ပြီးခဲ့တဲ့လ (၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ကျောင်းပိတ်ရက်) ကပေါ့၊ ကရင်နှစ်သစ်ကူး ရွာပြန်ချင်တယ်လို့ ဇနီးသည်က ပြောလာတဲ့အတွက် ရွာပြန်ဖို့ စီစဉ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ရွာဆိုတာက ဇနီးသည်ရဲ့ ရွာ၊ အဲဒီမှာ သူ့အမေ၊ ညီမ မိသားစု၊ မောင် မိသားစုနဲ့ ဆွေမျိုးတွေ ရှိတယ်။ အားလုံးက ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ကရင်လူမျိုးတွေ၊ ဒီတော့ ကရင် နှစ်သစ်ကူးသွားရင်း အလည်အပတ်သွားမယ်။ ကလေးတွေလည်း ရောက်ဖူးမယ်။ စိတ်ပြေလက်ပျောက်လည်း ဖြစ်မယ်ပေါ့။ ကျွန်တော်ကတော့ အလုပ် နှစ်လုပ် လုပ်နေရသလို စာကလည်း ရေးနေရတာမို့ မိသားစုကို လိုက် ပို့ပြီးရင် ချက်ချင်းပြန်လာမယ်။( အဲဒီအစီအစဉ်တောင် ပထမက မပါဘူး။ သူငယ်ချင်း ကဗျာဆရာ တစ်ယောက် က လိုက်ချင်တယ်ဆိုလို့ အားချင်း စီစဉ်လိုက်ရတာ) ဇနီးသည်ရဲ့ […]

ပြီးခဲ့တဲ့လ (၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ကျောင်းပိတ်ရက်) ကပေါ့၊ ကရင်နှစ်သစ်ကူး ရွာပြန်ချင်တယ်လို့ ဇနီးသည်က ပြောလာတဲ့အတွက် ရွာပြန်ဖို့ စီစဉ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ရွာဆိုတာက ဇနီးသည်ရဲ့ ရွာ၊ အဲဒီမှာ သူ့အမေ၊ ညီမ မိသားစု၊ မောင် မိသားစုနဲ့ ဆွေမျိုးတွေ ရှိတယ်။ အားလုံးက ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ ကရင်လူမျိုးတွေ၊ ဒီတော့ ကရင် နှစ်သစ်ကူးသွားရင်း အလည်အပတ်သွားမယ်။ ကလေးတွေလည်း ရောက်ဖူးမယ်။ စိတ်ပြေလက်ပျောက်လည်း ဖြစ်မယ်ပေါ့။ ကျွန်တော်ကတော့ အလုပ် နှစ်လုပ် လုပ်နေရသလို စာကလည်း ရေးနေရတာမို့ မိသားစုကို လိုက် ပို့ပြီးရင် ချက်ချင်းပြန်လာမယ်။( အဲဒီအစီအစဉ်တောင် ပထမက မပါဘူး။ သူငယ်ချင်း ကဗျာဆရာ တစ်ယောက် က လိုက်ချင်တယ်ဆိုလို့ အားချင်း စီစဉ်လိုက်ရတာ) ဇနီးသည်ရဲ့ […]

အပြင်ထွက်စျေးဝယ်ရာမှာလဲ သယ်ဆောင်ထုတ်ပိုးဖို့ ခြင်းတောင်း၊ အဝတ်အိတ်စတာတွေကိုယူဆောင်သွားပြီး တခါသုံးပလစတစ်အိတ်နဲ့သယ်ယူတာကိုလျော့ချခြင်းဟာလဲ ပါတ်ဝန်းကျင်ကိုထိမ်းသိမ်းခြင်းပါပဲ။ ဆွေးမြေ့စေတဲ့စက္ကူအိတ်ကိုသုံးတာဖြစ်လို့ပါတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုမရှိပါဘူးလို့ပြောနိုင်ပေမဲ့ အဲဒီစက္ကူဖြစ်လာဖို့ ပါတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုတွေအများကြီးလုပ်ဆောင်ခဲ့ရတာကြောင့် စက္ကူအခြေပြုပစ္စည်းများသုံးစွဲခြင်းကိုလဲ အတတ်နိုင်ဆုံးလျော့ချကြရပါ့မယ်။ ထို့အတူ တခါသုံးပစ္စည်းစုတွေကိုထုတ်လုပ်ရာမှာလဲ သဘာဝပါတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်ပျက်စီးစေတာတွေအများကြီးရှိနိုင်တာကြောင့် တခါသုံးပစ္စည်းတွေသုံးစွဲမှုကိုအတတ်နိုင်ဆုံးလျော့ချကာ ပြန်လည်ဆေးကြောသုံးစွဲနိုင်တဲ့အရာတွေကို အသုံးပြုဖို့အားထုတ်ကြရပါ့မယ်။ ဒါကြောင့် တခါသုံးတူတွေအစား သေချာပြုလုပ်ထားတဲ့တူတွေကို စနစ်တကျပြန်လည်ဆေးကြောကာအသုံးပြုခြင်း။ စက္ကူတစ်ရှူးတွေအစားချည်ထည်နဲ့ယက်လုပ်ထားတဲ့လက်သုတ်ပုဝါတွေကိုလျော်ဖွတ်ကာအဖန်ဖန်ပြန်လည်အသုံးချခြင်း။ တခါသုံး ပုလင်း၊ ခွက်၊ ပန်းကန်တွေအစား ဆေးကြောအသုံးပြုလို့ရတဲ့ ဖန်၊ ကြွေ၊ စတီးအစရှိတဲ့လူသုံးပစ္စည်းတွေကိုအများစုအသုံးပြုခြင်းတို့ကိုဆောင်ရွက်ကြရပါ့မယ်။ ပုလင်း၊ ဗူး၊ ပုံးခွံ စတာတွေကို ဆေးကြောသန့်စင်ကာ လိုအပ်တဲ့နေရာမှာပြန်သုံးတာမျိုးကလဲ ပါတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုကိုလျော့ကျစေတဲ့လုပ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ မိမိအိမ်မှာ စက်ယာဥ်နဲ့ပါတ်သက်ပြီးပြုပြင်ဆေးကျောရာမှာသုံးတဲ့ စက်သုံးဆီ၊ချောဆီအဟောင်းတွေကို အလွယ်တကူ မြောင်းထဲ၊ မြေပြင်ပေါ် စွန့်ပြစ်ခြင်းမပြုပဲ စနစ်တကျထဲ့သွင်းသိုလှောင်ကာ အသုံးတဲ့မှုရှိအောင်ကြံဆောင်ခြင်း၊ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းစတာတွေကလဲ သဘာဝပါတ်ဝန်းကျင်ကိုထိမ်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းနဲ့အကျုံးဝင်တာပါပဲ။ သွားလာလှုပ်ရှားရာမှာလဲ ကား၊ဆိုင်ကယ် အစရှိတဲ့ ကာဗွန်ရုပ်ကျွင်းလောင်စာသုံးယာဥ်တွေသုံးစွဲမှုကို လိုအပ်သလောက်သာသုံးပြီး စက်ဘီးကဲ့သို့လူ့စွမ်းအားသုံးယာဥ်တွေကိုသုံးစွဲခြင်းအားဖြင့် မီးခိုးထုတ်လွတ်မှုလျော့နဲစေတာကလဲ […]

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးလို့ဆိုလိုက်တာနဲ့လူအများစုအမြင်မှာ သစ်မခုတ်ဖို့၊ သစ်ပင်စိုက်ဖို့ဆိုတာကို ဦးစွာပထမ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ကြပြီး ဘယ်မှာလဲမြေ၊ ဘယ်မှာလဲစိုက်စရာသစ်ပင်၊ ခုတ်တဲ့သူတွေတော့မတားနိုင်ပဲ ဆိုပြီး အမြင်စောင်းစရာတွေလဲဖြစ်လာတတ်ကြပါတယ်။ သစ်တောသစ်ပင်ဆိုတာကလည်း လူသားတို့ရဲ့မွေးရာပါမိတ်ဆွေတွေလဲဖြစ်လို့ အထက်ကအမြင်ဟာလည်း မမှားပါဘူး။ အိုးအိမ်အတွက်၊ လောင်စာအတွက်၊ လမ်းပမ်းဆက်သွယ်ရေးအတွက်၊ စိုက်ပျိုးရေးအတွက် အစရှိတဲ့ လိုအပ်ချက်ခေါင်းစဥ်တွေအောက်ကနေ သစ်တောသစ်ပင်တွေကိုခုတ်ယူနေကြရတာကလည်း ပကတိအရှိတရားပါပဲ။ တကယ်တမ်း သစ်တောပြုန်းတီးမှုတားဆီဖို့က သစ်ပင်ခုတ်တာတွေရပ်ရမယ်၊ သစ်ပင်တွေစိုက်ရမယ်။ ဒီလောက်လုပ်ရင်လုံလောက်ပြည့်စုံပြီလားဆိုရင်တော့ မရသေးပါဘူး။ သစ်တောပြုစုစောင့်ရှောက်မှုဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းစုကြီးနဲ့ယှဥ်ကြည့်ရင်တော့ ရေပေါ်မှာပေါ်နေတဲ့ရေခဲတောင်ရဲ့အစိတ်အပိုင်းတခုလောက်ပဲရှိနေသေးပြီး အခြားလုပ်ငန်းစုတွေက ရေအောက်ကရေခဲတုံးလောက်ထိကြီးမားများပြားလှပါတယ်။ နိုင်ငံ၊ ဒေသတခုမှာ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုအားနည်းချိန်ဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုအများဆုံး၊ အမြန်ဆုံးဖြစ်စေသလို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေ အခြေယိုင်တဲ့ကာလပါပဲ။ အဲလို မတည်ငြိမ်တဲ့ ကာလမှာ ဘာမှမလုပ်ပဲထိုင်ကြည့်နေရတော့မှာလားလို့ မေးလာရင်တော့ ကြီးမားကျယ်ပြန့်တဲ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေကိုညလုပ်မရနိုင်ပေမဲ့ တကိုယ်ရေတကာယနဲ့ မိသားစုအလိုက် လုပ်ဆောင်နိုင်တဲ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေကိုတော့ လုပ်ဆောင်နိုင်ကြရပါမယ်။ ဘာတွေ လုပ်ရမလဲဆိုရင်… မီးဖိုချောင်ကထွက်တဲ့ ဆွေးမြေ့လွယ်တဲ့ အမှိုက်တဖြစ်လဲ […]