Knowledge

ပန်းရည်စုပ်-Purple Sunbird(Cynniris asiaticus)

ပန်းရည်စုပ်ငှက်ကို အီရန် အိန္ဒိယတိုက်ငယ် အနောက်မြောက်ယူနန် နဲ့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေမှာ ဌာနေငှက်အနေနဲ့ တွေ့နှိင်ပါတယ်။မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ အတွေ့ရများပြီး အိန္ဒိယမှာတော့ မီတာ ၂၄၀၀ အမြင့်ရှိတဲ့ ဒေသတွေအထိ တွေ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။မြန်မာမှာတော့ အလယ်ပိုင်း မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ အတွေ့ရများပြီး တောင်ပေါ်ဒေသတွေဖြစ်တဲ့ ပြင်ဦးလွင်၊ နောင်ချို၊ ကလောနဲ့ တောင်ကြီးဝန်းကျင်တွေမှာ အနည်းငယ်တွေ့ရပါတယ်။မြန်မာမြောက်ပိုင်းနဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသတွေမှာတော့ ရွိမရွိမသိရေသးပါ။ ပန်းဝတ်ရည်နဲ့ ပိုးကောင်ကလေးများဟာ သူတို့ရဲ့ အဓိကအစာ ဖြစ်ပါတယ်။ပိုးကောင်ကလေးများကိုတော့ သားပေါက်ချိန်မှာ ငှက်ငယ်ကလေးတွေကို ကြွေးကြပါတယ်။အရွယ်သေးငယ်ခြင်းနဲ့ ပန်းပွင့်နားမှာ အတောင်ခတ်ပြီး ရပ်နေတတ်တာကြောင့် အမေရိကတိုက်မှာပဲတွေ့ရတဲ့ ပိတုံးငှက်(Hummingbird)နဲ့ ဆင်သလိုရှိပေမဲ့ ပန်းရည်စုပ်က ပန်းပွင့်အခြေမှာနားပြီး ဝတ်ရည်စုပ်ပါတယ်။ပိတုံးငှက်ကတော့ အတောင်ခတ်ယင်း ရပ်ပြီး ဝတ်ရည်စုပ်တတ်တဲ့ သဘာဝရှိတာကြောင့် မတူညီကြပါ။ သားပေါက်ချိန်မဟုတ်တဲ့အရောင်(Eclipse male)နဲ့ ငှက်အမတို့ဟာ ပန်းရည်စုပ်ငှက်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့Olive-backed Sunbird နဲ့လွဲမှားနှိင်ပါတယ်။ […]

လေထုညစ်ညမ်းတဲ့ ဒေသတွေမှာ ယောက်ျားလေးတွေ ပိုမွေးတယ်ဆိုပဲ

ကြာသပတေးနေ့ ထုတ် PLOS Computational Biology ဂျာနယ်က ဆောင်းပါးတစ်ခုရဲ့ ဖော်ပြချက်အရ လေထုညစ်ညမ်းမှုက ကိုယ်ဝန်ဆောင်သည်တွေ မီးဖွားခြင်းအပေါ်ကို သက်ရောက်မှုရှိတဲ့အပြင် ရင်သွေးငယ်တွေရဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စမှာလည်း ဆက်စပ်မှု ရှိနေတယ်လို့ လေ့လာမှုတစ်ရပ်အဆိုအရ သိရပါတယ်။ ချီဂါဂို တက္ကသိုလ် လူသားမျိုးရိုးဗီဇနဲ့ ဆေးပညာဌာန ကပြုလုပ်တဲ့ စစ်တမ်းတစ်ခုမှာ သူတို့ က အမေရိကန်နဲ့ ဆွီဒင်နိုင်ငံမှာ လေထုညစ်ညမ်းမှုရှိတဲ့ ဒေသတွေက လူ ၆သန်းကျော်ကို စစ်ဆေးခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒိဒေသက လေထုနဲ့ ရေထုမှာ ပိုလီ ကလိုရီနိတ်ဘိုင်ဖီနော် ( PCBs ) ဓာတ်တွေ ပါဝင်မှု မြင့်မားနေပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ လေ့လာမှုအရ PBCs ဓာတ်တွေ မြင့်တဲ့ ဒေသတွေက PCBs နည်းတဲ့ ဒေသတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် […]

သဘာဝတရားကြီးက တိုက်လိုက်တဲ့ကျိန်စာ

ကမ္ဘာမြေ၊ သက်ရှိလူသားနှင့် တိရစ္ဆာန်များ၊ တောတောင် မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်များ၊ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာများနှင့် ရေခဲတောင် ရေခဲမြစ်များ၊ ရာသီဥတုစက်ဝန်းများအားလုံးသည် သဘာဝတရားကြီးက ဟန်ချက်ညီညီလည်ပတ် တည်ရှိရန် ဖန်ဆင်းပေးခဲ့သည့် အရာများသာဖြစ်ပါသည်။ သဘာဝတရားကြီး၏ ဖန်ဆင်းခြင်းခံခဲ့ရသည့် အရာများထဲတွင် လူသားများနှင့် သက်ရှိတိရစ္ဆာန်များကိုသူ့နေရာနှင့်သူအသင်းအဖွဲ့နှင့်ဖြစ်စေတစ်ဦး၊တစ်ကောင်၊ တစ်ယောက်ချင်းဖြစ်စေသွားလာရှင်သန်နိုင်ရေးအတွက် မှတ်သားလေ့လာတတ်သည့် ဦးနှောက်နှင့် အသိဉာဏ်တချို့ကိုထည့်ပေးလိုက်သည်။ ထိုအထဲတွင် ဦးနှောက်ထုထည် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သည့် လူသားများသည် သူတို့၏ကြီးမားသောဦးနှောက်များကိုအသုံးပြုကာကျေဇူးရှင်သဘာတရားကြီး၏ သဘာဝဖန်ဆင်းမှုများ ကိုကျော်လွန်ကာဖန်တီးမှုများ၊ နေထိုင်ရှင်သန်မှုများ ပြုလုပ်လာကြသည်။ တီဗွီ၊ အဲယားကွန်း၊ ရေခဲသေတ္တာ၊ အဝတ်လျှော်စက်မှသည် မော်တော်ကားများနှင့် လကမ္ဘာနှင့် အာကာသအတွင်းသို့ သွားနိုင်သည့် ယာဉ်ပျံကိုပါ တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ကြသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကလက်ခံနိုင်သည့် လူဦးရေပမာဏထက်ကျော်လွန်ကာလူဦးရေတိုးပွားနှုန်းကိုဖန်တီးလာသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ကင်းဝေစေမည့် အတ္တများကိုမွေးမြူလာသည်။ ဓာတုလက်နက်၊ ဇီဝလက်နက်များ သူ့ထက်ငါ အပြိုင်အဆိုင်ထုတ်လုပ်လာသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးကိုအစာမကြေဖြစ်စေမည့် ပလပ်စတစ်စသောလူ့အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများကိုအလုအယက်ထုတ်လုပ် အလုအယက်အသုံးပြုလာသည်။ […]

ကမ္ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များ (၁၁)

#ယန်ဇီမြစ် (Yangtze River) ယန်ဇီမြစ် (Yangtzi) သည် အာရှတိုက်တွင် အရှည်ဆုံးမြစ်ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာတွင် တတိယမြောက် အရှည်ဆုံးဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွင်း လုံးလုံးလျားလျားစီးဆင်းသည့် ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးမြစ်လည်း ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံသမိုင်းတစ်လျှောက် အရေးပါလှသော ထိုမြစ်သည် ကမ္ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်တွေထဲ မြစ်တစ်စင်းဖြစ်နေသည်ကတော့ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် တရုတ်လူမျိုးများအတွက်သာမက ကမ္ဘာမြေကြီးနှင့် ကမ္ဘာသူ ကမ္ဘာသားများအတွက် စိတ်မကောင်းစရာ အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ မြစ်များမှတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်လာသော ပလပ်စတစ် စွန့်ပစ်အမှိုက်များတွင် ယန်ဇီမြစ်မှ စီးဝင်လာသော ပလပ်စတစ် စွန့်ပစ်အမှိုက်များက အများဆုံးဖြစ်သည်။ မြစ်များမှတစ်ဆင့် သမုဒ္ဒရာအတွင်းသို့ နှစ်စဉ်ဝင်ရောင်လျက်ရှိသည့် စွန့်ပစ်ပလပ်စတစ် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂.၇၅ သန်းထဲတွင် ၁.၅ သန်းခန့်မှာ ယန်ဇီမြစ်မှ စီးဝင်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအခ်က္က သမုဒ္ဒရာတွင်းရှိ စွန့်ပစ်ပလပ်စတစ် ၅၅ ရာခိုင်းမှာ […]

မြစ် ချောင်းများ အသက်ရှည် ကျန်းမာကြပါစေ

အခုတလော ကျွန်တော့် ခေါင်းထဲ မြစ် ချောင်းများအကြောင်းက မင်းမူနေခဲ့သည်။ မြစ် ချောင်းများ အကြောင်း တွေးနေမိသည်။ “မြစ် ချောင်းများ ကျန်းမာပါစေ” ဟုလည်း မကြာခဏ ဆုတောင်းနေမိသည်။ ကျွန်တော် ထိုသို့ ခံစားနေရသည်မှာ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ပင် ကြာမြင့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ အဘယ့်ကြောင့် ထိုသို့ ခံစားနေရသလဲဆိုလျှင် ကျွန်တော့် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ် မက်ဆင်ဂျာထဲသို့ ရောက်လာသော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံ ကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ ယင်းဓာတ်ပုံမှာ အခြားမဟုတ်။ ကျွန်တော့် မွေးရပ်မြေမှ ချောင်းကလေး၏ ဓာတ်ပုံ ဖြစ်သည်။ ထိုချောင်းကလေးသည် ကျေးရွာ အုပ်စုကြီးနှစ်ခု၊ ကျေးရွာ ၁၀ ရွာကျော်၏ အသက်သွေးကြော ဖြစ် သည်။ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး၊ သွားလာရေးအတွက် အချက်အချာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဟိုးအရင်က အကျယ်ပေ ၃၀၀၊ […]

အငှားကားကုမ္ပဏီတွေလည်း EV ကားတွေကို သိန်းနဲ့ ချီပြီး မှာနေ

အမေရိကားက အကြီးဆုံး ကားငှားတဲ့ ကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ ဟာ့တ်ဇ် က ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကာလအတွင်း ခရီးသွား လာမှု ပိတ်ပင်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ကားငှားတဲ့ လုပ်ငန်းက ရပ်လုနီးပါးဖြစ်သွားပါတယ်။ အခု ကိုဗစ်သက် မှတ်မှုတွေ လျှော့ပေးလာပြီဖြစ်လို့ ကားအငှားလိုက်လာပြီ ဖြစ်ရာ လုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်အစပျိုးဖို့အတွက် နဲ့ နောက်ပိုင်း ဆက်လက်လည်ပတ်ဖို့ ကို (EV)လို့ ခေါ်တဲ့ လျှပ်စစ်ကားတွေကို မှာယူနေပါတယ်။ ဟာ့တ်ဇ် က အနာဂတ် ကားအငှားလုပ်ငန်းမှာ အားဖြည့်ဖို့ရာအတွက် ကမ္ဘာ့သူဌေးကြီး အီလွန်မက်ရဲ့ တက်စလာကုမ္ပဏီကနေ ကားအစီးရော ၁သိန်းကျော်မှာ ယူထားပါတယ်။ “ ကျနော်တို့ ဒီလထဲမှာပဲ လျှပ်စစ်ကားတွေကို လုပ်ငန်းထဲမှာ ထည့်ပြီး လည်ပတ်ခိုင်းတော့မှာပါ။ တက်စလာရဲ့ မော်ဒယ် ၃ ကားတွေကို ဖောက်သည်တွေ သုံးခွင့်ရတော့မှာပါ။ အခုဆိုရင် […]

ကမ္ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များ(၁၀)

#ယမုံနာမြစ်(Yamuna River) ဤမြစ်သည် ဂင်္ဂါမြစ်ပြီးလျှင် အိန္ဒိယ၏ ဒုတိယအညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်ဖြစ်သည်။ ဟိမဝန္တာတောင်တန်းဒေသကို မြစ်ဖျားခံစီးဆင်းလာသောကြောင့် ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားစရာကောင်းသော်လည်း ဟိမန္တာနှင့် ဝေးကွာလာသည်နှင့်အမျှ မြစ်ရေသည်လည်း တစတစ ညစ်ညမ်းလာသည်။ အမ်ားစု ထောက်ပြကြသည်ကတော့ မြစ်ရေညစ်ညမ်းရခြင်းမှာ အိန္ဒိယအစိုးရ၏ မိလ္လာထုတ်စနစ် စီမံခန့်ခွဲမှု ညံ့ဖျင်းခြင်းကြောင့်ဟု ဆိုသည်။ နယူးဒေလီလို လူဦးရေထူထပ်လွန်းသော မြို့ကြီးတွင် စနစ်တကျလည်ပတ်နေသော မိလ္လာစက်ရုံမှာ အနည်းငယ်သာရှိသည့်အတွက် အစိုးရကို ဝေဖန်သူများအား လွန်သည်ဟု မဆိုသာပေ။ ထို့အပြင် ယမုံနာမြစ် ညစ်ညမ်းရခြင်းမှာ စိုက်ပျိုးရေး ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများမှ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကလည်း အခန်းကဏ္႑တစ်ခုမှ ပါဝင်သည်။ လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုအရ ဒေလီရှိ ယမုံနာမြစ်သည် ‘သေဆုံးလုနီးပါး’ အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေပြီး ပြန်လည်ပြုပြင်မှုများ ပြုလုပ်သည့်တိုင် မြစ်ရေသည် အဆိပ်အတောက်များ ပါဝင်နေဆဲဖြစ်ပြီး မည်သည့်ရည်ရွယ်ချက်နှင့်မျှ အသုံးပြုရန် မသင့်လျော်ကြောင်း […]

ကမ္ဘာ့ထင်ရှားသောကျွန်းများ(ခရီးတီးကျွန်း(Crete Island))

Crete ကျွန်းသည် ဂရိနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးကျွန်းဖြစ်ပြီး လွပေသာ ကမ်းခြေများ၊ ရင်သပ်ရှုမောဖွယ် ရှုခင်းများဖြင့် ဝန်းရံထားသော ကျွန်းတစ်ခု ဖြစ်ကာ ကမ်ဘာလှည့်ခရီးသွားများကြားတွင် ကြော်ကြားပြီး ဆြဲဆောင်မှုအပြည့်ရှိသည်။ အကယ်၍ သင်သည် ဂရိဒဏ္႑ာရီပုံပြင်များကို နှစ်သက်သဘောကျသူဖြစ်ပါက ကျွန်း၏ အမြင့်ဆုံးတောင်ဖြစ်သော Ida တောင်ကို စိတ်ဝင်စားမည်မှာ အမှန်ပင်။ Ida တောင်တွင် ဂရိနတ္ဘုရား Zeus ကို မွေးဖွားရာ လှိုဏ်ဂူရှိသည်။ ထို့အပြင် ခရီးတီးဒေသခံတို့၏ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဓလေ့ထုံးစံများကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာဖြစ်သည်။ Crete ကို သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာသမဂ္ဂမှ အသိအမှတ်ပြုထားပြီး Global Center of Plant Diversity အဖြစ်သတ်မှတ်ထားကာ ကျွန်းပေါ်တွင် အပင်မျိုးစိတ်ပေါင်း ၁၈၀၀ ခန့်ရှိပြီး ယူနက်စ်ကို၏ Global Geos […]

ကျောက်မီးသွေး ၊ ရေနံ နဲ့ ဓာတ်ငွေ့ ပြီးရင် ကမ္ဘာကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်နဲ့ ခြိမ်းခြောက်နေတာ ကွန်ကရိတွေပါ

ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ ကွန်ကရိအဆောက်အအုံတွေပေါလာရင် အဲ့ဒိအဆောက်အအုံတွေက ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်တဲ့ တတိယမြောက်ရင်းမြစ်တွေပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေ က ဆိုကြပါတယ်။ Concrete 4 Change လို့ခေါ်တဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ ရဲ့ အဆောက်အအုံ နည်းပညာရှင်တစ်ဦး ဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာမိုက်ကယ်ဝိုက်စ် က ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ကို နည်းပညာမြင့်ပြီး ကွန်ကရိတော်လှန်ရေး လုပ်ဖို့ ကောင်းပြီ လို့ ဆိုလာပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှု ၈ % က ကွန်ကရိတွေကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ကရိပြု လုပ်ဖို့အတွက် ဘိလပ်မြေကို ပြုလုပ်ရပါတယ်။ ဘိလပ်မြေကို လုပ်တဲ့ နေရာမှာ ကယ်လ်စီယံ ကာဗွန်နိတ် ( CaCO3 ) ကို သုံးရပါတယ်။ အရပ်အခေါ်ဆိုရင် ထုံးကျောက်တုံးတွေဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိထုံးကျောက်တုံးတွေကို ကယ်လီဆီယံ အောက်ဆိုက် ( […]

အမှန်တကယ်သန့်ရှင်းသောရေသန့်ကိုသာ သောက်သုံးခွင့်ရချင်သည်

(၁) ယခုကာလအတွင်း ရေသန့်စက်ရုံများ ယာယီရပ်ဆိုင်းခြင်းနှင့်ပိတ်သိမ်းခြင်းတို့ကို အစားအသောက် နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာန(FDA)က ခပ်စိတ်စိတ်ပြုလုပ်လာသည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ရာတွင် လက်ရှိထုတ်လုပ် နေသည့် သောက်ရေသန့်များတွင် ထောက်ခံချက်ရှိ မရှိ၊ ကောင်းမွန်သည့်ထုတ်လုပ်မှုနှင့်အညီ လိုက်နာဆောင် ရွက်ခြင်း ရှိ မရှိကို ရှောင်တခင် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လှည်းကူးနှင့် လှိုင် မြို့နယ်နှစ်ခုမှာပင် ရေသန့်စက်ရုံ ၂၀ ကျော်ကို ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်း၊ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်သိမ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ ထိုကဲ့သို့ဖြစ်စဉ်များကို FDA က စစ်ဆေးတိုင်း မြင်တွေ့နေကျဖြစ်သည်။ သောက်ရေသန့်အပြင် အခြားသောစားသောက်ကုန်များ၊ အလှကုန်ပစ္စည်းများတွင်လည်း တားမြစ်ဓာတုပစ္စည်းပါဝင်နေသဖြင့် စားသုံး ရန်၊ သုံးစွဲရန် မသင့်ကြောင်း မကြာခဏ ထုတ်ပြန်ကြေညာနေရသည်။ ယခုလည်း ပြည်သူများက သန့်ရှင်း သည့်ရေကို သောက်သုံးလိုသဖြင့် ရေသန့်ဘူးများကို ဝယ်ယူအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ထိုရေသန့်ဘူးအများစုမှာ […]

Page 10 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19