ချားလ်ဘုရင်က အစိမ်းရောင်ဘုရင်တစ်ပါး ဖြစ်လာလေမလား

ဗြိတိန် ထီးနန်းကို ဆက်ခံမယ့် ချားလ်( ၃ ) က သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးလုပ်ငန်းတွေ ၊ အော်ဂဲနစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေ နဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မင်းသားဘဝမှာ နှစ်ရှည်လများ အကြာကြီး လုပ်ခဲ့ ဖူးပါတယ်။ ကမ္ဘာ့သြဇာအရှိန်အဝါအကြီးဆုံး ဘုရင်တစ်ပါးအနေနဲ့ အစိမ်းရောင် လုပ်ငန်းတွေအပေါ်မှာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွား နိုင်မယ်လို့လည်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးသမားတွေက သူ့ကို မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။ မနှစ်က စကော်တလန်မှာ ကျင်းပတဲ့ COP26 ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ညီလာခံမှာ သူက အဖွင့်မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပါတယ်။ “ ကျနော်တို့ အချိန်တွေ ကုန်တာမြန်လွန်းနေပါတယ်။   ကမ္ဘာကြီး ကိုပြန်လည်ကောင်းမွန်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ရဲ့ အလုပ်တွေကို ၂ ဆ တိုးလုပ်ဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်” ဆိုပြီး ပြောသွားပါတယ်။ […]

ပါကစ္စတန်မှာ ရေကြီးလို့ လူ ထောင်နဲ့ချီပြီး သေဆုံး

  ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်းက ပါကစ္စတန် နိုင်ငံအနံ့အပြားမှာ မိုးကြီးပြီး ရေလွှမ်းမိုးလို့ လူပေါင်း ထောင်နဲ့ချီပြီး သေဆုံးမှုဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဇွန်လကတည်းက မုတ်သုံမိုးပြင်းထန်စွာ ဝင်ရောက်မှုကြောင့် ဒဏ်ရာရသူ အများအပြားရှိခဲ့သလို ရေကြီးမှုဖြစ်စဉ်အတွက် ထောင်ပေါင်းများစွာသောမိသားစုတွေကို ရွှေ့ပြောင်းပေး ခဲ့ရတယ်လို့ ဝန်ကြီးဌာနပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်က ဆိုခဲ့ပါတယ်။ မုတ်သုံမိုးကြောင့် တိုင်းပြည်တွင်းက လူဦးရေ ၁၅% ဖြစ်တဲ့ လူပေါင်း ၃၃သန်းကျော်ကို ထိခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ဝန်ကြီးချုပ် ရှရစ်က ဆိုပါတယ်။ အခုလိုမျိုးဖြစ်ရတာက ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ရတာလို့ သူက အပြစ်တင်ခဲ့ပါတယ်။ ရေကြီးမှုဒဏ်ခံရသော ဒေသများတွင် ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ ၊ အုပ်စုဖွဲ့အကျင့်ပျက်ခြစားမှု ၊ အခြေခံဆောက်အအုံများတွင် ရင်းနှီးမြုတ်နှံမှု နည်းပါခြင်း ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းမှုနည်းပါးခြင်းနဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှု မရှိခြင်းတို့ က ရေကြီးရေလျှံခြင်း ဖြစ်စဉ်ကို ဆက်တိုက်ဖြစ်ပေါ်စေတတ်တဲ့ အကြောင်းထဲမှာ […]

ပြင်သစ် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေ ပြန်စနိုင်ဖို့ ယူရို သန်းထောင်ပေါင်းများစွာလို

              ပြင်သစ်မှာ မိုးခေါင်ရေရှား ပြဿနာကြီးဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက်ကြောင့် အဲ့ဒိသဘာဝဘေးအန္တရာယ်နဲ့ စပ်ဆက်ပြီး ကြီးမားတဲ့ ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းသွားလို့ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေကို ကရုဏာကြေးပေးဖို့ ယူရိုငွေ သန်းထောင်ပေါင်း များစွာလိုအပ်နေပါတယ်လို့ ပြင်သစ်စိုက်ပျိုးရေး အဖွဲ့ချုပ်တွေက မနေ့က ပြောလိုက်ပါတယ်။ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသမားတွေ ပူပေါင်းပြီးထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်မှာ ရာသီဥတုဆိုးဝါးမှုကြောင့် ဖြစ်သွားတဲ့ စိုက်ပျိုးရေး နဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ ပျက်စီးဆုံးရှုံး မှုကို ပြန်လည်ကုစားရန်အတွက် ပြင်သစ်အစိုးရ အနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခန့်မှန်တွက်ချက်ငွေ ယူရို သန်း ၂ ထောင်ကနေ သန်း၄ထောင်အတွင်း ထုတ်ပေးသင့်တယ်ဆိုပြီး တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။               […]

ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှု မှတ်တိုင် (သို့) လမ်းလျှောက် ငါးမန်း

အိပ်မက်ဆိုး မက်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပါ။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ က ကုန်းပေါ်မှာ လမ်းလျှောက်နိုင်တဲ့ ငါးမန်းမျိုးစိတ် တစ်ခုကို လေ့လာနေပါတယ်။ အီပေါ်လက်တီ လို့ခေါ်တဲ့ ငါးမန်းမျိုးစိတ်က ငါးမန်ငယ်တွေက ရေ ထဲမှာရော ကုန်ပေါ်မှာပါ သွားလာနိုင်ကြပါတယ်။ သူတို့က သူတို့ရဲ့ လှော်တက်ပုံစံ ဆူးတောင်တွေကို သုံးပြီး သွားလာနိုင်ကြတာပါ။ အဲ့ဒီဖြစ်စဉ်ကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ရှင်သန်ခြင်းရဲ့ စည်မျဉ်းအားလုံးကို ရိုက်ဖျက်ချိုး ခြင်းလို့ခေါ်ကြပါတယ်။ သန္တာကျောက်တန်းတွေမှာနေထိုင်တဲ့ အဲ့ဒိမျိုးစိတ်က အောက်စီဂျင်မရှိ ဘဲ ၂ နာရီကျော် ကြာအောင် အသက်ရှင်နိုင်ကြပါတယ်။ သြစတေးလျှတိုက် တောင်ပိုင်းမှာ ရှိတဲ့ မဟာအတားအဆီး ( Great Barrier ) သန္တာကျောက်တန်းကြီး မှာနေထိုင်တဲ့ အီပေါ်လက်တီ ငါးမန်းမျိုးတွေက ဒီရေတက်လာရင် လိုက်လာပြီး ကုန်းပေါ်ကိုတက်လေ့ရှိပါတယ်။ အခြားလမ်းလျှောက်တဲ့ ငါးမန်းတွေကို […]

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုက ရောဂါပိုးတွေကို ပိုအစွမ်းထက်လာစေပြီး လူသားတွေကို ကိုယ်ခံအားကျစေတယ်လို့ ဆို

လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုက လူသားတွေကို ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ပိုးတွေထဲမှ ၅၈% ကျော်က ပိုဆိုး လာတယ်လို့ ဆိုလိုက်ပါတယ်။ မနေ့ကထွက်တဲ့ Nature Climate Change ဂျာနယ်မှာ ဟာဝိုင်ရီက မာမိုအာတက္ကသိုလ် သုတေသနပညာရှင်တစ်စု က သူတို့ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သုတေသနမှတ်တမ်းများအရ အထက်ဖော်ပြပါအဆိုကို ရေးသားလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့က ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုနဲ့ ၎င်းရဲ့ အကျိုးဆက်ဖြစ်တဲ့ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်း က ရောဂါပိုးတွေအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့က ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှု ၊ မိုးခေါင်ခြင်း ၊ အပူလှိုင်းကျရောက်ခြင်း ၊ တောမီး ၊ မိုးကြီးခြင်း ၊ ရေလွှမ်းမိုးခြင်း ၊ မုန်တိုင်းများ ၊ ပင်လယ်ရေမြင့်တက်လာခြင်း ၊ ဇီဝဘူမိဓာတုပြောင်းလဲမှု နဲ့ အပေါ်ယံမြေမျက်နှာပြင် ပြောင်းလဲမှုတို့ကို […]

ဒက်ချ်တွေလိုသာ စက်ဘီးစီးကြမယ်ဆိုရင် တစ်နစ်ကို ကာဗွန် တန်ချိန် သန်း၇၀၀ လောက် လျှော့သွားမယ်

ဒိန်းမတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း က တက္ကသိုလ်တစ်ခု က ပြုလုပ်တဲ့ စစ်တမ်းအရ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ နယ်သာလန် နိုင်ငံသားတွေ လိုမျိုး စက်ဘီးစီးကြမယ်ဆို တစ်နှစ်ကို ကာဗွန်တန်ချိန် သန်း၇၀၀ လျှော့ချနိုင်မယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲ့ဒိစစ်တမ်းအကြောင်းကို ဩဂုတ် ၂၀ ရက်ကထွက်တဲ့ Communications Earth & Environment ဂျာနယ်မှာ အသေးစိတ်ဖော်ပြပါရှိပါတယ်။ ဒက်ချ်လူမျိုးတစ်ယောက်စီက တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံး ၂.၆ ကီလိမီတာ စက်ဘီးစီးကြပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံး အဲ့လိုမျိုးစက်ဘီးကို အဓိကထားပြီး စီးမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့လေထုထဲက နေ တစ်နှစ်ကို ကာဗွန်တန်ချိန် ၆၈၆ သန်း လျှော့ချနိုင်မယ်လို့ သူတို့ရဲ့စစ်တမ်းက ဆိုပါတယ်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကြောင့် ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု များတဲ့ ယူကေ ၊ ကနေဒါ၊ ဆော်ဒီအာရေဗီးယား နဲ့ သြစတေးလျှတို့မှာ အဲ့ဒိအလေ့အထဖွံ့ဖြိုးသွားပါက […]

တောမီးတွေကြောင့် ပင်လယ်ပျော်ငှက်တွေ အကြီးအကျယ်ဒုက္ခများနေရ

ဩစတေးလျက သုတေသနပညာရှင် တစ်စုက အမြီးတိုဇင်ယော်တွေလို ပင်လယ်ပျော်ငှက်တွေကို လေ့လာရင် လူသူမနီးတဲ့ ကျွန်းတွေမှာ တောမီးကြောင့် ပင်လယ်ပျော်ငှက်တွေအသိုက်ပျက်ပြီး အကြီးအကျယ် ဒုက္ခ ရောက်ရတယ်လို့ ဆိုလာပါတယ်။ လူသူအရောက်အပေါက်နည်းတဲ့ ကျွန်းတွေမှာ မိုးကြိုးပစ်လို့ သစ်ပင်တွေ မီးလောင်ရင်းက တောမီး လောင်ကျွမ်းမှုတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ပိုဆိုးတာက ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးလာမှုနဲ့ အတူ မိုးခေါင်ရေရှား ဖြစ်လာတဲ့ အတွက် ကျွန်းနေတိရစ္ဆာန်တွေမှာ အခက်အခဲတွေ အများကြီး ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ တောမီးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တောတွင်းသားတွေကိုင်တယ်ဖြေရှင်း နိုင်ရင်အများကြီးအကျိုးရှိနိုင်မယ်လို့လည်း သူတို့ အဖွဲ့ က အစိုးရကို အကြံပြုထားပါတယ်။ မနှစ်ကဆိုရင် ပစ္စိဖိတ် သမုဒ္ဒရာအတွင်းက သြစတေးလျှပိုင် ကျွန်း ၈ကျွန်း မိုးကြိုးပစ်လို့ တောမီးလောင် ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒိကျွန်းတွေက လူသူမနီးတဲ့အတွက် ဘယ်သူမှ မီးမငြိမ်းသက်ပေးနိုင်ခဲ့ပါဘူး […]

ကာဗွန်အခက် ဆိုလာအချက် အမေရိကန် အစိမ်းရေးတော်လှန်ရေး ခေတ်ဦး

အမေရိကားမှာ အစိမ်းရောင်တော်လှန်ရေးလုပ်ဖို့အတွက် ရာသီဥတုထိန်းသိမ်းရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းကို မနေ့က ဆီနိတ်အဖွဲ့ က အတည်ပြုပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲ့ဒိဥပဒေထဲမှာ အိမ်းသုံးပစ္စည်းတွေအားလုံးနဲ့ ယာဉ်တွေအားလုံးကို ရုပ်ကြွင်းလောင်စာ အစား လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ အစားထိုးမှာ ပါပါတယ်။ လောင်စာသုံး အင်ဂျင်တွေ အားလုံးနေရာမှာ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်သုံး အင်ဂျင်တွေ အစားထိုးပြီး ကာဗွန် လျှော့ချရေး လုပ်ငန်းအတွက် ပထမအဆင့်အနေနဲ့ စတင်လိုက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိဥပဒေက လျှပ်စစ်ကားတွေကို ရောင်းအားတက်လာဖို့ ဖြစ်လာသလို ဆိုလာပြားတွေ ရောင်းအားက ထင်ထားတာ ထက်ပိုပြီး ဈေးကွက်မှာ အရောင်းတက်လာပါတယ်။ ဘတ်ထရီသုံး နည်းပညာတွေကလည်း မထင်မှတ်လောက်အောင်ကို အလုပ်ဖြစ်လာပါတယ်။ ရေတင်ဖို့ ၊ အခန်းအပူပေးဖို့ ၊ အဲယားကွန်းသုံးဖို့ နဲ့ ချက်ပြုတ်ဖို့ အတွက် အဆင့်မြင့်နည်းပညာတွေ က မရှိမဖြစ် လိုအပ်လာပါပြီ ။ […]

တောမီးကြောင့် မော်ရိုကို အိုင်ကွန် တောရိုင်းတွေ အမြောက်အများ သေဆုံး

အတ္တလန်တစ်သမုဒ္ဒယာထဲကနေ ဝင်လာတဲ့ အပူလှိုင်းကြောင့် ဥရောပတိုက်က စပိန် ၊ ပေါ်တူဂီနဲ့ ပြင်သစ်နိုင်ငံတွေမှာ တောမီးတွေ အကြီးအကျယ် လောင်နေခဲ့သလို အာဖရိမြောက်ပိုင်းက မော်ရိုကိုနိုင်ငံမှာလည်း တောမီးအကြီးအကျယ်လောင်နေခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒိတောမီးကြောင့် မော်ရိုကို နိုင်ငံရဲ့ အထိမ်းအမှတ် တောရိုင်းကောင် တော်တော်များများ မီးထဲပါသွားပါတယ်။ မော်ရိုကိုမြောက်ပိုင်းက ဘူဟာချန်ဘေးမဲ့တောမှာ ဘာဘရီမာကာကေး မျောက်မျိုးနွယ်တစ်ခုလုံးနီးပါး မီးထဲ ပါသွားပါတယ်။ အဲ့ဒိတောရိုင်းတွေအတွက် ဘူဟာချန် ဘေမဲ့တောက နေရင်း ဒေသဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိတောမီးက ကျေးရွာ ၁၅ ရွာကို ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့ရတဲ့အပြင် မီးလောင်မှု မြန်တဲ့ အတွက် မွေးမြူရေး အကောင်တွေ ကိုလည်း မသယ်ဆောင် သွားနိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ရစ်ဖ် တောင် တန်း တစ်ခုလုံးနီးပါး မီးထဲပါသွားတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့လက မြေထဲပင်လယ် ဒေသပတ်ဝန်းကျင် ဒေသတစ်ခုလုံးနီးပါး နဲ့ […]

ဒီနှစ်မိုးခေါင်မှုက ပြင်သစ်မြို့ ၁၀၀ကျော်ကို သောက်ရေပြတ်လပ်မှုဖြစ်

ပြင်သစ်နိုင်ငံ ဂေဟစနစ် ဝန်ကြီးက တိုင်းပြည်ရဲ့ တောင်ပိုင်း အပူလှိုင်းကျတဲ့ ဒေသတွေကို သွားရောက် လေ့လာပြီးနောက် မိုးခေါင်မှုကြောင့်သောက်ရေ ပြတ်လပ်တဲ့ မြို့တွေကို ရေသယ်ကားတွေနဲ့ လိုက်လံ ပိုဆောင်ပေးနေရပါတယ်။ သူရဲ့ အပြောအရ သောက်ရေ မလုံလောက်မှု ဖြစ်သွားတဲ့ မြို့ ရာနဲ့ ချီတယ်လို့ သိရပါတယ်။ “ ကျနော်တို့ က သောက်ရေကိုရေလှောင်ကန်တွေကနေ တစ်ဆင့် ပိုက်လိုင်းတွေနဲ့ မြို့တွေကို ရေပို့ပေးနေတာပါ။ ရေလှောင်ကန် တွေမှာ ရေမရှိတော့လို့ သောက်ရေ လုံးဝမရတော့တဲ့ မြို့ က ရာနဲ့ ချီသွားပါတယ်” လို့ ခရစ္စတိုဖီ ဘဲချူက ဆိုပါတယ်။ ဥရောပနိုင်ငံတော်တော်များများမှာလည်း ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် အပူလှိုင်းကျရောက်ခြင်းနဲ့ စံချိန်တင်မိုးခေါင်မှု ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ ပြင်သစ်ဝန်ကြီးချုပ် အဲလိစဘတ်ဘော်နီက “ […]

Page 6 of 13
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13