်း ကျောင်းအုပ်ကြီး(ငြိမ်း) ဦးစန်းအောင်နှင့် တွေ့ဆုံခြင်း ————————– မြန်မာနိုင်ငံဟာ မြစ် ချောင်း အင်းအိုင်နဲ့ပင်လယ်တွေ တည်ရှိတာကြောင့် ရေသယံဇာတ ပေါကြွယ်ဝတဲ့ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ရေသယံဇာတနဲ့ ပြည်ပဝင်ငွေတွေရရှိသလို ပြည်တွင်းမှာလည်း စာနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုကို အထောက်အပံ့ ပေးပါတယ်။ ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအတွက်လည်း အဆင် ပြေပါတယ်။ အခုတော့ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးမှုနဲ့ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုကြောင့် ရေသယံဇာတတွေ ထိခိုက်ပျက်စီး ဆုံးရှုံးနေပြီး အရေးပေါ် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်နေပါပြီ။ ဒါကြောင့် ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရေသယံဇာတတွေ ဘယ်လောက်ထိခိုက်ပျက်စီးနေလဲ၊ ဘယ်လိုကာကွယ်ဖို့ လိုအပ် နေလဲဆိုတာတွေကို ဖျာပုံမြို့ ငါးလုပ်ငန်းသင်တန်းကျောင်း ကျောင်းအုပ်ကြီး(ငြိမ်း) ဦးစန်းအောင်နဲ့ တွေ့ဆုံ မေးမြန်း ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မေး– ကမ္ဘာကြီးပူနွေးမှုနဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို […]

ပြင်သစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေ ပြန်စနိုင်ဖို့ ယူရို သန်းထောင်ပေါင်းများစွာလို

              ပြင်သစ်မှာ မိုးခေါင်ရေရှား ပြဿနာကြီးဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက်ကြောင့် အဲ့ဒိသဘာဝဘေးအန္တရာယ်နဲ့ စပ်ဆက်ပြီး ကြီးမားတဲ့ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းသွားလို့ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေကို ကရုဏာကြေးပေးဖို့ ယူရိုငွေ သန်းထောင်ပေါင်း များစွာလိုအပ်နေပါတယ်လို့ ပြင်သစ်စိုက်ပျိုးရေး အဖွဲ့ချုပ်တွေက မနေ့က ပြောလိုက်ပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသမားတွေ ပူပေါင်းပြီးထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်မှာ ရာသီဥတုဆိုးဝါးမှုကြောင့် ဖြစ်သွားတဲ့ စိုက်ပျိုးရေး နဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံး မှုကို ပြန်လည်ကုစားရန်အတွက် ပြင်သစ်အစိုးရ အနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခန့်မှန်တွက်ချက်ငွေ ယူရို သန်း ၂ ထောင်ကနေ သန်း၄ထောင်အတွင်း ထုတ်ပေးသင့်တယ်ဆိုပြီး တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။               […]

အိန္ဒိယက ဟိုက်ဒရိုဂျင်သုံး ပြည်တွင်းဖြစ် ဘတ်စ်ကားကိုထွင်နိုင်ပြီ

                       အိန္ဒိယနိုင်ငံ ပူနီပြည်နယ်က KPIT လီမိတက် ပုဂ္ဂိလ ကုမဏီနဲ့ သိပ္ပံစက်မှုသုတေသနကောင်စီတို့ ပူးပေါင်းပြီး ဟိုက်ဒရိုဂျင်စွမ်းအင်သုံး ဘတ်စကား ထုတ်လုပ်ကာ မနေ့က အများပြည်သူကို ပြသနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ပြည်နယ်ဝန်ကြီး ဂျီတန်ဒရာဆင်းဂ် အဲ့ဒိကားပြပွဲ အခမ်းအနားကို ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။                     ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကား တစ်စီးရဲ့ စွမ်းအင်သုံးစွဲ မှု ကုန်ကျစရိတ် က ဒီဇယ်ကား တွေထက် အများကြီး သက်သာပါတယ်။ ပြီးတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကားတွေရဲ့ အိတ်ဇောပိုက်က ရေပဲထွက်လာမှာ ဖြစ်လို့ […]

ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှု မှတ်တိုင် (သို့) လမ်းလျှောက် ငါးမန်း

အိပ်မက်ဆိုး မက်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပါ။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ က ကုန်းပေါ်မှာ လမ်းလျှောက်နိုင်တဲ့ ငါးမန်းမျိုးစိတ် တစ်ခုကို လေ့လာနေပါတယ်။ အီပေါ်လက်တီ လို့ခေါ်တဲ့ ငါးမန်းမျိုးစိတ်က ငါးမန်ငယ်တွေက ရေ ထဲမှာရော ကုန်ပေါ်မှာပါ သွားလာနိုင်ကြပါတယ်။ သူတို့က သူတို့ရဲ့ လှော်တက်ပုံစံ ဆူးတောင်တွေကို သုံးပြီး သွားလာနိုင်ကြတာပါ။ အဲ့ဒီဖြစ်စဉ်ကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ရှင်သန်ခြင်းရဲ့ စည်မျဉ်းအားလုံးကို ရိုက်ဖျက်ချိုး ခြင်းလို့ခေါ်ကြပါတယ်။ သန္တာကျောက်တန်းတွေမှာနေထိုင်တဲ့ အဲ့ဒိမျိုးစိတ်က အောက်စီဂျင်မရှိ ဘဲ ၂ နာရီကျော် ကြာအောင် အသက်ရှင်နိုင်ကြပါတယ်။ သြစတေးလျှတိုက် တောင်ပိုင်းမှာ ရှိတဲ့ မဟာအတားအဆီး ( Great Barrier ) သန္တာကျောက်တန်းကြီး မှာနေထိုင်တဲ့ အီပေါ်လက်တီ ငါးမန်းမျိုးတွေက ဒီရေတက်လာရင် လိုက်လာပြီး ကုန်းပေါ်ကိုတက်လေ့ရှိပါတယ်။ အခြားလမ်းလျှောက်တဲ့ ငါးမန်းတွေကို […]

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုက ရောဂါပိုးတွေကို ပိုအစွမ်းထက်လာစေပြီး လူသားတွေကို ကိုယ်ခံအားကျစေတယ်လို့ ဆို

လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုက လူသားတွေကို ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ပိုးတွေထဲမှ ၅၈% ကျော်က ပိုဆိုး လာတယ်လို့ ဆိုလိုက်ပါတယ်။ မနေ့ကထွက်တဲ့ Nature Climate Change ဂျာနယ်မှာ ဟာဝိုင်ရီက မာမိုအာတက္ကသိုလ် သုတေသနပညာရှင်တစ်စု က သူတို့ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သုတေသနမှတ်တမ်းများအရ အထက်ဖော်ပြပါအဆိုကို ရေးသားလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့က ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုနဲ့ ၎င်းရဲ့ အကျိုးဆက်ဖြစ်တဲ့ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်း က ရောဂါပိုးတွေအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့က ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှု ၊ မိုးခေါင်ခြင်း ၊ အပူလှိုင်းကျရောက်ခြင်း ၊ တောမီး ၊ မိုးကြီးခြင်း ၊ ရေလွှမ်းမိုးခြင်း ၊ မုန်တိုင်းများ ၊ ပင်လယ်ရေမြင့်တက်လာခြင်း ၊ ဇီဝဘူမိဓာတုပြောင်းလဲမှု နဲ့ အပေါ်ယံမြေမျက်နှာပြင် ပြောင်းလဲမှုတို့ကို […]

ဒက်ချ်တွေလိုသာ စက်ဘီးစီးကြမယ်ဆိုရင် တစ်နစ်ကို ကာဗွန် တန်ချိန် သန်း၇၀၀ လောက် လျှော့သွားမယ်

ဒိန်းမတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း က တက္ကသိုလ်တစ်ခု က ပြုလုပ်တဲ့ စစ်တမ်းအရ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ နယ်သာလန် နိုင်ငံသားတွေ လိုမျိုး စက်ဘီးစီးကြမယ်ဆို တစ်နှစ်ကို ကာဗွန်တန်ချိန် သန်း၇၀၀ လျှော့ချနိုင်မယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲ့ဒိစစ်တမ်းအကြောင်းကို ဩဂုတ် ၂၀ ရက်ကထွက်တဲ့ Communications Earth & Environment ဂျာနယ်မှာ အသေးစိတ်ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။ ဒက်ချ်လူမျိုးတစ်ယောက်စီက တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး ၂.၆ ကီလိမီတာ စက်ဘီးစီးကြပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံး အဲ့လိုမျိုးစက်ဘီးကို အဓိကထားပြီး စီးမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့လေထုထဲက နေ တစ်နှစ်ကို ကာဗွန်တန်ချိန် ၆၈၆ သန်း လျှော့ချနိုင်မယ်လို့ သူတို့ရဲ့စစ်တမ်းက ဆိုပါတယ်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကြောင့် ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု များတဲ့ ယူကေ ၊ ကနေဒါ၊ ဆော်ဒီအာရေဗီးယား နဲ့ သြစတေးလျှတို့မှာ အဲ့ဒိအလေ့အထဖွံ့ဖြိုးသွားပါက […]

Page 14 of 25
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25