Knowledge

#သံခေတ်

သံခေတ် သည် အကြမ်းအားဖြင့် လူ့အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများနှင့် လက်နက်ကိရိယာများကို သံဖြင့် ပြုလုပ် သုံးစွဲခဲ့သည့် အချိန်ကာလမှ အစပြုခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။ သမိုင်းအရမူ သံခေတ်သည် ခေတ်ကြီး သုံးခေတ် တွင် နောက်ဆုံး ခေတ်ဖြစ်သည်။ ဤခေတ်၏ အစပြုရာ အချိန်ကာလမှာမူ ပထဝီဝင် အနေအထားအရ ကွာခြားမှုများ ရှိသည်။ သံခေတ်၏ အဆုံးသတ် နေ့ရက်များကိုမူ တိကျသေချာစွာ ဖော်ပြနိုင်ခြင်း မရှိကြချေ။ ယေဘုယျအားဖြင့်မူ သံခေတ်သည် ဘီစီ ၂၁ ရာစုတွင် ကမ္ဘာ့အရှေ့ခြမ်း ၊ ပါရှား ၊ အိန္ဒိယနှင့် ဂရိတို့တွင် စတင်ခဲ့သည်။ ဥရောပတွင်မူ ထိုထက်ပို၍ နောက်ကျခဲ့ပြီး ဥရောပ အလယ်ပိုင်းတွင် ဘီစီ ၈ ရာစုနှင့် ဥရောပ မြောက်ပိုင်းတွင် ဘီစီ […]

နာမကျန်းဖြစ်နေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို ဘယ်တီထွင်မှုတွေက ကုသပေးနေလဲ

လူ့သမိုင်း ဆိုတာ တီထွင်မှုတွေနဲ့ ပြည့်နှပ်နေတဲ့ အချိန်လမ်းကြောင်း တစ်ခုပါပဲ။ လူတွေ အတော်မသတ်နိုင်တဲ့ လိုအင်ဆန္ဒတွေကို ဖြည့်ဆည်းဖို့ အတွက် ရွေးချယ်မှုတွေကို လုပ်ရင်း တီထွင်မှုတွေက ဘေးထွက် ပစ္စည်းအဖြစ်နဲ့ ပေါ်ပေါက်လာတာပါ။ ကမ္ဘာဦးလေထုကို ကားတွေ နဲ့ ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံ တွေက တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဆုတ်ဖြဲပစ်လိုက်တယ်။ ပိုးသတ်ဆေးတွေ က ဂဟ စနစ်ကို ဖျက်ဆီးလာကြတယ်၊ တောရိုင်းတွေကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေတယ် ။ ပလပ်စတစ်တွေက သမုဒ္ဒရာကြီးကို မွန်းကျပ်စေပါတယ်။ အဲ့လိုတီထွင်မှုတွေ ရှိသလို ကမ္ဘာကြီး နာလံပြန်ထနိုင်ဖို့အတွက် အချို့ တီထွင်မှုတွေလည်း ကမ္ဘာကြီး ကို ဆေးပြန်ထိုးပေးဖို့ ပေါ်ပေါက်နေပါတယ်။ အပင်စိုက်ဒရုန်း ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်လို လေထုညစ်ညမ်းစေတဲ့ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့တွေကို ဘာနဲ့သိမ်းထာလို့ ရလဲဆိုရင် သစ်ပင်စိုက်ခြင်းကလွဲလို့ အခြားနည်းလမ်းတွေက စရိတ်စက များတာပဲရှိပြီး […]

ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးဆုံး ရေချိုကန်

ဝိတိုရိယအိုင်သည် အာဖရိကတိုက်တွင် အကြီးဆုံး အိုင်ဖြစ်၍ မြောက်အမေရိကတိုက်ရှိ ဆူပီးရီးယာအိုင်မှလွဲလျှင် ကမ္ဘာပေါ်၌ အကြီးဆုံး ရေချိုအိုင် ဖြစ်သည်။ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း မှ ဝိတိုရိယဘုရင်မ၏အမည်ကို အစွဲပြု၍ ဝိတိုရိယနီယန်ဇာ သို့မဟုတ် ဝိတိုရိယအိုင်ဟု ခေါ်တွင်လေသည်။ ထိုအိုင်ကြီးသည် ယူဂန်းဒါးနိုင်ငံ၊ တန်ဂန်ယီးကနိုင်ငံနှင့် ကင်ညာနိုင်ငံ အသီးအသီးအတွင်း၌ တစ်စိတ်တစ်ဒေသစီ ကျရောက်လျက်ရှိသည်။ အလျား ၂၅၅ မိုင်ကျော်၊ အနံ ၁၅၅ မိုင်ခန့်ရှိ၍ အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် စတုရန်းမိုင်၂၆,၆ဝဝ ခန့်ရှိသည်။ အာဖရိကရှိ ဧရိယာ အကျယ်ဆုံးသော ရေကန် ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် အပူပိုင်းဒေသ ရေကန်များတွင် အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ဒုတိယမြောက် အကြီးဆုံးသော ရေချိုရေကန် ဖြစ်သည်။ ရေထုထည်အားဖြင့် ကြည့်မည် ဆိုပါက ဝိတိုရိယရေကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ […]

ချန်ထပူရီက ဖြစ်ရပ်မှန်

ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အရှေ့ပိုင်းမှာ ချန်ထပူရီဆိုတဲ့ပြည်နယ်လေးတခုရှိတယ်။ အဲ့ဒီပြည်နယ်က စိုက်ပျိုးရေးကိုသာ အဓိကလုပ်ကိုင်ကြပြီး အမ်ားဆုံးစိုက္တာကေတာ့ စပါးပေါ့။ သူစိုက်တဲ့စပါးက ထိုင်းနိုင်ငံ တနိုင်ငံလုံးစာနီးပါး ဖူလုံစေသတဲ့။ နောက်တော့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ စပါး အထွက်နှုန်းတွေလျော့ကျလာပီး နောက်ဆုံး လုံး၀ မထွက်နိုင်တော့တဲ့အထိ ဖြစ်သွားခဲ့လို့ တရွာလုံးက ယောက်ျားလေးတွေ သင်္ဘောလိုက် မြို့တက်အလုပ်လုပ်၊ မိန်းကလေးတွေကျတော့လည်း ကာရာအိုကေဆိုင်တွေရောက် မကောင်းတာတွေလုပ်စား စသဖြင့်ပေါ့ဗျာ။ ဒီလိုနဲ့ နိုင်ငံ့အတွက် ဆန်စပါးရိက္ခာဟာ အစပိုင်းမှာ ဖူလုံနေခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းကျ နိုင်ငံခြားက ဆန်စပါးတွေကို တင်သွင်းလာရတော့ ဝန်ကြီးတွေက သိပ်မကြည်ကြတော့ဘူး။ နောက်ပိုင်း လုံးလုံးလ်ားလ်ား တင်သွင်းလာရတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ ဘဏ္႑ာရိက္ခာငွေတွေ ထိခိုက်လာတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဝန်ကြီးတွေဟာ အစည်းဝေးခေါ်ပီး အစီအစဉ်တခုကို ဆွဲခဲ့ကြတယ်။ ထိုင်းပြည်သူတွေက ဘုရင်ကို အရမ်းချစ်ကြတော့ ဘုရင်ကို ခေါ်ပြီး […]

ဆိုလာကားကို ထွင်ပြီး မိုင် ၆၀၀ ကျော်မောင်းပြတဲ့ ဟော်လန်ကျောင်းသားများ

နယ်သာလန်နိုင်ငံ အိုင်ဒိုဗန်တက္ကသိုလ်က ကျောင်းသားအချို့ စုပြီး နေရာင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ရွှေ့လျှား အိမ်ကား ( ဆိုလာမိုဘိုင်ကား) ထွင်ပြီး မိုင်၆၀၀ ကျော်မောင်ပြခဲ့ပါတယ်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံကနေ စပိန်နိုင်ငံအထိ မောင်းခဲ့တာပါ။ ဥရောပမှာနေသာတဲ့ နေ့မျိုးဆိုရင် အားလပ်ရက် ဖြစ်လို့ကတော့ ခရီးတွေ ထွက်ကြပါတယ်။ လူခြေတိတ်ပြီး ရှု့ခင်းကောင်းတဲ့နေရာမျိုး ဆိုရင် စခန်းချပြီး နားနေကြပါတယ်။ ပျော်ရွှင်စရာကောင်းတဲ့ မိသားစု ခရီးအတွက် ချက်ပြုတ်ကြော်လှော်စရာတွေ အတွက် စားအိုးစားခွက်နဲ့ လောင်စာတွေကို ပါသယ်ဆောင်လာကြရပါတယ်။ အခုတော့ အဲ့လိုခရီးအတွက် လောင်စာစွမ်းအင်တွေ အပိုသယ်စရာမလိုတဲ့ ဆိုလာမိုဘိုင်းကားကို ထွင်ပြီးခရီးသွားခဲ့ကြပါတယ်။ခရီးကိုတော့ စတယ်လာဗီလာလို့ အမည်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ အသင်းခေါင်ဆောင်ဖြစ်သူ ကေဂျယ်ရီဗန်ကေ်ကတော့ ကျနော်တို့က အနာဂတ်မှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ရေရှည်ထိန်းသိမ်းလို့ ရမယ့် နည်းပညာတစ်ခုကို အရှိန်ရအောင် လှုံ့ဆော်ပြလိုက်တာပါ။ ထုတ်လုပ်ရောင်းချဖို့အမဟုတ်ပါဘူး ၊ နည်းပညာကို […]

နေ့စဉ်ဘဝမှာ ပလက်စတစ်ကို ဘာ​တွေနဲ့အစားထိုးမလဲ

မောင်ယဿ-ဘာသာပြန်သည် ကမ္ဘာမှာ ဒီကနေ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ညစ်ညမ်းမှုတွေထဲမှာ ပလက်စတစ်ညစ်ညမ်းမှုကလည်း တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပါတယ်။ ရီဆိုက်ကယ် ( ပြန်သုံး )တွေနဲ့ အစားထိုးဖို့ ပညာရှင်တွေ ကြိုးစားနေပေမဲ့ ထုတ်လုပ်မှုပမာဏရဲ့ ၁၀ % လောက်ကိုပဲ စားထိုးနိုင်ပါသေးတယ်။ ၉၀% ကတော့ ကမ္ဘာမြေပေါ်မှာ အမှိုက်အဖြစ်နဲ့ အဆုံးသက်သွားကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပလက်စတစ်တွေကို ကျနော်တို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝကနေ တဖြည်းဖြည်းချင်း ဖယ်ထုတ်လို့ရတဲ့ အလွယ်နည်းတွေ ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့ အမှတ်တမဲ့ဖြစ်နေလို့ပါ။ #ဈေးဝယ်ထွက်ရင်ချည်အိတ်တွေကိုသုံးပါ ကျနော်တို့က တစ်နှစ်ကို ဈေးဝယ်ထွက်ဖို့ ပလက်စတစ်အိတ် ကုဋေ ၁သိန်းလောက်ကို သုံးနေပါတယ်။ အဲ့ဒိထဲက ၅% ကိုပဲ ရီဆိုက်ကယ် အဖြစ်ပြန်သုံးဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ က အပြင်ထွက်လို့ရှိရင် ပြန်သုံးလို့ ရမယ့် အိတ်ကလေးကို ဆောင်သွားခြင်းအားဖြင့် […]

ရွှေကြာဖူး

#ရွှေကြာဖူး #တဇောင်းဖူး #ကုန်းကြာဖူး #ပဒုမ္မာဖူး အမည်လေးမျိုးနှင့် အညာဒေသရဲ့ သဘာဝပေါက်ပင် ။ သုံးတတ်ရင် သဘာဝ ဟင်းစာလည်းရ ဆေးဖက်လည်းဝင် ခြံစည်းရိုးလည်း ကာပေးတဲ့ အပင်ပါ။ #ချက်နည်း ရွှေကြာဖူး တဇောင်းဖူး အဖူးနုနုလေးတွေကိုရအောင် ရွာထိပ်ကိုသွား . စွပ်ကနဲနေအောင် လက်ကိုမြှောက်ပီး ချိုးယူရတာလေ.. သူ့ကိုဘယ်လိုချက်ရလဲဆိုရင် အဖူးလေးကိုခွဲ ၊ အထဲက ၀တဆြံလေးတှဖယြေ ၊ ရေနွေးလေးဖျောပီး ဆီသတ်ပြီး ချဉ်ပေါင်ရွက် ၊ မကျီးရွက်တို့နဲ့ ရောချက်ရတာကိုး. #အညာမှိုဟင်း လို့လည်းခေါ်သလို ချဉ်ချဉ်ချွဲချွဲအရသာလေးက ထမင်းကိုသိပ်မြိန်စေတာပါ.. တဇောင်းဖူး ချဉ်ဟင်းအပြင် ၊ အသားကြော်လေးတခွက် ၊ အညာငရုတ်သီး ကြက်သွန်ဖြူလေးနိုင်နိုင်နဲ့ အညာထောင်းလေးတခွက်ရယ်ဆိုရင် အရမ်းမိုက်ပေါ့ကွယ်။ ရွှေကြာသီးကလည်း နဂါးမောက်သီး သကြားသီးလို အရမ်းစားကောင်း ဆေးဖက်ဝင်ပါသည်။ #ဆေးဖက်ဝင်ပုံ […]

မြေထိန်းမြစ်ရှည်မြက် (ဗက်တီဗာ) စိုက်ကြပါ # Nature-Based Solutions

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် အကြီးအကျယ် ပျက်စီးဒုက္ခရောက်နေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အသုံးချ ကုစားစရာ အများပါဝင် ဆောင်ရွက်နိုင်မဲ့ နည်းလမ်းကောင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဗက်တီဗာခေါ် မြစ်ရှည်မြက် သို့မဟုတ် မြေထိန်းမြစ်ရှည်မြက် စိုက်ပျိုးအသုံးချခြင်း နည်းလမ်းကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသိပေးနိုင်ရန် တင်ပြရင်း တတ်နိုင်သလောက် စိုက်ပျိုးကြဖို့ အကြံပေးတိုက်တွန်းအပ်ပါတယ်။ သစ်ပင်တွေခုတ်ကြလို့ မိုးရွာတိုင်း မြေကြီးမြေဆီတွေ တိုက်စားခံရပါတယ်။ တိုက်စားခံရသမျှ သဲမြေများဟာ တားဆီးမဲ့ သစ်ပင်တွေမရှိတော့လို့ မိုးရေနဲ့အတူ တောင်စောင်း ချောင်းမြောင်းများတစ်လျောက် မျောပါစီးဆင်းရင်း မြစ်ချောင်းများအတွင်း ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ တောင်ပေါ်နဲ့ မြင့်ရာနေရာတွေကနေ နိမ့်ရာကို၊ ရေစီးနဲ့အတူ သဲမြေတွေ တောက်လျှောက် စီးဆင်းသွားကြတော့ ရေစီးသန်တဲ့ တောင်ကျချောင်းတွေဖြစ်လာတာကြောင့် လူ တိရိစ္ဆာန်တွေ ဒုက္ခရောက်ကြရသလို၊ မိုးရေတွေအတွက်လည်း မြန်မြန်စီးရင်း မြေကြီးထဲကို စိမ့်ဝင်နိုင်ဖို့ အချိန်မရကြတော့ပါဘူး။ ဒီအကြောင်းကြောင့် မြေကြီးထဲဝင်ရောက်ခိုအောင်းနေတဲ့ […]

အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်ဘယ်သူ ရောက်နေတာလဲ ကမ္ဘာမြေဆီ ဘာတွေ ပို့ပေးနေလဲ..

၂၀၃၁ မှာပြန်ရောက်မယ့် မားစ်ရိုဗာက အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်ရှိကျောက်တွေကို ဓာတ်ပုံရိုက်ပို့ပြီး သရုပ်ခွဲခိုင်းနေ …………. နာဆာကနေ အင်္ဂါဂြိုဟ်ကို လေ့လာဖို့လွှတ်လိုက်တဲ့ မားစ်ရိုဗာက ဂြိုဟ်ပေါ်က ကျောက်တွေကို သရုပ်ခွဲဖို့ အတွက် ကမ္ဘာမြေကို ဓာတ်ပုံတွေရိုက်ပို့ နေရာ အချို့သော ကျောက်တွေက ရေတိုက်စားထားတဲ့ အရာတွေကို တွေ့ရတယ်လို့ နာဆာအဖွဲ့ကထုတ်ဖော်ပြောကြားပါတယ်။ စက်တင်ဘာလ ၁၀ရက်နေ့ က လက်ခံရရှိတဲ့ ဓာတ်ပုံအရ မားစ်ရိုဗာ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ကျောက်က မီးသင်ကျောက် မျိုးဖြစ်ပြီး ဆားပေါက်နေတာကိုလည်းတွေ့ရပါတယ်။ မားစ်ရိုဗာရောက်နေတဲ့ နေရာကိုခန့်မှန်းရတာ အဂါၤ ဂြိုဟ်ရဲ့ ဒယ်အိုးချိုင့်ထဲကို ရောက်နေပုံ ရပါတယ်။ ၎င်းက အဲ့ဒိကျောက်တွေကို လွန်ပူနဲ့ ဖောက်ပြီး သိမ်းဆည်းကာ ကမ္ဘာ ကိုလှမ်းပို့ပေးမှာပါ။ ၂၀၃၁ ခုနှစ်မှာ ၎င်းစက်ရုပ်ယာဉ်ကလေးက ကမ္ဘာကိုပြန်ရောက်လာမှာပါ။ လက်ရှိအထိခန်ကမှန်းချက်အရ အင်္ဂါဂြိုဟ်မှာ […]

ငှက်ပျောသီးခွံ မြေသြဇာလုပ်နည်း (၁၀) မျိုး

စားနေကြတဲ့ ငှက်ပျောသီးခွံကို စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ ဘယ်လိုသုံးလို့ ရနေတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်းကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာမို့ ငှက်ပျောသီးကျွေးပြီးရင် အခွံလေးပြန်တောင်း ပြန်စုကြပါ။ (၁) ငှက်ပျောခွံ အရည် မြေဆွေးအရည်လိုမျိုးပဲ ငှက်ပျောသီးအခွံနဲ့လုပ်ထားတဲ့ ငှက်ပျောခွံရည်ဆိုတာကို ရွက်ဖျန်းအားဆေးအဖြစ် ပက်ဖျန်းပေးလို့ရပါတယ်။ အပင်တွေကို လောင်းပေးလို့ရပါတယ်။ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုတာကျတော့ ရေနဲ့ (၂) ရက် (၄၈ နာရီ) ထားပြီးရင် အဲ့ငှက်ပျောခွံရည်နဲ့ အပင်တွေကို လောင်းပေးလို့ရပါတယ်။ အာဟာရတွေကို ပိုရလာအောင် ငှက်ပျောခွံတွေက ကူညီပေးပါတယ်။ (၂) အပိုင်းအစလေးတွေ မြေကြီးထဲ ထည့်ပေးလို့ရတယ်။ စုထားတဲ့ငှက်ပျောခွံတွေရှိတယ်ဆိုရင် ၅ ချက် ၆ ချက်လောက် ခုတ်ထစ်ပြီးတော့ စိုက်ထားတဲ့ ခြံထဲ၊ ဥယျာဉ်ထဲကို တိုက်ရိုက်ထည့်ပေးလို့ရပါတယ်။ မြေကြီးတော့ ပြန်ဖုံးပေးခဲ့ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်နော်။ တဖြည်းဖြည်း ဆွေးရင်းနဲ့ ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေကို […]

Page 16 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19