“ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းသည် ကုသခြင်းထက် ပိုထိရောက်သည်” တဲ့။ “ အပ်ဖြင့် ထွင်းရမည့် ကိစ္စကို ပုစိန်ဖြင့် မပေါက်ရစေနှင့်” တဲ့။ ဒီစကားတွေကို စာရေးသူ အကြိမ်ကြိမ် ကြားခဲ့ဖူးခဲ့သလို လူတော်တော် များ များလည်း ကြားဖူးကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် လိုက်နာ ဆောင်ရွက်မှု အပိုင်းမှာတော့ အားနည်းခဲ့တယ်။ ကြိုတင် ကာကွယ်ဖို့ မေ့လျော့ခဲ့တဲ့အတွက် အပ်နဲ့ထွင်းရမယ့်ကိစ္စကို ပုစိန်နဲ့ပေါက်ခဲ့ကြရတယ်။ မဆုံးရှုံးသင့်တာတွေကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။ အချိန်၊ ငွေနဲ့ လူ့အသက်ပေါင်းများစွာ ပေးဆပ်ခဲ့ရတယ်။ အဲဒီလို ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတွေကို သင်ခန်းစာယူပြီး ကြိုတင်ကာကွယ်မှုတွေ စနစ်တကျ ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်နေကြပြီလား။ ဒီနေရာ မှာ စာရေးသူနဲ့ နီးစပ်တဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်ရေးတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အနည်းငယ် တီးခေါက်ကြည့်ချင်ပါတယ်။ စာရေးသူတို့ […]

နာဂစ် …။ နာဂစ် ဆိုသည့် အသံကြားလိုက်သည်နှင့် ကျွန်တော့်စိတ်များလေးလံထိုင်းမှိုင်းလာသည်။ ပူဆွေးသောကမျက်ရည်များ ဝေ့သီလာသည်။ ရင်ထဲတွင် ဖော်ပြ၍ မရနိုင်သော ဝေဒနာ ပေါင်းများစွာက ကျွန်တော့်ကိုအဆက်မပြတ် နှိပ်စက်လာကြသည်။ ဖြစ်နိုင်လျှင် နာဂစ်ဆိုသည့် အသံကို ကျွန်တော်မကြားချင် တော့။ နာဂစ်အကြောင်းလည်းမတွေးချင်တော့။ နာဂစ်အကြောင်းစာ၊ ကဗျာများမဖတ်ချင်သလို ကျွန်တော် ကိုယ်တိုင်လည်းမရေးချင်တော့။ ကျွန်တော်နာဂစ်ကိုစိတ်နာသည်။ မုန်းသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော် နာဂစ်ကို မေ့လိုက်ချင်သည်။ သို့သော် ….။ ××× နာဂစ်မုန်တိုင်းသည် ၂၀၀၈ခုနှစ် မေလ ၂ ရက်တွင် ဟိုင်းကြီးကျွန်းဆွယ်ကိုဦးတည်ပြီး အချင်းဝက် အကျယ်မိုင် ၁၉၀၊ တောင်၊ မြောက် အကျယ် ၂၅၅ မိုင်ခန့်အရွယ်၊ အမြင့်ဆုံးလေတိုက်နှုန်းတစ်နာရီမိုင် ၁၃၀ ခန့်ဖြင့် လပွတ္တာ၊ ပြင်စလူ၊ ငပုတော၊ ဘိုကလေး၊ […]

(၁) “အစိုးရကလုပ်ချင်တာတစ်ခုတည်းပဲရှိတယ်။ သူတို့ကကျောက်မီးသွေးကောင်းကြောင်းပဲပြောသွားပါတယ်။ လျှပ်စစ်ထုတ်ရင် အကုန်အကျသက်သာမယ်ပေါ့။ မီးအားလည်းအပြည့်အဝရရှိမယ်လို့ ပြောသွားတယ်။ ကျောက်မီးသွေးရဲ့ဆိုးကျိုးကိုတစ်ခွန်းမှမပြောဘူး။ လူထုကကျောက်မီးသွေးမကောင်းမှန်းသိထားပါတယ်။ တစ်ခုခုဖြစ်ရင် ချက်ခြင်းစက်ရုံပိတ်ပေးနိုင်ပါ့မလား။ ဒေသခံတွေရဲ့နစ်နာမှုအတွက် ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့အနေနဲ့လည်း ကြားဝင်ဖြေရှင်းပေးတာမရှိပါဘူး။ သူတို့နဲ့ တစ်ခါပဲတွေ့ဆုံရသေးပါတယ်။စီမံကိန်းနဲ့ပက်သက်ပြီးသူတို့ကမရမကလုပ်မယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ကလည်းမရရတဲ့နည်းနဲ့ကန့်ကွက်ပါမယ်။ နောက်ဆုံးမရဘူးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိပါတယ်” ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့ ဇွဲကပင်ခန်းမမှာကျင်းပခဲ့တဲ့ မြန်မာအစိမ်းရောင်ကွန်ရက်ရဲ့ (၆) ကြိမ်မြောက် တွေ့ဆုံပွဲမှာစာရေးသူကြားသိခဲ့ရတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးရဲ့ စကားသံဖြစ်ပါတယ်။ သူကဒီစကားတွေကိုဒေါသနဲ့ ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ စိုးရိမ်ဝမ်းနည်းစိတ်တွေနဲ့ ပြောနေတယ်ဆိုတာ သူ့မျက်ဝန်း၊ သူ့အမူအယာ၊ သူ့စကားသံတွေကသက်သေပြနေပါတယ်။စာရေးသူလည်းသူ့စကားသံကိုနားထောင်ရင်းတစ်စုံတစ်ရာကိုလက်လွတ် ဆုံးရှုံးရတော့မယ့် စိတ်မျိုးနဲ့ ကြေကွဲမိတယ်။ တကယ်တော့ အစိုးရကကျောက်မီးသွေးသုံးဓာတ်အားပေးစက်ရုံစီမံကိန်းကိုမရမကလုပ်မယ်ဆိုရင် သူတို့ဘယ်လိုမှ တားဆီးနိုင်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ စာရေးသူတွေးမိတိုင်းအလွန် စိတ်မကောင်း ဖြစ်မိပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ပဲဒေသခံတွေဟာနာမည်နဲ့လိုက်အောင် ဒေသမှာ ဖြစ်ပျက်သမျှ အားလုံးကိုလည်စင်းခံကြရဦးမယ်လေ။ (၂) မြန်မာပြည်မှာကျောက်မီးသွေးသုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံစီမံကိန်းတွေ တည်ဆောက်ဖို့ရှိတယ်လို့ […]

တောမီးနှင့် ကိုဗစ်အကြားက သြစတြေးလျ သက္ကရာဇ် ၂၀၂ဝကို ပြဿနာကြီးလှသောနှစ်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ အမှတ်တရ ဖြစ်နေလိမ့်မည်။ ပြီးခဲ့သော နွေရာသီကာလအတွင်းတောမီးများနှင့် မီးခိုးများအကြောင်းနားလည်သဘောပေါက်စပြုခါရှိသေးကိုဗစ်-၁၉က သြစတြေးလျကိုတိုက်ခိုက်လာသည်။ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ ခြိမ်းခြောက်မှု ပုံစံအတိုင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ သတင်းမီဒီယာစာမျက်နှာများက ကိုဗစ်-၁၉ကို ဗဟိုချက်ပြု သတင်းပို့ကြသည်။ ပြည် သူလူထုအပေါ် ကိုဗစ်ရောဂါသက်ရောက်မှုကလည်း ထပ်၍ထပ်၍တိုးနေသည်၊ ကျဆင်းသည်မရှိ၊ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုဒဏ် သတင်းများက မှေးမှိန်သွားသည်။ သို့ဖြင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအကြောင်း သြစတြေးလျ ပြည်သူများ မေ့ပျောက်သွားကြပြီလား။ မမေ့ကြပါ။ လောလောဆယ် ကောက်ယူခဲ့သော ပြည်သူ့သဘောထား စစ်တမ်းအရ သြဇီတို့သည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ယင်း၏အန္တရာယ်များအတွက် အစိုးရိမ် မပျက်ရှိကြသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ကြောင့်ဖြစ်သည့် လူမှုဘဝဒုက္ခများနှင့် မရေရာမှုများအကြားမှပင် ထိုသို့ စိုးရိမ်နေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ The Australian Institute […]