ကံကော်တွေစပွင့်ကြလေပြီ။ နွေဦးကံ့ကော်တွေစပွင့်ကြလေပြီ။ စျေးထဲတွင် ကံ့ကော်ပန်းကုံးတွေကို မြင်ရလေပြီ။ တကုံးကိုငါးရာရောင်းတာလည်းရှိသည်။ သုံးရာရောင်းတာလည်းရှိသည်။ ပန်းကုံးတွေကတော့ အရွယ်အစားတူတွေ။ သူ့ဖောက်သည်နှင့်သူဝယ်ကြလေသည်။ ကံ့ကော်ပန်းမှာ ရှားသေးသည့် ပွင့်ဦးကံကော်တွေမို့ အရောင်းသွက်သည်။ စျေးရသည်။ ” ကံ့ကော်ပန်းကို စျေးမဆစ်သင့်ဘူး” ဟု ကံ့ကော်ပန်းခူးဖူးသူတွေကပြောကြသည်။ ကံ့ကော်ပန်းတွေက ကိုင်းဖျားကိုင်းနားတွေမှာ ပွင့်သည်။ ခက်ခက်ခဲခဲတက်ပြီး ကံ့ကော်ပန်းပန်းလှလှရအောင် ခူးရသည်။ပြုတ်မကျအောင် ကိုင်းတို့၊ ငြမ်းတို့ဆွဲပြီးတက်ရသည်မှာ လက်အံသေမတတ်ဖြစ်သည်။ တနည်းအားဖြင့် ကံ့ကော်ပန်းခူးရသည့်အလုပ်သည် အသက်နှင့်ရင်းရသည့်အလုပ်ဖြစ်သည်။ စာရေးသူလည်း ကံကော်ပန်းကောက်ဖူးသည်။ တကယ်မလွယ်သည့် အလုပ်ဖြစ်သည်။ ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ငြမ်းမဆင်ထားပါက ပိုခက်သည်။ ကိုင်းဖျားမှာပွင့်နေသည့် ကံ့ကော်ပန်းကို ကိုယ့်ဆီရောက်လာအောင် ကိုင်းကိုတဖြည်းဖြည်းဆွဲယူရသည်။ ကျန်လက်တစ်ဖက်ကလည်း အခြားကိုင်းတစ်ခုကိုမြဲမြဲကိုင်ထားရသေးသည်။ လူ့ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်နှင့် လှုပ်သည့်လှုပ်ရှားမှုနှင့် အကိုင်း၊ အပင်သည် ယိုင်းထိုးနေတတ်သည်။ သည်ကြားထဲမှာမှ ကံ့ကော်ပန်းကို မနာအောင်ယုယုယယ ကောက်ယူရသည်။ ကံကော်ပန်းကောက်ရသည့်အချိန်က မနက်စောစော။ […]

အမေရိကန်နိုင်ငံ ကတ်ခ်ဆေးကျောင်းက ပတ်ဝန်းကျင်ကျန်းမာရေး ဌာနမှာ ဒေါက်တာဘွဲ့စာတမ်းတင်နေတဲ့ ဟေးလေးဟမ်ဆင် ဆိုသူရဲ့စာတမ်းပါ အချက်အလက်အရ အသင့်စား အစားအသောက်တွေကို ထုတ်ပိုးတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ၊ လက်ဖက်ခြောက်အထုတ်လေးတွေ နဲ့ ဟော့‌ဒေါ့လို စားသောက်ကုန်တွေမှာ သွေးထဲမှာ မပျော်သွားဘဲ ခန္တာကိုယ်တွင်း တစ်နေရာရာမှာ အနည်ကျသွားစေပြီး ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ ဖော်အဲဗားဓာတုပစ္စည်း ( PFAS ) တွေ ပါဝင်မှုမြင့်မားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သူမနဲ့ အဖော်သုတေသီများက လူတွေရဲ့ အစားအသောက်များက အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ သူတို့ရဲ့ သွေးထဲတွင် ထာဝရဓာတုပစ္စည်းများပါဝင်မှုနှုန်းနဲ့ ဘယ်လိုဆက်စပ်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို ဆန်းစစ်ရန် ပထမဆုံး လေ့လာမှုဖြစ်တယ်လို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ အစိမ်းရောင်ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ ပေါင်မုန့်၊ အားကစားသမားတွေသောက်တဲ့ နို့အချိုရည်များ၊ လက်ဖက်ရည် နဲ့ ရေနွေးကြမ်း ကဲ့သို့သော အချို့သော အစားအစာများနဲ့ အဖျော်ယမကာများကို […]

ကျွန်တော် ‌အော်ဂဲနစ်စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာအစုံ သင်ယူလေ့ကျင့်သုံးစွဲခဲ့သည့် ငါးအမိုင်နိုအက်စစ် အကြောင်းလေးမျှဝေပါရစေ ငါး တစ်ဆ ထန်းညိုတစ်ဆ ကိုတလခန့်ချဉ်ဖေါက် သုံးစွဲသည့်နည်းပညာလေးပါ ငါး (မည်သည့်ငါးမဆိုသုံး၍ဖြစ်ပါသည်) ၁။ဈေးမှငါးခုတ်သားရောင်းသည့်ဈေးတန်းမှလူစားရန် မသင့်သော ဂျီးခွံ အူ ချေး ပါးဟတ် ဆူးတောင် ၂။လူအများစားသုံးနိုင်သော ငါးများ ၃။ငါးသေးငါးနုတ်များ ထန်းလျက်အညို (အောက်ပါပစ္စည်းများသုံးစွဲ၍ရ) ၁။မုန့်လုပ်ရန်အခဲကြီးများအိုးချအခဲများ ၂။တင်လဲ‌ရည် ၃။သကါရည် ပြုလုပ်ရန် ထန်းလျက် ၆၀ကျပ်သားကို ကြိုချက်ပြီးသာအရည်၁လီတာရအောင်ကြိုချက်ပါ ဥပမာ။ ။ ငါး ၁ ပိဿာနှင့်ပြုလုပ်မည်ဆိုပါလျင် ထန်းလျက်ညို၁ပိဿာကိုကြိုချက်ရ ၁.၇၅ လီတာရအောင်ကြိုချက်ပါ ငါးစိမ်းနှင့်ထန်းလျက်ရည့််ကိုစဉ်းအိုး(စဉ်းအိုးအရွယ်အစား ငါး၁ပိဿာချဉ်ဖေါက်ရန် ၇ပိဿာခန့်ဆန့်ရ ပါမည်) အတွင်းထည့်ပြီးလေလုံ ၁၅ရက်ခန့်ထားရပါ မည် ။၁၆ရက်မြောက်သောနေ့မှစ၍ အဖုံးဖွင့် မနက် တကြိမ်ညနေတကြိမ်သစ်သားမွှေတန်အသုံးပြု ၍ နေ့စဉ်မွှေပေးရပါမည် ။စုစုပေါင်းရက်၃၀ အကြာ ရေကြက်အေး […]

မိုးဦးကျခါစ ပုတတ်ကလေး တကောင်နှစ်ကောင် ရအောင်အရင်ရှာရမယ်၊ ပုတတ်ကလေး နီကျင်ကျင် နွယ်ကြိုးရှည်နဲ့ မငင်လေနဲ့ ခွေးမြင်ရင် ခုန်ဟပ်မယ်၊ ဖုန်ကပ်မယ် ခါးပုံစမှာ အသာခွေထည့်ပါ ရွာအခြေထန်းတဲကိုရောက်ရင် ထန်းလျက်ဖိုမှာ ကင် ကင်ပြီးတော့ထောင်း၊ ထောင်းပြီးတော့ကြော်။ ကြက်သွန်နီနဲ့၊ ကြက်သွန်မြိတ်နဲ့ ငရုတ်သီးပွ လေးစိတ်စိတ် အိုးအဖုံးမပိတ်ဘဲ မီးလေးမပူ့တပူမှာ ဆီပူလေးတလိမ့်နှစ်လိမ့် လိမ့်လိုက်ရက်ကွယ် ဆိမ့်လိုက်မယ့်ဖြစ်ခြင်း။ မောင်စွမ်းရည် မိုးဦးကျချိန်မဟုတ်သော်လည်း နွေရာသီ တွင်း မိုးကလေးတဖြိုက်ကျတဲ့အချိန်တွေမှာ ပတတ်တို့မြွေတို့ ရတတ်ပါသည်။ မိုးကလေးကျပြီးပြီဆိုသည်နှင့် ခွေးသုံးလေးကောင်နှင့် တောထဲကို ပတတ်လိုက်၊ မြွေရှာသွားတတ်ကြသည်။ တောလိုက်စရာ တောတောင်တွေ၊ သစ်ပင်တွေကလည်း ကောင်းကောင်းကြီးရှိသေးသည်။ ရွာကထွက်တာနှင့်တောကိုရောက်သည်ဟုပင်ဆိုနိုင်သည်အထိ တောတန်းနှင့်ရွာသည် အနီးကလေးပင်။ပတတ်တို့၊ မြွေသားတို့ ပါလာသည့်သူတွေအဖို့တော့ ထန်းရည်ဝိုင်းမှာ မျက်နှာပွင့်သည်။ ပြီးတော့ သူတို့အဖို့ ထန်းရည်ဖိုးလည်း ထို့နေ့အဖို့ ကင်းလွတ်ခွင့်ရကြလေသည်။ […]

မားစ်ဂြိုလ်ပေါ်မှာ စူးစမ်းလေ့လာမူတွေကိုပြုလုပ်နေတဲ့ Curiosity rover ယာဥ်ဟာပြီးခဲ့တဲ့လကအသေးစားတွေ့ရှိမူတစ်ခုရှိခဲ့ပါတယ်။အဆိုပါတွေ့ရှိမူဟာ ထူးဆန်းတဲ့အပြင်ချစ်စရာပါကောင်းနေပါသေးတယ်။လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်သန်းပေါင်းများစွာလောက်က ဖြစ်တည်မူတစ်ခုကိုတွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ လွန်ခဲ့တဲ့ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့မှာ မားစ်ဂြိုလ်ပေါ်က ဂေးလ်ချိုင့်ဝှမ်းမှာ လေ့လာနေရင်း ရိုဗာယာဥ်ဟာ ပန်းလေးတစ်ပွင့်ကိုတွေ့ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့တကယ့်ပန်းတော့မဟုတ်ပါဘူး။လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်သန်းပေါင်းများစွာကဖြစ်တည်ခဲ့တဲ့ သန္တာ‌ကျောက်ကနေ ပန်းပွင့်ပုံစံဖြစ်နေတာလေးပါ။အဲ့ဒီကျောက်လေးကဘယ်လောက်တောင်သေးလဲဆို အ‌ကြွေစေ့တစ်စေ့ထပ်တောင်ပိုသေးပါတယ်။ဒီချစ်စရာပုံလေးနဲ့ပန်းပွင့်ကျောက်တုံးလေးဟာလွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်းများစွာက ရေထဲကမင်နရယ်တွေနဲ့ ကျောက်တွေကို ရောနှောလိုက်သလိုဖြစ်သွားပြီး ပုံပေါ်လာတာဖြစ်ပါတယ်လို့ နာဆာကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အဲ့ဒီပန်းပွင့်လေးပုံကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့မှာ ရိုဗာကသူ့ရဲ့လက်တံမှာပါတဲ့ Mars Hand Lens Imager ကင်မရာနဲ့ရိုက်ကူးပေးပို့ထားခဲ့ပါတယ်။အဆိုပါတွေ့ရှိမူဟာ ရိုဗာရဲ့အရင်တွေ့ရှိမူတွေနဲ့လည်းဆင်တူပါတယ်။အရင်တုန်းကလည်း ဒီရိုဗာကနေပဲ ဘလူးဘယ်ရီပုံစံနဲ့ကျောက်လေးတွေကို တွေ့ရှိခဲ့ပါသေးတယ်။ဒီကျောက်တုံးတွေကလည်း ပန်းပွင့်လေးလိုပဲ ကျောက်တုံးတွေပေါ်ကို အရည်တမျိုးမျိုးက ဖြတ်သန်းစီးဆင်းတာကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ပုံစံလေးတွေဖြစ်ပါတယ်။ Curiosity ရိုဗာယာဥ်ဟာ မားစ်ပေါ်က မီးတောင်တွေ၊ချိုင့်ဝှမ်းတွေ၊တောင်ကုန်းပုံစံတွေကိုလေ့လာနေတဲ့ နာဆာပိုင်ယာဥ်တစ်စီးဖြစ်ပါတယ်။မားစ်ပေါ်ကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် သြဂတ်စ်လ ၅ ရက်နေ့ကစတင်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး မကြာခင်မားစ်ပေါ်‌ရောက်နေတာ ၁၀ နှစ်ပြည့်တော့မဲ့ […]

ဒီကနေ့ နေ့လယ် လမ်းဘေးဘိတ်မုန့်ဆိုင်လေးကနေ ဘိန်းမုန့်နှစ်ခုဝယ်စားဖြစ်တယ်။ ဘိန်းမုန့်သည်က သူ့ဘိန်းမုန့်ကလေးတွေကို ဆန်ကာထဲထည့်ပြီး ဖုန်တွင်မတင်နိင်အောင် အဝတ်ပါးပါးလေးနဲ့အုပ်ထားပါတယ်။ ဘိန်းမုန့်တစ်ခုကိုနှစ်ရာတဲ့။ အဖြူနဲ့ အမဲ ရှိရာမှာ ဆိမ့်တဲ့အရသာကြိုက်သူမို့ အဖြူကိုဝယ်စားဖြစ်ခဲ့တယ်။ အချိုကြိုက်တဲ့သူတွေကတော့ ထန်းလျက်ပါတဲ့ အမဲကိုဝယ် စားကြတာပေါ့။ တစ်ခုမှနှစ်ရာတဲ့။ ဘိန်းမုန့်ပူပူလေး။ ကျနော်တို့ ရိုးရာအစားအစာတွေဟာ စျေးချိုပြီး အဟာရပါတယ်လို့ တွေးမိပါတယ်။ အဟာရ အများကြီးမပါရင်တောင်မှ အန္ဒရာယ်ဖြစ်စေတဲ့ ဓာတုဆေးတွေမပါဘူးလို့ ဆက်တွေးမိပါတယ်။ ခုခေတ်ကလေးလေးတွေဟာ သဘာဝမုန့်တွေကို မစားတတ်ကြတော့တာကိုတွေ့ရတယ်။ ရိုးရာမုန့်တွေနေရာမှာ ပလစ်စတက်ရောင်စုံနှင့် ထုတ်ပိုးထားတဲ့ မုန့်တွေဟာ အမျိုးပေါင်းဘယ်လောက်ရှိမှန်းမသိပါဘူး။ သူတို့တွေအတင်းကျွေးတဲ့အချိန်စားကြည့်မိတဲ့အခါတိုင်း ဘယ်မုန့်အမျိုးအစားဖြစ်ဖြစ် တူတာတစ်ခုက စားပြီးရင် ပါးစပ်ထဲမှာ ချွဲပြီးကျန်ခဲ့တာပါပဲ။ ဒီပလစ်စတစ်လေဖောင်းမုန့်တွေဟာ အဟာရဘယ်လောက်ပါသလဲ ၊ သူတို့လေးတွေရဲ့ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းလားဆိုးလား သေသေချာချာမသိကြရပါဘူး။ နောင်သူတို့တွေကြီးလာတဲ့အချိန်မှာတော့ ဒီမုန့်တွေရဲ့ ကောင်းကျိုးဆိုးကြိုးမြင်ကြ၊သိကြရမယ်ထင်ပါရဲ့။ လောလောဆယ်မြင်သာတာကတော့ […]

ဒိန်းမတ် Henrik Stiesdal နှင့် ဗြိတိန် Andrew Garrad ကုမ္ပဏီတို့အား လေအားဖြင့်စွမ်းအင်ထုတ်ယူသည့် လုပ်ငန်းကို အစဉ်အဆက် မြှင့်တင်ရန် နှစ် ၅၀ ခန့် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပြီးနောက်မှာတော့ အင်ဂျင်နီယာပညာရပ် အတွက် ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ Queen Elizabeth ဆုကို ချီမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ လေစွမ်းအင်ဆိုင်ရာ ဥရောပရှေ့ဆောင်ကုမ္ပဏီ နှစ်ခုကို လေစွမ်းအင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ၎င်းတို့၏ အရေးပါသော ပံ့ပိုးကူညီမှုများကို အသိအမှတ်ပြုသည့်အနေဖြင့် “အင်ဂျင်နီယာနိုဘယ်လ်ဆု” ဆုရရှိပါတယ်လို့ ဆုချီးမြှင့်ရေး အဖွဲ့က မနေ့က ‌ကြေညာခဲ့ပါတယ် ။ ၎င်းတို့၏ တီထွင်ဆန်းသစ်မှုများသည် ယနေ့ခေတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်မှု နဲ့ ဓာတ်အားရောနှောမှုတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍကို ဖြည့်ဆည်းရန် လေစွမ်းအင်မှ ထုတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ဆုရွေးချယ်ရေးဖွဲ့က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ယနေ့ထုတ်ပြန်သည့် […]

သံပခြုပ်များသည်ရေအောက်ကြမ်းပြင်တွင်နေထိုင်ကြသော ဆူးချွန်များပါသော ကျောရိုးမဲ့ရေနေ သတ္တဝါ(Spiny Marine Invertabrate) အုပ်စုဝင်များ ဖြစ်ကြပါသည်။ သံပခြုပ်ကို အစိမ်းရောင် ကျောက်သွေးဟုလည်း ခေါ်ကြပါသည်။ အမဲရောင်လည်းရှိပြီး ထန်းသီးအသေးအရွယ်အစား နီးပါးရှိကြသည်။ တချို့သံပခြုပ်လေးများမှာ ကြက်မောက်သီးနှင့် ပုံစံရော၊ အရွယ်ပါဆင်တူကြပြီး ကျောက်တန်းများပေါ်နှင့် အဆင်ပြေရာကျောက်ခေါင်းများထဲတွင်လည်း ခိုအောင်းနေတတ်လေ့ ရှိကြပါသည်။ရေကျချိန်တွင် သံပခြုပ်ကောင်လေးများသည် ပင်လယ်အောက်ကကျောက်တုံးများတွင် ကပ်နေပြီး ကျောက်သွေးများကို စုပ်ယူကာ အသက်ရှင်နေထိုင်လေ့ရှိကြပါသည်။ သံပခြုပ်သည် ဒေသအခေါ်ဖြစ်ပြီး အဂ်လိပ်အမည်မှာ ‘Sea Urchin’ ဖြစ်သည်။မြန်မာနိုင်ငံတွင် သံပခြုပ်ကို ချောင်းသာ၊ငွေဆောင်နှင့် တောင်ပိုင်းမြိတ်ကျွန်းစုကမ်းခြေများတွင် တွေ့မြင်နိုင်ပါသည်။ မြိတ်ကျွန်းစု၊ ကော့သောင်းဒေသများတွင်လည်း သံပခြုပ်အမြောက်အမြားတွေ့ရတတ်သည်။အပူပိုင်း ဒေသတစ်လျှောက်တွင်ရှိသည့် သန္တာကျောက်တန်းများတွင်လည်း တွေ့ရတတ်သည်။ သံပခြုပ် (Sea urchins)များသည် Echinoderms အုပ်စုဝင်များဖြစ်ကြပြီး ဆူးချွန် (spine)များ ပါရှိကြပြီး ထုလုံးပုံ ကျောရိုးမဲ့ […]

ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နည်းပညာခေါင်းဆောင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Pall Corporation မှာ ဒေါက်တာ မာရီယာ အေနက်ဇ် လင်ဂါဖက် က ဓာတုအင်ဂျင်နီယာပါရဂူဘွဲ့ဖြင့် တာဝန် ထမ်းဆောင် နေပါတယ် ။ သူမက ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နည်းပညာပိုင်း ဆိုင်ရာ ဦးဆောင်သူတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ် ။ အစိမ်းရောင်နှင့် အပြာရောင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်မှု၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်သိုလှောင်မှု၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာဆဲလ်များအပါအဝင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်တန်ဖိုးကွင်းဆက်တစ်ခုလုံးအတွင်း စစ်ထုတ်ခြင်းနှင့် ခွဲထုတ်ခြင်းပြဿနာများအတွက် ဖြေရှင်းနည်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို သူမက ပံ့ပိုးပေးနေပါတယ်။အဲ့ဒါက ကျန်းမာရေး၊ ဘေးကင်းရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ တာဝန်ယူမှုရှိသော နည်းပညာများကို တိုးတက်လာစေနေပါတယ်။ မေး ။ ။ အစိုးရတွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းပေးတဲ့ အစိမ်းရောင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဘာကြောင့် […]