Author Posts

မျိုးတုန်းတော့မယ့် နှုတ်သီးနီ ကူရက်ဆောင် ကြက်မျိုး အင်္ဂလန်မှာ မျိုး ဖောက်ပြီး ပွားဖို့ လုပ်နေ

ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်ရေ ၂၀၀ သာရှိတော့တဲ့ နှုတ်သီးနီ ကူရာဆောင် ကြက်မျိုးတွေကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းဖို့ အတွက် အင်္ဂလန် တိရစ္ဆာန်ရုံ တစ်ရုံက မျိုးပွားတဲ့ကိစ္စတွေကို ဆောင်ရွက်နေရာမှာ အောင်မြင်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အင်္ဂလန် ချက်စတာတိရစ္ဆာန်ရုံ ဝန်ထမ်းတွေက တိရိစ္ဆာန်ရုံ ထဲက ဟောင်းလောင်းငှက်အိမ်အလွတ်တစ်ခုမှာ ဥ၂ လုံးကို တွေကလို့ ဖောက်ရာမှ ရှားပါးတဲ့ နှုတ်သီးနီ ကူရာဆောင် ကြက် မျိုးတွေဖြစ်တယ်ဆိုတာကို တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ ကူရာဆောင်ကြက်မျိုးတွေက တောင်အမေရိက မှာဒေသရင်း ကြက်တွေဖြစ်ပြီး ဘရာဇီနိုင်ငံတောင်ပိုင်း အတ္တလန်တစ်တော မှာပဲတွေ့ရတော့တဲ့ မျိုးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ တောပြုန်းမှုကြောင့်ရယ် ၊ အမဲလိုက်မှုရယ်ကြောင့် အဲ့ဒိ အကောင်တွေက မျိုးတုန်းလုနီးပါ ဖြစ်နေပါတယ်။ လက်ရှိ ကျန်နေသေးတဲ့ အကောင်တွေမှာ အထီးတွေပဲ များပြီး အမကို မတွေ့ […]

ကျောက်မီးသွေး ၊ ရေနံ နဲ့ ဓာတ်ငွေ့ ပြီးရင် ကမ္ဘာကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်နဲ့ ခြိမ်းခြောက်နေတာ ကွန်ကရိတွေပါ

ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ ကွန်ကရိအဆောက်အအုံတွေပေါလာရင် အဲ့ဒိအဆောက်အအုံတွေက ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်တဲ့ တတိယမြောက်ရင်းမြစ်တွေပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေ က ဆိုကြပါတယ်။ Concrete 4 Change လို့ခေါ်တဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ ရဲ့ အဆောက်အအုံ နည်းပညာရှင်တစ်ဦး ဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာမိုက်ကယ်ဝိုက်စ် က ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ကို နည်းပညာမြင့်ပြီး ကွန်ကရိတော်လှန်ရေး လုပ်ဖို့ ကောင်းပြီ လို့ ဆိုလာပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှု ၈ % က ကွန်ကရိတွေကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ကရိပြု လုပ်ဖို့အတွက် ဘိလပ်မြေကို ပြုလုပ်ရပါတယ်။ ဘိလပ်မြေကို လုပ်တဲ့ နေရာမှာ ကယ်လ်စီယံ ကာဗွန်နိတ် ( CaCO3 ) ကို သုံးရပါတယ်။ အရပ်အခေါ်ဆိုရင် ထုံးကျောက်တုံးတွေဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒိထုံးကျောက်တုံးတွေကို ကယ်လီဆီယံ အောက်ဆိုက် ( […]

အမှန်တကယ်သန့်ရှင်းသောရေသန့်ကိုသာ သောက်သုံးခွင့်ရချင်သည်

(၁) ယခုကာလအတွင်း ရေသန့်စက်ရုံများ ယာယီရပ်ဆိုင်းခြင်းနှင့်ပိတ်သိမ်းခြင်းတို့ကို အစားအသောက် နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာန(FDA)က ခပ်စိတ်စိတ်ပြုလုပ်လာသည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ရာတွင် လက်ရှိထုတ်လုပ် နေသည့် သောက်ရေသန့်များတွင် ထောက်ခံချက်ရှိ မရှိ၊ ကောင်းမွန်သည့်ထုတ်လုပ်မှုနှင့်အညီ လိုက်နာဆောင် ရွက်ခြင်း ရှိ မရှိကို ရှောင်တခင် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လှည်းကူးနှင့် လှိုင် မြို့နယ်နှစ်ခုမှာပင် ရေသန့်စက်ရုံ ၂၀ ကျော်ကို ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်း၊ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်သိမ်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ ထိုကဲ့သို့ဖြစ်စဉ်များကို FDA က စစ်ဆေးတိုင်း မြင်တွေ့နေကျဖြစ်သည်။ သောက်ရေသန့်အပြင် အခြားသောစားသောက်ကုန်များ၊ အလှကုန်ပစ္စည်းများတွင်လည်း တားမြစ်ဓာတုပစ္စည်းပါဝင်နေသဖြင့် စားသုံး ရန်၊ သုံးစွဲရန် မသင့်ကြောင်း မကြာခဏ ထုတ်ပြန်ကြေညာနေရသည်။ ယခုလည်း ပြည်သူများက သန့်ရှင်း သည့်ရေကို သောက်သုံးလိုသဖြင့် ရေသန့်ဘူးများကို ဝယ်ယူအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ထိုရေသန့်ဘူးအများစုမှာ […]

ကောက်ရိုးနွယ်

ရွှေရောင်စပါးခင်းလေးတွေ ဘ၀နဲ့ရင်း တာ၀န်ကျေပြီးနောက် အရိုးပြိုင်းပြိုင်းပြတ်နေတဲ့ ရိုးပြတ်တောထဲက ခေါင်းထောင်ထွက်လာသူ ကန်စွန်းနွယ်လေးတွေလို အမူအရာနဲ့ ခရမ်းသွေးတစ်၀က်၊ ကျောက်စိမ်းရောင်တစ်၀က်အသားအရေနဲ့ ကျစ်လစ်လစ်ခန္ဓာကိုယ် သွယ်လျလျလေးပေါ်မှာ သေးမျှင်မျှင် အရွက်ချွန်လေးတွေကို ခပ်ကျဲကျဲ ထိုးစိုက်လို့ အားပါတဲ့ အမြစ်မွှားကလေးတွေနဲ့ ခြောက်သွေ့ကြမ်းရှနေတဲ့ မြေကို ကုပ်တွယ်လို့ ကောက်ရိုးပြတ်ပင်တွေပေါ်ကိုမှ တွယ်ကပ်နွယ်ရစ်ခဲ့သူလေ.. ‘ကောက်ရိုးနွယ်’တဲ့ ဆောင်ယွန်းစ၊ နွေရင်ခွင် ပပ်ကြားအက်နဲ့ မြက်ရိုင်းပင်တွေကြား (မိုးလည်းမလို၊ ရေလည်းမလို) နှင်းမြူလွကိုသာ ခေါင်းမြီးခြုံလို့ သူ့မျက်ရည်နဲ့သူ ရဲရင့်စွာအမောက်ထောင် ရပ်စရာမြေကြီးရှိရင် ရှင်သန်ရမယ်ဆိုတဲ့စိတ်နဲ့ ခေါင်းကိုမော့၊ ရင်ကိုကော့ နွေလေစီးကြောင်းထဲမှာ ယိမ်းနွဲ့ရင်း စိန်နားကပ်ပန်းလေးတွေ ပန်လို့.. ကျေးလက်ထမင်းဝိုင်းတွေရဲ့ဇာတ်လိုက်ကျော် ကောက်ရိုးနွယ်လေးပေါ့…။ ခေတ်ရဲ့တိုးတက်မှုတွေကြားမှာ သူ့အသက်ကလေး တိုတိုသွားရင်း ကောက်ရိုးပြတ်တွေမရှိတော့တဲ့လယ်ကွင်းတွေထဲ နစ်မြုပ်ပျောက်ကွယ်နေခဲ့ပြီလေ။ #မိုးဟိန်းထက်

လျှပ်စစ်ကား ( EV )တွေ အတွက် အားဖြည့်တိုင် လုပ်ငန်းသစ် အင်္ဂလန်မှာတွင်ကျယ်လာပြီ

EV ( electrical vehicle ) လို့ ခေါ်တဲ့ လျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်မှု ၊ တင်သွင်းမှု နဲ့ သုံးစွဲမှုတွေကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံမှာ အကျယ်တဝင့် ခွင့်ပြုလာပြီ ဖြစ်လို့ လျှပ်စစ်ကားတွေကို အားဖြည့်ဖို့အတွက် တိုင် ( သို့ ) ခုံ လုပ်ငန်းတွေက အင်္ဂလန်ရဲ့ စီပွားရေး လုပ်ငန်းတစ်ခုအဖြစ် တွင်ကျယ်လာပါပြီ။ လာမယ့်နှစ်မှာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံက အဆောက်အအုံတော်တော်များများ မှာ အားဖြည့်ခုံတွေ တပ်ဆင်ဖို့အတွက် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေကို ဝန်ကြီးဘောရစ်ဂျွန်ဆင်က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး ညွှန်ကြာချက်တွေ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ပြီးရင် အစိုးရပိုင်း က ပေးရမယ့် အကူအညီတွေကိုလည်း လုပ်ငန်းလည်ပတ်ရင်း တောင်းခံခွင့် ကို ပေးလိုက်ပါတယ်။ လာမယ်နှစ်ကနေစပြီး တည်ဆောက်တဲ့ အိမ်တိုင်းမှာ လျှပ်စစ်ကားတွေအတွက် အားဖြည့်ခုံတွေ ပါဝင်ရမယ် […]

ကမ္ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များ(၉)

#မန်တာဇာမြစ်(Mantaza-Riachuelo River) —————————————- တောင်အမေရိကတိုက်၏ အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်ဖြစ်သော အာဂျင်တီးနား၏ အရေးပါသောမြစ်သည် လွန်ခဲ့သောနှစ်များကတည်းက နိုင်ငံတော်အဆင့် စီမံကိန်းရေးဆွဲကာ မြစ်ဝှမ်းနှင့် မြစ်ကြောင်းတလျှောက် ပြန်လည်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းများကို တစိုက်မတ်မတ်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ယခင်ကလောက် မညစ်ညမ်းတော့သော်လည်း ၂၀၂၀ ခုနှစ် စစ်တမ်းများအရ မြစ်သည် ကမ်ဘာ့အညစ်ညမ်းဆုံးမြစ်များစာရင်းတွင် ပါဝင်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ မြစ်တစ်ဝိုက်တွင် တည်ရှိနေသော စက်ရုံများစွာက မြစ်အတွင်း အမှိုက်နှင့် အညစ်အကြေး တန်ချိန် သန်းပေါင်းများစွာကို မြစ်အတွင်း နေ့စဉ်နီးပါး စွန့်ပစ်နေကြသည်။ တာဝန်ရှိသူများက မြစ်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်စေသော စက်ရုံများကို ပိတ်ပင်ခြင်း၊ ဖျက်သိမ်းခြင်း ပြုလုပ်မှုများရှိသော်လည်း အခြေအနေကို ထိန်းချုပ်၍မရသေးပေ။ မြစ်ဘေးရှိ ဓာတုဗေဒစက်ရုံများမှ ထုတ်လွှတ်သော ဓာတုအဆိပ်ငွေ့များ၊ အဆိုပါစက်ရုံများမှလာသော သတ္တုဓာတ်များဖြစ်သည့် ပြဒါးနှင့် ခဲမ်ား ရေထဲတွင် စိမ့်ဝင်စီးမျောနေခြင်းကလည်း မြစ်ကိုမှီခိုနေရသည့် […]

ကိုယ့်အိုးနဲ့ကိုယ့်ဆန် တန်အောင်မလုပ်တဲ့ အစိုးရကို အိုင်ယာလန်လယ်သမားတွေ ဆန္ဒပြ

အိုင်ယာလန်အစိုးရက COP 26 ညီလာခံမှာ ကိုယ့်အိုးနဲ့ ကိုယ့်ဆန် တန်အောင် ကတိမပေးဘဲ တွေ့ကရာတွေ လက်မှတ်ထိုးလိုက်လို့ ဆိုပြီး အိုင်ယာလန်လယ်သမားအဖွဲ့ချုပ် ( IFA )က မြို့တော်ဒက်ပလင် ဆီကို လယ်ထွန်စက်တွေ မောင်း ပြီး စီတန်းလှည့်လည် ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။   လယ်ထွန်စက်အစီး ၁၀၀ ကျော်ပါဝင်တဲ့ ယာဉ်တန်းကြီးက မြို့တော်က အစိုးရရုံးတွေရှိတဲ့ မာရီရွန် စကွဲယား မှာ ရပ်နားပြီး ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။   အိုင်ယာလန်နိုင်ငံရဲ့ လယ်ယာလုပ်ငန်းတွေက နေထွက်နေတဲ့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်နဲ့ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ ကနေထွက်ရှိနေတဲ့ မီသိန်းဓာတ်ငွေ့တွေကို ၂၀၃၀ မတိုင်မီ ၃၀ % အထိ လျှော့ချပေးမယ် ဆိုတဲ့ ကတိစကားကို အိုင်ယာလန် အစိုးရကိုယ်စားလှယ်တွေက ဂလက်စကိုညီလာခံမှာ လက်မှတ်ထိုးခဲ့ပါတယ်။   […]

ယူကရိန်းက ၃နှစ်အတွင်း သစ်ပင် သန်း ၁ထောင် စိုက်မယ်လို့ ဆို

ဂလက်စကို COP26 ညီလာခံပြီးသွားပြီးနောက် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇယ်လန်စကီယီက ၃နှစ်အတွင်း တိုင်းပြည်နဲ့ အနှံ့ သစ်ပင်မျိုးစိတ်အစုံ သန်း ၁ထောင် စိုက်ပျိုးပြုစုပေးမယ်လို့ ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အဆုတ်လို့ ခေါ်တဲ့ သစ်ပင်တွေက ဥရောပ၂၇နိုင်ငံမှာ ၁၀စုနှစ်အတွင်း သစ်ပင် သန်း ၃ထောင် စိုက်ပျိုးဖို့အတွက် ယူကရိန်းအစိုးရက ဦးဆောင်ပြီး လုပ်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ကြောင်း ကိုလည်း ဆိုပါတယ်။ ယူကရိန်းက သစ်ပင်တွေကို မျိုးဖောက်ပြီး အစေ့ထုတ်မယ့် စင်တာတွေ တည်ဆောက်နေပါတယ်။ ယူကရိန်နိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ဇိုင်တိုမာဒေသမှာ အပင်တွေ မျိုးဖောက်တဲ့လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်သားအင်အား အများအပြား သုံးပြီး လုပ်ဆောင်မှု စတင်နေပါပြီ။ “ ဥရောပသမဂ္ဂက အပင်သန်း၃ထောင် စိုက်မယ်ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်ထဲကနေ သီးသန့်ခွဲထွက်ပြီး သစ်ပင်သန်း၁ထောင်စိုက်မယ့်ကိစ္စကို လုပ်ဆောင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က […]

တစ်ရက်ကို ကျောက်မီးသွေးတန်ချိန် ၁၄သန်း ထုတ်လုပ်နေတဲ့ တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယက ကျောက်မီးသွေးလောင်စာကိုစွဲလမ်းနေတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ်ပါတယ်

COP ၂၆ ညီလာခံ မှာ သမိုင်းဝင် သဘောတူညီချက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ကျောက်မီးသွေး သုံးစွဲမှု ပိတ်သိမ်းရေးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကြီး အကျယ် ဆန့်ကျင်ခဲ့တဲ့နိုင်ငံတွေထဲမှာ တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယ က ထိပ်ဆုံးက ပါခဲ့ပါတယ်။ သူတို့က ကျောက်မီးသွေးသုံးစွဲမှု နဲ့ ပတ်သက်ပြီး နည်းမျိုးစုံ ကာကွယ်ခဲ့ပါတယ်။ ညီလာခံ ပြီးဆုံးဖို့ နောက်ဆုံးနေ့ ၊ နောက်ဆုံး နာရီ ၊ နောက်ဆုံးမိနစ်ကျမှ ကျော်မီးသွေးကို လျှော့သုံးမယ် ဆိုတဲ့ သဘောတူညီချက် ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံက လက်မှတ်ထိုးပေးလိုက်တာပါ။ ကျောက်မီးသွေး သုံးစွဲမှုက ကမ္ဘာလေထုထဲကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်တွေ ထုတ်လွှတ်တဲ့ အဓိကကျတဲ့ ဖြစ်စဉ်တစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ အိန္ဒိယနဲ့ တရုတ် ၂နိုင်ငံပေါင်းပြီး ကျောက်မီးသွေးထုတ်လုပ်မှု ပမာဏက တရက်ကို တန်ချိန် ၁၄ သန်းရှိပါတယ်။ […]

ကုက္ကိုလ်တန်း အလှ

ဂွေးပင်ရွာအနီးက အရိပ်ကောင်းလှသည့် ကုက္ကိုလ်တန်း အလှ   (ရေနံချောင်း- ချောက် ရေနံချောင်း – ကျောက်ပန်းတောင်းလမ်းမကြီးပေါ်တွင် တည်ရှိသည်။   Photo Credit ဆရာဌေးဝင်း(စလေ)   #သစ်ပင်လူသား Tree Man