Biodiversity Forest

ပုပ္ပားတောင်ကို သျှောင်ထုံးခဲ့ပေမယ့် တောင်ကတုံးပြန်ဖြစ်တော့မည်လား – ဦးအုန်း

ပုပ္ပားတောင်တော်မြတ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အပူပိုင်းဒေသ(Dryzone Ecosystem) ဂေဟစနစ်တွင် စိမ်းလန်းလှပသော အချက်အချာကျသော ဒေသတွင်ရှိ၍ အလွန်မှ အရေးကြီးလှပေသည်။ ပုပ္ပားတောင်၏ ဂေဟစနစ် ပျက်ပြယ်သွားလျင် အပူပိုင်းဒေသတစ်ခုလုံးသည် ကန္တာရအသွင် ပြောင်းသွားပါလိမ့်မည်။ ပုပ္ပားတောင်၏ မီးတောင်ချိုင့်ဝှမ်းသည် အာကာသတစ်ခွင်မှ အအေးဓာတ်(ဆီးနှင်း၊ မိုးရေမိုးပေါက်)များကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖမ်းယူ၍ တောင်တစ်ခုလုံးသို့ စိမ့်ဝင်ဖြန့်ဖြူးပေးပြီး အအေးဓာတ်ကို ပေးလျက်ရှိသည်။ ဥပမာ ရေငယ်စခန်း ညအိပ်ဖူးသူတိုင်း အအေးဓာတ်(Air Condition) ပေးသကဲ့သို့ အလွန်းအေးစက်စွာ အိပ်စက်ရ၍ နံနက် အိပ်ယာထလျင် အအေးမိမည်ကို ပူပင်ကြရ၏။ ပုပ္ပားတစ်ဝိုက်ရှိ စမ်းရေအားလုံးသည် စမ်းရေအားလုံးသည် မြေအောက်ရေ မဟုတ်ပါ။ တောင်မကြီး၏ မီးတောင်ချိုင့်ဝှမ်းကပေးသော Cloud Forest ခေါ် ဆီးနှင်းတိမ်တိုက် များက ပေးသောရေ ဖြစ်ပါသည်။ ၄င်းဆီးနှင်းတိမ်တိုက်မှ ရလာသောရေဖြင့် […]

ချမ်ဘိုရာဇို မီးတောင်ပေါ်မှ ဆီးနှင်းရေခဲတုံးများ ပြိုကျမှုကြောင့် ၄ ဦးသေဆုံး

အီကွေဒေါနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းတွင်တည်ရှိသည့် ချမ်ဘိုရာဇို (Chimborazo) မီးတောင်ပေါ်မှ ဆီးနှင်းရေခဲတုံးများ ပြိုကျလိမ့်ဆင်းမှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အနည်းဆုံး လူ ၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အောက်တိုဘာ ၂၄ (စနေနေ့) က ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အဆိုပါဖြစ်စဉ်တွင် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် အမြင့် ၆,၁၀၀ မီတာကျော်ရှိသော ချမ်ဘိုရာဇို မီးတောင်အား တက်ရောက်နေသည့် လူ ၁၂ ဦးပါသော တောင်တက်အဖွဲ့တစ်ခုသည် ဆီးနှင်းရေခဲတုံးများ ပြိုကျလာမှုနှင့်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်ဟု အီကွေဒေါ ကယ်ဆယ်ရေးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး တောင်တက်သမားများမှာ မည်သည့်နိုင်ငံသားများ ဖြစ်သည်ကို မသိရသေးဟု ဆိုသည်။ ချမ်ဘိုရာဇို မီးတောင်သည် အီကွေဒေါနိုင်ငံတွင် အမြင့်ဆုံးတောင်များထဲမှ တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် အမြင့် ၆,၂၆၃ မီတာ အမြင့်ရှိသည်။ ယင်းတောင်ထိပ်သည် ဆီးနှင်းများဖြင့်ဖုံးလွှမ်းနေရာ ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသြားများအား အထူးစွဲဆောင်ထားသည့် ခရီးသွားနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ […]

ပုစွန်ပေါချိန်

ယခုတစ်ခေါက် ဖျာပုံကို ကျွန်တော်ရောက်သွားချိန်ဟာ ရေကလည်းကြီးချိန် ပုစွန်လည်းပေါချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ မိုးကောင်းလို့ မြစ်ရေများနေချိန်မက ရေထချိန်လည်း ဖြစ်တယ်။ ပုစွန်တွေ လှိုင်လှိုင်တက်နေတယ်။ ပုစွန်တွေ ပေါသလောက် ဖမ်းသူတွေများပြီး ဖမ်းနည်းက စုံလှတယ်။ မြစ်ထဲမှာရော ချောင်းကြီး မြောင်းကြီးများမှာရော ချောင်းငယ် မြောင်းငယ်များမှာပါ လယ်ရေလွှဲပေါက်မှာပါမကျန် ဖမ်းနေကြပါတယ်။ ပုစွန်ဖောင်ကြီးတွေ၊ ဂါးတွေ၊ လှေကလေးတွေ၊ မြုံးတွေ၊ ပိုက်တွေနှင့် ဖမ်းကြရုံမက တိုင်ထောင်လို့လည်း ဖမ်းနေကြတယ်။ တိုင်ထောင်ဆို တာက မြစ်ကမ်းရိုးတစ်လျှောက်လုံး ရေတိမ်ပိုင်းမှာ တိုင်တွေ ထောင်ထားပြီး ဗေဒါပင်တွေ၊ သစ်ကိုင်းတွေ၊ ခြုံနွယ်တွေ ချည်ထားကြတယ်။ ရေထဲပါလာတဲ့ ပုစွန်တွေက အဲဒီတွေထဲ ဝင်တိုးကြရင်း ခိုကပ်ပြီး ကျန်နေရစ် ကြတယ်။ ရေကျတော့မှ လုပ်သားကြီးများက ကောက်ယူကြရုံ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူပိုင် ‘ပုလဲနှင့် ငါး’ […]

ပါပူဝါနယူးဂီနီမှာတောင် တောပြုန်းမှုတွေ ဖြစ်နေတယ်လို့ ဂြိုဟ်တုပုံရိပ်တွေကပြ

ဩဂုတ်လတုန်းက သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် လွှတ်တင်ထားတဲ့ ဂြိုဟ်တုကနေ ပေးပို့တဲ့ ပုံရိပ်အရ သစ်တောတွေ ထူထပ်ပါတယ်ဆိုတဲ့ ပါပူဝါနယူးဂီနီလို ကျွန်းတွေမှာ တောင် တောပြုန်းမှုတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ကျွန်းပေါ်မှာ သစ်ခုတ်ဖို့အတွက် လမ်းတွေ ဖောက်နေတာနဲ့ရယ် အဆောက်အအုံ ဆောက်ဖို့အတွက် လမ်းကွန်ယက်တွေလုပ်နေတာနဲ့တင် တောတွေပြုန်းကုန်တာလို့ ဆိုပါတယ်။ မေရီလင်းပြည်နယ်က ကမ္ဘာမြေ သရုပ်ခွဲမှုနဲ့ရှာဖွေေတွေ့ရှိမှု တက္ကသိုလ် ရဲ့စမ်းသက်ခန်းက ရတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ ဖော်ပြကြတာပါ။ ဩဂုတ်လ ၁ရက်နေ့ကနေ ၂၉ ရက်နေ့အတွင်းမှာပဲ နယူးဗြိတိန်အရှေ့ပိုင်း က တောင်ကုန်းတွေမှာ သစ်ပင်တွေ ပျောက်လာတာကို ဂြိုဟ်တုပုံရိပ်မှာတွေ့လာရပါတယ်။ အဲ့ဒိလို သစ်ပင်တွေ လျော့နည်းလာတာက နှစ် ၂၀ အတွင်းမှာ လျော့နည်းတဲ့ ပမာဏနဲ့ သြဂုတ်လအတွင်း လျော့နည်းမှု ကို နှိုင်းယှဉ်တာ ၅၈% အထိရှိပါတယ်။ […]

စကော်တလန်မှာ သစ်တောတွေပြန်လည်ဖြစ်ထွန်းဖို့ နှစ်၃၀ စီမံကိန်းနဲ့ ပြန်စနေ

စကော်တလန် အစိုးရ က အက်ဖရစ်ဟိုက်လန်း လို့ခေါ်တဲ့ နေရာမှာ သစ်တောပြုန်းတီးမှု ဖြစ်သွားလို့ အဲ့ဒိ ဒေသက ဧက၅သိန်းကို နှစ်၃၀ စီမံကိန်းနဲ့သစ်တောတွေဖြစ်အောင်လို့ ပြန်လည်လုပ်ကိုင်နေပါတယ်။ အဲ့ဒိ အစီအစဉ်အရဆိုရင် စကော်တလန်ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး မဟာမိတ်အဖွဲ့ က အစီအစဉ် အကောင် အထည် ပေါ်လာပြီ ဆိုရင် စကော်တလန်က ကမ္ဘာပထမဦးဆုံး တောရိုင်းသဘာ၀ ပြန်လည် တည်ထောင်တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်သွားမှာပါ။ အက်ဖရစ်ဟိုက်လန် က စကော်တလန်မှာ ထင်ရှားတဲ့ နယ်မြေတစ်ခုဖြစ်ပြီး စိတ်လှုတ်ရှားစရာကောင်းတဲ့ သဘာဝရှု့ခင်းတွေ ပြည့်နှပ်နေပါတယ်။ ဇီဝမျိုးကွဲတွေလည်း အတော်ကိုရှိပါတယ်။ သစ်ပင်တွေကိုပြန်လည် စိုက်ပျိုးပြီး ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက် စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ သူတို့ ရဲ့ ပါတနာတွေ ပေါင်းပြီး လုပ်ကြမှာပါ။ ဧက ၅သိန်းကို နေရာ ၉နေရာ ခွဲပြီး လုပ်ကြမှာပါ […]

မိုးလေဝသပညာရှင် ဒေါက်တာထွန်းလွင်ရဲ့ ဆောင်းပါး # ပျောက်ဆုံးဖို့အန္တရာယ်ကြုံတွေ့လာနိုင်တဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့သဘာဝအမွေတစ်ခု

ပြက္ခဒိန်တစ်ခုမှစခဲ့တဲ့ သမိုင်းကြောင်းတစ်ခု ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ပန်းရိုးမနှင့်ရွှေမင်းဝံပြက္ခဒိန်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဘုတလင်မြို့နယ်ရှိ တွင်းတောင် အင်းရဲ့ဓာတ်ပုံပါရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဓာတ်ပုံကို ထိုအချိန်က မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ် အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကထိက ဒေါက်တာမင်းသိန်း တွေ့မြင်ခဲ့ပါတယ်။ ဓာတ်ပုံမှာ မြင်တွေ့ရတဲ့အနေအထားအရ တွင်းတောင်အင်းတွင် စပီရူလိုင်းနား စိမ်းပြာရေညှိများရရှိနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်မိခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ ဒေါက်တာမင်းသိန်း ဦးဆောင်ပြီး မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ်အဏ္ဏဝါသိပ္ပံဌာနမှ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေဟာ သုတေသနလုပ်ငန်း များ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ အသုံးချမှုလုပ်ငန်းတွေကို သုတေသန ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါတော့တယ်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ် ဝန၃်ကြီးဌာနကိုယ်စားလှယ်များပါဝင်ပြီး ထပ်မံ သုတေသနလုပ်ငန်းများ ထပ်မံ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လေ့လာစီစစ်ရေးအဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။ ဒီနောက် ၁၉၈၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ စက်မှုဝန်ကြီးဌာန မြန်မာနိုင်ငံဆေးဝါးလုပ်ငန်းစက်ရုံ(BPI)မှာပဲ စပီရူလိုင်းနားဌာနခွဲတစ်ခုအဖြစ် စတင် ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ […]

မဆင်မခြင်ဖမ်းဆီးစားသောက်မှုများကြောင့် လာမည့် ၅ နှစ်အတွင်း ရခိုင်တောင်လိပ်များ မျိုးသုန်းပျောက်ကွယ်သွားနိုင်

ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်သာရှိသည့် ရခိုင်တောင်လိပ်မျိုးစိတ်မှာ မဆင်မခြင် ဖမ်းဆီးစားသောက်မှုများကြောင့် လာမည့် ၅ နှစ်တာအတွင်း မျိုးသုန်းပျောက်ကွယ်သွားနိုင်သည့်အရေးနှင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း လိပ်မျိုးစိတ်ရှင်သန်ရေးအဖွဲ့ထံမှ သိရသည်။ ရခိုင်တောင်လိပ်မျိုးစိတ်မှာ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်တစ်ခုတည်းသာတွေ့ရှိနိုင်သည့် မျိုးစိတ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် မျိုးသုဉ်းမည့်အန္တရာယ်နှင့် ကြုံတွေ့နေရသည့် မျိုးစိတ်တစ်ခုဖြစ်သည့်အပြင် ကမ္ဘာ့ပေါ်မှ မျိုးတုန်းပျောက်ကွယ်တော့မည့် လိပ်မျိုးစိတ် ၂၅ မျိုးထဲမှ တစ်မျိုးအပါအဝင်ဖြစ်ကြောင်း လိပ်မျိုးစိတ်ရှင်သန်ရေးအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဒေါက်တာကလျာကဆိုသည်။ ရွာအချို့မှာကတော့ အခုချိန်ထိ စားတဲ့သူက စားနေကြတုန်းဆိုတာကိုသိရတယ်။ ဒီလိုမျိုးသာ အရမ်းကြီးသတ်စားနေကြမယ်ဆိုရင်တော့ မျိုးတုန်းသွားမှာပါပဲ။ နောက်ဆယ်နှစ်လောက်အထိ မစားပဲထိန်းနိုင်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဒီမျိုးစိတ်အတွက် အများကြီး အဆင်ပြေသွားမှာပါ ဟု သူကပြောသည်။ လက်ရှိစစ်တမ်းများအရ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ရခိုင်တောင်လိပ်မျိုးစိတ်အကောင်ရေ ၁၀၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်သာ ကျန်ရှိတော့ကြောင်းနှင့် ရခိုင်တောင်လိပ်ဟုခေါ်ဝေါ်သော်လည်း ၄င်းတို့မှာ တောင်ပေါ်တွင်ကျက်စားလေ့မရှိပဲ တောင်ခြေဝါးတောစပ်များတွင် ကျက်စားနေထိုင်လေ့ရှိပြီး နေ့ဘက်တွင်ပုန်းအောင်းနေထိုင်လေ့ရှိသော မျိုးစိတ်တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း […]

သမုဒ္ဒရာ အောက်ကြမ်းပြင်က သန္တာကျောက်တန်းတွေအကြောင်း

သန္တာကျောက်တန်းတွေက မြောက်လတ္တီကျူ၃၀°နဲ့ တောင်လတ္တီကျူ၃၀°ကြား အပူပိုင်း ပင်လယ်တွေမှာ တည်ဆောက်ကြတယ်… ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် သန္တာကောင်တွေက ပူနွေးကြည်လင်တဲ့ ရေတိမ်မှာ ကောင်းစွာ ရှင်သန်နိုင်ကြတယ်…. သို့သော် သဘာဝဖြစ်‌စဉ်အရ ကမ်းနီး ကမ်းဝေးနဲ့  ပုံဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုး အမျိုးအစားခွဲထားတယ်… 🏝️🏝️🏝️🏝️ (၁)ကမ်းနီးသန္တာကျောက်တန်း(Fringing Reef) 🏝️🏝️🏝️ ဒီသန္တာကျောက်တန်းက သန္တာကောင်နဲ့ မသက်ဆိုင်တဲ့ ကမ်းခြေ၊ ကျွန်းအနီးတွေမှာ တွေ့ရတယ်… (သနွာကျောက်တန်းနဲ့ မဆိုင်တဲ့ ကျွန်းဆိုတာ မြိတ်ကလို ကုန်းမြေက ကွဲထွက်သွားတဲ့ ကျွန်းတွေ၊ ဟာဝိုင်အီကျွန်းစုလို မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ ကျွန်းတွေ) 🏝️🏝️🏝️🏝️ (၂)ကမ်းကွာ သန္တာကျောက်တန်း(Barrier Reef)🏝️🏝️🏝️🏝️ ကမ်းကွာသန္တာကျောက်တန်းက ကမ်းခြေ(ကုန်းမြေ)နဲ့ အနည်းငယ်ကွာဝေးတယ်.. ယင်းနဲ့ ကုန်းမြေကြား ရေလက်ကြား(သို့မဟုတ်) ပင်လယ်ထံုးအိုင်တွေ ရှိတက်တယ်.. ကမ်းကွာသန္တာကျောက်တန်းတွေက အနည်း နဲ့ အများ ဝိုင်းစက်ကြတယ် […]

အပင်များဖြင့်ငွေရှာခြင်း၊ (Green Tourism)

တချို့နိုင်ငံတွေဟာ ကျွန်းနိုင်ငံမလို့ ဘာစိုက်စိုက်မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်…….. တချို့နိုင်ငံတွေမှာ သဲကန္တာရတွေ အပြည့်မလို့ ဘာစိုက်စိုက်မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်……… တချို့နိုင်ငံတွေမှာ ရာသီဥတု ဆိုးလွန်းလို့ ဘာစိုက်စိုက်လွယ်လွယ်နဲ့မဖြစ်ထွန်းဘူး သို့သော်……… သူတို့နိုင်ငံတွေကို တကူးတက သွားလည်ပြီး ဓာတ်ပုံတွေရိုက်ကြ။ ကမ္ဘာသိအောင် ကြေငြာကြပြီး ကိုယ်နိုင်ငံအတွက် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေတွေရကြတယ်။ Australiaနိုင်ငံမှာ စိန်ပန်းပြာပွင့်ချိန်ကို တခန်းတနားကျင်းပပြီး တကမ္ဘာလုံးကို ကြေငြာပြီး စိန်ပန်းပြာရောင် ဝတ်စုံတွေဝတ်ပြီးပွဲတော်လုပ်ကြတယ်။ Japanမှာတော့ ချယ်ရီပွဲတော်၊ ကြာပန်းပွဲတော်၊ ဘိန်းပန်းပွဲတော်၊ Fujiပန်းပွဲတော်၊ ဒေလီယာပန်းပွဲတော်၊ cosmosပန်းပွဲတော်၊ ပန်းအမျိုးတိုင်းအတွက်တန်ဖိုးထားပြီး ပွဲတော်လုပ်ကာ tour attraction လုပ်ကြပါတယ်။ Africaက ကင်ညာ မှာ သဲကန္တာရမှာအလေ့ကျပေါက်တဲ့ပန်းကို ထိန်းသိမ်းပြီး tourတွေကို ဆွဲဆောင်ပါတယ်။ Vietnamနိုင်ငံမှာတော့ ရေထဲမှာ ကန္ဒမာ ပန်းတွေစိုက်ပြီး ပန်းလဲရောင်း နိုင်ငံခြားသားကိုလဲဆွဲဆောင်တဲ့ အလုပ်ကို […]

မြေတိုက်စားမှု – အသံတိတ် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ကပ်ဘေးအတွင်းက မြန်မာနိုင်ငံ Erosion: Myanmar in a Silent Environmental Crisis

သိန်းမော် (ဒီဇင်္ဘာ ၂၆ ရက်၊ ၂ဝ၂ဝ ခုနှစ်) … သစ်ပင်သစ်တောများ ပြုန်းတီးလာသည့်အခါ မိုးရေကို မထိန်းချုပ်နိုင်တော့။ ရွာချလိုက်သည့် မိုးရေကိုစုပ်ယူရန်နှင့် ရေစီးကိုနှေးစေသည့် သစ်ပင်သစ်တောများ မရှိတော့သည့်အခါ၊ အတားအဆီးမဲ့ လျင်မြန်စွာစီးလာသည့် မိုးရေစီးများက မြေပေါ်တွင် ကြာရှည်မနေတော့သဖြင့် မြေကြီးအတွင်းသို့လည်း စိမ့်ဝင်နိုင်မှု မရှိတော့။ ထိုအခါ မြေအောက်ရေများ လျော့ကျလာရသည်။ မြေအောက်ရေ လျော့နည်းသဖြင့် နွေအခါ စမ်းတို့ခမ်း၍ မြစ်ချောင်းတို့အတွင်း ရေနည်းပါးလာရသည်။ … သစ်ပင်သစ်တောများ ပြုန်းတီးလာသည့်အခါ ရွာချသည့် မိုးရေများသည် အတားအဆီးမဲ့ ဒလဟောစီးရင်း စွမ်းအင် ကြီးမားလာသည့်အခါ၊ လမ်းတွင်တွေ့သမျှ အမိုးအကာမဲ့သည့် မြေကြီးမြေပြင်မှန်သမျှကို တိုက်စားကာ သယ်ယူတော့သည်။ အမြင့်ပိုင်းဒေသများတွင် မြေဆီသြဇာကောင်းသည့် အပေါ်ယံ မြေလွှာများ ဆုံးရှုံးကြရသည်။ အရင်းများပါသွားသည်။ အမြတ်ကို မြစ်ဝကျွန်းပေါ်သားတို့ […]

Page 16 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19