Biodiversity Forest

ပန်းရည်စုပ်-Purple Sunbird(Cynniris asiaticus)

ပန်းရည်စုပ်ငှက်ကို အီရန် အိန္ဒိယတိုက်ငယ် အနောက်မြောက်ယူနန် နဲ့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေမှာ ဌာနေငှက်အနေနဲ့ တွေ့နှိင်ပါတယ်။မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ အတွေ့ရများပြီး အိန္ဒိယမှာတော့ မီတာ ၂၄၀၀ အမြင့်ရှိတဲ့ ဒေသတွေအထိ တွေ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။မြန်မာမှာတော့ အလယ်ပိုင်း မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ အတွေ့ရများပြီး တောင်ပေါ်ဒေသတွေဖြစ်တဲ့ ပြင်ဦးလွင်၊ နောင်ချို၊ ကလောနဲ့ တောင်ကြီးဝန်းကျင်တွေမှာ အနည်းငယ်တွေ့ရပါတယ်။မြန်မာမြောက်ပိုင်းနဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသတွေမှာတော့ ရွိမရွိမသိရေသးပါ။ ပန်းဝတ်ရည်နဲ့ ပိုးကောင်ကလေးများဟာ သူတို့ရဲ့ အဓိကအစာ ဖြစ်ပါတယ်။ပိုးကောင်ကလေးများကိုတော့ သားပေါက်ချိန်မှာ ငှက်ငယ်ကလေးတွေကို ကြွေးကြပါတယ်။အရွယ်သေးငယ်ခြင်းနဲ့ ပန်းပွင့်နားမှာ အတောင်ခတ်ပြီး ရပ်နေတတ်တာကြောင့် အမေရိကတိုက်မှာပဲတွေ့ရတဲ့ ပိတုံးငှက်(Hummingbird)နဲ့ ဆင်သလိုရှိပေမဲ့ ပန်းရည်စုပ်က ပန်းပွင့်အခြေမှာနားပြီး ဝတ်ရည်စုပ်ပါတယ်။ပိတုံးငှက်ကတော့ အတောင်ခတ်ယင်း ရပ်ပြီး ဝတ်ရည်စုပ်တတ်တဲ့ သဘာဝရှိတာကြောင့် မတူညီကြပါ။ သားပေါက်ချိန်မဟုတ်တဲ့အရောင်(Eclipse male)နဲ့ ငှက်အမတို့ဟာ ပန်းရည်စုပ်ငှက်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့Olive-backed Sunbird နဲ့လွဲမှားနှိင်ပါတယ်။ […]

သစ်ပင်စိုက်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတော်ကိုကာကွယ်ပါ

(၁) “သစ်ပင်စိုက်တာဟာတစ်ဦးချင်း၊ တစ်ယောက်ချင်းလုပ်နိုင်တဲ့ကိစ္စပါ။ ကမ္ဘာကြီးဟာပျက်နေတယ်။ အဲဒီပျက်နေတဲ့ကမ္ဘာကြီးကို ပြန်ကောင်းအောင် လုပ်တဲ့နေရာမှာစိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ လုပ်ရမှာပါ။ကမ္ဘာကြီးကိုချစ်တယ်ဆိုရင် ဒီလောက်ကလေးတော့ လုပ်ကြပါလို့ ကျွန်တော်မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်” မကြာသေးမီက ကွယ်လွန်ခဲ့သည့် သစ်တောပညာရှင် ကမ္ဘာမြေချစ်သူဦးအုန်းပြောနေကျစကားဖြစ်သည်။ ထိုစကားကိုပင် သစ်ပင်စိုက်ပွဲတစ်ခုတွင် သူပြောနေရင်း မျက်ရည်များကျလာခဲ့သည်။ ရှိုက်သံသဲ့သဲ့ ကြားတွင် သူ့စကားသံများ တိမ်ဝင်သွားခဲ့သည်။ သစ်ပင်စိုက်ပွဲသို့ တက်ရောက်လာသူတိုင်း စိတ်မကောင်း ဖြစ်ကြရသည်။ အမြဲတမ်းမာမာထန်ထန်ပြောတတ်သည့် သူ့ထံမှ ထိုကဲ့သို့အမူအရာကိုတွေ့ရသောကြောင့်လည်း အံ့သြကြရသည်။ ကျွန်တော်ကတော့ သူ့ကိုနားလည်သည်။ သူအသက်အရွယ်ရလာပြီ။ စိတ်သွားတိုင်းကိုယ်မပါသလို ပါးစပ်ကပြောတိုင်းလည်း လက်ကမပါနိုင်တော့။ ထို့ကြောင့် သူ့ကိုယ်သူအားမရဖြစ်မိသည်။ ပျက်ယွင်းလာသောကမ္ဘာကြီးကို ပြန်လည်ပြုပြင်ရန် သစ်ပင်များမစိုက်နိုင်တော့သဖြင့် သူ ဝမ်းနည်းသည်။ ဝမ်းနည်းစိတ်ကို မထိန်းနိုင်သဖြင့် သူမျက်ရည်ကျသည်။ ပြီးတော့ မျက်ရည်ကြားထဲကနေပဲ သူအားတင်းပြီးပြောလိုက်ပါသေးသည်။ “ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် အထိရောက်ဆုံးနဲ့ အလွယ်ဆုံးနည်းကတော့ […]

ဝေလငါး မိတ်လိုက်ချိန်မျာ SHELL ရေနံကုမ္ပဏီက ရေအောက် ဖောက်ခွဲရေးလုပ်ဖို့ စီစဉ်နေ

SHELL (ရှဲ ) ရေနံကုမ္ပဏီက တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ကမ်းခြေမှာ ကမ်းလွန်ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့ တူးဖော်ရေးအတွက် စမ်းသပ်မှုတွေ စလုပ်နေပါတယ်။ အဲ့ဒိစီမံကိန်းရဲ့ စမ်းသပ်မှုက ဝေလငါးတွေ မိတ်လိုက်ချိန်ဖြစ်လို့ ၎င်းတို့အတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်နေပါတယ်။ ရေနံ နဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းအတွက် စမ်းသက်မှုလုပ်ချိန်မှာ ဖောက်ခွဲရေးတွေကို လုပ်ရပါတယ်။ ပင်လယ်ရေအောက်မြေပြင်မှာ တွင်းတွေတူးပြီး ဖောက်ခွဲရေးတွေ လုပ်ကြတော့မှာပါ။ အခု ဒီဇင်ဘာလ ၁ရက်နေ့ကနေစပြီး နောက်ထပ် ၅ လကြာအောင် စမ်းသက်မှုတွေ ကို လုပ်တော့မှာပါ။ သူတို့ စမ်းသက်မှုလုပ်မယ့် စိန့်ဂျွန် ကမ်းခြေနဲ့ မော်ဂန်ပင်လယ်အော်ကြား နေရာက အဏ္ဏဝါတောရိုင်း သဘာ၀ ပင်လယ်နေရာဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့တွေလုပ်မယ့် ဖောက်ခွဲမှုရဲ့ အသံလှိုင်းတွေက ရေထဲမှာ ၃ ကီလိုမီတာအထိ သွားပြီး ကမ္ဘာ့အက်ကွဲကြောင်း မြေကြီးထဲကို မီတာ […]

အိန္ဒိယ အမျိုးသမီး အမြဲစိမ်းတော အဖွဲ့ မြွေဟောက်တွေကို ထိန်းသိမ်းနေရပြီ

ယူနက်စကို ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် စာရင်းပေါက်တဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနောက်ပိုင်း က ဂါရက်တောင် ပတ်ပတ် လည်က ဂုရုကူလာ ရုက္ခဗေဒ ဥယျာဉ်က မျိုးတုန်းနိုင်တဲ့ အပင်မျိုး ၊ အကောင်မျိုး ၊ ငှက် ၊ တွားသွား နဲ့ ငါး မျိုး ၃၂၀ ကျော်ကို ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ နေရာပါ။ အဲ့ဒီဥယျာဉ်ရဲ့ ထူးခြားချက်က အမျိုး သမီး ၂၇ ယောက်နဲ့ ဖွဲ့ ထားတဲ့ အမြဲစိမ်းတော အဖွဲ့ ပါပဲ ။ သူမတို့ က အန္တရာယ်ရှိနေတဲ့ မျိုးစိတ်တွေကို အထူးကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးတဲ့အဖွဲ့ ပဲဖြစ်ပါတယ်။ သူမတို့ က အဲ့ဒိတောင်ပတ်ပတ်လည်မှာ ရှိတဲ့ အပင် ၊ အကောင် ၂မျိုးလုံး ရဲ့ ဇီဝစောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်းတွေကို […]

သဘာဝတရားကြီးက တိုက်လိုက်တဲ့ကျိန်စာ

ကမ္ဘာမြေ၊ သက်ရှိလူသားနှင့် တိရစ္ဆာန်များ၊ တောတောင် မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်များ၊ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာများနှင့် ရေခဲတောင် ရေခဲမြစ်များ၊ ရာသီဥတုစက်ဝန်းများအားလုံးသည် သဘာဝတရားကြီးက ဟန်ချက်ညီညီလည်ပတ် တည်ရှိရန် ဖန်ဆင်းပေးခဲ့သည့် အရာများသာဖြစ်ပါသည်။ သဘာဝတရားကြီး၏ ဖန်ဆင်းခြင်းခံခဲ့ရသည့် အရာများထဲတွင် လူသားများနှင့် သက်ရှိတိရစ္ဆာန်များကိုသူ့နေရာနှင့်သူအသင်းအဖွဲ့နှင့်ဖြစ်စေတစ်ဦး၊တစ်ကောင်၊ တစ်ယောက်ချင်းဖြစ်စေသွားလာရှင်သန်နိုင်ရေးအတွက် မှတ်သားလေ့လာတတ်သည့် ဦးနှောက်နှင့် အသိဉာဏ်တချို့ကိုထည့်ပေးလိုက်သည်။ ထိုအထဲတွင် ဦးနှောက်ထုထည် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သည့် လူသားများသည် သူတို့၏ကြီးမားသောဦးနှောက်များကိုအသုံးပြုကာကျေဇူးရှင်သဘာတရားကြီး၏ သဘာဝဖန်ဆင်းမှုများ ကိုကျော်လွန်ကာဖန်တီးမှုများ၊ နေထိုင်ရှင်သန်မှုများ ပြုလုပ်လာကြသည်။ တီဗွီ၊ အဲယားကွန်း၊ ရေခဲသေတ္တာ၊ အဝတ်လျှော်စက်မှသည် မော်တော်ကားများနှင့် လကမ္ဘာနှင့် အာကာသအတွင်းသို့ သွားနိုင်သည့် ယာဉ်ပျံကိုပါ တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကလက်ခံနိုင်သည့် လူဦးရေပမာဏထက်ကျော်လွန်ကာလူဦးရေတိုးပွားနှုန်းကိုဖန်တီးလာသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ကင်းဝေစေမည့် အတ္တများကိုမွေးမြူလာသည်။ ဓာတုလက်နက်၊ ဇီဝလက်နက်များ သူ့ထက်ငါ အပြိုင်အဆိုင်ထုတ်လုပ်လာသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကိုအစာမကြေဖြစ်စေမည့် ပလပ်စတစ်စသောလူ့အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကိုအလုအယက်ထုတ်လုပ် အလုအယက်အသုံးပြုလာသည်။ […]

သစ်တော ပြန်လည်ထူထောင်ဖို့ဆိုရင် ဒရုန်းအစေ့ချ လုပ်ငန်းက အရေးပါ

သစ်တောပြုန်းတီးမှု ရဲ့ အဓိကကျတဲ့ ကိစ္စနှစ်ရပ်ကတော့ သစ်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေကြောင့် နဲ့ တောမီးလောင်ခြင်း ကြောင့် ဆိုပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ လူသားကြောင့် ဖြစ်တဲ့ သစ်တောပြန်ုန်းတီးမှု နဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ သစ်တောပြုန်းတီမှုဆိုပြီး ပြောလိုရပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် သစ်တောတွေ နည်းလာရင် ကမ္ဘာ့ လေထုထဲမှာ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တွေ စုပုံလာမယ် ။ ကာဗွန်တွေက အပူစုတ်ထားမယ်။ အပူချိန်တက် လာတဲ့ ကမ္ဘာကြီးမှာ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု တွေဖြစ် လာမယ်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု က သဘာ၀ ဘေးအန္တရာယ်တွေကို ဖြစ်ပေါ်လာစေပြီး လူသားတွေကို ဒုက္ခရောက်စေမှာပါ။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်ဖြစ် သစ်တောတွေကို ပြန်လည်ပြုစုပျိုးထောင်တဲ့ လုပ်ငန်းက ကမ္ဘာကြီး ကို ကယ်တင်တဲ့ လုပ်ငန်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ဟန်ချက်ပျက်သွားပြီဖြစ်တဲ့ ဂေဟစနစ်ကို […]

မြစ် ချောင်းများ အသက်ရှည် ကျန်းမာကြပါစေ

အခုတလော ကျွန်တော့် ခေါင်းထဲ မြစ် ချောင်းများအကြောင်းက မင်းမူနေခဲ့သည်။ မြစ် ချောင်းများ အကြောင်း တွေးနေမိသည်။ “မြစ် ချောင်းများ ကျန်းမာပါစေ” ဟုလည်း မကြာခဏ ဆုတောင်းနေမိသည်။ ကျွန်တော် ထိုသို့ ခံစားနေရသည်မှာ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ပင် ကြာမြင့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ အဘယ့်ကြောင့် ထိုသို့ ခံစားနေရသလဲဆိုလျှင် ကျွန်တော့် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် မက်ဆင်ဂျာထဲသို့ ရောက်လာသော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံ ကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ ယင်းဓာတ်ပုံမှာ အခြားမဟုတ်။ ကျွန်တော့် မွေးရပ်မြေမှ ချောင်းကလေး၏ ဓာတ်ပုံ ဖြစ်သည်။ ထိုချောင်းကလေးသည် ကျေးရွာ အုပ်စုကြီးနှစ်ခု၊ ကျေးရွာ ၁၀ ရွာကျော်၏ အသက်သွေးကြော ဖြစ် သည်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး၊ သွားလာရေးအတွက် အချက်အချာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဟိုးအရင်က အကျယ်ပေ ၃၀၀၊ […]

မြန်မာ့ရေမြေထဲက ငှက်ကလေးတွေ…တဲ့

ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ စာအုပ်မိတ်ဆက် ————————————- ရေသားပြုစုသူ.. လင်းအောင်ပြည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နှစ်ဦးမှာ ဦးဦးဖျားဖျား ထူးထူးခြားခြား ထွက်ရှိလာတဲ့ စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်ပါ၊ စာအုပ်ထွက်ပြီး ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် သိပ်ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မဖြန့်ချိနိုင်ခဲ့ပါဘူး။ မြန်မာပြည်အတွက် တကယ်လိုတဲ့၊ တကယ်လည်း ကောင်းမွန်တဲ့စာအုပ်လေးမို့ ရောင်ခြည်သစ်စာပေကနေ ရောင်းချပေးဖို့ စီစဥ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အုပ်ရေ အတော်များများမှာယူ ရရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ့ရေမြေထဲက ငှက်အမျိုးပေါင်း ၆၀ ကျော်ကို လွန်ခဲ့ ၆ နှစ် ၇ နှစ်လောက်ကတည်းက ကိုယ်တိုင်မှတ်တမ်းတင်၊ ငှက်တွေရဲ့ ဓလေ့စရိုက်သဘာဝကို ကိုယ်တိုင်လေ့လာပြီး စာအုပ်တစ်အုပ်လုံးကို art paper တွေန့ချည်း သပ်သပ်ရပ်ရပ်လှလှပပ ဝေဝေဆာဆာ ထုတ်ဝေလိုက်တဲ့ စာအုပ်ကောင်း တစ်အုပ်ပါ။ ငှက်ဓာတ်ပုံတွေနဲ့ ငှက်တွေရဲ့ဓလေ့စရိုက် သဘာဝတွေကို ယှဥ်တွဲ ဖော်ပြထားပြီး […]

မျိုးတုန်းတော့မယ့် နှုတ်သီးနီ ကူရက်ဆောင် ကြက်မျိုး အင်္ဂလန်မှာ မျိုး ဖောက်ပြီး ပွားဖို့ လုပ်နေ

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်ရေ ၂၀၀ သာရှိတော့တဲ့ နှုတ်သီးနီ ကူရာဆောင် ကြက်မျိုးတွေကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းဖို့ အတွက် အင်္ဂလန် တိရစ္ဆာန်ရုံ တစ်ရုံက မျိုးပွားတဲ့ကိစ္စတွေကို ဆောင်ရွက်နေရာမှာ အောင်မြင်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အင်္ဂလန် ချက်စတာတိရစ္ဆာန်ရုံ ဝန်ထမ်းတွေက တိရိစ္ဆာန်ရုံ ထဲက ဟောင်းလောင်းငှက်အိမ်အလွတ်တစ်ခုမှာ ဥ၂ လုံးကို တွေကလို့ ဖောက်ရာမှ ရှားပါးတဲ့ နှုတ်သီးနီ ကူရာဆောင် ကြက် မျိုးတွေဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ ကူရာဆောင်ကြက်မျိုးတွေက တောင်အမေရိက မှာဒေသရင်း ကြက်တွေဖြစ်ပြီး ဘရာဇီနိုင်ငံတောင်ပိုင်း အတ္တလန်တစ်တော မှာပဲတွေ့ရတော့တဲ့ မျိုးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ တောပြုန်းမှုကြောင့်ရယ် ၊ အမဲလိုက်မှုရယ်ကြောင့် အဲ့ဒိ အကောင်တွေက မျိုးတုန်းလုနီးပါ ဖြစ်နေပါတယ်။ လက်ရှိ ကျန်နေသေးတဲ့ အကောင်တွေမှာ အထီးတွေပဲ များပြီး အမကို မတွေ့ […]

ယူကရိန်းက ၃နှစ်အတွင်း သစ်ပင် သန်း ၁ထောင် စိုက်မယ်လို့ ဆို

ဂလက်စကို COP26 ညီလာခံပြီးသွားပြီးနောက် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇယ်လန်စကီယီက ၃နှစ်အတွင်း တိုင်းပြည်နဲ့ အနှံ့ သစ်ပင်မျိုးစိတ်အစုံ သန်း ၁ထောင် စိုက်ပျိုးပြုစုပေးမယ်လို့ ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အဆုတ်လို့ ခေါ်တဲ့ သစ်ပင်တွေက ဥရောပ၂၇နိုင်ငံမှာ ၁၀စုနှစ်အတွင်း သစ်ပင် သန်း ၃ထောင် စိုက်ပျိုးဖို့အတွက် ယူကရိန်းအစိုးရက ဦးဆောင်ပြီး လုပ်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း ကိုလည်း ဆိုပါတယ်။ ယူကရိန်းက သစ်ပင်တွေကို မျိုးဖောက်ပြီး အစေ့ထုတ်မယ့် စင်တာတွေ တည်ဆောက်နေပါတယ်။ ယူကရိန်နိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ဇိုင်တိုမာဒေသမှာ အပင်တွေ မျိုးဖောက်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်သားအင်အား အများအပြား သုံးပြီး လုပ်ဆောင်မှု စတင်နေပါပြီ။ “ ဥရောပသမဂ္ဂက အပင်သန်း၃ထောင် စိုက်မယ်ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်ထဲကနေ သီးသန့်ခွဲထွက်ပြီး သစ်ပင်သန်း၁ထောင်စိုက်မယ့်ကိစ္စကို လုပ်ဆောင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က […]

Page 14 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19