Author Posts

””ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သင့်သော ရှားပါးမျိုးစိတ်ဝင် ငါးမျိုးစိတ်တစ်မျိုးဖြစ်သော ရေနဂါးတို့၏ ထူးခြားသော သဘာဝများ””

ရေနဂါး(Seahorse)ကို ပင်လယ်မြင်း (သို့မဟုတ်) ရေနဂါးဟု လူသိများကြပြီး အပူပိုင်းနှင့် သမပိုင်းဒေသ ပင်လယ်ရေတိမ်များတွင် တွေ့ရတတ်ပါသည်။မြန်မာအခေါ် ရေနဂါးကို ပင်လယ်ရေနွေးစီးကြောင်းရှိရာဒေသများတွင် အတွေ့ရများပါသည်။မြန်မာနိုင်ငံတွင်မွန်၊တနသာ်ရီကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် ရံဖန်ရံခါတွေ့ရတတ်သည်။ ရေနဂါးမှာ ငါးမျိုးစိတ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရေထဲတွင်သာ နေကြသည်။ ပါးဟက် နှင့် အသက်ရှူပြီး ဗိုက်ထဲတွင် စည်ဖောင်းများရှိကြပါသည်။ သို့သော် ၄င်းတို့၏အမြီးက ရေကိုယက်ပြီးကူးခတ်နိုင် သည့်ဆူးတောင်မဟုတ်ပေ။တစ်ခုခုကို ရစ်ပတ်ပြီး ဆုပ်ကိုင်ထားနိုင်သော မျောက်အမြီးလိုအမြီးမျိုး ဖြစ်ပါသည်။ရေနဂါးသည် မျိုးကွဲများစွာရှိကြပြီး ထူးခြားချက်မှာ ငါးမျိုးစိတ် ဖြစ်သော်ငြား ၄င်းတို့ တွင် အကြေးခွံ မပါရှိပေ။ပါးလွှာသော အရေခွံတစ်မျိုးတည်းသာရှိသည်။ အခြားငါးများကဲ့သို့ အလျားလိုက် ရေမကူးဘဲ ဒေါင်လိုက်မတ်တတ်ကြီး ရေကူးနိုင်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။ရေသတ္တဝါများထဲ တွင် တစ်မျိုးတည်းသော ဒေါင်လိုက်(မတ်တတ်) ကူးခပ်သော သတ္တဝါ ဖြစ်သည်။ထို့ပြင် အနှေးဆုံးကူးခပ်နိုင်သော ရေသတ္တဝါလည်း ဖြစ်သည်။တစ်နာရီလျှင် ၅ပေ(၁.၅ […]

အယ်နီညိုကြောင့် မိုးခေါင်ပြီး ဇင်ဘာဘွေမှာ တောဆင်ရိုင်း အကောင်ရာနဲ့ချီပြီးသေ

ဇင်ဘာဘွေနိုင်ငံက အကြီးဆုံး အမျိုးသားဥယျာဉ်ကြီးဖြစ်တဲ့ Hwange မှာ မိုးခေါင်ရေရှားဖြစ်ပြီး တောဆင်ရိုင်း အနည်းဆုံး ၁၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သတင်းရရှိပါတယ် ။ နိုင်ငံတကာ တောရိုင်းထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့ ကတော့ အယ်နီညိုကြောင့် ဖြစ်ရတာလို့ ဆိုပါတယ် ။ အယ်နီညိုကြောင့် ဇင်ဘာဘွေမှာ မိုးအဝင်နောက်ကျပြီး နွေရာသီက ၁လခွဲ နီးပါးလောက် ပိုပြီး ကြာသွားပါတယ်။ အမျိုးဥယျာဉ်ထဲမှာ ဆင်ကောင်ရေ ၄ သောင်းခွဲလောက်ရှိနေရာ သောက်သုံးရေ ကောင်းကောင်းမရလိုက်တဲ့ ဆင်ကောင်ရေ ရာနဲ့ချီပြီ သေဆုံးခဲ့ရတာပါ ။ အဲ့ဒိဥယျာဉ်ထဲမှာ ဆိုလာစွမ်းအင်သုံး ရေပန့် ၁၀၄ ခု ရှိပေမဲ့ အဲ့နေရာတွေကို မလာနိုင်တဲ့ ဆင်တွေ သေကြရတာပဲဖြစ်ပါတယ် ။ ဒီနေ့အထိ မိုးက မရွာသေးလို့ ရေကြိုက်တဲ့ တောရိုင်းတွေ အားလုံးနီးပါး […]

ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်နဲ့ လစ်သီယံသိုက် ဘာကိုရွေးမလဲ

ပေါ်တူဂီမြောက်ပိုင်းရှိ တောင်ကုန်းများဖြစ်သော Barroso ဒေသသည် စိုက်ပျိုးရေး ၊ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများ၊ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှု ခံနိုင်ရည်ရှိသော ဂေဟစနစ်များနှင့် အဖိုးတန်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များကို ပေါင်းစပ် ထားတဲ့ နေရာ တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ် ။ ရာစုနှစ်များစွာတည်ရှိခဲ့တဲ့ “တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် အရေးကြီးသော” လယ်ယာစနစ် တစ်ခုရှိတယ်လို့လည်း အသိအမှတ်ပြုခံထားရပါတယ် ။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒိဒေသမှာ ဥရောပရဲ့ အကြီးဆုံး လစ်သီယမ်သတ္တုသိုက်များထဲမှ တစ်ခုလို့ ယူဆရတဲ့ နေရာ ဖြစ်နေပါ တယ် ။ သန့်ရှင်းသော စွမ်းအင် အသွင်ကူးပြောင်းရေးတွင် အရေးပါသည့် ဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ လစ်သီယံတွေ အများကြီး ရှိတယ်ဆိုတာက Barroso မှာ သတ္တုတူးဖော်ရေး စီမံကိန်းများ ဖြစ်လာနိုင်စရာ ရှိနေပါတယ်။ ပြည်တွင်း သတ္တုစျေးကွက်မှာ လိုအပ်တဲ့ ထောက်ပံ့ရေးပေးနိုင်ရန် အဓိက […]

ဂျပန်ကမ်းခြေကို ငါးအသေ သောင်းနဲ့ချီပြီး သောင်တင်တာ နျူအဆိပ်သင့်ရေတွေကြောင့်လား

ဂျပန်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းက ကမ်းခြေတစ်ခုကို ငါးအသေပေါင်း မြောက်များစွာ လှိုင်ပုတ်ခံရပြီး သောင်တင်လာတဲ့ ဗီဒီယိုဖိုင်တစ်ခုက အိတ်စ် ဆိုရှယ်မီဒီယာ ( ယခင် တွစ်တာ ) မှာ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒိဗီဒီယိုဖိုင်က အခြားဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာလည်း ပျံ့နှံ့သွားပါတယ် ။ ရေလှိုင်းက ပုတ်လို့ ငါးအသေပေါင်း သောင်းနဲ့ချီကမ်းတင်လာတာပါ ။ လိုင်းသုံးတဲ့ သူတွေကတော့ ငါးတွေသေကုန်ပါပြီ ဆိုပြီး ရေးတင်ကြတာပါ ။ အဲ့လို ငါးအသေတွေ ကမ်းတင်လာတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး စိုးရိမ်မှုမြင့်တက်နေရတဲ့ အကြောင်းက မကြာသေးခင်လအတွင်းမှာ ဂျပန်အစိုးရက နျူ့အဆိပ်သင့်ရေတွေကို သမုဒ္ဒရာထဲကို ဖောက်ချခဲ့တာနဲ့ သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ လက်ရှိကတော့ အဲ့ဒိကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်မှုရှိမရှိကို စုံးစမ်းစစ်ဆေးနေပါတယ်။ အခြားသောသူတွေကတော့ အဲ့ဒိကိစ္စက ရေအောက် ငလျင်လှုတ်တာနဲ့ သက်ဆိုင်နေတယ်လို့ ပြောကြပါတယ် ။ ဒါပေမဲ့ ဘယ်သူမှ အတိအကျ […]

သိထားသင့် လေ့လာထားသင့်တဲ့ နေမုန်တိုင်း(သို့မဟုတ်) နေပေါက်ကွဲမှု(သိုမဟုတ်) အာကာသရာသီဥတုပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်စဉ်များနှင့် နောက်ဆက်တွဲဖြစ်နိုင်ချေများ

စကားချီး နေမုန်တိုင်း(Solar Storm)ကို ကျနော် မလေ့လာပါဘူးဗျာ၊ လေ့လာနိုင်မဲ့ ပစ္စည်းကိရိယာတွေ သတင်းအချက်အလက်အသေးစိတ်တွေလဲ ရနိုင်ဘို့ လက်လှမ်းမမီပါ။ အာကာသသိပ္ပံဆိုင်ရာလေ့လာသူဝါသနာရှင်များနဲ့ ပညာရှင်များက လေ့လာတင်ပြကြပါလိမ့်မယ်။ NASA က ရေးတဲ့ သတင်းတွေ၊ လေ့လာနေကြတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ ဆောင်းပါးတွေမှာတော့ နေမုန်တိုင်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့အကြောင်းအရာတွေ အင်တာနက်ပေါ်မှာ အများကြီးရှိပါတယ်။ ကျနော်ကတော့ အာကာသသိပ္ပံပညာရပ်ကိုလဲ စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ မိုးလေဝသဖြစ်စဉ်၊ ရာသီဥတုပြောင်းမှုဖြစ်စဉ်တွေကို အလေးထားလေ့လာနေတာကြောင့် အချိန်မပေးနိုင်တော့ပဲဆက်မလေ့လာဖြစ်တော့တာလဲပါပါတယ်။ ဒီ post မှာတော့ ကျနော်လက်လှမ်းမီသလောက်၊ လေ့လာပြီးသလောက်၊ နားလည်သလောက်နဲ့ရှင်းပြပေးပါ့မယ်။  နေမုန်တိုင်းဆိုတာဘာလဲ – ဘာတွေ ဖြစ်ခဲ့သလဲ ကျနော်နားလည်ထားသလောက်တော့ နေမုန်တိုင်းဖြစ်လာရင် အရင်ဆုံး အီလက်ထရောနစ်ထိန်းချုပ်မှုစနစ်တွေသုံးထားတဲ့ မြေပြင်က လျှပ်ဓါတ်အားပေးစနစ်တွေမှာလဲ အနှောင့်အယှက်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုတွေဖြစ်နိုင်တယ်၊ ရေဒီယိုဆက်သွယ်ရေးစနစ်တွေ၊ GPS စနစ်တွေအတွက်လွှတ်တင်ထားတဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဂြိုလ်တုတွေရဲ့ functions တွေမှာ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မယ်၊ အဲ့ဒီနှောင့်ယှက်မှုတွေကြောင့် […]

အဲဗားဂရင်းချစ်သူ အစိမ်းရောင်ရသစာစုများ

သစ်တောသစ်ပင်တို့သည် လူသားတို့အတွက် အမှန်တကယ် မရှိမဖြစ် လိုအပ်သော သဘာဝသယံဇာတများ ဖြစ်သောကြောင့် ရှေးဦးစွာ သစ်တောသစ်ပင်များကို ဧဒင်ဥယျာဥ်ကြီးထဲတွင် အပြည့်ဖန်ဆင်းပြီးကာလမှ လူသားတို့ကို ဖန်ဆင်းခဲ့ကြောင်း အဆိုရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်ကတော့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ချစ်မြစ်နိုးသူတွေ ထိန်းသိမ်းချင်သူတွေအတွက် ဖတ်ရှုသင့်တဲ့ နာမည်ကြီး စာရေးဆရာမတွေရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ဝတ္ထုတိုတွေကို ဖတ်ရှုရမယ့် စာအုပ်ကောင်းတစ်အုပ်ပါ။ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ပထမအကြိမ် အဖြစ်အုပ်ရေ ၅၀၀ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး စာမျက်နှာ ၉၃ ပါရှိပါတယ်။ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်ချင်းစီမှာ ရောင်စုံ ပန်းချီသရုပ်ဖော်ပုံတွေနဲ့ စာကိုကော ပန်းချီကိုပါ ခံစားရမယ့် စာအုပ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ရသနဲ့ပြတာ ရှားပါးတဲ့ အခြေအနေမှာ greenness အနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုရတဲ့ စာအုပ်ဆိုလည်း မမှားပါဘူး။

ပင်လယ်ရေမှော်စိုက်ပျိုးခြင်းမှ တစ်ဆင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ဗဟုသုတကို ဟောင်ကောင်ကျောင်းသားများအား ပညာပေးခြင်

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ရာတွင် ဆန်းသစ်သောဖြေရှင်းနည်းများသည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ် ။ အဲ့ဒိနည်းလမ်းတွေထဲမှာ လှိုင်းတံပိုးများအောက်တွင် တည်ရှိနေပြီး အသံမထွက်တဲ့ သူရဲကောင်းတစ်ဦးကတော့ ငြိမ်သက်စွာ ရှင်သန်နေတဲ့ ပင်လယ်ရေမှော်ပဲ ဖြစ်ပါတယ် ။ ပင်လယ်ရေမှော်များသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ရန်နှင့် ပိုမိုရေရှည်တည်တံ့သော အနာဂတ်ကို ဖန်တီးရာတွင် ကြီးမားသောအလားအလာရှိနေပါတယ်။ လူစည်ကားသော ဟောင်ကောင်မြို့၌ ရေရှည်တည်တံ့ ခိုင်မြဲမှုတိုးမြင့်လာစေရန် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကြောင့် ကျော်ကြားသော ကျောင်းတစ်ကျောင်းက သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးဆိုင်ရာ ကတိကဝတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် အုတ်မြစ်ချထားတဲ့ ပင်လယ်ရေမှော်မွေးမြူရေးပရောဂျက်ကို စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ် ။ Earth.Org မှ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် ကျောင်း၏ လူမှုရေးအကျိုးသက်ရောက်မှုနှင့် ရေရှည်တည်တံ့မှုပရိုဂရမ်၏ အဖွဲ့၀င်နှစ်ဦးက ပင်လယ်ရေမှော်ခြံများ တည်ဆောက်ခြင်း၏ နောက်ကွယ်မှ မြင်ကွင်းများနှင့် ၎င်းတို့က ကျောင်းသားများကို မည်သို့ သင်ကြားခဲ့သည်များကို ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။ Earth.Org ။ ။ […]

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုတိုက်ဖျက်ဖို့ဆိာရင် သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းကြရမယ်

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ဟန့်တားတိုက်ဖျက်ဖို့လိုပြီလို့ စာရေးသူက ပြောလိုက်တော့ တစ်ချို့က ရယ်ကျဲကျဲလုပ်နေကြတယ်။ တစ်ချို့က မသိချင်ယောင်ဆောင်နေကြတယ်။ တစ်ချို့က “သူ့ဘာသာ ပြောင်းလဲ နေတဲ့ ရာသီဥတုကို ဘယ်လို ဟန့်တားတိုက်ဖျက်မလဲ”လို့ မေးကြတယ်။ တစ်ချို့ကတော့ “မင်းက ဘာလဲ၊ ဆရာကြီးလား၊ မင်းအရင်ဆုံး ဟန့်တားတိုက်ဖျက်ပြကွာ”လို့ ရင့်ရင့်သီးသီး ပြောကြတယ်။ တစ်ချို့က… တစ်ချို့က…တစ်ချို့က… အဲဒီလို တစ်ချို့က ပေါင်းများစွာကို ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဆောင်းပါး တွေ ရေးတိုင်း ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စာရေးသူကလည်း အမှတ်မရှိပါဘူး။ သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင် ဆိုင်ရာ၊ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးတွေရေးသားခဲ့သလို ဟောပြောပွဲတွေမှာတောင် ပြောဖြစ်ခဲ့တယ်။ အဓိက ကတော့ ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုနဲ့ ကမ္ဘာ့ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ကြိုတင်ပြင် ဆင်သင့်တာတွေ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားဖို့ ရေးခဲ့၊ ပြောခဲ့တာပါ။ […]

ဘာသာရေးဆိုင်ရာ အထွဋ်အမြတ်နေရာတွေလည်း ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုထဲမှာ ပိတ်မိနေပါပြီ

စီဒါပင်တွေဆိုတာက ထင်ရူးမျိုးတွေပါ ၊ လက်ဘနွန်မှာကတော့ အဲ့ဒိအပင်တွေကို ခရစ္စယာန်တွေရဲ့ အထွဋ်အမြတ် ထားတဲ့အပင်တွေအဖြစ် သက်မှတ်ထားကြပါတယ်။ ဟိမဝန္တာတောင်တန်းရဲ့ အနောက်ဖက် အခြမ်းမှာ ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင် အထက်ပေ ၁၀၀၀ ကျော်မှာ ပေါက်ရောက်ကြပေမဲ့ မြေထဲပင်လယ် ဒေသမှာတော့ ပင်လယ်ရေမျက်နှာ အထက်ပေ ၁၅၀၀ ကျော်မှာပဲ ပေါက်ရောက်ပါတယ်။ လက်ဘနွန်နိုင်ငံမှာ စီဒါပင်တွေကို ဘယ်လောက်တောင် အလေးအမြတ်ထားလဲဆိုရင် နိုင်ငံအလံမှာတောင် ထည့်သွင်းထားပါတယ်။ သမ္မာကျမ်းစာထဲမှာ စီဒါပင်နာမည်ကို ၁၀၃ ကြိမ် ဖော်ပြထားပါတယ်။ နိုင်ငံ မြောက်ဘက်ရှိ အဆိုပါ အထင်ကရသစ်ပင်များသည် မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း အစ္စရေး-ဟားမတ်စ်စစ်ပွဲကြားထဲကို ညပ်သွားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်ဘနွန်-အစ္စရေးနယ်စပ်တစ်လျှောက် ရှိ ဟစ်ဇ်ဘိုလာစစ်သွေးကြွများနှင့် အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များကြား ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံမှုများကြောင့် စီဒါပင်တွေက အတုန်းအရုန်းလဲ ကုန်ပါတယ်။ အစ္စရေး၏ ဖော့စဖရပ်ဖြူနှင့် […]

စင်ကာပူနိုင်ငံထက်ကြီးတဲ့ ဆိုလာဥယျာဉ်ကြီးတည်ဆောက်ဖို့ အိန္ဒိယ ပြင်နေ

အိန္ဒိယသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ဥယျာဉ်ကို တည်ဆောက်နေသည်။ ပါကစ္စတန်နှင့် အိန္ဒိယကို ပိုင်းခြားထားသော ဆားသဲကန္တာရကြီးသည် တစစနှင့် ကျယ်ပြောလာမှုကြောင့် နေရောင်ခြည်နှင့် လေအားလျှပ်စစ် စိုက်ခင်းများကို တည်ဆောက်နေရာ သုံးနှစ်အတွင်း ပြီးစီးမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ဥယျာဉ်သည် အလွန်ကြီးမားမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းကိုအာကာသမှမြင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း developer များကဆိုသည်။ စီမံကိန်း ပြီးစီးပါက စတုရန်းကီလိုမီတာ ၇၂၆ဝ ကျော် ကျယ်ဝန်းပြီး စင်္ကာပူ နိုင်ငံထက် ကျယ်ဝန်းမည်ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယအစိုးရသည် အနည်းဆုံး ဒေါ်လာ ၂.၂၆ ဘီလီယံ (ယူရို ၂.၀၈ ဘီလီယံ) ကုန်ကျမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်သို့ ကူးပြောင်းခြင်းသည် COP28 ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် အဓိကပြဿနာဖြစ်သည်။ အချို့သောခေါင်းဆောင်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင် သုံးဆတိုးစေမည့် ပစ်မှတ်ကို ထောက်ခံအားပေးကြပါသည်။ ကျောက်မီးသွေး၊ ရေနံနှင့် […]