#မန်တာဇာမြစ်(Mantaza-Riachuelo River) —————————————- တောင်အမေရိကတိုက်၏ အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်ဖြစ်သော အာဂျင်တီးနား၏ အရေးပါသောမြစ်သည် လွန်ခဲ့သောနှစ်များကတည်းက နိုင်ငံတော်အဆင့် စီမံကိန်းရေးဆွဲကာ မြစ်ဝှမ်းနှင့် မြစ်ကြောင်းတလျှောက် ပြန်လည်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းများကို တစိုက်မတ်မတ်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ယခင်ကလောက် မညစ်ညမ်းတော့သော်လည်း ၂၀၂၀ ခုနှစ် စစ်တမ်းများအရ မြစ်သည် ကမ်ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များစာရင်းတွင် ပါဝင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ မြစ်တစ်ဝိုက်တွင် တည်ရှိနေသော စက်ရုံများစွာက မြစ်အတွင်း အမှိုက်နှင့် အညစ်အကြေး တန်ချိန် သန်းပေါင်းများစွာကို မြစ်အတွင်း နေ့စဉ်နီးပါး စွန့်ပစ်နေကြသည်။ တာဝန်ရှိသူများက မြစ်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်စေသော စက်ရုံများကို ပိတ်ပင်ခြင်း၊ ဖျက်သိမ်းခြင်း ပြုလုပ်မှုများရှိသော်လည်း အခြေအနေကို ထိန်းချုပ်၍မရသေးပေ။ မြစ်ဘေးရှိ ဓာတုဗေဒစက်ရုံများမှ ထုတ်လွှတ်သော ဓာတုအဆိပ်ငွေ့များ၊ အဆိုပါစက်ရုံများမှလာသော သတ္တုဓာတ်များဖြစ်သည့် ပြဒါးနှင့် ခဲမ်ား ရေထဲတွင် စိမ့်ဝင်စီးမျောနေခြင်းကလည်း မြစ်ကိုမှီခိုနေရသည့် […]

ဂျော်ဒန်မြစ်(Jordan River) —————————- ဂျော်ဒန်မြစ်သည် ပါလက်စတိုင်း၊ ဆီးရီးယား၊ အစ္စရေးလူမျိုးများမှီခိုနေရသော ဂျော်ဒန်၏ မြစ်တစ်စင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် မြစ်ကို မှီခိုနေရသူများကပင် မြစ်ကို ညစ်ညမ်းစေကာ မြစ်အတွင်း အညစ်အကြေးမျိုးစုံကို စွန့်ပစ်နေကြသည်။ ထိုအရာက ရေ၏ ဆားငန်ဓာတ်ကိုတိုးလာစေသည်။ ထိုသို့ ဖြစ်ရသည်မှာ မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်တွင် ဒုက္ခသည်များနှင့် လူဦးရေတိုးပွားလာခြင့်လည်း သက်ဆိုင်သည်။ Friends Of Earth East Middle East ၏ အဆိုအရ မြစ်၏ ညစ်ညမ်းမှုသည် မိလ္လာအညစ်အကြေးများ၊ စိုက်ပျိုးရေးသုံးပစ္စည်းများဖြစ်သော ပိုးသတ်ဆေး၊ ဓာတ်မြေဩဇာနှင့် ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများမှ ဟော်မုန်းအများအပြားပါဝင်သော စွန့်ပစ်အညစ်အကြေးများကြောင့်ဟု ဆိုသည်။ မြစ်ရေညစ်ညမ်းမှုကြောင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်များနှင့် ဘုရားဖူးမ်ားကို မြစ်အတွင်း အပြစ်ဆေးကြောခြင်းနှင့် နှစ်ခြင်းခံယူမှုများမပြုလုပ်ကြရန် အစ္စရေး ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌနက တောင်းဆိုခဲ့ဖူးသည်။ #ကေဇက်အေ-ရေးသည် #Greenness […]

မစ္စစ္စပီမြစ်(Mississippi River) ——————- မစ္စစ္စပီသည် အမေရိကန်ရှိ လူသန်းပေါင်းများစွာ မှီတင်းနေထိုင်ရသော မြစ်တစ်စင်းဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် အရှည်ဆုံးမြစ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် စိတ်ပျက်စရာကောင်းသည်မှာ မြစ်ရေသည် သန့်ရှင်းမှုနည်းကာ စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ အဆက်မပြတ် စီးဆင်းနေပြီး မြစ်ရေကလည်း မည်းညစ်နေသည်။ ယခင်က ရေနံယိုဖိတ်မှု အမျိုးမျိုးကြောင့် မြစ်ကမ်းရှိ ရေနေသတ္တဝါများ သိသိသာသာ လျော့ပါးလာခဲ့သလို အန္တရာယ်ရှိသော ဓာတုပစ္စည်းများကို အသုံးပြု၍ မြစ်ထဲသို့ စွန့်ထုတ်သည့် စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် တောင်သူများထံမှ အမှိုက်များကလည်း မြစ်အတွင်း နေရာယူထားကြသည်။ ထို့အပြင် ဆိုးရွားသည်မှာ မြစ်ထဲတွင် နိုက်ထရိုဂျင်အခြေခံ ဓာတ်မြေဩဇာများ စိမ့်ဝင်ပျံ့နှံ့နေပြီး အစာကွင်းဆက်(Food Chain)ကို ပျက်စီးစေခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအရာက ရေထဲတွင် အောက်ဆီဂျင်ပမာဏ လျော့နည်းသွားစေကာ ရေနေသတ္တဝါများကို သေကြေပျက်စီးစေသည်။ ကေဇက်အေ-ရေးသည် #Greenness photo:internet

မာရီလာယိုမြစ်(Marilao River) မာရီလာယိုမြစ်သည် သန်းပေါင်းများစွာသော ဖိလစ်ပိုင်လူမျိုးတို့၏ အားထားမှီခိုရာ မြစ်တစ်စင်းဖြစ်သည်။ ဖိလစ်ပိုင်လူမျိုးများသည် သောက်ရေသုံးရေအပြင် ဆည်မြောင်းနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကဏ်ဏ္ဍအတွက်လည်း မာရီလာယိုမြစ်ကို အသုံးပြုကြရသည်။ မြစ်အတွင်း အမှိုက်မျိုးစုံသည် ရုပ်ဆိုးအကျည်းတန်စွာ နေရာယူထားပြီး ထုံးစံအတိုင်း မြစ်အနီးတွင် တည်ဆောက်ထားသော စက်ရုံများ၊ သန့်စင်ခန်းများသည် မြစ်အတွင်းသို့ အညစ်အကြေးများကို စွန့်ပစ်နေကြသည်။ အဓိကအားဖြင့် မာရီလာယိုမြစ်ရေ ညစ်ညမ်းရခြင်းမှာ ရွှေသန့်စင်လုပ်ငန်းများသည် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်နေသည်။ ရေတွင် သတ္ထုဓာတ်ပါသော အညစ်အကြေးများပါဝင်နေသည့်အတွက် ဒေသခံများ၏ ကျန်းမာရေးမှာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ပညာရှင်များ၊ အဖွဲ့အစည်းများက မြစ်၏အနာဂတ် သန့်ရှင်းမှုကို ပြန်ရရင် တောင်းဆိုမှုများပြုလုပ်နေသော်လည်း မြစ်ရေနှင့် လေထုညစ်ညမ်းမှုမှာ ကျဆင်းသွားခြင်း မရှိပေ။ မြစ်ကို မှီခိုလုပ်ကိုင်နေသော ငါးနှင့် ပုစွန်လုပ်ငန်းများလည်း ထိခိုက်မှုများရှိနေသည်။ ခဲကဲ့သို့သော […]