Biodiversity Forest

ကျေးလက်ကဗျာလေးတွေက ပြောတဲ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ခေတ်ပေါ်ကဗျာတစ်ပုဒ်ရဲ့ဝန်ခံချက်

ရှေးကျေးလက် ကဗျာတွေထဲမှာ ရာသီဥတု၊သစ်ပင်တွေအကြောင်းပါနေတာလေးတွေကိုပြောချင်ပါတယ်။ ဒီကျေးလက်ကဗျာတွေလေးဟာ ဘယ်သူက စပ်ဆိုခဲ့တယ်ရယ်လို့ မသိကြရပါဘူး။ မြန်မာပြည်သူတွေ နူတ်ဖျားကနေ ရွတ်ဆိုလက်ဆင့်ကမ်း သယ်ဆောင်လာကြတဲ့ ကဗျာလေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ ” ကောက်တီနဲ့ မယ်စော ရောနှောပါလို့ ပျိိုးတောင် မိုးလေက ခေါင်။ သည်ပျိုးရေအောင်မှ မယ်နဲ့မောင် အလှူပေးမယ် မိုးကူပလေး။” တောင်သူဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦးက သူတို့အလှူပြုနိုင်ဖို့ မိုးကိုအကူအညီတောင်းနေတဲ့ ကဗျာလေးတစ်ပုဒ်ပါ။ ရှေးခတ်အခါကလည်း ရာသီဥတုဟာ ခုခေတ်လို မဆိုးဝါးပေမယ့် မိုးခေါင်တဲ့နှစ်တွေဆိုတာ ရှိခဲ့ကြတာပေပဲလို့ နားလည်ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကဗျာရဲ့လေထဲမှာ ပူပန်မှုမပါ။ ကဗျာထဲမှာ မိုးကိုချစ်တဲ့စိတ်ကလေးကိုလည်း တွေ့မြင်နေရပြန်တယ်။ မိုးဟာရွာလာမှာပဲရယ်လို့ ယုံကြည်မှုကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ပျိုလေးတို့ အိမ်စွန်း ကျွန်းဆယ့်နှစ်ပင် စောင့်ရှောက်စေချင်။ မငြိုငြင် ရှင်အောင်ပမွေး။ မယ်နှင့်မောင် ကံဆိုင်တော့ ကျောင်းတိုင်ဖို့လေး။ ဒီကဗျာလေးကတော့ ချစ်သူနှစ်ဦးကံဆုံကြတဲ့အခါ ကျောင်းဆောက်လှူဖို့ […]

ဘိုးဘွားသစ်ပင်ကြီးတွေ

တစ်ရက်ကျွန်တော့်ဇာတိရွာကလေးက အစ်မဝမ်းကွဲတစ်ယောက်နှင့် ဖုန်းပြောကြရင်း စိတ်ထဲ ရုတ်တရက်ပေါ်လာသဖြင့် ရွာဘုန်းကြီးကျောင်းအနောက်ဘက် ကပ်ရက် လမ်းဘေးက ကုက္ကိုလ်ပင်ကြီး အကြောင်းမေးလိုက်မိပါသည်။ ” ခုတ်ပစ်လိုက်ပြီးပြီကား။ မရှိတော့ဘူး။ခုတ်ဆို ဟိုဘက်ရွာက လူတစ်ယောက်ကို ဆယ်သိန်းနဲ့ ရောင်းတာ” ဟု သူက ပေါ့ပေါ့ပါးပါးအသံဖြင့် ပြောဆိုပါသည်။ အစ်မဖြစ်သူက ပေါ့ပေါ့ပါးပါးအသံဖြင့်ပြောဆိုလိုက်သော်လည်း ကျွန်တော့်စိတ်ထဲမှာ မပေါ့ပါးနိုင်ပါ။ နှမျောစိတ်၊ လွမ်းမောစိတ်တွေဖြစ်လျက် နေပါတော့သည်။ ထိုကုက္ကိုလ်ပင်ကြီးအောက်မှာ ကျွန်တော်တို့ကလေးဘဝက မောင်နှမတွေအတူကစားခဲ့ကြသည်။ သူငယ်ချင်းတွေနှင့်ထိုအပင်အောက်မှာပင်ချိန်းဆို တွေ့ဆုံခဲ့ကြရသည်။ ကျွန်တော်တို့မောင်နှမတွေ ထိုအပင်ကြီးအောက်မှာပင် စက်ဘီးစီသင်ပြီး စက်ဘီးစီးတတ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ငယ်ဘဝကစ အပင်ကြီးအဖြစ်ရှိနေနှင့်ပြီး သက်တမ်းဘယ်လောက်မှန်းမသိသည့် ဘိုးဘွားသစ်ပင် ၁၀ ပင်လောက် ကျွန်တော်တို့ရွာကလေးမှာရှိပါသည်။ ရွာမြောက်ဘက်အဝင်က စိမ်းစားသရက်ပင်ကြီးတစ်ပင်၊ မြစ်ကမ်းပါးဘေးက မန်ကျည်းပင်ကြီးနှစ်ပင်၊ ဘုန်ကြီးကျောင်းအနောက်ဘက်က ကုက္ကိုလ်ပင်၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းနှင့်စာသင်ကျောင်းကြားက အောင်းပင်ဟုခေါ်ကြသည့် သရက်ပင်ကြီးသုံးပင်၊ စာသင်ကျောင်းဝင်းထဲက လက်ပံပင်ကြီးတစ်ပင်၊ […]

ချန်ပန်ဇီတွေက အခြားအုပ်စုများကို ထောက်လှမ်းဖို့ စစ်နည်းဗျူဟာကို အသုံးပြုကြောင်းဆို

အနောက်အာဖရိက၏ အကြီးဆုံး မိုးသစ်တောနယ်မြေ၊ အနောက်တောင်ဘက် အိုင်ဗရီကို့စ် အနောက်တောင် ပိုင်းရှိ တိုင်အမျိုးသားဥယျာဉ် ရဲ့ တောင်ကုန်း ၁ခုမှာ ချန်ပန်ဇီ ၂ကောင်က တိတ်တိတ်ကလေး လေးဖက်သွားပြီး တောအုပ်အစွန်က အခြားချန်ပန်ဇီအုပ်စုတစ်စု ကိုချောင်းနေတာကို သုတေသီတွေက ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းကနေ တွေ့လိုက်ပါတယ် ။ သူတို့က အချိန်အတော်ကြာ ချောင်ကြည့်ပြီးနောက်မှာတော့ သူတို့နေတဲ့ တောအုပ်ကို ပြန်သွားကြပါတယ်။ အဲ့လိုမျိုးအပြုအမှုကို တစ်ရက်ခြားလောက်ကို အဲ့ဒိ ၂ကောင် လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ စစ်သားတွေ ထောက်လှမ်းရေးလုပ်သလိုမျိုးပေါ့ ။ Tai National Park ရှိ တောရိုင်းအနောက် ချင်ပန်ဇီများ၏ အိမ်နီးချင်း အသိုင်းအဝိုင်းနှစ်ခုကို ၃ နှစ်ကြာ လေ့လာ ကြည့်ရှုစဉ် စစ်ပွဲအခြေအနေများတွင် မြင့်မားသော မြေပြင်နည်းဗျူဟာကို အသုံးပြုနေတာကို သုတေသီများက မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြောင်း ကြာသပတေးနေ့တွင် […]

အမေရိကန်တွေက ရေပေးတူးမြောင်းတွေပေါ်မှာ ဆိုလာတွေ တည်ဆောက်နေ

၂၀၁၅ ‌တုန်းက ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ ၄နှစ်ဆက် မိုးခေါင်မှု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မြေကြီးခြောက်သွေ့ အက်ကွဲကုန် ပါတယ်။ ပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဂျယ်ရီဘရောင်းက ပြည်နယ်အတွင်း ရေသုံးစွဲမှုကို ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချဖို့အတွက် အမိန့်ထုတ်ခဲ့သလို ရေအများအပြားသုံးစွဲတဲ့ လယ်သမားတွေကတောင် ရေသုံးစွဲမှုကို စေတနာ့ဝန်ထမ်းအဖြစ် လျှော့သုံးခဲ့ရပါတယ်။ ဘရောင်းက ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင် စီမံကိန်းတွေ အများကြီးလုပ်ခဲ့ပါတယ် ။ အဲ့ဒိနောက်မှာတော့ ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု လျော့ပါးလာတာကို တွေ့လာရပါတယ် ။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေက ကယ်လီဖိုးနီးယားမှာ စံချိန်တင်အပူလှိုင်းကျတာတွေ ၊ တောမီးအကြီးအကျယ်လောင်တာတွေ ၊ ကော်လိုရာဒိုမြစ်ရေကျဆင်းသွားတာတွေ နဲ့ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုဖြစ်လာတာတွေက စွန့်ဦးတီထွင်သူတွေ ဖြစ်တဲ့ ဂျော်ဒန်ဟာရစ်နဲ့ ရော်ဘင်ရာဂျ်တို့ကို ဆည်မြောင်ဖုံး ဆိုလာပြားတွေ တပ်ဆင်ဖို့အတွက် စိတ်ကူးရသွား စေပါတယ် ။ သူတို့ရဲ့ အိုင်ဒီယာကတော့ ရိုးရှင်းပါတယ် […]

ရာသီဥတုဒဏ်ခံနေရတဲ့ နိုင်ငံများကို ဘယ်လိုပံ့ပို့ပေးသွားမယ်ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး အခြေတင်ဆွေးနွေးဖို့လိုနေပြီ

ဒီလကုန်မှာ ကျင်းပမယ့် COP 28 တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုညီလာခံမှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အသီးသီးအနေနဲ့ ကွာဟချက်ကြီးမားလာပြီဖြစ်တဲ့ ရာသီဥတုဒဏ်ခံနေရတဲ့ နိုင်ငံများကို ဘယ်လိုပံ့ပို့ပေးသွားမယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အခြေတင်ဆွေးနွေးဖို့လိုနေပြီလို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယိုဂူတာရေ့စ်က သတိပေးလိုက်ပါတယ် ။ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှု နဲ့လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုတွေဟာ အန္တရာယ် နည်းပါးသွားအောင် လုပ်နေတာပါ လို့ဆိုလိုက်ပါတယ်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဆင်းရဲသောနိုင်ငံများ၏ လိုအပ်သောငွေ နှင့် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာကို အသုံးပြုပြီး ချမ်းသာနေသောနိုင်ငံများ ကြားက ဝင်ငွေသည် ယခင်ကထက် ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာနေပါတယ်။ “လိုအပ်ချက်တွေ များလာတာနဲ့အမျှ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ရပ်တန့်နေတယ်” လို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်ကဆိုပါတယ်။ ယခုနှစ်၏ လိုက်လျောညီထွေမှု ကွာဟမှု အစီရင်ခံစာတွင် ကွာခြားမှုသည် ယခင် ထင်ထားသည်ထက် ၅၀ […]

ဂရိတွေ ဓာတ်ငွေ့တူးဖော်မှု ရပ်တန့်ပေးဖို့ ဂရင်းပိစ်အဖွဲ့ တောင်းဆို

ဂရိနိုင်ငံ၏ Aegean ပင်လယ်တွင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ တူးဖော်မှု ပြုလုပ်ရန်အတွက် စမ်းသက်မှုများ လုပ်ကိုင် နေသောကြောင့် လင်းပိုင်နှင့် ဝေလငါးများကဲ့သို့သော ရေနေတောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ အသက်အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်ခံရမည်ကို Greenpeace မှ စိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသောကြောင့် ဂရိအစိုးရကိုတောင်းဆိုမှုများ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ Greenpeace သည် မြေထဲပင်လယ်တွင်ဂရိနိုင်ငံ၏ရည်မှန်းချက်ကြီးသော ရေနက်ပိုင်းဓာတ်ငွေ့ရှာဖွေရေး လုပ်ငန်းကို စွန့်လွှတ်ရန် အသနားခံစာ ရေးပြီးတင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော သုတေသနကို ကိုးကား၍ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့အစည်းမှ အဆိုပါ စီမံကိန်း၏ သက်ရောက်မှုမှာ ယခင်က ယုံကြည်ထားသည်ထက် ကြီးမားသော အန္တရာယ်ရှိသဖြင့် ဝေလငါးများနှင့် လင်းပိုင်များအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသည် ဟု စောဒကတက်ခဲ့ပါတယ်။ ဂရိနိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းနှင့် ကရေတေတို့ရှိ ရေပြင်တွင် စူးစမ်းလေ့လာတူးဖော်ရန် လျာထားသည့် ဧရိယာများတွင် ယမန်နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့သော စစ်တမ်းတစ်ခုက […]

သီပေါတွင် ၅၈ နှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံးအပူချိန် စံချိန်သစ်တင်

သီပေါမြို့ရဲ့ အမြင့်ဆုံးအပူချိန် စံချိန်သစ်ကို နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေ့ တင်ခဲ့တယ်လို့ မိုး/ဇလက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အမြင့်ဆုံးအပူချိန်ကို မိုးလေဝသ စခန်းဖွင့်ခဲ့တဲ့ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၅၈ နှစ်အတွင်း မှတ်တမ်းရယူခဲ့တာဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်က အမြင့်ဆုံးအပူချိန် ၃၄ ဒသမ ၅ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်( ၉၄ ဒသမ ၁ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်)နဲ့ စံချိန်သစ်တင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်ကလည်း အပူချိန် ၃၄ ဒသမ ၁ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်နဲ့ စံချိန်တင်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ်မှာ ယင်းထက်အပူချိန် ပိုမြင့်ခဲ့ပြီး ယခုလ (၂၀၂၃ နိုဝင်ဘာ) ၁ ရက်က စံချိန်သစ် တင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာတွေကို ကာကွယ်ဖို့ တွေ့ကြ၊ ဆုံကြ၊ ဆွေးနွေးကြပြီ

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ သဘာဝ ထိန်းသိမ်းရေး သမဂ္ဂ (IUCN) သည် ကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာများ ကို ကာကွယ်ရန် ရည်မှန်းချက်ကြီးမားသော ပဏာမခြေလှမ်းသစ် တစ်ခုကို စတင်လိုက်ပြီ ဖြစ်သည်။ ယခုလအစောပိုင်းတွင် IUCN မှ စီစဉ်ကျင်းပသည့် ညီလာခံတစ်ခုအတွက် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များနှင့် အပြောင်းအလဲပြုလုပ်သူများ ဆွစ်ဇာလန်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။ IUCN ခေါင်းဆောင်များဖိုရမ်၏ ဒုတိယအကြိမ်မြောက်တွေ့ဆုံမှုတွင် ပါဝင်သူ ၄၀၀ ကျော်သည် သဘာဝကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ ယခုနှစ်၏ ဆောင်ပုဒ်မှာ ‘သဘာဝအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရည်မှန်းချက်များ- တိုးတက်မှုကို ခြေရာခံခြင်း၊ အောင်မြင်မှု ဘဏ္ဍာငွေထောက်ပံ့ခြင်း’ ဖြစ်သည်။ အခမ်းအနားအတွင်း IUCN ဥက္ကဋ္ဌ Razan Al Mubarak က အဏ္ဏဝါထိန်းသိမ်းရေး၊ သမုဒ္ဒရာ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်၊ ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး၊ […]

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်ရေ တစ်သောင်းလောက်ပဲ ရှိတော့တဲ့ နေဝက်ဝံတွေကို ကာကွယ်ဖို့လုပ်ကြရပြီ

ကမ္ဘာပေါ်က ဝက်ဝံတွေထဲမှာ လျှာအရှည်ဆုံး ဝက်ဝံကတော့ နေဝက်ဝံတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတိုရဲ့ လျှာက ၁ပေလောက်ကို အပြင်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ ကမာ္ဘ့အသေးဆုံး ဝက်ဝံတွေလည်း ဖြစ်ကြပါတယ်။ ပိုလာရေခဲဝက်ဝံတွေထက် ၁၀ ဆ လောက်ကို သေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ သွားတွေက ပိုလာဝက်ဝံတွေရဲ့ အရွယ်အစား နဲ့အတူတူပါပဲ ။ နေဝက်ဝံလို အမည်ရတာက သူတို့ရဲ့ ရင်ဘတ်ပေါ်က အဖြူ‌ရောင်အကွက်ကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အရှေ့တောင်အာရှက အပူပိုင်း မိုးသစ်တောတွေမှာ နေထိုင်ကြပါတယ်။ သူတို့မှာ သန်မာတဲ့ ခြေသည်း လက်သည်းတွေရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ ခြေဖဝါးကလည်း အကြီးကြီးပါပဲ ။ ခြေဖဝါးမှာ လူတွေလိုပဲ အမွေးမပေါက်ပါဘူး ။ ဝက်ဝံတွေထဲမှာတော့ အဲ့ဒိအကောင်တွေလောက် သစ်ပင်တက်ကောင်းတဲ့ အကောင်မရှိပါဘူး ။ သူတို့ရဲ့ သက်တမ်းတော်တော်များများက သစ်ပင်တွေပေါ်မှာပဲ ကုန်ဆုံးကြတာပါ […]

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံမှာ နကျယ်နဲ့ ပျား တိုက်ခိုက်မှု ပိုမိုများပြားလာ

ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များအဆိုအရ ပူပြင်းသောနွေရာသီအပြီး ဒီနှစ်ဆောင်းအဝင်မှာ နကျယ်တွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ပိုမိုခံစားနေရတယ်လို့ ဆိုလာပါတယ်။ အဲ့ဒိဖြစ်စဉ်က ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုနဲ့ အများကြီးသက်ဆိုင်တယ် လို့လည်း ပြောကြပါတယ်။ ဂျပန်မှာဖြစ်နေတာက သာမန်လူတွေ အတုတ်ခံနေရတာထက် အပြေးသမားတွေက အများကြီး ပိုတုတ်ခံ နေရတာပါပဲ ၊ ဒါ့အပြင် နကျယ်ကောင်ရှင်းလင်းရေးလုပ်တဲ့ မီးသတ်သမားတွေတောင် ဝတ်စုံထဲကိုဝင်တုတ်လို့ ပြဿနာတွေ တက်နေရပါတယ်။ ပညာရှင်တွေရဲ့အဆိုအရ အပူချိန်မြှင့်တက်လာခြင်းက နကျယ်ကောင်တွေကို ပုံမှန်ထက်စောပြီး အသိုက်ဖွဲ့တဲ့လုပ်ငန်းကိုလုပ်ကိုင်ကြပါတယ်။ ပိုမိုကြီးမားတဲ့ အသိုက်တွေနဲ့ ပိုမိုကြီးမားတဲ့ လုပ်သားကောင်တွေကိုဖြစ်စေပါတယ်လို့ သိရပါတယ်။. အောက်တိုဘာ ၈ ရက်နေ့က Gifu စီရင်စု၊ Takayama ရှိ Hida-Kuraiyama အပြေး ပြိုင်ပွဲတွင် တောင်ခြေလမ်းများ ဖြတ်၍ အပြေးသမားများ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရာမှာ နကျယ်ကောင်းတွေ နဲ့ပျားတွေ လိုက်တုတ်လို့ ဆိုးရွားသောနေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ် […]

Page 4 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19