Climate Change

ကမ္ဘာကြီးနဲ့ လူသားမျိုးနွယ်စုတွေကို ကယ်တင်ပါ

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့ နိုဗိုတယ်ဟိုတယ်မှာ “ဥတုဘေးအတွက် လှုပ်ရှားမှု၊ အရေးပေါ်လို့ ထိုးရ မယ့် ခေါင်းလောင်း” ခေါင်းစဉ်နဲ့ ယောမင်းကြီးဇရပ် ဆွေးနွေးပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဆွေးနွေးပွဲမှာ မိုးလေဝသ ပညာရှင်၊ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်၊ စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်၊ သစ်တောပညာရှင်၊ မြို့ပြနှင့် ပတ်ဝန်း ကျင်ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ၊ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ တတ်သိနားလည်သူ၊ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ကဏ္ဍ အသီးသီးမှာ တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်နေသူတွေ စသဖြင့် ဘာသာရပ် တော်တော်စုံတာ တွေ့ရပါတယ်။ စာရေး သူ ကိုယ်တိုင် အခမ်းအနားကို မသွားရောက်နိုင်ခဲ့ပေမယ့် အွန်လိုင်းကနေ နားထောင် ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ပညာရှင် တွေ၊ ကျွမ်းကျင်သူတွေကလည်း ရတဲ့အချိန်လေးမှာ ထိထိမိမိ ဆွေးနွေးသွားတာ တွေ့ရတယ်။ ပြည်သူအများစုက အခု ၂၀၁၉ […]

ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး နှင်းလျှောစီး စခန်းကြီး ၂ခုကတော့ ပျက်သွားပြီ

သြစတြီးရီးယားနိုင်ငံ အဲလ်ပတ် တောင်တန်းကြီးပေါ်မှာရှိတဲ့ ကမ္ဘာအကြီးဆုံး နှင်းလျှောစီး စခန်းကြီး ၂ ခုဖြစ်တဲ့ ပစ်ဇတယ် နဲ့ အော့ဇတယ် တို့မှာ နှင်းတွေအရည်ပျော်လို့ နှင်းလျှောစီးတဲ့ အားကစားလုပ်ငန်းတွေ ရပ်ထား ရပါတယ်။ အခုဆိုရင် ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှု က သိသိသာသာကို ရိုက်ခတ်လာတယ်လို့ မြင်လာရပါပြီ ။ နှင်းပြင်တွေ ပါးလျားလာလို့ နှင်းလျှောစီးတဲ့ အားကစား မလုပ်ရတာလောက်နဲ့ မဟုတ်ရပါဘူး ။ ဒီနှင်းပြင်ကြီးကို မှီတင်း နေတဲ့ဇီဝမျိုးကွဲတွေကလည်း ကျက်စားရာဒေသ ပျက်စီးမှု ပြုလာတယ်လို့ လည်းပြောရမှာပါ။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ပေ ၂၈၀၀ ကျော်မှာ ရှိတဲ့ အဲ့ဒိနှင်းလျှောစီး စခန်း ၂ခုက ကမ္ဘာလှည့် ခရီးသည်တွေကို ဆွဲဆောင်မှု တအားကောင်းတဲ့အပြင် အဲ့ဒိနေရာတွေမှာ ကောင်းကင်ရထားတွေ ၊ ဘားတွေ […]

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးမှာ လူငယ်တွေဦးဆောင်ပါဝင်စေချင်

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် လူငယ်အင်အားစုတွေဟာ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ “ယနေ့လူငယ်၊ နောင်ဝယ် လူကြီး” ဆိုသလို လူငယ်တွေဟာ နောင်တစ်ချိန်မှာ လူကြီးဖြစ်လာပြီး နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ပခုံးပြောင်း ထမ်းရွက်ကြ ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ပခုံးပြောင်းထမ်းရွက်ကြမယ့် လူငယ်အင်အားစုတွေဟာ အသိပညာ၊ အတတ် ပညာများ ထူးချွန်ထက်မြတ်ဖို့လိုသလို ကိုယ်ကာယကျန်းမာကြံ့ခိုင်ပြီး ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်သူတွေလည်း ဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ “ လူငယ်နှင့် ပညာရေး၊ လူငယ်နှင့် ကျန်းမာရေး၊ လူငယ်နှင့် အောင်မြင်မှု၊ လူငယ်နှင့် အနာဂတ်၊ လူငယ်နှင့် မျိုးချစ်စိတ်၊ လူငယ်နှင့် အားကစား၊ လူငယ်နှင့် နိုင်ငံရေး၊လူငယ် နှင့် စာပေ၊ လူငယ်နှင့် နည်းပညာ၊ လူငယ်နှင့်…..၊ လူငယ်နှင့်….ဆိုပြီး လူငယ်တွေအတွက် ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးနဲ့ အကြောင်းအရာအမျိုးမျိုး လေ့လာဖတ်ရှုစရာ စာအုပ်စာပေတွေ ရှိခဲ့တယ်။ […]

ဘယ်လ်ဂျီယံမှာ နျူကလီယံဓာတ်ပေါင်းဖိုတွေ စတင်ဖျက်သိမ်းဖို့ လုပ်နေပြီ

ဘယ်လ်ဂျီယံ ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရက တိုင်းပြည်တွင်းမှာရှိတဲ့ နျူကလိယ ဓာတ်ပေါင်းဖိုတွေ ၇ ခုလုံးကို ၂၀၂၅ မှာ အပြီး ပိတ်လိုက်ဖို့အတွက် စီစဉ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့က နျူကလိယနည်းပညာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ လေ့လာမှုတွေ တော့ ဆက်လုပ်ဦးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ ရဲ့ သဘောတူညီချက်မှာတော့ လက်ရှိ တိုင်းပြည်အတွက်လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးနေတဲ့ ဓာတ်ပေါင်းဖိုကြီး တွေကို ဖျက်သိမ်းဖို့လုပ်တာဖြစ်ပေမဲ့ အသေးစားဓာတ်ပေါင်းဖိုတွေ အတွက် ယူရိုသန်း ၁၀၀ ရင်းနှီးမြုတ်နှံမှုတွေ ဆက်လုပ်သွားမယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဘယ်လ်ဂျီယံမှာ ၂၀၀၃ ခုနှစ်က ပြဌန်းထားတဲ့ နျူကလီယဆိုင်ရာ ဥပဒေမှာတော့ နျူကလိယလုပ်ငန်းတွေကို နှစ်စဉ် တဖြည်းဖြည်း လျှော့ချရမယ်လို့ ဆိုထားပေးမဲ့ ဒီနှစ်ပိုင်းတွေရောက်မှ ဥပဒေက စတင်အသက်ဝင် တယ်လို့ပဲ ဆိုရမှာပါ။ ၂၀၂၀ အောက်တိုဘာလမှ စတင်ရုံးထိုင်တဲ့ […]

ရွက်သင်္ဘောခေတ်ကို ပြန်သွားဖို့ လုပ်နေကြပြီ

ရေကြောင်းသဘောၤလုပ်ငန်း ဆိုတာ ကမ္ဘာကုန်စည် ၈၀ % လောက်ကို သယ်ယူပို့ဆောင်ပေးနေတဲ့ လုပ်ငန်းပါပဲ ။ စတစ္စတာ ဆိုတဲ့ စာရင်းအင်း ကုမ္ပစီရဲ့ မှတ်တမ်းများအရ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု ၁၁ % ကအဲ့ဒိကုန်တင်သဘောၤတွေ ကနေ လာတာပါ။ တိတိကျကျပြောရရင် ကမ္ဘာ့လေထုထဲကို ကာဗွန် တန်ချိန် သန်း၁၄၀ ကျော် ကို သဘောၤတွေက ထည့်ပေးနေတာပါ။ အဲ့ဒါကြောင့် ပြင်သစ် သင်္ဘောကုမ္ပဏီတစ်ခုက သူတို့ရဲ့ ကုန်တင်သင်္ဘောတွေကို ဆီစားသက်သာအောင် စွန်ကြီးတွေလုပ်ပြီး သင်္ဘောကိုဆွဲခိုင်းဖို့ စတင်စမ်းသက်နေပါတယ်။ အဲယားဘတ်စ် လေယာဉ်ကုမ္ပဏီက အင်ဂျင်နီးယာတွေကိုခေါ်ပြီး ကုန်တင်သင်္ဘောကြီး တစ်စင်းလုံး ကို ဆွဲနိုင်တဲ့ စွန်တစ်ခုက ဘယ်လောက်ပမာဏ ရှိရမလဲဆိုတာကို အရင်ဆုံးစမ်းသက်ခဲ့ပါတယ်။ စမ်းသက်ချက်အရ စတုရန်းမီတာ ၁၀၀၀ရှိတဲ့ […]

ရာသီပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဘတ်ဂျတ်တော့ ကျလာပြီ ၊ ဘယ်နေရာမှာ ဘယ်လိုသုံးကြမလဲ

နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ က ကျင်းပခဲ့တဲ့ COP၂၆ ညီလာခံရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ဝင်ငွေမြင့်တဲ့ နိုင်ငံတွေ စုပေါင်းပြီး ရာသီပြောင်းလဲမှု တိုက်ဖျက်ရေး လုပ်ငန်းအတွက် ရန်ပုံငွေတစ်ရပ် ထူထောင်မယ်ဆိုတာ စတင် အကောင်အထည်ပေါ်လာပါပြီ။ ပထမအဆင့်အနေနဲ့ ၂၀၂၃ အတွက် ဘတ်ဂျက်စီမံခန့်ခွဲမှုကို စတင်ရေးနေပါပြီ။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတွေကတော့ ညီလာခံ ဆုံးဖြတ်ချက်ချထားတဲ့ ကန်ဒေါ်လာ သန်းထောင်ပေါင်း ၁ သိန်း( ၁၀၀ ဘီလီယံ ) ကိုဘယ်လို ခွဲမယ်ဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားနေကြပါတယ်။ ဂလက်စကို ညီလာခံ ရဲ့ ပွဲစီစဉ်သူ ယူကေက ရီရှီဆူနက်ကတော့ “ ကျနော်တို့ ဆီကို ရန်ပုံငွေတွေ စတင် ဝင်နေပါပြီ ။ ကျနော်တို့ အဲ့ဒိပိုက်ဆံတွေကို သုံးဖို့အတွက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတွေက […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ဖို့ဂျာမနီအစိုးရသစ် ယူရို၆၀ ဘီလီယံကို သုံးမယ်

ဂျာမနီအစိုးရသည် ရာသီဥတုဆိုင်ရာအကျပ်အတည်းကို တိုက်ဖျက်ရန် ယူရိုဘီလီယံ ၆၀ အား တိုင်ပြည် ရဲ့ သီးခြားဘတ်ဂျတ် အဖြစ်နဲ့ ထည့်လိုက်တာပါ။ အဆိုပါ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည် နိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုနှင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေး ရန်ပုံငွေကို ပိုမိုအားဖြည့်ရန်နှင့် စိမ်းလန်းသော စီးပွားရေးသို့ ကူးပြောင်းရန် အားပေးသည့် နောက်ဆက်တွဲ ဘတ်ဂျက်အသစ်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။ ဂျာမဏီ အဓိပတိသစ် အိုလက်ဖ်ရှိုးဇ် ၏ အစိုးရအဖွဲ့မှ တညီတညွတ်တည်း အတည်ပြုလိုက်သော ဘတ်ဂျက်သည် ယခုနှစ် ပြည်ထောင်စုဘတ်ဂျက်တွင် အသုံးမပြုရသေးသော အကြွေး ယူရို ဘီလီယံပေါင်းများစွာကို အနာဂတ် အစိမ်းရောင် အသုံးစရိတ် အဖြစ်သို့ လွှဲပြောင်းပေးလိုက်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အကြွေးငွေ ယူရို ၆၀ဘီလီယံအပြင် အစိုးရသည် ဂေဟစနစ်အခွန်အခများနှင့် CO2 ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုအစီအစဉ်မှ အဓိကအားထားရသော […]

ရဝမ်ဒါလို နိုင်ငံတောင် အီးဘိုက်တွေ သုံးဖို့အတွက် ပြင်ဆင်နေကြပြီ

ရဝမ်ဒါနိုင်ငံဆိုတာ အာဖရိကတိုက် ရဲ့ အရှေ့ဖက်ခြမ်းက နိုင်ငံတစ်နိုင်ဖြစ်ပါတယ်။ ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံလေး ဖြစ်တဲ့အပြင် စစ်မက်ထူပြောခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီကနေ့ ရဝမ်ဒါက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ဖို့အတွက် လမ်းတွေပေါ်မှာ ပြေးဆွဲနေတဲ့ ဆိုင်ကယ် ကယ်ရီသမားတွေ တက္ကဆီ ဒရိုင်ဘာတွေက သူတို့ရဲ့ ဆီကားတွေ ဆိုင်ကယ်တွေကိုလျှပ်စစ်ကားတွေ လျှပ်စစ်ဆိုင်ကယ်တွေ ပြောင်းလဲပစ်ဖို့အတွက် ကြိုးစားနေကြပါပြီ ။ ကီဂါလီမြို့ပေါ်က လမ်းတွေမှာ ၁၂ နှစ်ကြာအောင် ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီဆွဲနေတဲ့ ဒီဒီယာက “ စစချင်းတော့ အဆင်မပြေဘူးပေါ့ဗျာ ။ ဒါပေမဲ့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကျင့်သားရသွားမှာပါ ။ ကျနော်တို့ ဆီကားတွေ ၊ ဆီဆိုင်ကယ်တွေ မသုံး ဖို့အတွက် စကြိုးစားနေပါပြီ ။ ဓာတ်ဆီ ၊ ဒီဇယ်တွေက […]

ကမ္ဘာကျော်ရုပ်ရှင်မင်းသားလီယိုနာဒိုဒီကာပရီရို၏ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအမြင်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေ

(၁) သည်နေ့ ရွှေလက် အိပ်ယာနိုးတော့ နေတောင် အတော်မြင့်နေပြီ။ နေ့စဉ်ပြုကျင့်နေကျအတိုင်း သစ်ပင်၊ ပန်းပင်လေးများကို ရေလောင်းသည်။ ငှက်ကလေးများကို အစာကျွေးသည်။ ဆောင်းတွင်းဟုခေါ်ရမည့်ကာလ ဖြစ်သော်လည်း တစ်ခါတလေမိုးကြီးလေကြီးပင် ကျရောက်လာတတ်သည်။ ထို့ကြောင့် ရွှေလက်အနေဖြင့် ယခု ကာလကို နွေလား၊ မိုးလား၊ ဆောင်းလား ခွဲမရအောင် ဖြစ်မိသည်။ ရွှေလက်ကိုယ်တိုင်လည်း ဆောင်းနံနက်ခင်း တွင် ချွေးဒီဒီးကျနေသည်။ နံနက်ခင်းလုပ်စရာ အလုပ်များပြီးတော့ ခေတ္တအနားယူသည်။ သွားတိုက်၊ မျက်နှာ သစ်၊ ခြေလက်သန့်စင်သည်။ ချစ်ဇနီးလေး ပြင်ပေးထားသည့် ပဲပြုတ်နှင့် ထမင်းကြော်ပူပူလေး စားသည်။ ပြီးတော့ ကော်ဖီသောက်၊ လက်ဖက်ရည်ကြမ်း သောက်ရင်း အောင်ပင်လယ် လူမှုဝန်းကျင်မဂ္ဂဇင်းများကို ဖတ်ရှု နေမိသည်။ ထိုအချိန်မှာ ရွှေလက်အလုပ်လုပ်သည့် သတင်းစာတိုက်တွင် သတင်းထောက် လုပ်ခဲ့ဖူးသူက ဖုန်း […]

အငှားကားကုမ္ပဏီတွေလည်း EV ကားတွေကို သိန်းနဲ့ ချီပြီး မှာနေ

အမေရိကားက အကြီးဆုံး ကားငှားတဲ့ ကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ ဟာ့တ်ဇ် က ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကာလအတွင်း ခရီးသွား လာမှု ပိတ်ပင်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ကားငှားတဲ့ လုပ်ငန်းက ရပ်လုနီးပါးဖြစ်သွားပါတယ်။ အခု ကိုဗစ်သက် မှတ်မှုတွေ လျှော့ပေးလာပြီဖြစ်လို့ ကားအငှားလိုက်လာပြီ ဖြစ်ရာ လုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်အစပျိုးဖို့အတွက် နဲ့ နောက်ပိုင်း ဆက်လက်လည်ပတ်ဖို့ ကို (EV)လို့ ခေါ်တဲ့ လျှပ်စစ်ကားတွေကို မှာယူနေပါတယ်။ ဟာ့တ်ဇ် က အနာဂတ် ကားအငှားလုပ်ငန်းမှာ အားဖြည့်ဖို့ရာအတွက် ကမ္ဘာ့သူဌေးကြီး အီလွန်မက်ရဲ့ တက်စလာကုမ္ပဏီကနေ ကားအစီးရော ၁သိန်းကျော်မှာ ယူထားပါတယ်။ “ ကျနော်တို့ ဒီလထဲမှာပဲ လျှပ်စစ်ကားတွေကို လုပ်ငန်းထဲမှာ ထည့်ပြီး လည်ပတ်ခိုင်းတော့မှာပါ။ တက်စလာရဲ့ မော်ဒယ် ၃ ကားတွေကို ဖောက်သည်တွေ သုံးခွင့်ရတော့မှာပါ။ အခုဆိုရင် […]

Page 19 of 25
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25