Knowledge

ရွှေခရုအန္တရာယ် အချိန်မီ နှိမ်နှင်းကာကွယ်

မိုးသံလေသံလေးကြားတာနဲ့ ရွှေခရုအသံတွေက ပူညံပူညံ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ မုတ်သုံမိုးက ခေါ်လာလေသလား မသိပါ။ ကြဲပြီး၊ စိုက်ပြီးစ စပါးခင်းတွေ၊ မိုးလေးနဲ့ အပင်ပေါက်ခါစ စပါးခင်းတွေမှာ ရွှေခရု တွေဖျက်လို့ စပါးခင်းလည်းကုန် ဖြစ်နေတယ် ဆရာတဲ့။ သူတို့ဆီမှာတော့ အတော့်ကို ဂျိုမွှေတဲ့ ရွှေခရုမို့ “မွှေခရု”လို့တောင် ခေါ်နေကြတယ်။ အဲ့ဒါ ရွှေခရုကို ဘယ်လို ကာကွယ်နှိမ်နင်းရမယ် အကြံလေးပေးပါဦး ဆရာလို့ ဆိုပါတယ်။ ရွှေခရုအကြောင်း ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ တော်တော်လေး စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတယ်။ ရွှေခရုကို အင်္ဂလိပ်လို Golden Apple Snail လို့ ခေါ်တယ်။ မျိုးရင်းကတော့ Gastropoda Ampullariidae ဖြစ်တယ်။ အခု နောက်ပိုင်းမှာ ပင်လယ် ကမ်းရိုးတန်း ဒေသတစ်လျှောက် ဒီရေနဲ့ အတူတူပါလာပြီး စပါးခင်းတွေကို ဖျက်ဆီးတာ […]

ကမ္ဘာပျက်နာရီကြီး နောက်ပြန်လည်အောင်အရေးပေါ်လုပ်ကြဖို့ အကြီးအကဲများအဖွဲ့ က သတိပေးလိုက်ပြီ

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု ၊ ကပ်ရောဂါများနဲ့ နျူကလိယားပြန့်ပွားမှုတွေကြောင့် အနာဂတ်ကမ္ဘာကြီးက ရပ်တည်လို့ မရအောင်ဖြစ်လာပြီး အဆုံးမှာကမ္ဘာကြီး ပျက်စီးသွားနိုင်တယ်လို့ အကြီးအကဲများအဖွဲ့ ( The Elders ) က သတိပေး လိုက်ပါတယ်။ Doomsday Clock လို့ခေါ်တဲ့ ကမ္ဘာပျက်နာရီကြီးက တဖြည်းဖြည်းနဲ့အဆုံးသတ်ပိုင်းကို ကပ်လာပါပြီ ။ အဲ့ဒါကို နောက်ပြန်လည်သွားအောင် အရေးပေါ်လုပ်ရမယ့် အရေးကိုနှောင့်နှေး တုံ့ဆိုင်းမနေဖို့အတွက် သတိပေးလိုက် တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်း၊ ကပ်ရောဂါနှင့် နျူကလီးယားလက်နက်များအပါအဝင် လူသားမျိုးနွယ် ရင်ဆိုင် နေရသော ဖြစ်တည်မှုအန္တရာယ်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်သော အရေးတကြီး လုပ်ဆောင်မှုများအား ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့အတွက်လည်း ဆိုလိုက်တာပါ ။ လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲအတွင်းမှာ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ရဲ့ နျူကလိယားလက်နက် တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဆင်ခြင်မဲ့ပြောဆိုခြင်းက […]

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တတိယအကြီးဆုံး အင်း

မရောက်ဖြစ်တာ အတော်ကြာပြီဖြစ်တဲ့ ၊ ငယ်စဉ်အခါက ကိုယ်နေခဲ့တဲ့ အင်းတော်မြို့လေးကို မနှစ်က ရောက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ အင်းတော်မြို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးရဲ့ အထက် စွန်းမှာရှိတဲ့ မြို့နယ်ဖြစ်တယ်။ ကချင်ပြည်နယ်ရဲ့ မိုးညှင်းမြို့နယ်နဲ့ကပ်လျက် တည်ရှိတဲ့ မြို့နယ် ဖြစ်တယ်။ အင်း တော်မြို့မှာ အင်းတော်အင်းလို့ ဒေသခံတွေ ခေါ်ဆိုကြတဲ့ အင်းကြီးတစ်ခုလည်းရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာကချင်ပြည်နယ် မိုးညှင်းမြို့နယ်ရှိ အင်း‌တော်ကြီးကန်က အကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး ဒုတိယအကြီးဆုံးက ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ အင်းလေးကန် ဖြစ်တယ်။ တတိယအကြီးဆုံးကတော့ အင်းတော်မြို့နယ်က အင်းတော်အင်းပါ။ အင်းတော်အင်းကို တချို့တချို့သော စာအုပ်တွေမှာ မန်လည်အင်းလို့ ရေးသားတာကိုလည်း တွေ့ရှိ ဖတ်ရှု ဖူးတယ်။အင်းတော်ကြီးအင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သမိုင်းစာအုပ်တွေမှာ မန်လည်အင်းလို့ ရေးသားထားပါတယ်။ ဒီနေ့ ဒီအချိန်မှာတော့ မန်လည်အင်းလို့ ခေါ်ဆိုတာကို မကြားရတော့ပါ။ အင်းတော်အင်းလို့ပဲ […]

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်ရေ တစ်သောင်းလောက်ပဲ ရှိတော့တဲ့ နေဝက်ဝံတွေကို ကာကွယ်ဖို့လုပ်ကြရပြီ

ကမ္ဘာပေါ်က ဝက်ဝံတွေထဲမှာ လျှာအရှည်ဆုံး ဝက်ဝံကတော့ နေဝက်ဝံတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းတိုရဲ့ လျှာက ၁ပေလောက်ကို အပြင်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ ကမာ္ဘ့အသေးဆုံး ဝက်ဝံတွေလည်း ဖြစ်ကြပါတယ်။ ပိုလာရေခဲဝက်ဝံတွေထက် ၁၀ ဆ လောက်ကို သေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ သွားတွေက ပိုလာဝက်ဝံတွေရဲ့ အရွယ်အစား နဲ့အတူတူပါပဲ ။ နေဝက်ဝံလို အမည်ရတာက သူတို့ရဲ့ ရင်ဘတ်ပေါ်က အဖြူ‌ရောင်အကွက်ကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အရှေ့တောင်အာရှက အပူပိုင်း မိုးသစ်တောတွေမှာ နေထိုင်ကြပါတယ်။ သူတို့မှာ သန်မာတဲ့ ခြေသည်း လက်သည်းတွေရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ ခြေဖဝါးကလည်း အကြီးကြီးပါပဲ ။ ခြေဖဝါးမှာ လူတွေလိုပဲ အမွေးမပေါက်ပါဘူး ။ ဝက်ဝံတွေထဲမှာတော့ အဲ့ဒိအကောင်တွေလောက် သစ်ပင်တက်ကောင်းတဲ့ အကောင်မရှိပါဘူး ။ သူတို့ရဲ့ သက်တမ်းတော်တော်များများက သစ်ပင်တွေပေါ်မှာပဲ ကုန်ဆုံးကြတာပါ […]

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပညာရေးအတွက် ဆရာ၊ဆရာမတွေကို အားကိုးပါရစေ

သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပညာရေး ဆိုတဲ့စကားဟာ အများပြည်သူတွေနဲ့ စိမ်းတဲ့စကားလုံးလို့ဆိုရမှာပါ။ ကျနော်တို့နိုင်ငံ အဖို့မှာတော့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပညာ ရေးဆိုတာ ကမ္ဘာ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနေ့မှာ ကလေးတွေကို စာစီစာကုံးပြိုင်ပွဲလုပ်ပေးတာထက် မပိုပါဘူး။ ဒီလိုစာစီစာကုံးပြိုင်ပွဲမျိုးမှာ တောင် ကျောင်းသူကျောင်းသားအားလုံး ပါဝင်တဲ့ပြိုင်ပွဲမျိုးမဟုတ်ပြန်ပါဘူး။ ကျောင်းတစ်ကျောင်းက စာအရဆုံး ကလေးနှစ်ယောက်သုံးယောက်ကို ပြိုင်ပွဲဝင်ခိုင်းလိုက်တဲ့သဘောပဲရှိပါတယ်။ ခုသင်ရိုးသစ်မှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့်ပတ်သက်တဲ့ သင်ခန်းစားတွေ မြန်မာစာမှာရော၊ အင်္ဂလိပ်စာမှာပါ အထိုက်အ လျောက်ပါဝင်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုသင်ခန်းစာတွေကို သင်ကြားပေးတဲ့အခါ ဆရာ၊ဆရာမတွေအနေနဲ့ သင်ခန်းစာပါ အကြောင်းအရာတွေတင်မက သင်ခန်းစာနှင့်ဆက်နွယ်နေတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုပါ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ကလေးတွေကို ရှင်းလင်းပြောပြကြဖို့ မေတ္တာရပ်ခံလိုက်ရပါတယ်။ ကလေးတစ်ယောက် ကိုယ်သင်တဲ့ဘာ သာရပ်ကို တော်စေချင်တယ်ဆိုရင် ကိုယ်သင်တဲ့ဘာသာရပ်ကို ကလေးစိတ်ဝင်စားအောင်၊ ချစ်တတ်အောင်သင် ကြရတယ်ဆိုတာ ဆရာ၊ဆရာမတော်တော် များများသိကြပြီးသားဖြစ်မှာပါ။ ဒီတော့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဘာသာရပ်မှာလည်း သဘာဝကိုချစ်တတ်အောင်သင်ကြားပေးကြရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့သဘာဝက အငြိမ်မနေတတ်ကြပါဘူး။ ပန်းပင်မှာပန်းကလေးတွေပွင့်နေရင်ခူးချင်တယ်။ လမ်းဘေးမှာသစ်ပင်ကလေးတွေတွေ့ရင်တောင် […]

ဂေဟစနစ်စုံတဲ့ ကမ္ဘာ့အလှဆုံးတော ဒိန်ထရီ မိုးသစ်တော

သြစတေးလျှတိုက်မှာ ကွင်းစလန်ပြည်နယ်ဆိုတာရှိပါတယ်။ တိုက်ရဲ့ အရှေ့မြောက်ပိုင်းမှာရှိပါတယ် ။ အဲ့ဒိပြည်နယ်မှာ ဘေးမဲ့တောတွေ အများကြီးရှိပေမဲ့ ဒိန်ထရီ မိုးသစ်တောလောက် ဂေဟစနစ်စုံတာ ၊ လှပပြီးဆန်းပြားတာ မရှိပါဘူး ။ ၁၉၈၈ မှာ ယူနတ်စကိုက ကမာ္ဘ့အမွေအနှစ်အဖြစ်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ အဲ့တောက ဘယ်လောက်တောင်ရှု့ခင်းတွေလှလည်းဆိုရင် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ဝင်ခန်းတွေအဖြစ်အသုံးပြုရတဲ့အထိလှပါတယ် ။ အနီးစပ်ဆုံးပြောရရင် Avatar ရုပ်ရှင်ထဲက တောရှု့ခင်းတွေက အဲ့ဒိတောရဲ့ ရှု့ခင်းတွေပါပဲ ။ ဂေဟစနစ်စုံတဲ့အပြင် မျိုးသုဉ်းတော့မယ့် မျိုးစိတ် တွေထဲက ၁၂၂ မျိုးက အဲ့ဒိတောထဲမှာရှိပါတယ် ။ ရှားပါးတောရိုင်းတွေကို လေ့လာလို တဲ့ ဝါသနာအိုးတွေအတွက်ကတော့ ဒိန်ထရီ မိုးသစ်တောက အရမ်းကိုသွားရောက်လိုလာဖို့ကောင်းတဲ့ တောပါပဲ ။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ထိခိုက်လွယ်သော မိုးသစ်တောများစွာကဲ့သို့ပင် Daintree Rainforest က ခြိမ်းခြောက်မှုခံနေရပါတယ် ။ […]

စက်ဘီးတွေ အဓွန့်ရှည်ပါစေ

ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ စက်ဘီးစီးခြင်းပြန်လည်ခေတ်စားလာသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်မှာ ဝမ်းမြောက်ဖွယ်ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့မြို့ကလေးမှာ စက်ဘီးတွေပြန်လည်ခေတ်စားလာသည်မှာဆယ်စုနှစ်တစ်ခုနည်းပါးရှိပြီဟု ဆိုနိုင်မည်ထင်သည်။ ပြီးခဲ့သည့် ခြောက်နှစ်၊ခုနစ်နှစ်လောက်ကစ ဝါသနာအရ၊ ကျန်းမာရေးအရ စက်ဘီးစီးသူတွေများပြားလာကာ စစ်ဘီးစီးအဖွဲ့ပင် ဖွဲ့နိုင်ခဲ့ကြတာကိုတွေ့ရသည်။ စစ်ဘီးစီးခြင်း ပြန်လည်ခေတ်စားခါစ ထိုအချိန်တုန်းက စက်ဘီးစီးကြသူများမှာ ဝါသနာအရစီးသူ၊ကျန်းမာရေးအရစီးသူ၊ ဖက်ရှင်အရစီးသူတို့ သာများပြီး မြို့တွင်းအလုပ်ကိုသွားလာမှုအပါအဝင် စျေးဝယ်သွားတာကအစ ဆိုင်ကယ်တွေနှင့်သာသွားလာကြသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ကလေးငယ်များမှအပ စက်ဘီးကို သွားလာရေးအတွက် အသုံးပြုစရာဟု မမှတ်ယူကြသေး။ ဆိုင်ကယ်မစီးတတ်သူတွေနှင့် ဆိုင်ကယ်မရှိသူအနည်းငယ်သာလျှင် စက်ဘီးကိုအသုံးပြုကြသည်။ သို့သော် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်နှစ်လောက်မှစပြီး စက်ဘီးကို သွားရေးလာရေးအတွက် အသုံးပြုသူတွေများလာသည်။ စက်ဘီးစီးသူတွေများလာသည်။ စက်ဘီးစီးသူတွေများရခြင်းမှာ ဆိုင်ကယ်ဓာတ်ဆီစျေးတွေ တက်လာခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ စက်ဘီးစီးချင်သူတွေအတွက် ဂျပန်ကွန်တင်နာကျ စက်ဘီးတွေက အဆင်ပြေသည်။ စျေးနူန်းတသိန်းနှင့်နှစ်သိန်းကြားဆိုလျှင် ခပ်မာမာစက်ဘီးတစ်စီးကိုရသည်။ စက်ဘီးတွေက စီးပြီးသားအဟောင်းတွေဖြစ်သော်ခည်း ဂျပန်ပစ္စည်းမို့ မာသည်။ ပေါ့ပါးပြီး သွက်လက်သည်။ စက်ဘီးစီးသူတွေများလာတော့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို […]

တိမ်တွေနေတဲ့တော ( သို့ ) ကမ္ဘာ့အလှဆုံးတော

မြောက်အမေရိကတိုက်နဲ့ တောင်အမေရိကတိုက်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကော်စတာရီကာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ မွန်တီဗာတီတောက ကမ္ဘာ့အလှဆုံးတောတွေထဲက တောတစ်တောဖြစ်ပါတယ်။ ကော်စတာရီတာနိုင်ငံရဲ့ အလယ်ပိုင်းကုန်းမြင့်ဒေသတွေက အမြဲလို မြူခိုးတွေ တိမ်ခိုးတွေနဲ့ ဖုံးလွှမ်းထားတဲ့ အတွက်ကြောင့် သွားရောက်လည်ပတ်တဲ့ ခရီးသွားတွေကအခြားကမာ္ဘတစ်ခုကို ရောက်သွားသလို ခံစားရပါတယ် ။ လက်ရာမြောက်တဲ့ တိမ်တိုက်သစ်တောများရှိတဲ့အပြင် အဲ့ဒိဒေသက ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲတွေက ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အလှဆုံးရှုခင်းတွေအဖြစ်နဲ့ နေရာရကြပါတယ်။ ကော်စတာရီကာ သစ်တောများက ၎င်းတို့ရဲ့ မြင့်မားပြီး စိမ်းလန်းစိုပြေသော သဘာဝကြောင့် လူသိများပြီး မတူညီသော တိမ်တိုက်သစ်တောဇုန် ခြောက်ခုတောင် ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒိထဲကမှ မွန်တီဗာတီတောက လှပဆန်းကြယ်ပြီး သဘာဝဆန်လွန်း အားကြီးလွန်းလို့ ကော်စတာရီကာမှာ နာမည်အကြီးဆုံး တောဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိတောနားမှာရှိတဲ့ ဆန်တာအယ်လီနာမြို့ကလေး ကနေ မွန်တီဗာတီဘေးမဲ့တောထဲကို သွားရောက်လည်ပတ် နိုင်ပါတယ်။ သစ်တောကြီးက တိမ်တိုက်တွေထဲမှာ […]

CLASS XI ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပညာရေး အခန်း : ၁၊ ၂ ဆိုင်ရာအမေးအဖြေများ

( အခန်း ၁) မေးခွန်းတိုများ- ၁။ပတ်ဝန်းကျင် ဟူသော အသုံးအနှုန်းကို သတ်မှတ်ပါ ။ Environment ဆိုသည်မှာ သတ်မှတ်ထားသော အချိန်တစ်ခု နှင့် နေရာတစ်ခုတွင် လူကို ဝန်းရံထားသည့် အခြေအနေစုစုပေါင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ၂။ပတ်ဝန်းကျင်၏ အဓိက ပုံစံမှာ အဘယ်နည်း။ ပတ်ဝန်းကျင်၏ အဓိက ပုံစံများမှာ- (က) ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပုံစံ (ခ) ဇီဝဗေဒ ပုံစံ (ဂ) ယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် လူမှုရေး ပုံစံ တို့ဖြစ်ပါသည်။ ၃။ ပတ်ဝန်းကျင်၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပုံစံတွင် မည့်သည့် အရာများ ပါဝင်သနည်း။ ပတ်ဝန်းကျင်၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာပုံစံတွင် ( ၁) Lithospheric (အစိုင်အခဲ) ပတ်ဝန်းကျင် ( ၂ ) […]

သဘာ၀အခြေပြု ဖြေရှင်းချက် ( Nature Base Solution) ဆိုတာ ဘာလဲ

(ဒီ Nature Base Solution ဆိုတာ ကမ္ဘာမှာတော့ လူပြောသူပြောများနေတဲ့ကိစ္စပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ သိပ်ပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မရှိသေးပါဘူး။ ဒါဟာ သိထားသင့်တဲ့ ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သလို ဆက်ပြီး လေ့လာဆောင်ရွက်ရမယ့်ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်လို့ ဗဟုသုတအနေနဲ့ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်) သဘာဝအခြေပြုဖြေရှင်းချက်ဆိုတဲ့ဝေါ်ဟာရ ဆိုတာ လူအဖွဲ့အစည်းနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို မပျက်စီးစေတဲ့ အသွင်အပြင်တွေနဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို အသုံးပြုခြင်းပါပဲ။ အဲ့ဒိစိန်ခေါ်မှုတွေမှာ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု ၊ သောက်သုံးရေလုံခြုံမှု ၊ရေထုညစ်ညမ်းမှု ၊ အစားအစာလုံခြုံမှု ၊ လူသားကျန်းမာရေး ၊ ဇီဝမျိုးကွဲဆုံးရှုံးမှု ၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးစီမံမှု အစရှိသည်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ သဘာဝအခြေပြုဖြေရှင်းချက် ( NBS) နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဥရောပကော်မရှင်ရဲ့ ဖွင့်ဆိုချက်မှာ၎င်းဖြေရှင်းချက်က ကုန်ကျစရိတ်သက်သာစွာနဲ့ အလိုအလျောက်ဖြေရှင်းပြီးသားဖြစ်တဲ့ […]

Page 7 of 19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19