Knowledge

သဲကန္တာရမှသည် စိမ်းစိုစိုက်ခင်းများဆီပြောင်းလဲခြင်း

ဆော်ဒီအာရေဗီးယားဆိုတာ အရှေ့အလယ်ပိုင်းက သဲကန္တာရအတွင်းမှာ အာရပ်နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ်ဘာမှာ မိုးရွာသွန်းမှုအနည်းဆုံး နိုင်ငံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လုံးမှ မိုးရေချိန် ၄ လက်မခန့်သာ ရွာသွန်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆော်ဒီတွေအတွက်တော့ တစ်နှစ် မိုးရေချိန် ၄ လက်မဆိုတာ သဘာဝကေပးတဲ့ လက်ဆောင်ပါပဲ။ မြေအောက်ရေ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ မြေပေါ်ရေချို ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာရှိတဲ့ ဆော်ဒီဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၆၀ ခန့်ကစပြီး စိုက်ပျိုးမှုတော်လှန်ရေးလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ သဲကန္တာရတွေကို စိုက်ပျိုးမြေအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့တဲ့ သူတို့ရဲ့တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ၃၀ အတွင်း မယုံနိုင်စရာကောင်းလောက်အောင် အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ Al-Ahsa အိုစေစစ်ကိုပိုင်ဆိုင်ထားရခြင်းကလည်း ဆော်ဒီတွေအတွက် သဘာဝကေပးတဲ့ လက်ဆောင်တစ်ခုပါပဲ။ အခုဆို ဆော်ဒီအာရေဗီးယားရဲ့ လယ်ယာထွက်ကုန်တွေကုန်တွေဟာ အျခား ကမ်ဘာ့နိုင်ငံတွေကိုတောင် တင်ပို့နေရပါပြီ။ […]

မလေးရှား မှာ တရားမဝင် ဘစ်ကွိုင်တူးလို့ ၄နှစ်အတွင်း ရင်းဂစ် သန်း ၄ထောင်ကျော်ဖို့ ဆုံးရှုံး

ဒစ်ဂျစ်တယ် ပိုက်ဆံတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ဘစ်ကွိုင်တူးခြင်းက ဒီကနေ့ နည်းပညာ ကျွမ်းကျင်သူတွေ ကြားမှာ ရေပန်းစားနေပါတယ်။ လက်ရှိ ဘစ်ကွိုင်တစ်ပြားရဲ့ ပေါက်ကြေးက အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄သောင်းနီးပါး လောက် ပေါက်နေတော့ လူ့လောဘ ကအတောမသတ်နိုင်ဘူးဖြစ်နေပါတယ်။ ဘစ်ကွိုင်ကို တောင်အမေရိကားက အယ်ဆာဗေးဒေါလို နိုင်ငံမျိုး နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံအချို့က တရားဝင်ငွေကြေး အဖြစ် ခွင့်ပြုလိုက်တော့ ဘစ်ကွိုင်တူးတဲ့ လုပ်ငန်းက နည်းပညာလောကမှာ ရေပန်းစားလာပါတယ်။ ဘစ်ကွိုင်တစ်ပြားရဖို့ ကွန်ပြူ တာတွေကို ၁၃. ၃ ရက်ကြာအောင် မောင်းနှင်ရပါတယ်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ကီလို ဝပ်၂ထောင် ကျော်သုံးရပါတယ်။ အဲ့တော့ ဘစ်ကွိုင်တူတဲ့သူတွေက သူများ ကွန်ပြူတာတွေကနေ လျှပ်စစ်ကို ခိုးသုံးပါတယ်။ လူစိတ်ဝင်စားမယ့် အပလီကေးရှင်း တစ်ခုကိုထောင်ပြီး အဲ့ဒိအပလီကေးရှင်းကို ဝင်ကြည့်တာနဲ့ ဝင်ကြည့်တဲ့ ကွန်ပြူတာက နေ […]

ဘော်နီယို

ဘော်နီယိုသည် ဧရိယာ ၇၄၃,၃၃၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ ၂၈၇,၀၀၀ စတုရန်းမိုင် ကျယ်ဝန်းပြီး ကမ်ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး ကျွန်းဖြစ်ကာ ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ အရွယ်အစားထက် နှစ်ဆပိုသည်။ ကျွန်းကို အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားနှင့် ဘရူနိုင်းတို့ကြား ပိုင်းခြားထားသည်။ ကျွန်း၏ ဧရယာအများစုသည် အင်ဒိုနီးရှား၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိပြီး ကာလီမန်တန်ဟု ခေါ်ကြသည်။ ဘော်နီယိုကျွန်း သစ်တောများသည် ကမ်ဘာပေါ်ရှိ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများစွာ စုံလင်လှပြီး နို့တိုက်သတ္တဝါမျိုးစိတ်ပေါင်း ၂၃၀ ကျော်၊ ဌာနေငှက် ၄၂၀၊ ကုန်းနေရေနေသတ္တဝါ ၁၀၀၊ ငါး ၃၉၄ (၁၉ မျိုးကွဲ) ရှိပြီး ၁၀ ဟက္တာ မြေကွက်တွင် သစ်ပင်မျိုးစိတ် ၇၀၀ ကျော်ကို စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့ရာ ကိန်းဂဏန်းသည် ကနေဒါနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့ ပေါင်းစပ်ထားသော သစ်ပင်စုစုပေါင်းအရေအတွက်နှင့် ညီမျှသည်ဟု ဆိုသည်။ ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံးကျွန်းဖြစ်သည့် […]

မူလာရှီးဒီကြိုးတံတား နှင့် မူလာချောင်း

မူလာချောင်းဟာ ပူတာအိုဒေသ မူလာရှီးဒီရွာလေးမှာရှိပြီး ချောင်းရေဟာ ရေခဲတောင်ကနေ မြစ်ဖျားခံ စီးဆင်းလာတာကြောင့် အအေးဆုံးချောင်းလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ရေကလည်း ပြာလဲ့ကြည်စိမ်းနေလေ့ရှိပါတယ်။ မူလာချောင်းကို ဖြတ်ကူးဖို့အတွက် ၁၉၅၈ ခုနှစ်က ဝါးနဲ့လုပ်တဲ့ကြိုးတံတားကို တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ပူတာအိုနဲ့ ၇ မိုင်အကွာမှာ တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါတံတားကိုပဲ ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှာ ပြန်လည်ပြုပြင်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၅ ကားကြီးတွေပါ ဖြတ်ကူးသွားလာနိုင်တဲ့ ကြန္ကရစ္တံတားကို ကြိုးတံတားရဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ တည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။ မူလာချောင်းနဲ့ မူလာရှီးဒီတံတားများဟာ ပူတာအိုဒေသရဲ့ အထင်ကရ နေရာတစ်ခုဆိုရင် မှားမယ်မထင်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် မူလာရှီးဒီရွာလေးကို ၁၉ ခုနှစ်မှာ သာသနာပြုရန်ရောက်ရှိလာတဲ့ မစ္စတာရောဘတ်မော့စ်က အမေရိကန်ကနေ ဂရိတ်ဖုမျိုးစေ့တွေယူလာပြီး စိုက်ပျိုးခဲ့တယ်လို့လည်း သိရပြီး ဒီရွာလေးဟာ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ဂရိတ္ဖုသီး စတင်ပြန့်ပွားရာ နေရာတစ်ခုလို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။ Greeness […]

၂၀၂၁ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းနှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်(ဖေဖော်ဝါရီ)

ဗြိတိန်၊ Cumbria မွာ ဖော်ဆောင်မယ့် အကြီးဆုံးသော ကျောက်မီးသွေးတူးဖော်ရေးစီမံကိန်းကို တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ကန့်ကွက်ကြောင်း ဆန္ဒဖော်ထုတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဆွီဒင်ဆယ်ကျော်သက် ပတ်ဝန်းကျင်ရေးရာလှုပ်ရှားသူ ဂရီတာသန်းဘာဂ်ကလည်း ဗြိတိန်အစိုးရကို စီမံကိန်းနဲ့ပတ်သတ်ပြီး ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။ ကမ်ဘာကျော် သိပ္ပံပညာရှင် James Hansen ဒီစီမံကိန်းက လူငယ်တွေရဲ့ အနာဂတ္ကို မထီမဲ့မြင်လုပ်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ Friends of the Earth, Keep Cumbrian Coal in the Hole နဲ့ the World Wide Fund for Nature (WWF) အဖွဲ့တွေနဲ့ ပြည်သူ ၂၃၀၀ ကျော်က ယင်းစီမံကိန်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပါတယ်။ အစိုးရတာဝန်ရှိသူများကတော့ ဒီစီမံကိန်းဟာ Cumbria ကောင်တီ ကောင်စီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့သာ […]

သရက်သီးမှ သားရေထုတ်လုပ်ခြင်း

မြန်မာပြည်မှာတစ်နှစ်တစ်နှစ်စွန့်ပစ်ရတဲ့အသီးအနှံတွေမနည်းပါ။ သရက်သီး၊ ငှက်ပျောသီး၊ ပန်းသီး၊ နာနတ်သီး စသည်တို့ကနေ fruitleather ထုတ်လို့ရပါတယ်။ ဖရဲသီးတွေစွန့်ပစ်ထားတာတွေ့လို့ ဖရဲသီးကေရာ သားရေထုတ်လို့ရမလားလို့ ရှာကြည့်ပါတယ်။ ဖရဲသီးကရေဓာတ်များပြီး ဖိုင်ဘာနည်းလို့မရပါ။ သရက်သီးကေန ကျနော်တို့က mango leather သရက်ပျဉ်လုပ်တတ်ကြပြီးသားပါ။ အဲ့ဒီသေဘာကေနစတာပါပဲ။ သရက်သီးကိုခွဲပြီး အစေ့ပါတဲ့အပိုင်းကိုဖယ်ကာ ကျန်တဲ့အခွံရောအသားကိုပါထည့်ကြိတ်ကာ ထွက်လာတဲ့အရည်ပျစ်ပျစ်တွေကို စည်ပိုင်းတစ်ခုထဲမှာစုလိုက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာ leather နဲ့တူစေမယ့် addatives တွေထည့်ရောရပါတယ်။ ရောပြီးလို့သမအောင်မွှေပြီးရင် လေးထောင့်လင်ပန်းတွေထဲထည့်ပြီး dehydrator နဲ့ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်သွားအောင်လုပ်ပါတယ်။ dehydrator ထဲမထည့်ခင်မှာ cream color ဖြစ်ပေမယ့် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်သွားရင် သရက်သီးပေါ်မူတည်ပြီးအရောင်ပြောင်းသွားပါတယ်။ Palmer mango ဆိုရင်အညိုရောင်ရပါတယ်။ Keitt mango ဆိုရင်အနက်ရောင်ရပါတယ်။ရလာတဲ့အချပ်ပြားတွေကို leather process အတိုင်းပဲလုပ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သုံးတဲ့ပစ္စည်းနဲ့အပူချိန်ကွာပါတယ်။ ပြီးရင်အပေါ်ကနေ resin […]

၂၀၂၁ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းနှင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်

ဇန္နဝါရီ ———– ၂၀၂၁ ဇန္နဝါရီလကေတာ့ ၂၀၂၀ အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဆိုးရွားပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များနဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရတာတွေကို ရေတွက်ခြင်းဖြင့် စတင်ခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန် တစ်နိုင်ငံတည်းကိုကြည့်ပါက ကယ္လီဖိုးနီးယားသဟာ ၎၏ နှစ်စဉ် တောမီးထက် နှစ်ဆကျော်ဖြစ်တဲ့ ဟက္တာ (၄.၁ ဧက)ကျော် လောင်ကျွမ်းခဲ့ပာတယ်။ နာဆာကလည်း ၂၀၂၀ ဟာ စံချိန်တင်အပူဆုံးနှစ်ဖြစ်တယ်လို့ ကောက်ချက်ချခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၀ နိုဝင်ဘာမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ထိပ်သီးညီလာခံကလည်း ၂၀၂၁ အတွက် ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်း ဖြေရှင်းရေးအတွက် သဘောတူလက်မှတ်ရေးထိုးတာတွေ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၂၁ ရဲ့ အဦးဆုံးလ ဇန္နဝါရီထဲမွာ မလေးရှားမှာ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းပြီး ၆ ဦးသေဆုံးကာ ၅၀,၀၀၀ ခန့်ကို ဘေးလွတ်ရာ ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာပဲ […]

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးမှာ လူငယ်တွေဦးဆောင်ပါဝင်စေချင်

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် လူငယ်အင်အားစုတွေဟာ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ “ယနေ့လူငယ်၊ နောင်ဝယ် လူကြီး” ဆိုသလို လူငယ်တွေဟာ နောင်တစ်ချိန်မှာ လူကြီးဖြစ်လာပြီး နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ပခုံးပြောင်း ထမ်းရွက်ကြ ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ပခုံးပြောင်းထမ်းရွက်ကြမယ့် လူငယ်အင်အားစုတွေဟာ အသိပညာ၊ အတတ် ပညာများ ထူးချွန်ထက်မြတ်ဖို့လိုသလို ကိုယ်ကာယကျန်းမာကြံ့ခိုင်ပြီး ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်သူတွေလည်း ဖြစ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ “ လူငယ်နှင့် ပညာရေး၊ လူငယ်နှင့် ကျန်းမာရေး၊ လူငယ်နှင့် အောင်မြင်မှု၊ လူငယ်နှင့် အနာဂတ်၊ လူငယ်နှင့် မျိုးချစ်စိတ်၊ လူငယ်နှင့် အားကစား၊ လူငယ်နှင့် နိုင်ငံရေး၊လူငယ် နှင့် စာပေ၊ လူငယ်နှင့် နည်းပညာ၊ လူငယ်နှင့်…..၊ လူငယ်နှင့်….ဆိုပြီး လူငယ်တွေအတွက် ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးနဲ့ အကြောင်းအရာအမျိုးမျိုး လေ့လာဖတ်ရှုစရာ စာအုပ်စာပေတွေ ရှိခဲ့တယ်။ […]

ပလက်စတစ်အမှုန်တွေ ခန္တာကိုယ်ထဲမှာ များလာရင် ပိုးသတ်ဆေး မတိုးတော့ဘူးလို့ဆို

အမေရိကန် တက္ကဆက်ပြည်နယ် ဟူစတန်မြို့ ရိုက်စ် တက္ကသိုလ်က ပြုလုပ်တဲ့ သုတေသန ရလဒ်အရ မိုက်ခရို ပလက်စတစ်လို့ခေါ်တဲ့ ပလက်စတစ်အမှုန့်တွေက ကိုယ်ခန္တာထဲမှာ တဖြည်းဖြည်းများလာရင် ရောဂါပိုးကို တိုက်ဖျက်တဲ့ ပဋိဇီဝဆေးဖြစ်တဲ့ ပိုးသတ်ဆေးတွေက အစွမ်း မပြနိုင်တော့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။ ပိုလီစတိုင်ရင်း လို့ခေါ်တဲ့ ပလက်စတစ်တွေက လူသားတွေရဲ့ အစားချေလမ်းကြောင်းကနေတစ်ဆင့် သွေးကြောတွေဆီကို ဝင်ရောက်နေတာပါ။ သုတေသီတွေကိုယ်တိုင်ထိတ်လန့်သွားတဲ့ အချက်တစ်ချက်က နောက်ပိုင်း ကလေးငယ်တွေရဲ့ ကိုယ်တွင်းမှာရှိတဲ့ ပိုလီစတိုင်ရင်း ပမာဏက လူကြီးတွေထက် ၁၅ဆ တောင်ပိုများနေတယ်ဆိုတာပါပဲ ။ အဲ့ဒီပလက်စတစ် အမှုန်တွေ ခန္တာကိုယ်ထဲမှာ အများကြီး ရှိတဲ့သူ ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံရတဲ့အခါ ရောဂါပိုးတွေက ပိုးသတ်ဆေးတွေကို ပလက်စတစ်အမှုန်တွေကို အကာအကွယ်ယူပြီး ပုန်းရှောင်နေတဲ့အတွက် ပိုသတ်ဆေး တွေက ရောဂါပိုးတွေကို ထိထိရောက်ရောက် မတိုက်ခိုက်နိုင်တော့တာလို့ […]

ကမ္ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များ(၁၂)

နိုင်းမြစ်(Nile River) နိုင်းမြစ်ဆိုပါက မသိသူ မကြားဖူးသူ မရှိသလောက်ပင် ရှားပါလိမ့်မည်။ နိုင်းမြစ်သည် အာဖရိကတိုက်၏ အရှည်ဆုံးမြစ်ဖြစ်ပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် ကမ်ဘာ့သမိုင်း အပြောင်းအလဲများတွင်လည်း အရေးပါခဲ့သော မြစ်တစ်စင်းဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ခမ်းနားသော မြစ်တစ်စင်းသည် ကမ်ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များထဲတွင် ပါဝင်နေသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရသည်မှာ မြစ်ကိုပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရထားသော နိုင်ငံများနှင့် လူသားတို့၏ မြစ်အပေါ် တန္ဖိုးထားစောင့်ရှောက်ရန် မေ့လျော့နေခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုဒဏ် မြစ်အောက်ပိုင်းနှင့် မြစ်ဝဒေသရှိ ပြည်သူများ ခံစားကြရသည်။ မြစ်ကို ရှည်လျားစွာ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရထားသော အီဂျစ်တွင် အဖြစ်အများဆုံးရောဂါများမှာ ဘက်တီးရီးယားဝမ်းလျှောရောဂါ၊ တိုက်ဖွိုက်အဖျားရောဂါနှင့် schistosomiasis ခေါ် ကပ်ပါးပိုး(သန်းကောင်ကဲ့သို့သော) ကြောင့်ဖြစ်သော ဝမ်းဗိုက်ဖောရောင်သော ရောဂါများဖြစ်သည်။ ထိုရောဂါ အားလုံးသည် မိလ္လာရေကဲ့သို့သော အန္တရာယ်ရှိသည့် မသန့်ရှင်းသော ရေများနှင့် ဆက်နွယ်ဖြစ်ပေါ်သော ရောဂါများဖြစ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ […]

Page 9 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19