Author Posts

ရုက္ခဗေဒအဖွင့်နိဒါန်း

ဒီစာအုပ်ကတော့ သက်ရှိသက်မဲ့တို့ရဲ့ ခြားနားချက်များ ၊ သစ်ပင်နှင့်သတ္တဝါတို့၏ ဝိသေသ လက္ခဏာများ ၊ သဘာဝမျှတခြင်းသို့မဟုတ် သဘာဝ ပြေပြစ်မျှတမှု ၊ ရုက္ခဗေဒ မှ ဖြာထွက်သော ဘာသာရပ်အချို့ အပင်လောက မျိုးစေ့ဝှက်ပင် တွေအကြောင်း ၊ သစ်စေ့အကြောင်း ၊ အပင်ပေါက်ခြင်း ၊ သစ်မြစ်အကြောင်း ၊ ပင်စည်အကြောင်း ၊ သစ်ရွက်အကြောင်း ၊ အပွင့်အကြောင်း၊ အသီးအကြောင်း နဲ့ ဖီဆိုအိုလိုဂျီ အကြောင်း စတဲ့ အကြောင်း အရာတွေကို အသေးစိတ်ဖတ်ရှု ရမယ့် စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်ပါ။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်မှာ ပထမအကြိမ်အဖြစ် အုပ်ရေ ၃၀၀ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး စာမျက် နှာ ၃၀၂ ပါဝင်ပါတယ်။ စာအုပ်လေးက နှစ်တွေကြာနေပြီဖြစ်လို့ ရဖို့တော့သိပ်မလွယ်ပါဘူး။ ရှာတွေ့ရင်တော့ […]

အနောက်တံခါးမှ ငွေတောင်

​ဆောင်းရာသီသည် ခရီးသွားရန်အကောင်းဆုံး ရာသီဖြစ်ပါသည်။ ဤအချိန်၌ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အနောက် တံခါးဟု လူသိများသော ရခိုင်ပြည်နယ် မေယုဒေသ(ဘူးသီးတောင်-မောင်တော) သို့ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှ ခရီးသွားပြည်သူတို့ ရောက်ရှိကြပါသည်။ ထိုခရီးသွားပြည်သူတို့ အဓိကစိတ်ဝင်အစားဆုံးမှာ ဘူးသီးတောင်မြို့ နယ်ရှိ စိုင်းတင်ရေးတံခွန်ကြီးဖြစ်သည်။ ရေတံခွန်ကြီးသို့ သွားရောက်လည်ပတ်ပြီးသည့်နောက်တွင် မောင်တော မြို့နယ် မြောက်ဘက်ပိုင်းမှ ရှေးဟောင်းသမိုင်းဝင်ဘုရားများ ဖြစ်ကြသော ဝက်ကျိန်း စေတီ ၊ဘုရားပေါ်ဘုရားများ နှင့် ဖါးဝပ်ချောင်းစေတီ ကို သွားလေ့ရှိကြပါသည်။ ပြီးလျှင် မယူကမ်းအနောက်ဘက်ခြမ်း(မောင်တောမြို့နယ်၏ တောင်ပိုင်း) မှ ကျောက်ပန်းဒူကမ်းခြေ ၊ မယူကမ်းအရှေ့ ဘက်ခြမ်း(ရသေ့တောင်မြို့နယ်) မှ တောင်ဦးစေတီ နှင့် လောင်းချောင်းစေတီ များသို့လည်း ပျော်ပျော်ပါးပါး သွားလေ့ရှိကြပါသည်။ ယခုနှစ်များတွင် ထိုနေရာများအပါ အဝင် လူငယ် လူရွယ်တို့ အဓိကစိတ်ဝင်စားလာသော နေရာတစ်ခုလည်း […]

ပေါင်မြို့နယ်ရှိ ချောင်းရိုးမြောင်းရိုးများအတွင်း အသားစား စုပ်ခွက်ငါး အများအပြား တွေ့လာရသည့် အတွက် ငါးမျိုးရင်းများ ပျောက်ကွယ်မည်ကို ဒေသခံများ စိုးရိမ်နေ

ပေါင်မြို့နယ်ရှိ ချောင်းရိုးမြောင်းရိုးများ အတွင်း အသားစား စုပ်ခွက်ငါး အများအပြား တွေ့လာရသည့်အတွက် ငါးမျိုးရင်းများ ပျောက်ကွယ်မည်ကို ဒေသခံများ စိုးရိမ်နေကြ ရကြောင်း ဒေသခံများ၏ ပြောကြားချက်များ အရ သိရသည်။ ပေါင်မြို့နယ်၊ ကျုံဟော်ကျေးရွာ အတွင်းရှိ ချောင်းရိုးများအတွင်း ပြီးခဲ့သည့် နှစ်များက စုပ်ခွက်ငါး သုံးလေးငါး ကောင်ခန့် သာတွေ့ရှိခဲ့ရသော်လည်း ယခုအခါ အကောင် ရေ ၅၀ ကျော်တွေ့ရှိကြောင်း ချောင်းရိုးများ၌ ငါးပက်သူ ဒေသခံတစ်ဦးကပြောကြားသည်။ ၎င်း“ကဆက်လက်ပြီး “ဒီငါးတွေကို တွေ့နေရတာ သုံးလေးနှစ်လောက်ရှိပြီ။ ခါ တိုင်း ဒီငါးတွေက အကောင်သေးပေမယ် အခုနောက်ပိုင်း ဖမ်းမိရင် ငါးတွေက အရင်က ထက် နှစ်ဆ၊ သုံးဆလောက်ပိုကြီးလာတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ့ရတ ယ်။ အရှည်က တစ်ပေလောက်၊ လုံးပတ်က ငါးလက်မ […]

အေဂရိုဗို့တစ် ဆိုတာ ၂ စီးပွားဖြစ်လို့ အနာဂတ် စိုက်ပျိုး-စီးပွားရဲ့လမ်းပြဖြစ်လာမှာပါ

လယ်ယာလို့ပြောလိုက်ရင် စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်တဲ့ စီပွားရေးကဏ္ဌ တစ်ရပ်လို့မြင်နေတဲ့ အမြင်က ဒီကနေ့ကမ္ဘာမှာ အပြောင်အလဲ ဖြစ်နေပါပြီ။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ အသီးအနှံတွေကို ပျိုးထောင်၊ ရိပ်သိမ်း ၊ အနှံခြွေလောက်နဲ့ မလုံလောက်တော့ပါဘူး။ ခေတ်မီတဲ့လယ်သမားတွေကတော့ စိုက်ခင်းတွေကနေ သီးနှံတွေအပြင် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်တွေကို ထုတ်လုပ်နိုင်အောင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံလာကြပါပြီ ၊ အေဂရိုဗို့တစ်လို့ခေါ်တဲ့ လယ်ယာထွက်လျှပ်စစ်တွေကို စီးပွားဖြစ်လုပ်ဖို့ကြိုးစားလာကြပါပြီ ။ စိုက်ခင်းတွေနဲ့ ဆိုလာခင်းတွေကို တွဲနိုင်အောင်လုပ်လာကြပါပြီ။ သီးနှံထုတ်မယ် ၊ ပြီးတော့ လျှပ်စစ်ထုတ်မယ်ပေါ့။ အမေရိကားက မက်ဆာချူးဆက်ပြည်နယ်မှာ Blue Wave လို့ခေါ်တဲ့ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပရောဂျက်တွေ လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီတစ်ခုရှိတယ်။ အဲ့ဒိ ကုမ္ပဏီက ဂေဟစနစ်မပျက်စီးစေဘဲ စီးပွားရေးအရ အောင်မြင်တဲ့အပြင် သန့်စင်တဲ့စွမ်းအင်ဖြစ်တဲ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ရရှိရေးအတွက် စီမံကိန်းတွေ ရေးပေးနေတာပါ ။ အဲ့ဒိကုမ္ပဏီရဲ့ ညွှန်ချုပ် […]

၂၀၄၀ မှာ ဒီဇယ် ဘတ်စ်တွေနဲ့ ထရပ်တွေကို အပြီးပိတ်လိုက်တော့မယ်လို့ အီးယူစီစဉ်နေ

မနေ့ ( ဇန် ၁၈ )က ဘရက်ဆဲလ်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ ဥရောပကော်မရှင် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် အရာရှိကြီးများနဲ့ ပါလီမန် အဖွဲ့ဝင်များ ဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးမှာ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာအသုံးပြုရတဲ့ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ယာဉ်တွေကို ၂၀၄၀ မှာ အပြီးနားလိုက်ဖို့အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒါကို ပါလီမန်အမတ်တွေ အားလုံးနီးပါး ထောက်ခံခဲ့ပါတယ်။ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအတွင်း ရောင်းချ ပြေးဆွဲနေသော ထရပ်ကားများ နဲ့ အခြားကုန်တင်ယာဉ်များ အားလုံး ၂၀၄၀ တွင် လက်ရှိထုတ်လွှတ်နေသော ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ပမာဏ ရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချပေးနိုင်မှာဖြစ်ပြီး မြို့တွင်းပြေဆွဲနေသော ယာဉ်များ က ၂၀၃၅ တွင် လုံးဝ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု မရှိစေရဖြစ်ရမည်ဟု ပါရှိပါတယ်။ အကြီးစားယာဉ် အများစုသည် CO2 စံနှုန်းများကို […]

ချစ်တဲ့ ချင်းတောင်ဇလပ်ရေ

တောင်ပေါ်မြေမှာ ပွင့်ဖူးတဲ့… တောင်ဇလပ်ပန်းနီလေးရယ် မင်းဘဝ ချွေမှာစိုး ကိုယ်တွေးတိုင်းစိုးရိမ် ချစ်တဲ့ချင်းတောင်ဇလပ်ရေ” အထက်ပါစာပိုဒ်ဟာ ချင်းလူမျိုးတေးရေးဆရာစံပီးရဲ့ သီချင်းစာသားဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစာသားထဲမှာ မင်းဘဝ ချွေမှာစိုး ဆိုတဲ့ စာသားကို သထိထားမိမယ်ထင်ပါတယ်။ သတိထားမိပြီးရင် မင်းဘဝ ကြွေမှာစိုး ဖြစ်ရမယ်လို့ ထင်မိကြမှာပါ။ တကယ်တော့တောင်ဇလပ်ပန်းဟာ တော်ရုံတန်ရုံမကြွေပါ။ ချင်းတောင်မှာ လေထန်နေလည်းမကြွေပါ။ တောင်ဇလပ်ပန်းဟာ အနီရောင်နဲ့လှပသလောက် အကြမ်းခံတဲ့ပန်း၊ အပင်ကနေ ကြွေဖို့ မလွယ်တဲ့ပန်းဖြစ်ပါတယ်။ ပွင့်နေတုန်း လူကချွေတာတောင် တော်တော်ချွေယူမှရတာပါ။ ဒါကြောင့် တေးရေးဆရာ စံပီးက ” မင်းဘဝ ချွေမှာစိုး” ဆိုပြီး သုံးခဲ့ပုံရပါတယ်။ တောင်ဇလပ်ပန်းတွေပွင့်တဲ့ ခုလိုရာသီဆိုရင် ချင်းတောင်ဟာ သိပ်လှပါတယ်။ တောင်ကုန်းတောင်တန်းတွေပေါ်မှာ အနီရောင်ပန်းတွေပွင့်နေတဲ့ တောင်ဇလပ်ပန်းပင်တွေကို မြင်လိုက်ရရင် သင်ဟာလည်း ချင်းတောင်ကို ပိုချစ်မြတ်နိုးလာမှာသေချာပါတယ်။ တောင်ဇလပ်ပန်း ပွင့်ဖတ်တွေက […]

စောင့်ကြည့်ရမယ့် နော်ဝေ ရေအောက်သတ္တုတူးဖော်မှုကိစ္စ

အငြင်းပွားဖွယ် ပင်လယ်ရေအောက် သတ္တုတူးဖော်မှု ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နော်ဝေပါလီမန် ပထမဆုံးအကြိမ် အနေနဲ့ခွင့်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ် ။ မြောက်ပင်လယ်အောက်က ကြမ်းခင်းမှာ အာလူးလုံးအရွယ်လောက်ရှိတဲ့ ကိုဘော့ ၊ နီကယ် ၊ ကြေး နဲ့ မန်ဂနိ သတ္တုတွေကို ရှာဖွေ တွေ့ရှိပြီးနောက်မှာတော့ ပါလီမန်က ပင်လယ်ရေအောက် သတ္တုတူးဖော်မှု စီမံကိန်းကို ခွင့်ပြုလိုက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒိသတ္တုတွေက အီးဗွီလို လျှပ်စစ်ကားတွေ ထုတ်လုပ်တဲ့နေရာမှာ အရမ်းကို အရေးကြီးတဲ့သတ္တုတွေဖြစ်ပါတယ် ။ လေတာဘိုင်တွေ နဲ့ ဆိုလာပြားတွေကနေရတဲ့ လျှပ်စစ်ကို သိုလှောင်နိုင်ဖို့အတွက် ဘတ်ထရီလုပ်တဲ့နေရာမှာ မပါမဖြစ်သတ္တုတွေ ဖြစ်ပါတယ် ။ ရုပ်ကြွင်းလောင်စာ ဖျက်သိမ်းနိုင်ဖို့အတွက် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့ ကြားကာလ အခြေအနေမှာ လျှပ်သို ပစ္စည်းတွေကို စျေးပေါပေါနဲ့ ရနိုင်မှဖြစ်မှာပါ […]

စီးဆင်းနေသော မိုးတိမ်များ

(ဒီရက်ထဲ ဘာက သွယ်ဝိုက်စေ့ဆော်နေတယ်မသိ၊ စာရေးချင်စိတ်အတော်ပေါက်နေပါတယ်။ စာရေးချင်စိတ်ပျောက်နေတာ နှစ်နဲ့ချီခဲ့ပြီမို့ ဘာကိုစရေးရမှန်းမသိတာနဲ့ မိခင်မြေနဲ့ဝေးစ အမေရိကန်ဘဝအစမှာရေးခဲ့ဖူးတာလေးပြန်ဖတ် ပြန်မျှရင်း စျာန်ပြန်သွင်းမိပါတယ်။ ဇာတိမြေလွမ်းချင်းတပုဒ်ပါပဲ။ ပုံကတော့ ၁၉၉၀ စွန်းစလေးတုန်းက ဒီအက်ဆေးလေးထဲကဇာတ် ကောင် မလက်တိုချောင်းကလေးမှာ ရိုက် ထားတာပါ။ မဂ္ဂဇင်းတွေမှာ ကျမ ဝတ္တုတိုလေးတွေဆက်တိုက်ပါစပေါ့။ အခုအချိန်မှာ ကျမမြို့ ကျမရွာဟာ ဒီအက်ဆေးလေးထဲက ဘဝတွေနဲ့ ဘယ်လောက်ကွာသွားပြီလဲ မသိဘူးတွေးမိတော့ စာရေးစရာ တွေ့သွားသလိုပဲ။ ) ချမ်းချမ်းစီးစီး ညလည်ခေါင်ကြီးတွင် အိပ်ပျော်ဖို့ကြိုးစား၍မရသောအခါ ကြည်အေးကဗျာကိုသတိရမိသော် လည်း ရွတ်ဆိုဖို့စိတ်မပါတော့ပြန်။ ပြတင်းပေါက်မှဟိုဟိုဒီဒီငေးကြည့်မိပြန်တော့လည်း မြင်သမျှက နှင်းများ ဖြင့်ဖွေးဖွေးဖြူနေလေသည်မို့ အချမ်းပိုရသည့်အပြင် အဖြူအမည်းပန်းချီကားနှင့်တူသောဆောင်းညက ဘ၀ အလွမ်းကိုပင် အားပေးပိုကဲစေပြန်သည်။ ဒီတော့အိပ်ရာဆီပြန်လှည့်၊ထုံးစံအတိုင်းစောင်ထူထူအောက်မှနေ၍ ဂြိုလ်ကမ္ဘာနေရာအနှံ့ စိတ်ဖြင့်လည်ပတ်လွန်းထိုးဖို့ကိုသာ ရွေးချယ်ရတော့သည်။ အိပ်ရာနှင့်ကျောထိမိလိုက်တာနှင့် ထိုအသံကိုကြားလိုက်ရတာဖြစ်သည်။ ရေစီးသံ…။ […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုမှာ AIက အသွား နှစ်ဖက်နဲ့ဓားလိုပါပဲ

Artificial intelligence ( AI ) ဉာဏ်ရည်တုက ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး သုံးတတ်ရင် ဆေး မသုံးတတ်ရင် ဘေးဖြစ်လာနိုင်ဖွယ် ရှိလာနိုင်တယ်လို့ နည်းပညာ ကုမ္ပဏီတွေက ပြောလာပါပြီ။ နည်းပညာကုမ္ပဏီများသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အစွမ်းထက်သည့် ကိရိယာတစ်ခု အဖြစ် ဉာဏ်ရည်တုကို တီထွင်ခဲ့ကြသော်လည်း အေအိုင်ကြောင့်ဖြစ်လာမယ့် ပြဿနာများကိုအရင်ဆုံး ဖြေရှင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။ Google DeepMind မှ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်ကို ဦးဆောင်သူ Sims Witherspoon က “AI သည် စွမ်းအင်သုံးနည်းပညာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း လုံးဝမှန်နေပါတယ် ။ အဲ့ဒိနေရာမှာ သန့်ရှင်းသောစွမ်းအင်ဖြင့် လုံး၀လည်ပတ်နိုင်သည့် ဇယားကွက်တစ်ခု မရှိမချင်း ထိုနည်းပညာများက ကာဗွန်ခြေရာရှိနေမှာပဲဖြစ်ပါတယ် “ လို့ ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဒေတာစင်တာများတွင် တစ်ကမ္ဘာလုံးလျှပ်စစ်ဓာတ်အားအသုံးပြုမှု၏ […]

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်သိန်းလောက်က ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် လူဝံကြီးများ မျိုးသုဉ်

ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ခြောက်သွေ့ရာသီတစ်ခု ဝင်ရောက်ခဲ့တဲ့အတွက် ရှေး လူဝံအကောင်ကြီး မျိုးနွယ်စုတွေက ၎င်းတို့ရဲ့ အကြိုက်ဆုံးအသီးအနှံများကို လက်လှမ်းမမီနိုင်တော့တဲ့ အတွက်ကြောင့် မျိုးသုဉ်း သွားခဲ့တယ်လို့ ယူဆရကြောင်း လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုက ဆိုပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းတွင် တစ်ချိန်ကနေထိုင်ခဲ့သည့် Gigantopithecus blacki မျိုးစိတ်သည် သိပ္ပံပညာရှင်များ သိကြသည့် အကြီးဆုံးမျောက်ဝံကြီးမျိုးဖြစ်ပြီး အရပ် ၃ မီတာရှိပြီး အလေးချိန် ၂၉၅ ကီလိုဂရမ်အထိရှိပါတယ်။ သြစတြေးလျနိုင်ငံ Southern Cross တက္ကသိုလ်မှ သုတေသီ Renaud Joannes-Boyau က “ အစားအစာ ရှားပါးလာတဲ့အခါမှာ အဲ့လို အကောင်ကြီးတွေက သစ်ပင်ပေါ်ကိုတက်ပြီး သူတို့ရဲ့ အစာရင်းမြစ်သစ်အတွက် မရှာနိုင်ခဲ့ကြပါဘူး ။ အကောင်က ကြီးလွန်းအားကြီးတော့ သူတို့မတတ်နိုင်ဘဲ သေဆုံးကုန်ကြတာ” လို့ ပြောပါတယ်။ ခေတ်သစ် လူဝံများနှင့် […]