သံပခြုပ်များသည်ရေအောက်ကြမ်းပြင်တွင်နေထိုင်ကြသော ဆူးချွန်များပါသော ကျောရိုးမဲ့ရေနေ သတ္တဝါ(Spiny Marine Invertabrate) အုပ်စုဝင်များ ဖြစ်ကြပါသည်။ သံပခြုပ်ကို အစိမ်းရောင် ကျောက်သွေးဟုလည်း ခေါ်ကြပါသည်။ အမဲရောင်လည်းရှိပြီး ထန်းသီးအသေးအရွယ်အစား နီးပါးရှိကြသည်။ တချို့သံပခြုပ်လေးများမှာ ကြက်မောက်သီးနှင့် ပုံစံရော၊ အရွယ်ပါဆင်တူကြပြီး ကျောက်တန်းများပေါ်နှင့် အဆင်ပြေရာကျောက်ခေါင်းများထဲတွင်လည်း ခိုအောင်းနေတတ်လေ့ ရှိကြပါသည်။ရေကျချိန်တွင် သံပခြုပ်ကောင်လေးများသည် ပင်လယ်အောက်ကကျောက်တုံးများတွင် ကပ်နေပြီး ကျောက်သွေးများကို စုပ်ယူကာ အသက်ရှင်နေထိုင်လေ့ရှိကြပါသည်။ သံပခြုပ်သည် ဒေသအခေါ်ဖြစ်ပြီး အဂ်လိပ်အမည်မှာ ‘Sea Urchin’ ဖြစ်သည်။မြန်မာနိုင်ငံတွင် သံပခြုပ်ကို ချောင်းသာ၊ငွေဆောင်နှင့် တောင်ပိုင်းမြိတ်ကျွန်းစုကမ်းခြေများတွင် တွေ့မြင်နိုင်ပါသည်။ မြိတ်ကျွန်းစု၊ ကော့သောင်းဒေသများတွင်လည်း သံပခြုပ်အမြောက်အမြားတွေ့ရတတ်သည်။အပူပိုင်း ဒေသတစ်လျှောက်တွင်ရှိသည့် သန္တာကျောက်တန်းများတွင်လည်း တွေ့ရတတ်သည်။ သံပခြုပ် (Sea urchins)များသည် Echinoderms အုပ်စုဝင်များဖြစ်ကြပြီး ဆူးချွန် (spine)များ ပါရှိကြပြီး ထုလုံးပုံ ကျောရိုးမဲ့ […]

ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နည်းပညာခေါင်းဆောင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Pall Corporation မှာ ဒေါက်တာ မာရီယာ အေနက်ဇ် လင်ဂါဖက် က ဓာတုအင်ဂျင်နီယာပါရဂူဘွဲ့ဖြင့် တာဝန် ထမ်းဆောင် နေပါတယ် ။ သူမက ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နည်းပညာပိုင်း ဆိုင်ရာ ဦးဆောင်သူတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ် ။ အစိမ်းရောင်နှင့် အပြာရောင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လုပ်မှု၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်သိုလှောင်မှု၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဟိုက်ဒရိုဂျင်လောင်စာဆဲလ်များအပါအဝင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်တန်ဖိုးကွင်းဆက်တစ်ခုလုံးအတွင်း စစ်ထုတ်ခြင်းနှင့် ခွဲထုတ်ခြင်းပြဿနာများအတွက် ဖြေရှင်းနည်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို သူမက ပံ့ပိုးပေးနေပါတယ်။အဲ့ဒါက ကျန်းမာရေး၊ ဘေးကင်းရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ တာဝန်ယူမှုရှိသော နည်းပညာများကို တိုးတက်လာစေနေပါတယ်။ မေး ။ ။ အစိုးရတွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းပေးတဲ့ အစိမ်းရောင် ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကို ဘာကြောင့် […]

ဂေဟစနစ်ဆိုသည်မှာ သက်ရှိသတ္တဝါများအချင်းချင်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လိုက်လျောညီထွေစွာ အပြန်အလှန်အကျိုးပြုနေထိုင်ခြင်း ဖြစ်တည်နေသော ကွန်ရက်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။တိကျသေချာသော အကျယ်အဝန်းတစ်ခု သတ်သတ်မှတ်မှတ် ဖြစ်တည်မှု ရှိကြသည်။အချို့သော သိပ္ပံပညာရှင်များအနေဖြင့် ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံးသည် ဂေဟစနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြပါသည်။ ဂေဟစနစ်ပတ်ဝန်းကျင်၏ ဥပမာများမှာ – ရေကန်ဂေဟစနစ် သန္တာကျောက်တန်းဂေဟစနစ် မြစ်ဝ ဂေဟစနစ် သစ်တော ဂေဟစနစ် မိုးသစ်တော ဂေဟစနစ် မြက်ခင်းပြင် ဂေဟစနစ် ပင်လယ်ရေနက်ပိုင်း ဂေဟစနစ် အစရှိသဖြင့် ရှိကြပါသည်။ အကယ်၍ ဂေဟစနစ်သည် ရေရှည်မတည်တံ့လျှင်- ဂေဟစနစ် ယိုယွင်းပျက်စီးသွားနိုင်ခြင်း၊ စွမ်းအင် ကောင်းစွာ မလည်ပတ်နိုင်တော့ခြင်း၊ သက်ရှိအုပ်စုများ၏ အမျိုးအစားကွဲပြားမှု ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း၊ နောက်ထပ် ဂေဟစနစ် မတည်ရှိတော့ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာပါမည်။ သန္တာကျောက်တန်း ဂေဟစနစ် သန္တာကျောက်တန်းဂေဟစနစ်ဆိုသည်မှာ သန္တာကောင်(Coral or Coral reef)များသည် […]

ကျွန်တော်တို့ရပ်ကွက်ထဲမှာ အိမ်တစ်အိမ်ရှိသည်။ တစ်နေ့လုပ်တစ်နေ့စား လက်လုပ်လုပ်စား မိသားစုနေထိုင်သည့် သုံးပင်အိမ်ကလေးဖြစ်သည်။ ထိုအိမ်ကလေးမှာ လေးထောင့်သစ်သားပုံးလေးတွေရှိသည်။ သစ်သားပုံးလေးတွေက အရှည်ရှစ်လက်မ၊ အနံခြောက်လက်မလောက်ဆီရှိသည်။ ထိုသစ်သားပုံးလေးတွေထဲမှာ ကောင်ရိုးမျှင်တွေရှိသည်။ မျက်နှစ်စာတစ်ဖက် အပေါ်ပိုင်းအပွင့် လုပ်ထားသော သစ်သားပုံးကလေးတွေသည် စာငှက်ကလေးတွေအတွက် အိမ်ဖြစ်သည်။ ” သူတို့နေစရာရတာပေါ့။ ဒီလိုလုပ်ပေးလို့ဘာမှကုန်တာမဟုတ်ဘူး။ သစ်သားအတိုအပြတ်လေးတွေရှာရိုက်ထားတာ” လို့ အိမ်ရှင်ဦးလေးကြီးကပြောသည်။ လူကမချမ်းသာသော်လည်း ၊ အိမ်မှာ မကောင်းသော်လည်း တိရစ္ဆာန်ငှက်ကလေးတွေအပေါ်မှာ ထားသော သူ့စေတနာမှာကောင်းလှပါသည်။ တကယ်တော့ ကျွန်တော်တို့တွေသည် ကိုယ့်အတွက်သာ စဥ်းစားကြပြီး ကိုယ့်လိုပဲ အသက်ရှိသောတိရိစ္ဆာန်တွေအတွက် စာနာထောက်ထားတတ်သော စိတ်နည်းပါးကြပါသည်။ သစ်တစ်ပင်ခုတ်ပြီး သစ်သားရဖို့သာစဥ်းစားသည်။ ထိုအပင်ကိုလာနေကြ ငှက်တွေအတွက် မစဥ်းစားကြပါ။ စားကျက်မြေကို လယ်လုပ်ဖို့သာစဥ်းစားပြီး နွားတွေအတွက် ထည့်သွင်းစဥ်းစားခြင်း မရှိပါ။ နောက်ဆုံး တောတစ်တောကိုရှင်းပစ်ဖို့၊ တောင်တစ်တောင်ကိုဖြိုပစ်ဖို့ ကိစ္စတွေမှာတောင် တိရိစ္ဆာန်တွေအတွက် […]

ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်က ပြင်သစ်မြို့​တော် ပါရီ ဆီသို ဝင်တဲ့လမ်း​ကြောင်း ၈ ​ကြောင်းလုံးကို ပိတ်ပြီးပြင်သစ်လယ်သမား​တွေ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့ဆန္ဒပြရတဲ့ အ​ကြောင်းက​တော့ လယ်ယာလုပ်ငန်ခွင် ​တွေမှာ အခက်အခဲ​တွေ များလာတာရယ် အာဏာပိုင်​တွေဘက်က လိုအပ်တဲ့ပံ့ပိုးမှု​တွေ မရတဲ့အတွက်​ကြောင့်လို့ဆိုပါတယ်။ အဲ့ဒိကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ဂါဘရီရာယ်အက်တယ် က ဒီက​နေ့ပါလီမန်မှာ လယ်သမား​တွေအတွက်အကူအညီဖြစ်မယ့် အစီအစဥ်သစ်တစ်ရပ်ကို တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ပြည်ထဲ​ရေး ဝန်ကြီးက​တော့ အများပြည်သူဆိုင်ရာ ပိုင်ဆိုင်မှု​တွေကို ထိပါးလာ​နေတဲ့အတွက် ဆန္ဒပြမှုကို ဖြိုခွင်းဖို့ လို လာပြီဖြစ်​ကြောင်း တင်သွင်းသွားပါတယ်။ ပြင်သစ်ရဲ ၁၅၀၀၀ကိုလည်း ဆန္ဒပြမှုကိုဖြိုခွင်း ဖို့အရန်သင့် ပြင်ဆင်ခိုင်းထားပါတယ်။ ဆန္ဒပြလယ်သမား​တွေက​တော့ ရာ​ပေါင်းများစွာ​သောထရပ်ကား​တွေ ​ကောက်ရိုးထုံး​တွေ နဲ့ မိန်းလမ်းမ​တွေကို ပိတ်ဆို့ထားပါတယ်။ အဓိက အ​ကြောင်းအရာက​တော့ ယူကရိန်း-ရုရှား စစ်ပွဲ​ကြောင့် ​လောင်စာ […]

နည်းပညာ ဘီလျံနာ အီလွန်မာ့ခ်ရဲ့ နျူထရယ်လင့်ခ် ကုမ္ပဏီဟာ ကြိုးမဲ့ ဦးနှောက်ချစ်ပ်တခုကို လူ့ဦးခေါင်းအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် အောင်မြင်စွာ ထည့်သွင်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ဖော်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ ကနဦးရလဒ်တွေအရ အလားအလာရှိတဲ့ အာရုံကြောလှုပ်ရှားမှု သို့မဟုတ် အာရုံကြောတွန်းအားတွေကို တွေ့ရှိခဲ့ရပြီး လူနာဟာ ပြန်လည်ကောင်းမွန်းလာကြောင်း အီလွန်မတ်က ပြောပါတယ်။ ဒီချစ်ပ်ကို ဦးနှောက်အတွင်း ထည့်သွင်းထားခြင်းဖြင့် ဖုန်း သို့မဟုတ် ကွန်ပြုူတာအပါအဝင် စက်ပစ္စည်းနီးပါးတိုင်းကို စိတ်ဖြင့်ထိန်းချုပ် ဖွင့်နိုင်ဖွယ်ရှိနေပြီး ခြေလက်အင်္ဂါအသုံးပြုနိုင်စွမ်း ဆုံးရှုံးသွားသူတွေအတွက် ဦးစားပေးသွားမယ်လို့ အီလွန်မတ်က ပြောပါတယ်။ ကုမ္ပဏီရဲ့ ရည်မှန်းချက်မှာ လူဦးနှောက်ကို ကွန်ပြူတာတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ဖို့ဖြစ်ပြီး ရှုပ်ထွေးတဲ့ အာရုံကြောဆိုင်ရာ အခြေအနေတွေနဲ့ ဝေဒနာရှင်တွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့ ကူညီပေးလိုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြိုင်ဘက်ကုမ္ပဏီတွေဟာလည်း အလားတူနည်းလမ်းတွေကို စမ်းသပ်လျှက်ရှိပြီး အီလွန်မတ်ရဲ့ နျူထရယ်လင့်ခ်ကုမ္ပဏီဟာ ချစ်ပ်ပြားတွေကို လူနဲ့ […]

ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းက အိမ်မှာ အချစ်တော်တိရစ္ဆာန်လေးတွေကို မလိုအပ်ဘဲ မွေးမြူထားကြပါတယ် ။ အဲ့ဒိမွေးမြူရေးအချစ်တော်တွေက ထွက်တဲ့မီသိန်းနဲ့ နိုက်ထရိုဂျင်အောက်ဆိုက်လို ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့တွေက ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုကို တိုးလာစေပါတယ် ။ အဲ့ဒါကို ကျနော်တို့ ဘယ်လိုလျှော့ချကြမလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကသဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးသမားတွေကို ခေါင်းကိုက်စေတဲ့ မေးခွန်းဖြစ်လာပါတယ် ။ လေ့လာမှုအသစ်တစ်ရပ်အရ ဥရောပက အိမ်ထောင်စု သန်း ၉၀ ကျော်မှာ အိမ်မွေးခွေးတွေ ရှိနေပါတယ်။ ကမ္ဘာနဲ့နှိုင်းယှဥ်ကြည့်ရင် ဥရောပမိသားစု ၆၀ ရာခိုင်းနှုန်းကျော်က ခွေးမွေးထားကြပါတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းဖို့ တစာစာအော်နေတဲ့ မိသားစုတွေမှာတောင် ခွေးမွေးထားပါတယ်။ လူဇင်ဘတ်အခြေစိုက် ဇိမ်ခံလေကြောင်းလိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည့် Luxaviation ရဲ့ CEO က အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များ ထားရှိခြင်းသည် ကိုယ်ပိုင်ဂျက်လေယာဉ်ဖြင့် ခရီးသွားခြင်းလိုပဲ ပတ်ဝန်းကျင် ညစ်ညမ်းခြင်းကိုဖြစ်စေတယ်လို့ ဆိုလာပါတယ်။ […]

စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွေမှာလွှင့်ပစ်နေကြတဲ့ ကြက်ရိုး ၊ ငါးရိုးတွေကို အမှုန့်ကြိတ်ပြီးတော့ အနှစ်တုံးတွေ လုပ်ကာ အရိုးတစ်ရှုးစားသောက်ကုန်အဖြစ် ပြန်လုပ်ရင် စားနတ်ရိက္ခာ အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့နေရာ တွေအတွက် ပြဿနာတစ်ရပ်ပြေလည်သွားနိုင်တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ ထောက်ပြလာကြပါတယ်။ ဖင်လန် စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ SuperGround က အထက်ဖော်ပြပါ အိုင်ဒီယာကို အစားအသောက်အလေ့အလွင့် လျှော့ချဖို့နဲ့ တိရစာ္ဆန်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေကနေ ထွက်ရှိနေတဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေတဲ့ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ လျှော့ချနိုင်ရေးအတွက်တင်ပြ ဆွေးနွေး သွားတာပါ ။ SuperGround တည်ထောင်သူနှင့် တီထွင်သူ အကြီးအကဲ Santtu Vekkeli က “ကျွန်တော် မဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများစာရင်းကို နှစ်ပေါင်းများစွာ စုဆောင်းခဲ့ပါတယ်” လို့ Euronews Green ကို ပြောပါတယ်။ “အင်ဇိုင်းများလို ဓာတုပစ္စည်းများမပါဘဲ […]