Climate Change

မြစ်တွေကို လူတွေလို သဘောထားပြီး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ကြပါ

“ မြစ်တွေမှာ အသက်ရှိတယ်။ ဒီရေအတက်အကျ လုပ်ရင်း သူတို့ အသက်ရှူနေကြရတယ်။ သူတို့ဟာ ပုံမှန်အတိုင်း ကျန်းကျန်းမာမာ စီးဆင်းရင်း လူတွေကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် အထောက်အကူ ပြုနေကြတယ်။ အခုနောက်ပိုင်း လူတွေက မြစ်တွေ ညစ်ညမ်းအောင်၊ ရေစီးရေလာ ပျက်စီးအောင် လုပ်ကြတော့ မြစ်တွေ ခမျာ အသက်ကို ပုံမှန် မရှူနိုင်ကြတော့ဘူး။ အသက်ရှူကျပ်နေကြရတယ်။ ရှေ့ဆက် ရှင်သန်ဖို့ ခက်ခဲနေကြရတယ်။ အဲဒါကို အသိဉာဏ် ရှိသူတိုင်း စာနာနားလည်ဖို့ လိုပါတယ်” အတိအကျမဟုတ်ပေမယ့် အဲဒါနဲ့ အဓိပ္ပာယ် တူညီတဲ့ စကားတွေကို စာရေးသူ သတင်းထောက်ဘဝက သစ်တောပညာရှင် ဦးအုန်းဆီက ကြားခဲ့ရတာပါ။ အခု သစ်တောပညာရှင် ဦးအုန်း (စာရေးသူကတော့ အဘ တစ်ယောက်လို ချစ်ခင်လို့ အဘလို့ ခေါ်ပါတယ်) […]

လျှပ်စစ်ကား ဘတ်ထရီတွေကို ရီဆိုက်ကယ်ပြန်လုပ်လို့ ရနိုင်တယ်လို့ ပြောပြီ

ဆွီဒင်သုတေသနပညာရှင် တစ်စုက လျှပ်စစ်ကားဘတ်ထရီတွေကို ရီဆိုက်ကယ်ပြန်သုံးလို့ရမယ့် နည်းလမ်း တွေကို တွေ့ရှိထားပြီလို့ဆိုပါတယ်။ သူတို့အဆိုအရ ဘတ်ထရီထဲက အလူမီနီယံတွေကို ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ပြန်သုံးနိုင်ပြီး လစ်သီယံတွေကိုတော့ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်း အထိပြန်သုံးလို့ ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သူတို့တွေ့ထားတဲ့နည်းလမ်းက EV ဘက်ထရီများတွင် တွေ့ရှိရသည့် အဖိုးတန်သတ္တုများကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ပြီး အဲ့ဒိလုပ်ငန်းစဉ်မှာ ဈေးကြီးသော သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသော ဓာတုပစ္စည်းများကို အသုံးပြုရန် မလိုအပ်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက ပြောခဲ့ပါတယ် ။ “နည်းလမ်းကို ချဲ့ထွင်နိုင်သည်နှင့်အမျှ ၊ ၎င်းကို နောင်နှစ်များတွင် စက်မှုလုပ်ငန်းတွင် အသုံးပြုနိုင်မည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ မျှော်လင့်ပါသည်” ဟု သုတေသနခေါင်းဆောင် Martina Petranikova က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိ ရေကိုအခြေခံသော ပြန်လည်အသုံးပြုနည်းကို Hydrometallurgy လို့ခေါ်ပါတယ်။ […]

သရွတ်သွပ်ကိုကာကွယ်ကြ

(ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဝါခယ်မမြို့ တစ်ဖက်ကမ်းရှိ သရွတ်သွပ်ချောင်းလေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကွယ်လွန်သူ ကဗျာဆရာမောင်သက်ငြိမ်က ရေးသားခဲ့တာကို အမှတ်တရအနေနဲ့ ပြန်လည်ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်) ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်သောကဗျာဆရာနှစ်ယောက်၏ကဗျာနှစ်ပုဒ်မှ ကဗျာအပိုင်းအစအနည်းငယ်ကိုတင်ပြလိုသည်။ ပထမတပုဒ်မှာ ကဗျာဆရာ “မောင်ချောနွယ်”၏”ရေထဲမြို့”ကဗျာ… “ဟောဒီမှာ မြို့လေးတမြို့လေ ကဗျာဆရာ”မာလာမေ”မြင်မသွားခဲ့ဖူးတဲ့မြို့ မြို့လေးတမြို့လေ သူ့လယ်ကွင်းရင်ဘတ်ထဲက သော်ကဘုရားရယ် သူ့နှလုံးသားရင်ဘတ်ထဲ ဝင်ဝင်ခွေ့တတ်တဲ့မြောက်ပြန်လေရယ် အဲဒီမြောက်ပြန်လေကပွေ့ပွေ့လာတဲ့ စပါးပင်ပျိုမလေးရဲ့ကိုယ်နံ့လေးရယ် လမုပင်အုပ်ကလေးနဲ့ ချစ်ကြိုးသွယ်နေသူ သရွတ်သွပ်ချောင်းကလေးရယ်” ဒုတိယတပုဒ်မှာ ကဗျာဆရာ”ငွေယံဦး”၏”မွှေးတို့ရဲ့မြို့”ကဗျာ… “ခွေးပေါက်စတွေစုပြုံနို့စို့သလိုဆိပ်ကမ်းမှာ လှေတွေ ပဲ့ထောင်တွေရယ် ကူဘိုတာစက်တွေက နေ့နေ့ညညမြစ်ကို တဖူးဖူးမှုတ်တယ် ဝါးခယ်မကိုရောက်မှဖြစ်မယ်ပြောတဲ့ သရွတ်သွပ်ချောင်းကလေးရယ်” ကဗျာနှစ်ပုဒ်လုံးတွင် ချောင်းကလေးတချောင်းအမည်ပါဝင်နေသည်။ “သရွတ်သွပ်”တဲ့ မြို့ကိုမြှားတစင်းချိန်ထားသလို တဖက်ကမ်းမှလှမ်း၍ချိန်ရွယ်ထားသောချောင်းကလေး ဝါးခယ်မ-ကျွန်းကုန်း-အိမ်မဲ- ကျောင်းကုန်းလမ်း၏ အရေးပါသောချောင်းကလေး၊ ဘိုးဘွားဘီဘင်လက်ထက်ကစ၍ “ညောင်ဝိုင်း”ဒေသနှင့် “ရွာသစ်”ဒေသကို ပုခုံးတဖက်ဆီမှာ ထမ်းပိုးတာဝန်ကျေခဲ့သောချောင်းကလေး၊ လမုပင်အုပ်ဆိုင်းဆိုင်းတို့နှင့် စိမ်းလန်းခဲ့သောချောင်းကလေး၊ မဗေဒါတို့တသိုက် […]

HEC Solar ကို တည်ထောင်သူ CEO ဗလာဒီမာတာဘူတော့ဗ်နှင့် စကားစမြည်

အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်နဲ့ ၁၂ ရက်တွေမှာ ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံ ဘူခါရက်မြို့မှာကျင်းပမယ့် ၁၃ ကြိမ်မြောက် ဘောလကန်ဒေသ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ကွန်ဖရင့် မတိုင်မီ အကြိုအင်တာဗျူးအနေနဲ့ ဘူဂေးရီးယား နိုင်ငံက Renewable Energy ၊ Photovoltaics ၊ Power Generation ၊ Climate Change ၊ Power Plants ၊ Energy Project Finance ၊ Solar Energy ၊ Sustainability နဲ့ Alternative Energy လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ CEO ဗလာဒီမာ တာဘူတော့ဗ် နှင့် Renewables Now မဂ္ဂဇင်းတို့ တွေ့ဆုံစကားပြော ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ HEC Solar သည် photovoltaic […]

COP 28 က လာတော့မယ် ဘာတွေ လုပ်ကြမှာလဲ

နောက်လဆိုရင် ရေနံရောင်းစားနေတဲ့ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ UAE နိုင်ငံမြို့တော် ဒူဘိုင်းမှာ ကုသမဂ္ဂရာသီဥတုဆိုင်ရာ ကမာ္ဘ့ညီလာခံကြီးကို ကျင်းပတော့မှာပါ ။ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေဖြစ်တဲ့ ရေနံ ၊ ကျောက်မီးသွေးနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွေကြောင့် ကမ္ဘာကြီးက ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တွေနဲ့ မွန်းကြပ်ပြီး ကမာ္ဘ့လေထု ပူနွေးလာကာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီကနေ့ ( အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်နေ့ ) မနက်ပိုင်းမှာ COP 28 ပွဲကျင်းပဖို့အတွက် ဥရောပ သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေရဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဝန်းကြီးများအစည်းအဝေးလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။ စွမ်းအင်ရရှိဖို့အတွက် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေအသုံးပြုနေရတာကို ဖယ်ရှားဖို့အတွက် ကမာ္ဘ့ဘုံသဘောတူညီချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီနေ့အစည်းအဝေးမှာလည်း သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေ ဆက်ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ ကမာ္ဘ့နိုင်ငံပေါင်း ၂၀၀ လောက်ပါတဲ့ COP ညီလာခံပွဲတွေမှာ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံတွေက စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးမှာ အမြဲပါဝင်နေခဲ့တာပါ ။ ဒါပေမဲ့ ကမာ္ဘကြီးက […]

ရာသီဥတုပြင်းထန်လာမှုကြောင့် ကလေးသူငယ် သန်းပေါင်းများစွာ ရွှေ့ပြောင်းပေးနေရ

ယူနီဆက်ရဲ့ ဒီကနေ့အစီရင်ခံစာမှာ မုန်တိုင်းများ၊ ရေကြီးမှု၊ မီးလောင်ကျွမ်းမှုနှင့် အခြားသော ပြင်းထန်သော ရာသီဥတု ဖြစ်ရပ်များကြောင့် ၂၀၁၆ မှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ကလေးငယ်များ ပါ၀င်သည့် နေရာပေါင်း ၄၃ သန်းကျော်ကို ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။ လာမယ့် နှစ် ၃၀ အတွင်း မြစ်ရေကြီးခြင်း၊ ဆိုင်ကလုန်းလေပြင်းနှင့် မုန်တိုင်းနောက်ဆက်တွဲ ရေကြီးခြင်း အန္တရာယ်များကြောင့် ကလေးသူငယ် ၁၁၃ သန်းကျော် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရဖွယ်ရှိကြောင်း ကိုလည်း အစီရင်ခံစာမှာ ခန့်မှန်းဖော်ပြထားပါတယ်။ မိုးခေါင်းခြင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကလေးသူငယ်များ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ခြင်းမှာ အကြိမ်ရေ ၁.၃ သန်းရှိနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါသေးတယ်။ ဆိုမာလီးယာ လိုနိုင်ငံမျိုးမှာအဖြစ် များနိုင်ပြီး မိုးခေါင်မှုကြောင့် အိုအိမ်စွန့်ခွာမှုကိုတော့ အတိအကျ စာရင်းမပြုစုသေးရဘူးလို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် မဲဇာမြစ်နှင့်အတူ တိမ်ကောလာသည့် ဓလေ့များ

မဲဇာမြစ်ဖျားသည် ဗန်းမောက်၊လအင်းတော်၊ ပင်လယ်ဘူး၊ ဝန်းသို၊ ထီးချိုင့် မြိုနယ်များနှင့် ထိစပ်နေသည်။ မြောက်ဘက်ပိုင်းတွင် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှ စီးဝင်သည့် ချောင်းများလည်း ပါဝင်သည်။ ဧရာဝတီမြစ်အတွင်းသို့ ထီးချိုင့်မြို့အောက်ဘက် ညောင်ပင်သာ ကျေးရွာအနီးတွင် စီးဝင်သည်။ ကတူး၊ ကနန်း၊ ရှမ်း၊ ဗမာ စသည့် တိုင်းရင်းသားတို့ မီခိုလာခဲ့သည့် မြစ်ဖြစ်သည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ် မှတ်တမ်းများတွင် ရွှေခွန် ဆက်ရသည့် အတွက်ကြောင့် အခြားအခွန်များ ကင်းလွှတ်ခွင့်ရသည်။ရေးစီးကောင်းမွန်သည့်အတွက် မင်းနေပြည်ကို လှေဖြင့် အခွန်ဆက်ခြင်း၊ ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ်များပြုလုပ်ခြင်း မှတ်တမ်းများကျန်ရစ်သည်။ ယခုထက်တိုင် မန်လည်တိုက်နယ် ၊တံခွန်တိုင်ကျေးရွာတွင် စေတီဟု ခေါ်တွင်သည့် အလျား ၅၇ ပေ၊အနံ ၆ပေ ၅ လက်မရှိ ကျွန်းသားသစ်လုံးထွင်း လှေကြီးကို တွေ့မြင့်နိုင်သေးသည် ။ ထိုထက်ကြီးမားသည့် မင်းကျော် အမည်ရသည့် […]

ဆွစ်ဇာလန်မှာ နှစ်နှစ်အတွင်း ရေခဲပြင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းသွားပြီ

ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်းနဲ့ အရှေ့ပိုင်းရှိ ရေခဲမြစ်များသည် ၂၀၂၂ နှစ်မှစတင်ပြီး စံချိန်တင် ရေခဲအရည် ပျော်မှုများဖြစ်ကာ ရေခဲမြစ်များ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေပါတယ်။ Swiss Academy of Sciences (SCNAT) နှင့် Glacier Monitoring Switzerland (GLAMOS) တို့ပြုလုပ်ထားတဲ့ သုတေသန ရလဒ်အရ ပြင်းထန်တဲ့ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် လက်ရှိ ၂ နှစ်တာကာလအတွင်း ရေခဲမြစ်တွေရဲ့ ၁၀ရာခိုင်နှုန်း ပျက်စီးသွားပြီလို့ သိရပါတယ်။ “ဆွစ်ဇာလန် ရေခဲမြစ်တွေ အရည်ပျော်တာ ပိုမြန်တယ်” ဟု SCNAT က ဆိုပါတယ်။ “အရှိန်အဟုန်က သိသိသာသာကြီးပါပဲ၊ ၁၉၆၀ နဲ့ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွေကြားမှာ ရေခဲတွေဆုံးရှုံးခဲ့ရဖူးပါတယ်။ အဲ့ဒိပမာဏလောက်ကို ဒီ နှစ်နှစ်အတွင်းမှာဖြစ်သွားတာပါ “ စံချိန်တင် အပူချိန်မြင့်တက်မှု ၊ […]

ကိုဆိုဗိုမှာတော့ ဆိုလာနဲ့ သိုးမွေးမြူရေး တွဲပြီးလုပ်နေတယ်

                  ကိုဆိုဗိုရဲ့စွမ်းအင် သုံးစွဲမှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက ကျောက်မီးသွေးဓာတ်အားပေးစက်ရုံတွေကရတာပါ ။ နိုင်ငံလေးက သေးပေမဲ့ ကျောက်မီးသွေးသုံးစွဲမှုက ကမ္ဘာမှာ နံပါတ် ၅ အဆင့်မှာရှိပါတယ် ။ သူတို့က ၂၀၅၀မှာ ကျောက်မီးသွေး သုံးစွဲမှုကို လုံးဝပိတ်သမ်းမယ်လို့ ကတိပြုထားပါတယ်။ လေအားနဲ့ ဆိုလာတွေကို အစားထိုးဖို့ကြိုးစားနေပါ တယ်။ အခု ဆိုလာအခင်းတွေကို လုပ်တော့ မြေနေရာလွတ်တွေမှာ သိုးနဲ့ဆိတ်ကိုမွေးမြူဖို့အတွက် စီမံကိန်းစတင်နေပါတယ် ။               ဆိုလာခင်းတွေထဲက မြတ်ပင်းတွေကို ရိတ်ဖို့အတွက် မြတ်ရိတ်စက်မသုံးတော့ဘဲ သိုးတွေ ဆိတ်တွေ မွေးလိုက် တာက […]

ဒက်ချ်လယ်သမားတွေရဲ့ မွေးမြူရေးခြံတွေ ပိတ်ရဖွယ်ရှိနေ

                နယ်သာလန်နိုင်ငံက အမေရိကန်ပြီးရင် စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်တွေ အများဆုံး တင်ပို့တဲ့ နိုင်ငံဆိုရင် အံ့အားသင့်စရာ ကောင်းပါလိမ့်မယ် ။ နိုင်ငံသေးသေးလေးကနေ ကမာ်ဘကိုမှေးမွူရေး လုပ်ငန်းထုတ်ကုန်တွေကို အများကြီးတင်ပို့နေပါတယ် ။ အမျိုးသားစာရင်းအင်းဌာနရဲ့ အဆိုအရ မနှစ်ကဆိုရင် လယ်ယာထွက်ကုန် ယူရို ၁၂၂ ဘီလီယံဖိုးအထိ တင်ပို့ခဲ့တယ် လို့သိရပါတယ် ။ အဲ့ဒါကြောင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံက ဥရောပနိုင်ငံတွေ ထဲမှာ နိုက်ထရိုဂျင်အောက်ဆိုက် လယ်ဘယ်အမြင့် ဆုံးနိုင်ငံဖြစ်နေပါတယ် ။                ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုကို ဆိုးဝါးစွာ ဖောက်ပြန်​စေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကို လှုံ့ဆော်ပေးတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ထက် အဆများစွာ အပူကို […]

Page 11 of 25
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25