Author Posts

အလည်ရောက်လာတဲ့ဆောင်း

” ဒါမျိုးအေးတာများ အေးစမ်းပါစေ” လို့ ဆရာကြီးတစ်ဦးကဆိုပါတယ်။ ကျနော်တို့လို တောင်တန်းတွေဝိုင်းနေတဲ့ လွင်ပြင်ကလေးဟာ ဒီဇင်ဘာလကုန်ပိုင်းလောက်မှစပြီး အအေးစဝင်တာပါ။ ခုဇန်နဝါရီလထဲကြမှ သိသိသာသာအေးလာတာ။ ဆောင်းနဲ့တူအောင်အေးလာတာပါ။ ဒီလိုအေးလာတာဟာ အအေးလှိုင်းဖြတ်လို့မို့ ဆိုပြီး မိုးလေဝသဌာနတွေကို ကိုးကားပြီး လူတွေကပြောကြတယ်။ ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်နေ့ကနေ ၁၄ ရက်နေ့ထိ အအေးပိုမယ်လို့ မိုးလေဝသထုတ်ပြန်ချက်တွေမှာတွေ့ရပါတယ်။ ဒါဟာတကယ်တော့ ကျနော်တို့ ငယ်ငယ်က ပုံမှန်အေးနေကြဆောင်းအအေးဓာတ်လောက်သာရှိတာပါရယ်။ ဒါပေမယ့် ဆောင်းရာသီအအေးဓာတ်နဲ့မတွေ့ရတာကြတဲ့ လူတွေဟာ အပူကန်ပြီးလည်ချောင်းနာတဲ့သူတွေကနာကြ။ တချို့ကလေးတွေကတော့ တစ်ရက်ကို ထမင်းငါးခါစားတာမဝနိုင်ဘူးဆိုလို့ ပြုံးရသေးတယ်။ ရာသီဥတုကအေးတော့ ခန္ဓာကိုယ်ကအပူဓာတ်ထုတ်ရတဲ့အခါ အစာချေအားကောင်းတာကိုး။ ချင်းတောင်ပေါ်မှာတော့ နှင်းဖွေးဖွေးတွေ တွေ့နေရပြီလို့ ပြောပါတယ်။ဆောင်းရာသီချင်းတောင်ပေါ်ကိုသွားရင် ထမင်းသိပ်စားနိုင်ကြတာပါ။ မြေပြန့်မှာ တစ်ပန်းကန်ကုန်အောင်စားတဲ့သူက တောင်ပေါ်ရောက်ရင် နှစ်ပန်းကန်ကုန်ပါတယ်။ ဟင်းဆိုးဆိုး၊ကောင်းကောင်း ဘာဟင်းနဲ့ဖြစ်ဖြစ် တောင်ပေါ်မှာဆို သိပ်စားလို့ကောင်းပါတယ်။ အစာမကျေတာဆိုတာမျိုးလည်းမရှိ။ […]

ရေသန့်ဘူးတွေထဲမှာ ပလက်စတစ်အမှုန်တွေ အများကြီးပါဝင်နေတယ်ဆိုပဲ

အမေရိကားက သိပ္ပံပညာရှင်တွေက သူတို့လေ့လာမှုအရ အမေရိကားမှာရောင်းချနေတဲ့ တစ်လီတာ‌ရေသန့်ဘူး တွေမှာ ပလက်စတစ်အမှုန်တွေ ရာနဲ့ချီပြီး ပါဝင်နေတာရယ် ၊ အဲ့ဒိထဲက ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းက လူသားတွေရဲ့ သွေးကြောထဲကို ဝင်ရောက်သွားတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်ဆိုပြီး သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အဲ့တော့ ပလက်စတစ်ဘူးတွေ ၊ ပလက်စတစ်အိတ်တွေနဲ့ စားသောက်ကုန်တွေကို ထုတ်ပိုးပြီး စားသောက် နေရင်တော့ အနာဂတ်ကျန်းမာရေးမှာ စိုးရိမ်စရာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တော့မှာပါ။ ပုံမှန်တစ်လီတာ (၃၃ အောင်စ) ရေဘူးတစ်ဘူးတွင် ပလတ်စတစ်အပိုင်းအစ ၂၄၀,၀၀၀ ခန့်ပါဝင်ကြောင်း လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုအရ သိရပါတယ်။ အဆိုပါ အပိုင်းအစများထဲမှ အများအပြားက ရောဂါသမိုင်းကြောင်း ကို ရှာလို့မရတဲ့ ပလတ်စတစ်ညစ်ညမ်းမှုနှင့် ဆက်နွှယ်နေပါတယ်။ ဘာကြောင့်ဖြစ်တာလဲ ဆိုတာ မဖော်ထုတ် နိုင်လောက်တဲ့ ရောဂါတွေရဲ့ ကနဦးအစပဲလို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အတည်ပြုလိုက်ပါတယ် ။ […]

”ချောင်းလေးမှာမျက်ရည်စတွေနဲ့”

ဇူလိုင်လ ၏ တနင်္ဂနွေနံနက်ခင်း ကမိုးလေးဖွဲဖွဲကျ နေသည် ။ နံနက်ခင်းမှ စ၍ ရွာသည့်မိုးဖွဲ ‌လေးများမဟုတ်။ ညကတည်းက ရွာ နေသော စွေမိုး ကလေးဖြစ်သည်။ ရွှံထူထူ လမ်းမများသည်ပျစ်ချွဲ၍နေပေတော့မည်။ အလားတူ ကျွန်ုပ်၏က လေး လေးများလည်း စောင်ခြုံထဲ ကွေးနေ ရော့မည်ထင်၏။ ကျွန်ုပ်တို့‌ရွာကလေး‌‌တွင် တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်း ကျေးရွာသန့်ရှင်းရေးအတွက် ပလတ်စတစ်များ ကောက်ကြသည် ။ ပြီးလျှင်မီးရှို့ကြသည်။ထိုအလုပ်ကို လုပ်ကိုင်ကြသူများမှာ အသက်ဆယ်နှစ်နှင့် ဆယ်နှစ်အောက် ကျွန်တော့်ကလေးလေးများဖြစ်ပါသည်။ အပတ်စဉ်တနင်္ဂနွေတိုင်း ပြုမြဲဝတ်တစ်ခုနှယ်ဖြစ်‌နေ‌သော်လည်း သည်တနင်္ဂနွေကိုမူ သူတို့လာမည်မထင် ။ မိုးသည် စွေလွန်း နေသည်ကို ။ ကျွန် တော့်အတွေးမဆုံးလိုက်ပေ။ အိမ်ရှေ့လမ်းမထက်မှ ဆူဆူညံညံအသံများ ၊ကလေးတို့ဘာသာဘာဝ စိတ်ကူးတွေ့ရာဆိုလာ သော ကဗျာများ ၊သီချင်းသံများကိုကြားရတော့၏။ လာကြပေပြီ။ ထီးကလေးများဆောင်းသူဆောင်း၊မိုးကာတွေ […]

လူတွေလုပ်လို့ မျိုးသုဉ်းသွားတဲ့ ငှက်မျိုးစိတ် ၁၄၀၀ ရှိသွားပြီလို့ ဆို

ယူကေဂေဟဗေဒနှင့် ဇလဗေဒဗဟိုဌာန (UKCEH) ရဲ့အဆိုအရ လူသားတွေလုပ်လို့ မျိုးသုဉ်းသွားတဲ့ ငှက်မျိုးစိတ်က ၁၄၀၀ ရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။ အဲ့ဒိပမာဏက ငှက်လောက တစ်ခုလုံး ရဲ့ ၁၂ % ရှိပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေအရင်က ထင်ထားခဲ့တာ မျိုးစိတ် ၅၀၀ ကျော်လောက်ပဲလို့ ထင်ခဲ့ပေမဲ့ တကယ်တမ်း သုတေသနလုပ်တော့ ထောင်နဲ့ ချီနေတာကို တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ပျောက်ဆုံးသွားတာကလည်း အရင်တုန်းက ပျောက်တာက ၃ % လောက်ပဲ ရှိပြီး ခေတ်သစ်လူ့သမိုင်းမှာတော့ ကျန်တဲ့ ၉% လောက်မျိုး ပျောက်သွားတာပါ ။ အဓိကကတော့ တောပြုန်းခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပြီး အမဲလိုက််ခြင်း နဲ့ ကျူးကျော်မျိုးစိတ်များကြောင့် ပျောက်ဆုံးသွားရတာလည်းပါပါတယ် ။ နောက်ပြီး ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ရင်းကနေ အုပ်လိုက်ပျောက်ဆုံးပြီး မျိုးသုဉ်းသွားတာလည်း ပါပါတယ် ။ ပြဿနာက […]

အအေးပို‌နေတဲ့ ဥရောပက နော့ဒစ်နိုင်ငံတွေ

လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုနှင့် ဆီးနှင်းများထူထပ်စွာ တိုက်ခတ်မှုကြောင့် နော်ဒစ်နိုင်ငံများတွင် ကြာသပတေးနေ့က လူထောင်ပေါင်းများစွာ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်ခဲ့ပြီး ယာဉ်မောင်းအများအပြားမှာ အန္တရာယ်ရှိသော အဝေးပြေး လမ်းမကြီးများပေါ်တွင် ပိတ်မိနေခဲ့သည်။ ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်တို့သည် ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းတွင် အပူချိန် -၄၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အောက်တွင် စံချိန်တင်ခဲ့ပြီး အအေးဆုံး ဆောင်းရာသီ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကျောင်းများပိတ်ခဲ့ရကာ ခရီးသွားလာမှု အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ အာတိတ်ဒေသအတွင်း ကျရောက်နေသော ဆွီဒင်နိုင်ငံ၏ အချို့ဒေသများတွင် အပူချိန် -၃၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် အထိ ကျဆင်းသွားသည့်အတွက် ကြာသပတေးနေ့တွင် အိမ်ခြေ ၄ထောင် ခန့် အမှောင်ထဲတွင် နေခဲ့ရကြောင်း ဆွီဒင် အများပြည်သူ ရေဒီယိုမှ ပြောကြားခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့်နေ့က အပူချိန် သည် -၄၃.၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်သို့ကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး ဆွီဒင်တွင် ၂၅ နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံး ဇန်နဝါရီအပူချိန်အဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့သည်။ […]

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကိုကာကွယ်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေပြီလား (၂)

(၃ ) ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအတွက် ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုက ဖိအားတစ်ရပ်ဖြစ်ပေါ်နေ ပါရီသဘောတူညီချက် မတိုင်မီက ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ကြားတွင် အရေးပါသောအကြောင်းအရာတစ်ခုမဟုတ်ခဲ့ပါဘူး ။ ဒါပေမဲ့ ယခုအခါတွင်တော့ အဲ့ဒါက ပြင်းထန်သော ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုဖြစ်လာနေပါပြီ ။ ယခုအခါ ကော်ပိုရေးရှင်းများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို အစီရင်ခံတင်ပြရကြပြီး၊ အချို့မှာမူ ထိုသို့လုပ်ဆောင်ရန် တရားဝင်ပင် တာဝန်ရှိလာနေပြီဖြစ်ပါတယ် ။ စီးပွာရေးလုပ်ငန်းတွေက ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကို ကာကွယ်တဲ့ အစီအမံတွေ မလုပ်ဘူး ဆိုရင် လူကြိုက်နည်းလာပါတယ်။ အစိမ်းရောင်စီးပွားရေးဖြစ်ဖို့အတွက် ဆန်းသစ် တီထွင်မှုတွေက သမားရိုးကျ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ထက်ပိုးပြီး လူကြိုက်များလာတာကို တွေ့လာရပါတယ်။ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ အတွက်ဆိုရင် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ အစီအမံတွေက အရေးကြီးတဲ့ လိုအပ်ချက်ဖြစ်နေပါတယ် ။ […]

ငယ်ငယ်က အော်ဂင်းနစ်သီးနှံတွေကိုသာ လွမ်း

ကျနော်ငယ်ငယ်က ကျနော်တို့ဒေသအခေါ် အင်ဒိုင်းတောထဲမှာ ကျနော့်အဒေါ်ကြီးနဲ့အတူ ခရမ်းချဥ်ခင်းလေး စိုက်ပျိုးခဲ့ဖူးတာကို ခုထိ အမှတ်ရနေတယ်။ ခရမ်းချဥ်ခင်လေးက ပေနှစ်ဆယ်၊ ပေလေးဆယ်လောက်တော့ရှိမှာပါ။ ဒီခင်ရမ်းချဥ်ခင်းလေးစိုက်စဥ်က ကျနော်ဆယ်နှစ်သားပဲရှိသေးတယ်။ အခင်းလေးကို အရိပ်တကြည့်ကြည့်ပေါ့။ ခရမ်းချဥ်ပင်ကနေ သီးကင်းတွေထွက်လာတော့ ပျော်လိုက်တာ။ ဒီအခင်းလေးထဲကို ကျနော်တို့ ဓာတ်မြေသြဇာမပြောနဲ့ ရိုးရိုးနွားချီးတောင် မထည့်ခဲ့ပါဘူး။ ပြောသာပြောရ အဲ့ဒီအချိန်တုန်းက မြေဆီလွှာပျက်စီးမှုဆိုတာ ကြားတောင်မကြားဖူးသေးပါ။ အခင်းကိုပေါင်းထိုးပေးရတာကလွဲရင် ဘာမှလုပ်စရာမလိုပါ။ ခရမ်းချဥ်သီးတွေကြီးလာတော့ နေ့တိုင်းသွားသွားကိုင်ကြည့်ပါတယ်။ စားလို့ရပြီလားပေါ့။ တစ်ရက်တော့ သုပ်စားလို့ရလောက်မယ့် ခရမ်းချဥ်သီးဆယ်လုံးနီးပါး အခင်းထဲကနေရှာလို့ရပါတယ်။ ညနေအိမ်ရောက်ရောက်ချင်းသုပ်ပြီး ညစာစားကြပါတယ်။ ဒီခရမ်းချဥ်သီးသုပ်ရဲ့အရသာကို ကျတော် အခုထိမမေ့နိုင်ပါ။ နှစ်ပေါင်းသုံးဆယ်ကြာတဲ့အထိပါပဲ။ ဒီနှစ်ခရမ်းချဥ်သီးတွေပေါ်တော့ ဒီလိုအရသာမျိုး နည်းနည်းမှရရဆိုပြီး ပေါ်ဦးပေါ်ဖျား စျေးကိုခဏခဏသွားရှာဝယ်သုပ်စားဖြစ်တယ်။ ဘယ်ကလာရပါတော့မလဲ။ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်က ကျတော်ဝမ်းချုပ်တော့ အမေက သင်္ဘောသီးစားလိုက်ဆိုပြီးပြောပါတယ်။ သင်္ဘောသီးက အမေစျေးကဝယ်လာတဲ့ ထိုင်ဝမ်သီးလို့ခေါ်ကြတဲ့ […]

အစိမ်းရောင်စီးပွားရေး ကြားကာလကို မပြောင်းနိုင်ရင် တောင်ကိုရီးယား စီးပွား‌ရေးပြိုလဲသွားလိမ့်မယ်

တောင်ကိုရီးယားမှာက ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ သိပ်မရှိဘူး ဖြစ်နေပါတယ် ။ လူသားတွေရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ရာသီဥတုပြဿနာက အရေးပေါ် ငွေကုန်ခံပြီး လုပ်စရာမလိုသေးဘူးလို့လည်း ထင်မြင်ယူဆ နေကြဆဲ ဖြစ်ပါတယ် ။ တောင်ကိုရီးယားမှာက အလုပ်လက်မဲ့နဲ့ မွေးနှုန်းကျဆင်နေတာကိုပဲ အရေးပေါ်ပြဿနာလို့ ထင်နေကြပါတယ် ။ Seoul National University’s Graduate School of Environmental Studies မှ ပါမောက္ခ Hong Jong-ho က ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုက စီးပွားရေးအကျပ်အတည်း ကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်တယ်လို့ ကိုရီယန်တိုင်းမ် သတင်းစာ နဲ့ အင်တာဗျူးမှာ အခိုင်အမာပြောသွားပါတယ် ။ The Korea Times ။ ။ ကဲ ၊ ခေါင်းစဉ်နဲ့ လိုက်ဖက်မယ့် အကြောင်းအရာလေးနဲ့ […]

ကိုလိုနီခေတ် သစ်တောထဲက သစ်ပင်တစ်ပင်ခုတ် ခွင့်

သစ်တောထဲက သစ်ပင်တစ်ပင်ကို ခုတ်ခွင့်ဘယ်သူ့ခွင့်ပြုချက်လိုပါသလဲ။ သစ်ပင်တစ်ပင်ခုတ်လို့ရပြီလို့ ဘယ်သူက သတ်မှတ်ပေးပါသလဲ။ ခုခေတ်တော့ ဘယ်လိုလုပ်ကြသလဲမသိပါ။ ဆရာကြီးရွှေဥဒေါင်း၏ တစ်သက်တာမှတ်တမ်းနှင့် အတွေးအခေါ်များစာအုပ်တွင်တော့ ကိုလိုနီခေတ် သစ်ပင်ခုတ်ယူ ခွင့်သတ်မှတ်ပုံကို စိတ်ဝင်စားဖွယ်တွေ့ရပါသည်။ ဆရာကြီးသည် ၁၉၁၇ ခုနှစ်ကျော်လောက်က ထီးချိုင့်မြို့နယ်၊ မြတောင်ရွာမှာ သစ်တောအကောက်ဝန်ထောက်လုပ်နေသည့် သူ့သူငယ်ချင်း ကိုဝင့်မော်ထံအလည်အပတ်သွားခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့အလည်အပတ်သွားရင်း သူ့သူငယ်ချင်း ကိုဝင့်မော်နှင့်အတူ သစ်တောကြီးထဲ သစ်သင်းလိုက်သွားခဲ့သည်။ သစ်သင်းသည်ဆိုသည်မှာ ကျွန်းပင်ကြီးများကို အပင်လုံးပတ် ပတ်ခြာလှည့် ခွန်နဲ့ခုတ်ပြီး အပင်ကို သင်းသတ်ပေးရခြင်း ဖြစ်သည်။ တောထဲရှိကျွန်းပင်များအနက်မှ ဥပဒေစည်းကမ်းနဲ့ညီသော ကျွန်းပင်များကို ဝန်ထောက်ကိုဝင့်မော်နှင့် တောအုပ်၊တောခေါင်းများက သတ်မှတ် ပေးကြရသည်။ ပထမဦးစွာ ဥပဒေစည်းကမ်းနဲ့ညီသော အပင်များကို တောအုပ်၊တောခေါင်းများက ရွေးချယ်ပြီး အကောက်ဝန်ထောက် ကိုဝင့်မော်ကို ခေါ်ပြရသည်။ ဝန်ထောက်ကိုဝင့်မော်ကဥပဒေစည်းကမ်းနဲ့ညီသည်ဟု သတ်မှတ်ကာ လက်မှတ်ထိုးပြီးမှ ထိုအပင်ကို […]

စက်ဘီး မစီးရင် စပိန်သားတွေ ပိုက်ဆံပြန်လျော် ဆိုပြီး အီးယူ ခိုင်း

Ref: EURONEWSစပိန်နိုင်ငံက မြို့ငယ်တွေနဲ့ မြို့ကြီးတော်တော်များများက အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေက မြို့တွင်းမှာ စက်ဘီးလမ်းတွေ လုပ် ပြီး စက်ဘီးစီးကြဖို့အတွက် အားသုံး လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ဒီနှစ်ထဲမှာစက်ဘီးလမ်းတွေ လူသွားလမ်းတွေကို အပြီး မလုပ်နိုင်ပါ ၂၀၂၄ အီးယူ ထောက်ပံ့ကြေး ဆုံးရှုံးရနိုင်ဖွယ်ရာ ရှိနေပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက EU သည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော တိုးတက်မှုအတွက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများကို ထောက်ပံ့ငွေများ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုအချိန်မှစ၍ လူသွားလူလာများသောနေရာများ၊ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုနည်းသောဇုန်များနှင့် စက်ဘီးလမ်းများ ဖန်တီးခြင်းကဲ့သို့သော အစိမ်းရောင် ရွေ့လျားသွားလာမှုတွင် ယူရိုသန်းပေါင်းများစွာကို မြှုပ်နှံထားပါတယ်။ သို့သော် စပိန်ရှိ မြို့တော်ကောင်စီအများအပြားသည် ရေရှည်တည်တံ့သော အဆင့်မြှင့်တင်မှုများ ပြုလုပ်ရန် နှေးကွေးနေခဲ့ပါတယ်။ ဒီနှစ်တော့ EU ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ အသွင်ပြောင်းရေးနှင့် ခံနိုင်ရည်ရှိရေး ရန်ပုံငွေများ လက်ခံရရှိထားသော […]